.jpg)
(រូបឆ្វេង) លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងនៅខេត្តស្ទឹងត្រែងកន្លងមក និងលោក កឹម សុខា (រូបស្ដាំ) នៅស្នាក់ការបក្សកន្លងមក។ រូបថត រចនា/ហ្វេសប៊ុក
ភ្នំពេញៈ មេដឹកនាំបក្សកាន់អំណាចលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងអតីតមេដឹកនាំបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលជាបក្សប្រឆាំងលោក កឹម សុខា ក្នុងឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំសកល ២០១៨ កាលពីម្សិលមិញបានបញ្ចេញសារនយោបាយផ្ទុយគ្នាដែលសារមួយបានអំពាវនាវឲ្យ «ការពារសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនយោបាយ» ឯសារមួយទៀតអំពាវនាវឲ្យមានការ «ផ្សះផ្សាជាតិ និងទុកឱកាសជូនប្រជាពលរដ្ឋជាអ្នកជ្រើសរើសមេដឹកនាំ» ដោយខ្លួនឯង និងបានរៀបរាប់ពីវិបត្តិនយោបាយធ្ងន់ធ្ងរដែលកើតចេញពីការដឹកនាំប្រាសចាកពីគន្លងប្រជាធិបតេយ្យ។
ក្នុងសារជូនពរជនរួមជាតិឲ្យមានសេចក្តីសុខ សុខភាពល្អ និងមានលាភសំណាងល្អចាប់ពីថ្ងៃចូលឆ្នាំសកល ២០១៨ នេះតទៅរបស់លោក ហ៊ុន សែន លោកក៏បានផ្ញើសារអំពាវនាវដែលមានន័យឲ្យការពារ «សន្តិភាព និងស្ថិរភាពនយោបាយ» ដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីសរសេរនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោកថា៖ «ពិតណាស់ សន្តិភាព បានផ្តល់ឱកាសកាន់តែច្រើនឡើងដល់ពលរដ្ឋក្នុងការចូលរួមប្រារព្ធពិធីបុណ្យជាតិ និងអន្តរជាតិនានា ទោះបីនៅពេលយប់ ឬពេលថ្ងៃដោយគ្មានការភ័យខ្លាចឡើយ។ យើងរួមគ្នាបន្តការពារសន្តិភាព និងថែរក្សាស្ថិរភាពនយោបាយសង្គមឲ្យបានល្អដើម្បីជំរុញការអភិវឌ្ឍប្រទេសឲ្យកាន់តែរីកចម្រើន»។
ដោយឡែកលោក កឹម សុខា អតីតប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលកំពុងជាប់ពន្ធនាគារត្រពាំងផ្លុង ខេត្តត្បូងឃ្មុំជិតព្រំដែនវៀតណាមក៏បានអំពាវនាវតាមរយៈសារលិខិតដែលអានដោយកូនស្រីរបស់លោកគឺកញ្ញា កឹម មនោវិទ្យា នៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោក កឹម សុខា។
តាមរយៈសារលិខិតលោក កឹម សុខា អះអាងថាឆ្នាំ ២០១៧ កន្លងផុតទៅបន្សល់ទុកដោយ «វិបត្តិនយោបាយដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ» និងបានធ្វើឲ្យ «លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការអនុវត្តលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដើរថយក្រោយ» តាមរយៈការរំលាយគណបក្សប្រឆាំង ការហាមឃាត់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ ការរឹតត្បិតប្រឆាំងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ការរំលោភយកដីធ្លី ការបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិ ការបិទសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិ ការជួបជុំ និងការឃុំខ្លួនអ្នកនយោបាយ សកម្មជនដីធ្លី បរិស្ថានជាដើម។
