ស្ទឹងត្រែងៈ ក្រុមហ៊ុនចិនមួយកំពុងតែដំណើរការបង្កើតស្ថានីយដាំដើមប្រេងខ្យល់ និងអាកាស្យានៅលើផ្ទៃដីជាង ២ ម៉ឺន ៦ ពាន់ហិកតាក្នុងគម្រោងទឹកប្រាក់ ២០០ លានដុល្លារអាមេរិកក្នុងស្រុកសៀមប៉ាងដើម្បីជួយអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចជាតិ និងបរិស្ថាន។
ប៉ុន្តែសកម្មជនបរិស្ថានបានមើលឃើញថា គម្រោងនេះជាការបំផ្លាញព្រៃឈើកម្ពុជាទៅវិញ ហើយមានតែក្រុមហ៊ុនចិនទេដែលជាអ្នកចំណេញ។
ក្រុមហ៊ុនចិនមួយឈ្មោះ សៀម៉ុន (ខេមបូឌា) អេ ហ្គ្រីខលឈ័រ ខេមប្រេហេនស៊ីវ ឌីវេឡុបម៉ិន (SIEMON (CAMBODIA) Agricultural Comprehensive Development Co.,LTD) គ្រោងនឹងវិនិយោគទឹកប្រាក់ ២០០ លានដុល្លារដើម្បីបង្កើតស្ថានីយដាំឈើលើផ្ទៃដីទំហំ ២៦ ៩៩០,៦៧ ហិកតា នៅក្នុងឃុំស្រែសំបូរ ស្រុកសៀមប៉ាង។
អាជ្ញាធរខេត្តបានធ្វើការពិនិត្យរបាយការណ៍វាយតម្លៃផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន និងសង្គមកាលពីថ្ងៃអង្គារហើយដំណើរការគម្រោងនេះនឹងចាប់ផ្តើមពីឆ្នាំ ២០១៩ ដល់ឆ្នាំ ២០២៥ ក្នុងដំណាក់កាលដំបូង។ នេះបើយោងតាមមន្ត្រីអាជ្ញាធរខេត្តស្ទឹងត្រែង។
លោក ដួង ពៅ អភិបាលរងខេត្តស្ទឹងត្រែងដែលដឹកនាំការប្រជុំបានឲ្យដឹងថា ទំហំផ្ទៃដីក្នុងគម្រោងនេះគឺជាដីព្រៃសឹករេចរឹលដែលមិនសូវមានអត្ថប្រយោជន៍ ហើយនឹងត្រូវកាត់ចេញដើម្បីសម្អាតដីយកទៅដាំដើមអាកាស្យា និងដើមប្រេងខ្យល់។
លោកថ្លែងថា៖ «គម្រោងវិនិយោគលើព្រៃរេចរឹលដែលរដ្ឋដកហូត [ពីដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច] ។ បើពិនិត្យមើលរបាយការណ៍អត់មានប៉ះពាល់ដល់ព្រៃដែលមានតម្លៃខ្ពស់ទេ... ដីហ្នឹងមិនអាចដាំអីក្រៅពីហ្នឹងទេ។ អ៊ីចឹងអត់មានជម្រើសក្រៅពីស្តារព្រៃឡើងវិញដែលកកើតកាបូន ដើម្បីទ្រទ្រង់អាកាសធាតុ និងស្រូបទឹកភ្លៀង»។ លោកបន្ថែមថា ឈើធម្មជាតិនឹងត្រូវប្រមូលហើយបង់ពន្ធជូនរដ្ឋ តែមន្ដ្រីជំនាញរដ្ឋបាលព្រៃឈើមិនទាន់ដឹងពីចំនួនជាក់លាក់នៅឡើយទេ។
លោកបន្តថាចំពោះរបាយការណ៍ពីការវាយតម្លៃផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន និងសង្គមវិញគឺមានមួយចំនួនហើយអង្គប្រជុំក៏សុំឲ្យមានការកែសម្រួលដែរ។ ក្នុងនោះមានផលប៉ះពាល់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ៣៦ គ្រួសារផងដែរ តែអាជ្ញាធរបានដោះស្រាយកាត់ដីជូនពួកគាត់ហើយដែរ។ ទោះយ៉ាងណាគម្រោងនេះនឹងផ្តល់ប្រាក់ចំណូលជូនរដ្ឋ កម្លាំងពលកម្មប្រហែល ៥ ពាន់នាក់ការអភិវឌ្ឍមូលដ្ឋាន និងការទទួលទិញកសិផលកសិកម្មផងដែរ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ជាទូទៅឃើញថាការប៉ះពាល់បញ្ហាសង្គម និងបរិស្ថាន គឺមានមួយចំនួន។ ការវិនិយោគ ១ តែងតែមានការប៉ះពាល់តែត្រូវស្ថិតក្នុងកម្រិត ១ ទាបទាំងធនធានធម្មជាតិ និងពលរដ្ឋ។ របាយការណ៍នឹងត្រូវយកទៅកែសម្រួល និងដាក់ទៅថ្នាក់លើពិនិត្យ និងសម្រេច»។
