.jpg)
លោក ហ្វុត ឃឿន និងផ្ទះរបស់លោកដែលត្រូវបានទឹកជន់លិចជិតដល់ដំបូលផ្ទះ។ រូបថត ផាក់ ស៊ាងលី
ស្ទឹងត្រែងៈ «ភូមិយើងទាំងមូលបានលិចទឹកអស់ហើយ តែយើងមិនព្រមចាកចេញទេ។ យើងបានកើតនៅទីនេះ។ អ៊ីចឹងយើងសុខចិត្តស្លាប់នៅទីនេះដែរ»។ នេះជាសម្ដីលោក សេត ញ៉ាល់ ជាចាស់ទុំភូមិក្បាលរមាសបានថ្លែងនៅក្នុងពិធីបុណ្យស្រូវតាមបែបប្រពៃណីជនជាតិភាគតិចកាលពីល្ងាចថ្ងៃទី ១២ ខែកុម្ភៈ ខណៈភូមិចាស់របស់គាត់បានប្រែក្លាយជាស្ងាត់ជ្រងំក្រោយពេលទឹកលិច។
ស្រាពាងធំៗត្រូវបានគេដាក់តម្រៀបនៅក្នុងរោងមួយដែលប្រក់ចំបើង នឹងលម្អដោយផ្កាចារជាច្រើន។ អ្នកភូមិបាននាំគ្នាមកចូលរួមយ៉ាងសប្បាយរីករាយនៅក្នុងពិធីបុណ្យស្រូវ ដែលជាបុណ្យប្រពៃណីប្រចាំឆ្នាំរបស់ជនជាតិព្នងធ្វើឡើងដើម្បីដឹងគុណដល់ស្រូវ។ អ្នកខ្លះបានចាក់ស្រាពាងដាក់កំសៀវ អ្នកខ្លះចាក់ដាក់កែវជ័រហើយអ្នកខ្លះទៀតបឺតស្រាពាងនោះតាមបំពង់ឫស្សី។
ពាងស្រាខ្លះមានពណ៌បៃតង ដែលលម្អដោយក្បាច់រចនាយ៉ាងស្អាត។ វាគឺជាក្រឡបុរាណ ដែលបានបន្សល់ទុកអស់ជាច្រើនជំនាន់មកហើយពីបុព្វបុរសដូនតាដែលវាជាផ្នែកមួយនៃវប្បធម៌របស់ជនជាតិព្នង។
នៅចំកណ្តាលរោងរៀបចំពិធីនោះ គេឃើញមានក្រុមបុរសចំនួន ៦ នាក់កំពុងវាយគង។ ខណៈដែលពួកគេកំពុងបន្តវាយគង ក្រុមស្ត្រីក៏បានចូលទៅរាំនៅជុំវិញពួកគេ។
ភូមិក្បាលរមាស និងភូមិស្រែគ ដែលនៅក្បែរនោះចាប់ផ្តើមជន់លិចតាំងពីចុងឆ្នាំមុនមកម្ល៉េះ នៅពេលដែលទំនប់វារីអគ្គិសនីរបស់ចិន គឺទំនប់សេសានក្រោម ២ ត្រូវបានបើកសម្ពោធជាផ្លូវការដែលជាចំណុចក្តៅមួយនៃជម្លោះអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយរវាងអាជ្ញាធរ ក្រុមហ៊ុន និងអ្នកភូមិជនជាតិភាគតិច។
អស់រយៈពេល ៣ ឆ្នាំមកហើយប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងសហគមន៍នោះត្រូវបានបង្ខំឲ្យចាកចេញពីលំនៅឋានដែលបន្សល់ពីដូនតារបស់ពួកគេ ដើម្បីបើកផ្លូវឲ្យមានការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីថ្មីធំបំផុតមួយនៅក្នុងទន្លេសេសានដែលជាដៃទន្លេមេគង្គ។
មណ្ឌលសុខភាពត្រូវបានបិទទ្វារសាលាគ្មានគ្រូបង្រៀន វត្តគ្មានព្រះសង្ឃដោយសារទឹកលិច។ ចំពោះអ្នកដែលបដិសេធមិនព្រមទទួលយកសំណងពួកគាត់ត្រូវបានគេសន្យាថានឹងផ្តល់ដី និងសំណងលុយកាក់ដើម្បីរស់នៅតាមស្រែចម្ការដែលគេជ្រើសរើសខ្លួនឯង។ ក្នុងនោះក៏មានជនជាតិដើមភាគតិចព្នង ២៥៨ នាក់ផងដែរ។
