ក្រុងម៉ានីល: រៀងរាល់រដូវក្ដៅ ភ្ញៀវទេសចរជាច្រើននាំគ្នាមកកម្សាន្ដនៅតំបន់ខ្ពង់រាប និងសម័យកាលគ្រប់គ្រងដោយចក្រភពអង់គ្លេស បាហ្គីយ៉ូ ជាទីក្រុងដែលត្រូវបានកសាងឡើងដោយទាហានអាមេរិក។
ប៉ុន្ដែស្ថិតនៅក្រោមតំបន់ទាំងនោះជារូងក្រោមដីដ៏ខ្វាត់ខ្វែងសាងសង់ឡើងក្នុងសម័យសង្គ្រាមលោកលើកទី ២ ដោយការឈ្លានពានរបស់កងកម្លាំងជប៉ុន។
ខណៈបណ្ដាញរូងក្រោមដីភាគច្រើនត្រូវបានរុករកខ្ទេចខ្ទី អ្នកស្រុកខ្លះជឿថា រូងក្រោមទីក្រុងបុរាណនេះនៅមានរតនសម្បត្ដិចុងក្រោយដែលកំពុងរង់ចាំការស្រាវជ្រាវដូច ជាដុំមាសដែលបាត់បង់របស់ឧត្ដមសេនីយ៍ជប៉ុន យ៉ាម៉ាស៊ីតា។
ពេលប្រទេសហ្វីលីពីនក្លាយជាទឹកដីរបស់អាមេរិកក្នុងឆ្នាំ ១៨៩៨ ទាហាន និងបុគ្គលិកការិយាល័យអាមេរិក ដែលមកតាំងលំនៅបរិវេណក្រុងម៉ានិល បាននាំគ្នាមកលម្ហែនៅទីនេះ ដើម្បីគេចពីកម្ដៅត្រូពិក។ ខ្យល់ភ្នំដ៏ត្រជាក់ និងសីតុណ្ហភាពក្ដៅល្មមនៅក្រុង បាហ្គីយ៉ូ នាំឲ្យវាក្លាយជាទីក្រុងរដូវក្ដៅសម្រាប់ប្រទេសហ្វីលីពីន។
កងកម្លាំងអាមេរិកច្រើនពេកធ្វើឲ្យទីក្រុងនេះជាគោលដៅមួយនៅពេលកងកម្លាំងជប៉ុនបានឈ្លានពានប្រទេសហ្វីលីពីនក្នុងឆ្នាំ ១៩៤១ អំឡុងសង្គ្រាមលោកលើកទី ២។ អំឡុងការគ្រប់គ្រងរបស់ជប៉ុន កងកម្លាំងបានកសាងរូងក្រោមដីជាច្រើននៅក្រោមទីក្រុង បាហ្គីយ៉ូ ដើម្បីរក្សាទុកបរិក្ខារផ្គត់ផ្គង់សម្រាប់ទាហាន។
បច្ចុប្បន្ន ច្រកទ្វាររូងមួយត្រូវបានរកឃើញនៅក្នុងឧទ្យានផ្កាបាហ្គីយ៉ូ ជាល្អាងងងឹតនៅក្រោមទឹកធ្លាក់បាំងបិទដោយរុក្ខជាតិចម្រុះ។ រូងទាំងនេះមានសភាពងងឹតឈឹង និងសើម ដែលបង្កើតបានជារូងនាគក្រោមវិថី។
អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ មានពាក្យចចាមអារាមថា រូងក្រោមដីបាហ្គីយ៉ូ បង្កប់នូវរឿងរ៉ាវជាច្រើនអំពីរតនសម្បត្ដិរបស់ឧត្ដមសេនីយ៍ យ៉ាម៉ាស៊ីតា។ វាបានរីកសាយភាយទូទាំងប្រទេសហ្វីលីពីន ជាគ្រឿងមាសដ៏មហាសាលដែលជប៉ុនបានលួច។
ក្នុងឆ្នាំ ១៩៤៥ ទីក្រុងនេះបានរៀបចំពិធីចុះចាញ់ជាផ្លូវការរបស់កងកម្លាំងចក្រពត្តិជប៉ុន ជាការបញ្ចប់សង្គ្រាមលោកលើកទី ២។ ដោយមានប្រវត្ដិបែបនេះភ្ញៀវទេសចរជាច្រើនបាននាំគ្នាមកស្វែងយល់ពីការពិត។
ពេលរូងត្រូវបានបំភ្លឺ ភ្ញៀវមានការភ្ញាក់ផ្អើលនឹងទិដ្ឋភាពរូងថ្ម ហើយភ្ញៀវទេសចរក៏នាំ គ្នាមកទស្សនាអនុស្សាវរីយ៍សង្គ្រាមនេះដែរ៕HR