លោកថ្លែងក្នុងខ្លឹមសារដើមថា៖ «បញ្ហាទាំងអស់ខាងលើបានកើតចេញពីការដឹកនាំដែលប្រាសចាកពីគន្លងប្រជាធិបតេយ្យ និងជាដើមចមជំរុញឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរភាគច្រើនរស់ក្នុងភាពក្រីក្រ ការកើនឡើងនូវអយុត្តិធម៌សង្គម និងការខ្វះឱកាសស្មើភាពគ្នាដែលជាឧបសគ្គដ៏ចម្បងក្នុងកិច្ចអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយសមធម៌»។
លោកបន្ថែមថា៖ «ទាំងនេះគឺជាគ្រោះថ្នាក់ដ៏ធំសម្រាប់សង្គមកម្ពុជាដែលអាចនឹងធ្វើឲ្យកាន់តែមានការបែកបាក់ឯកភាពជាតិ អស្ថិរភាព និងការធ្លាក់ចុះដុនដាបថែមទៀត ប្រសិនបើរាជរដ្ឋាភិបាលមិនព្រមស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សឡើងវិញនោះទេ»។
បន្ថែមលើនេះលោក កឹម សុខា ក៏បានអំពាវនាវឲ្យមានការ «ផ្សះផ្សាជាតិដោយប្រកាន់យកគោលការណ៍អហិង្សា ខ្មែរតែមួយមិនគុំកួនសងសឹកមិនយកខ្មែរណាជាសត្រូវ» ព្រមទាំង «ទុកឱកាសជូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរជាអ្នកជ្រើសរើសមេដឹកនាំតាមរយៈការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌» ការអនុវត្តឲ្យបានពេញលេញនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ ១៩៩១ ជាដើម។
លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា៖ «ទោះបីជាខ្ញុំជួបប្រទះនូវឧបសគ្គអ្វីក៏ដោយ ក៏ខ្ញុំនៅតែប្រកាន់នូវគោលជំហរដូចខាងលើនេះជានិច្ច និងគ្រប់កាលៈទេសៈហើយអ្វីដែលខ្ញុំសង្ឃឹមនោះគឺ “ថ្ងៃនេះ កឹម សុខា មានទុក្ខ ប៉ុន្តែថ្ងៃមុខប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរត្រូវតែបានសុខ”»។
ចំណែកឯលោក សម រង្ស៊ី អតីតមេបក្សប្រឆាំងដែលរស់នៅដោយនិរទេសខ្លួនក្រៅប្រទេសដើម្បីគេចពីការចាប់ខ្លួនពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលបានថ្លែងនៅលើបណ្ដាញទំនាក់ទំនងសង្គមហ្វេសប៊ុករបស់លោកដោយបួងសួងដល់វត្ថុស័ក្តិសិទ្ធិទាំងអស់ក្នុងលោកហើយខ្លួនលោក និងសហការីក្នុងជួរគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរបស់លោកខិតខំទាំងអស់គ្នាធ្វើយ៉ាងណាឲ្យប្រជារាស្ត្រខ្មែរ ចាប់ផ្តើមបានឃើញនូវពន្លឺប្រជាធិបតេយ្យ និងយុត្តិធម៌យ៉ាងពិតប្រាកដក្នុងឆ្នាំថ្មី ២០១៨ នេះ។
លោកថ្លែងថា៖ «ក្នុងកិច្ចការចំពោះមុខយើងនឹងពង្រីក និងពង្រឹងការតស៊ូរបស់យើងទាំងនៅក្នុងស្រុកទាំងនៅក្រៅប្រទេសដើម្បីធ្វើឲ្យនយោបាយគាបសង្កត់ និងបង្ក្រាបរបស់រដ្ឋាភិបាលសព្វថ្ងៃទទួលបរាជ័យហើយត្រូវវិលបកថយក្រោយវិញ។ នេះមានន័យថាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនឹងដំណើរការឡើងវិញជាប្រក្រតី ហើយនឹងចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ២០១៨ នេះ។ បើមិនយ៉ាងដូច្នេះទេប្រទេសកម្ពុជានឹងឃើញព្រឹត្តិការណ៍ថ្មីកើតឡើងដែលមិនដែលមានពីមុនមក។ ព្រឹត្តិការណ៍ថ្មីទាំងនោះនឹងនាំមកនូវស្ថានការណ៍ថ្មីមួយដែលយើងនឹងប្រឈមមុខហើយដោះស្រាយតាមការចាំបាច់ដើម្បីឲ្យប្រជារាស្ត្រខ្មែរ រើបម្រះពីអំណាចផ្តាច់ការប្រកបដោយជោគជ័យហើយឈានទៅរកភាពសម្បូរសប្បាយ និងរុងរឿង»។
លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលជាបក្សកាន់អំណាចចាត់ទុកសារជូនពររបស់អតីតមេបក្សប្រឆាំងទាំងពីរថាជា «សារឆ្លៀតកេងចំណេញនយោបាយដើម្បីបោកប្រាស់ បន្លំ និងបំភាន់មតិសាធារណៈជាតិ និងអន្តរជាតិ» តែប៉ុណ្ណោះ។
លោកថ្លែងតាមរយៈតេឡេក្រាមថា៖ «ដូច្នេះគ្មានការបែកបាក់នៅក្នុងសង្គមកម្ពុជាដូចការឃោសនាមួយចំនួនទេ ទោះបីមានអ្នកជាប់ទោស អ្នកជាប់ឃុំឃាំង និងអ្នកជាប់បណ្តឹងមួយចំនួនយ៉ាងណាក្តីវាជារឿងធម្មតានៅក្នុងសង្គមមួយតែងតែកើតឡើងជាធម្មតា។ ដើម្បីធានាថែរក្សាការពារសន្តិភាព ការពារសមិទ្ធផលសង្គមជាតិ និងការរស់នៅដ៏សុខសាន្តរបស់ប្រជាជន ចាំបាច់ត្រូវតែចាត់វិធានការផ្លូវច្បាប់ចំពោះជនល្មើសច្បាប់ដើម្បីឲ្យកម្ពុជាជានីតិរដ្ឋ»។
លោកបន្ថែមថា៖ «ដោយសារនៅកម្ពុជាអត់មានវិបត្តិនយោបាយ ដូច្នេះគ្មានទេ ការចរចានយោបាយពីព្រោះនៅកម្ពុជាមានតែអ្នកនយោបាយប្រព្រឹត្តខុសច្បាប់ហើយត្រូវជាប់ទោសប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះការចង់បញ្ចុះបញ្ចូលចង់ឲ្យមានការចរចានយោបាយដើម្បីដោះលែងអ្នកនយោបាយជាប់ទោសមិនអាចមានជាដាច់ខាត»។
លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ អ្នកវិភាគនយោបាយយល់ឃើញថាឆ្នាំចាស់បានកន្លងផុតទៅអ្នកនយោបាយគួរធ្វើអ្វីមួយដើម្បីបន្ថយកំដៅនយោបាយរវាងបក្សកាន់អំណាច និងអតីតបក្សប្រឆាំង។
លោកថ្លែងថា៖ «ការពិតត្រូវជជែកដោះស្រាយដោយការជជែកគ្នាហើយយកល្អទៀតគឺរកមធ្យោបាយទប់ស្កាត់កុំឲ្យមានទំនាស់គ្នា។ បង្កើតយន្តការ ឬ ស្ថាប័នទី ១ ដើម្បីទប់ស្កាត់កុំឲ្យមានទំនាស់គ្នា។ តើត្រូវដោះស្រាយយ៉ាងម៉េច គឺដោះស្រាយដោយសន្តិវិធីដូចជាវប្បធម៌សន្ទនាជាអាទិ៍។ បើទាស់គ្នាទៅហើយ ពេលចូលឆ្នាំ ចូលខែថ្មី យកល្អទាំងអស់គ្នាត្រូវមានសុច្ឆន្ទៈពិតប្រាកដគឺចិត្ត វាចា រួមគ្នាឯកភាពជាតិ សន្តិភាព និងយោគយល់ឲ្យគ្នា វិញត្របាញ់ជាខ្សែមួយ»។
លោកបន្ថែមថាការនៅបន្តពាក់មុខយក្សដាក់គ្នារវាងអ្នកនយោបាយទាំង ២ ភាគីនឹងមិនធ្វើឲ្យប្រទេសជាតិក៏ដូចជាប្រជាជនចំណេញពីទំនាស់ទាំងនេះទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «ប្រជាពលរដ្ឋខាតជាតិខ្មែរខាត។ ដូចជាគេដាក់ទណ្ឌកម្មវាច្បាស់ជាមេដឹកនាំហ្នឹងហើយដែលរងការដាក់ទណ្ឌកម្ម ក៏ប៉ុន្តែជាតិខ្មែរទាំងមូលដែលមានអ្នកដឹកនាំគេដាក់ទណ្ឌកម្មអ៊ីចឹង តើយើងមានមោទនភាពឬ? បើសិនជាគេដាក់ទណ្ឌកម្មទៅទៀតទៅជាយ៉ាងម៉េច? ខ្ញុំធ្លាប់ជួបប្រទះហើយខ្ញុំទៅបរទេសពេលជនជាតិខ្មែរទៅបរទេសគេថាអ្នកឯងមានមេដឹកនាំសុទ្ធតអា ពូជ ប៉ុល ពត ឈ្មោះ ប៉ុល ពត ជាឈ្មោះដែលគេស្គាល់ក្នុងពិភពលោកក្នុងវចនានុក្រមនៃជនផ្ដាច់ការដែលឃោរឃៅ តើយើងមានមោទនភាពអី?»៕