ផ្កាពណ៌លឿងមានស្លឹកធំៗដែលគេចងនៅលើរោង សម្រាប់ប្រារព្ធពិធីបុណ្យនោះបានបក់រវិចៗប៉ះក្បាលក្រុមអ្នករាំ និងអ្នកវាយគង។ អ្នកភូមិបានពន្យល់ថា ផ្កានេះមានឈ្មោះថាផ្កាចារដែលវារីកតែម្តងប៉ុណ្ណោះក្នុងមួយឆ្នាំគឺរីកនៅចុងរដូវចម្រូត។ ប្រសិនបើផ្កានេះរីកល្អ នោះវាជាប្រផ្នូលល្អសម្រាប់ឆ្នាំខាងមុខ។ ផ្កាឆ្នាំនេះរីកល្អណាស់វាចេញផ្កាច្រើនធំៗ និងស្លឹកខៀវស្រងាត់។ អ្នកភូមិនៅតែមានសុទិដ្ឋិនិយមចំពោះរឿងនេះដោយពួកគាត់រំពឹងថា យ៉ាងហោចណាស់ក៏ទទួលបានជោគជ័យពាក់កណ្តាលដែរក្នុងការតស៊ូដើម្បីថែរក្សាទឹកដីដូនតារបស់ពួកគាត់។
សាលារៀននៅភូមិក្បាលរមាសចាស់ត្រូវទឹកលិចដល់ជិតពាក់កណ្តាលថ្នាក់រៀន។ រូបថត Jade Sacker
អភិបាលរងខេត្តលោក ដួង ពៅ បានទៅកាន់ទីនោះកាលពីប៉ុន្មានថ្ងៃមុន ពេលប្រារព្ធពិធីបុណ្យស្រូវ ហើយលោកបានសន្យាថា អ្នកភូមិត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យតាំងលំនៅតាមស្រែចម្ការរបស់ខ្លួនជារៀងរហូត។
ខណៈដែលអាជ្ញាធរបានព្រមានកាលពីមុនថា ដីទាំងអស់នៅតំបន់នោះនឹងលិចទឹកអ្នកភូមិបែរជាមានការភ្ញាក់ផ្អើលយ៉ាងខ្លាំង នៅពេលដែលតំបន់នោះភាគច្រើននៅស្ងួតចែសនៅឡើយ។ គ្រួសារភាគច្រើនមានទីជម្រកបណ្តោះអាសន្ននៅលើដីស្រែចម្ការរបស់ពួកគេ ហើយឥឡូវនេះកំពុងស្ថិតនៅក្នុងដំណាក់កាលសាងសង់ទីជម្រកទាំងនោះឲ្យក្លាយទៅជាលំនៅឋានថ្មីវិញជាអចិន្រៃ្តយ៍។
លោក ដួង ពៅ ក៏បានថ្លែងផងដែរថាអាជ្ញាធរនឹងសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសាធារណៈនៅទីនោះ។ លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ដីនោះនឹងត្រូវផ្តល់ជូនដល់បងប្អូនទាំងអស់ហើយធានាថាគ្រប់គ្រួសារនឹងទទួលបានដីធ្វើស្រែ ដីសម្រាប់រស់នៅ ដីព្រៃសហគមន៍ និងដីផ្នូរដូនតា»។
ថ្វីបើមានការសន្យាច្បាស់ក្រឡែតបែបនេះក្តី ប៉ុន្តែនៅពេលដែលអ្នកភូមិទាមទារឱ្យលោកធ្វើកិច្ចសន្យា និងចុះហត្ថលេខា ឬផ្តិតមេដៃ តែការទាមទារនោះមិនទទួលបាលផលទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំធានាថា ខ្ញុំឲ្យគឺខ្ញុំឱ្យហើយ រួមទាំងដីនោះផង គឺឲ្យដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌ»។ លោកបន្ថែមថានៅចុងខែនេះ លោកនឹងដឹកនាំក្រុមការងារទៅវាស់វែងដី និងរៀបចំផែនទីសម្រាប់រៀបចំដីនៅតំបន់នោះ។