លោក លៀង សេង ប្រធានមន្ទីរកសិកម្មខេត្តក៏បានឲ្យដឹងផងដែរថាដីនោះបានកាត់ចេញពីក្រុមហ៊ុន Green Sea ហើយក្រុមហ៊ុនបានចាប់ផ្តើមរៀបចំថ្នាល ដើម្បីបណ្តុះកូនឈើកាលពីប៉ុន្មានខែមុនរួចហើយ។
ទោះយ៉ាងណាសកម្មជនបរិស្ថានដែលទទួលបានពានរង្វាន់ពិភពលោក លោក អ៊ូច ឡេង យល់ឃើញផ្សេងពីមន្ត្រីអាជ្ញាធរលើគម្រោងវិនិយោគនេះដោយសារតែលោកសង្កេតឃើញថាគម្រោងដាំដើមឈើឡើងវិញបែបនេះ កន្លងមកមិនមានផលប្រយោជន៍សម្រាប់ពលរដ្ឋកម្ពុជានោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ វាបង្កឲ្យវិនាសកម្មដល់ព្រៃឈើទៅវិញទេ។
លោក អូច ឡេង បញ្ជាក់ថា៖ «កន្លងមកក្រុមហ៊ុន តែងតែកាប់ឈើធម្មជាតិ ហើយដាំជំនួសដោយឈើឥតប្រយោជន៍។ ប្រយោជន៍សម្រាប់តែក្រុមហ៊ុន តែធ្វើឲ្យបាត់បង់ធនធានធម្មជាតិ ប៉ះពាល់ប្រព័ន្ធការពារបរិស្ថាន និងពលរដ្ឋ។ អ្វីដែលក្រុមហ៊ុនធ្វើគឺកេងចំណេញតែម្តង គ្មានបំណងអភិវឌ្ឍក្រៅតែពីកាប់ឈើយើងយកទៅលក់ហើយរត់ចោលស្រុកបាត់»។
ប៉ុន្តែលោក ដួង ពៅ ថ្លែងថាបទល្មើសវាតែងតែមានតិចតួចតែអាជ្ញាធរក៏ខំទប់ស្កាត់ដែរ។
លោក លៀង សេង ប្រធានមន្ទីរកសិកម្មបានថ្លែងថាជាធម្មតានៅពេលដែលមានផលប្រយោជន៍ដល់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ ទើបរដ្ឋាភិបាលអនុញ្ញាតឲ្យមានគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍។
លោកថ្លែងដូច្នេះថា៖ «យើងមានមន្ត្រីយើងនៅប្រចាំការហ្នឹងដែរ។ ជួនកាលពលរដ្ឋកាប់ប្រើប្រាស់កៀនៗហ្នឹង ហើយអាចឆ្លើយដាក់គ្នាអ៊ីចឹងទៅ។ មន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើទាំងថ្នាក់ខេត្តថ្នាក់កណ្តាលចុះផ្ទៀងផ្ទាត់ វាយត្រាបង់លុយ [បង់ពន្ធ]»។
លោក ផាន់ យុត អភិបាលស្រុក សៀមប៉ាង បានឲ្យដឹងថាដីដែលស្ថិតក្នុងគម្រោងនេះជាព្រៃរបោះហើយករណីដែលបង្កផលប៉ះពាល់ វាតែងតែមានដំណោះស្រាយ។
លោក កែវ អូម៉ាលីស្ស អនុប្រធាន និងជាអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋបាលព្រៃឈើថ្លែងថា លោកបានដឹងពីគម្រោងនេះតែលោកមិនបានដឹងព័ត៌មានលម្អិតនោះទេ។ បុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនបានផ្តាច់ទូរស័ព្ទមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយទេកាលពីម្សិលមិញ។
គម្រោងដាំដើមឈើឡើងវិញស្រដៀងគ្នានេះត្រូវបានក្រុមហ៊ុនកូរ៉េឈ្មោះ ស៊ីងបាយអូធិច (Think Biotech Cambodia) កំពុងតែធ្វើក្នុងស្រុកសំបូរ ខេត្តក្រចេះ និងស្រុកសៀមបូក ខេត្តស្ទឹងត្រែងលើផ្ទៃដី ១៥២ ០០០ ហិកតា។
កាលពីឆ្នាំ ២០១៧ សហគមន៍ព្រៃឈើក្នុងខេត្តក្រចេះ និងស្ទឹងត្រែងបានធ្វើការតវ៉ាដល់ស្ថាប័នថ្នាក់ជាតិ និងស្ថាតទូតកូរ៉េខាងត្បូងឲ្យបញ្ឈប់គម្រោងនេះដោយសារពួកគាត់តែលើកហេតុផលថាវានឹងបំផ្លាញព្រៃឈើព្រមទាំងជីវភាពរបស់ពួកគាត់៕