ងាកមកបុណ្យស្រូវវិញ នៅពេលដែលតន្ត្រីបានឈប់ពេលនោះបុរសស្ត្រីទាំង ២ ក្រុម បាននាំគ្នាអង្គុយចុះ ហើយលោក ញ៉ាល់ ចាប់ផ្ដើមច្រៀង។
អ្នកភូមិបានបង្ហាញការគោរព និងយកចិត្តទុកស្តាប់ចំពោះគាត់ណាស់ ប៉ុន្តែពួកគេមិនស្ងាត់ទេគឺពួកគេបានស្រែកបន្ទរបន្ថែម នៅពេលនិយាយដល់ការសន្យា និងការតំណាលរឿងអំពីប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ពួកគេ។
បាយដំណើបមានបីពណ៌ត្រូវបានគេលាយបញ្ជូលគ្នាគឺពណ៌ស ពណ៌ស្វាយ និងពណ៌លឿងហើយអ្នកភូមិបានបរិភោគបាយដំណើបនោះរួមជាមួយនឹងការផឹកស្រាពាងនៅក្នុងពិធីបុណ្យស្រូវនោះ។
លោក ញ៉ាល់ ពន្យល់ថា៖ «ទីនេះគឺជាកន្លែងដើមកំណើតរបស់ខ្ញុំ ដីរបស់ខ្ញុំ និងព្រៃធម្មជាតិរបស់ខ្ញុំ ដូច្នេះខ្ញុំចាំបាច់ត្រូវរស់នៅទីនេះ។ ទោះយ៉ាងម៉េចក៏ដោយខ្ញុំមិនព្រមចាកចេញទេ»។
យុវជន ប្រ៉ប រិទ្ធី កំពុងបើកកាណូតកាត់តាមព្រៃដែលត្រូវទឹកជន់លិចដែលមានស្លឹកឈើខៀវស្រងាត់ស្ថិតនៅទល់មុខនឹងស្រែចម្ការពលរដ្ឋដែលមិនលិចទឹក។ នៅទីនេះគឺមានសាលារៀនដែលជន់លិចត្រូវគេបោះបង់ចោល ហើយនៅក្បែរនោះគឺទីធ្លាសម្រាប់ក្មេងលេង និងមានដងទង់ជាតិឈរត្រង់ទៅលើអាកាស។ ទឹកលិចពាក់កណ្តាលតុ ហើយក្តារខៀនសរសេរដីសមានមេរៀនចុងក្រោយ ដែលមិនទាន់ត្រូវបានគេលុបចេញពីក្តារខៀននោះនៅឡើយទេ។
មុនពេលទឹកលិចចូលទៅដល់ផ្ទះរបស់ពលរដ្ឋទាំងនោះពួកគាត់បានបាញ់ថ្នាំសរសេរជាអក្សរលើជញ្ជាំងផ្ទះដែលមានន័យថា៖ «ខ្ញុំមិនព្រមចាកចេញពីកន្លែងកំណើតរបស់ខ្ញុំដាច់ខាត» និង «ស៊ូស្លាប់មិនព្រមចាកចេញ» ជាដើម។ នៅលើជញ្ជាំងផ្ទះរបស់ រិទ្ធី មានសរសេរពាក្យថា៖ «មិនត្រូវការទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសាន ២ ទេ»។
ផ្ទះនោះនៅមិនទាន់មានការរុះរើទេដោយគេអាចនៅឃើញមានកន្ទេល មុងភួយ និងរបស់របរប្រើប្រាស់ផ្សេងៗនៅរក្សាទុកដដែលសម្រាប់គ្រួសារគាត់ នៅពេលសម្រេចចិត្តវិលត្រឡប់មកវិញ ឬដេកមួយយប់ឬពីរយប់។ ទ្រព្យសម្បត្តិរបស់គ្រួសារពលរដ្ឋមួយចំនួនដែលមានដូចជាចានឆ្នាំង រូបថតគ្រួសារ និងកោដ្ឋដូនតា ឃើញមានសំណាញ់ពីងពាង និងធូលីដីរុំព័ទ្ធជុំជិត។
នៅខាងក្នុងវត្តក្បែរនោះ វត្ថុបុរាណបែបសាសនាទាំងអស់នៅតែមិនទាន់បានរើចេញនៅឡើយ។ ពលរដ្ឋដែលជាជនជាតិដើមភាគតិចព្នងបានគោរពតាមប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ចម្រុះគឺមានទាំងប្រពៃណីជនជាតិដើមភាគតិចព្នង និងប្រពៃណីបែបព្រះពុទ្ធសាសនា។ បដិមាជាព្រះពុទ្ធធំៗចំនួន ៤អង្គ បានបែរមុខទៅរកទិសដែលមានទឹកលិចល្ហល្ហេវនោះ។
ហេតុផលសាមញ្ញមួយទៀតដែលត្រូវបានអ្នកភូមិបដិសេធមិនព្រមផ្លាស់ទៅតាំងលំនៅថ្មី គឺពួកគាត់ភ័យខ្លាចបោះបង់កន្លែងបញ្ចុះសពដូនតាគាត់។
នៅពេលទឹកជំនន់មកដល់អ្នកភូមិមិនព្រមរើកោដ្ឋដែលមានធាតុជីដូនជីតារបស់ពួកគេ ខណៈលោក រិទ្ធី បានពន្យល់ថា ធាតុទាំងនោះ «ជារបស់ឩទិ្ទស» ដល់ដូនតា ហើយមិនអាចយកមកវិញទេ។
លោក រិទ្ធី បានថ្លែងថា៖ «យើងសុខចិត្តស្លាប់នៅទីនេះជាមួយជីដូនជីតារបស់យើង និងព្រៃឈើ»។
អ្នកភូមិម្នាក់ទៀតអ្នកស្រី ញ៉ាល់ យ៉ា ដែលបង្ខំចិត្តចាកចេញពីផ្ទះត្រូវទឹកជន់លិចទៅរស់នៅទីទួលក្បែរនោះបានថ្លែងថា៖ «ការរស់នៅទីនេះគឺខុសពីផ្ទះចាស់។ ផ្ទះចាស់របស់យើងងាយស្រួលជាង ដោយសារមានដើមឈើ និងម្លប់ច្រើន»។
អ្នកស្រី សីយ៉ា និងគ្រួសាររបស់អ្នកស្រីមិនព្រមចាកចេញទៅកន្លែងក្រុមហ៊ុនរៀបចំឲ្យដោយសារពួកគាត់ជឿថានឹងមិនមានទំហំដីគ្រប់គ្រាន់នៅកន្លែងតាំងលំនៅថ្មីនោះសម្រាប់ចិញ្ចឹមសត្វពាហនៈរបស់ពួកគាត់។ អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «នៅពេលជ្រូក ឬមាន់ចូលទៅក្នុងដីអ្នកដទៃគេកាប់ ឬចាប់ស៊ី»។
នៅទីនេះអ្នកស្រី សីយ៉ា មានដី ៧ ហិកតា ហើយដីនៅជាប់នោះជាកម្មសិទ្ធិរបស់មិត្តភក្តិ និងគ្រួសារ។ បងប្អូនបង្កើតបួននាក់របស់អ្នកស្រី សីយ៉ា សុខចិត្តរើទៅកន្លែងថ្មី និងទទួលយកសំណង ហើយខណៈភាគច្រើនបំផុតនៃអ្នកដែលបន្តរស់នៅកន្លែងចាស់និយាយថា ជម្លោះនៅតែបន្តមានចាប់តាំងពីពួកគេបានបែកជា ២ ក្រុម។
លោក ធុន សារិន អ្នកដែលយល់ព្រមចាកចេញទៅកន្លែងថ្មីបានថ្លែងថា៖ «យើងជួបបញ្ហាលំបាកជាច្រើនរស់នៅកន្លែងថ្មី...ប្រជាជនពីដើមរស់នៅដោយចិញ្ចឹមសត្វចូលព្រៃ តែនៅកន្លែងតាំងលំនៅថ្មី វាពិបាកដោយសារដីនៅទីនោះមិនសូវមានជីវជាតិ ហើយទំហំដីគឺតូចជាងទៀត»។ លោកទទួលស្គាល់ថា សត្វចិញ្ចឹមដែលដើរចេញពីភូមិចូលទៅដីរបស់មនុស្សចម្លែកគឺត្រូវគេសម្លាប់ ហើយដីចម្ការនៅកន្លែងថ្មីគ្មានជីវជាតិ។
លោក សារិន ថ្លែងថានៅពេលមានគ្រួសារថ្មីច្រើនឡើងនោះនឹងមិនមានកន្លែងពង្រីកនោះទេ។ ខណៈអ្នកភូមិដែលចាកចេញត្រូវបានសន្យាផ្តល់ឲ្យនូវដី ៥ ហិកតា អ្នកដែលទើបរៀបការថ្មីទទួលបានតែ ២ ហិកតាប៉ុណ្ណោះ។ លោកថ្លែងថា៖ «ដីនេះជាកម្មសិទ្ធិឯកជនរួចហើយ» ផ្ទុយនឹងស្ថានភាពរស់នៅក្នុងសហគមន៍ក្បាលរមាស។
អ្នកនាង រើន សុភាព អាយុ ២០ ឆ្នាំ ជាគ្រូសាលារដ្ឋនៅក្នុងភូមិក្បាលរមាសចាស់ត្រូវបានបញ្ឈប់ពីការងារដោយសារអ្នកនាងមិនព្រមរើទៅនៅកន្លែងថ្មី។
ឥឡូវនេះសុភាពបន្តបង្រៀនកូនអ្នកភូមិដោយគ្មានប្រាក់ខែ និងរស់នៅដោយសារប្រាក់ឧបត្ថម្ភខ្លះពីអ្នកភូមិប៉ុណ្ណោះ។
សុភាពថ្លែងថា៖ «ក្មេងៗអត់ដឹងអីទេ ដូច្នេះខ្ញុំបង្រៀនដោយស្ម័គ្រចិត្ត។ ខ្ញុំចង់ឲ្យគេទទួលបានការអប់រំ»។ សុភាពមិនជឿថាអាជ្ញាធរនឹងសាងសង់សាលារដ្ឋថ្មី ដូចនៅក្នុងភូមិចាស់ដូចការសន្យានោះទេ។ សុភាពថា៖ «ប្រសិនបើមិនមានសាលា ខ្ញុំបារម្ភថាកូនក្មេងជនជាតិភាគតិចយើងនឹងមិនទទួលបានការអប់រំល្អទេ»។
នៅភូមិស្រែគនៅជិតនោះដែលជាសហគមន៍ជនជាតិភាគតិចឡាវលោកហ្វុត ឃឿន បានជូតទឹកភ្នែក ខណៈមើលទៅដំបូលផ្ទះស័ង្កសីរបស់លោកដោយសារទឹកបានជន់លិចកម្ពស់ជាង ១០ ម៉ែត្រ។ លោក ឃឿន ថ្លែងបន្តថា៖ «អ្វីដែលបានកើតឡើងនៅទីនោះគឺធំធេងណាស់ មិនតូចទេ។ ការឈឺចាប់របស់យើង គឺដូចមហាសមុទ្រ»។ លោក ឃឿន បានសាងសង់ផ្ទះរបស់លោកកាលពីឆ្នាំ ២០០៧។
លោកបានប៉ាន់ប្រមាណថា លោកបានបាត់បង់ប្រាក់ ៦០០០ ដុល្លារនៅក្នុងទឹកជំនន់។ លោកនៅតែទៅមើលផ្ទះរបស់លោក ២-៣ ដងក្នុងមួយសប្តាហ៍។
លោក ឃឿន បានពន្យល់ថា៖ «យើងនឹងមិនបាត់បង់អ្វីដែលយើងមានទេ។ វាជាកេរដំណែលពីជីដូនជីតារបស់យើង ដែលមិនចង់ឲ្យយើងរើទៅកន្លែងថ្មីផងដែរ»។ លោកថ្លែងថា អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំរដ្ឋាភិបាលបានព្យាយាម «លួងលោម» លោកឲ្យចាកចេញ ប៉ុន្តែចាប់តាំងពីទឹកជំនន់បានជន់លិចផ្ទះរបស់អ្នកភូមិមក អាជ្ញាធរឈប់ចុះមកជួបប្រជាពលរដ្ឋ ៧៥ គ្រួសារដែលមិនព្រមចាកចេញ។
លោក Alejandro Gon-zalez-Davidson ដែលជាសកម្មជនបរិស្ថាន ដែលត្រូវបាននិរទេសចេញពីប្រទេសកម្ពុជាកាលពីឆ្នាំ ២០១៥ បានថ្លែងថា ដីនៅសល់នៅកំពុងត្រូវបានស្វែងរកដោយក្រុមហ៊ុន ឬជាអ្វីដែលលោកហៅថា «ឧក្រិដ្ឋជនជាប្រព័ន្ធ»។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំប្រាកដមួយរយភាគរយថា ដីមួយចំនួននៃដីនោះត្រូវបានសន្យាផ្ទាល់មាត់ ឬថែមទាំងផ្លូវទៅឲ្យក្រុមហ៊ុន»។
នៅក្នុងបទសម្ភាសមួយកាលពីសប្តាហ៍មុន លោក ដួង ពៅ អភិបាលរងខេត្តស្ទឹងត្រែងបានថ្លែងថា ដីដែលប្រគល់ទៅអ្នកភូមិក្បាលរមាសដែលមិនព្រមចាកចេញនឹងត្រូវកាត់ចេញពីសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចទៅក្រុមហ៊ុន Siv Guek Investment។
លោកថ្លែងថា គ្រួសារនីមួយៗនឹងទទួលបានដីចំនួន ១០០០ ម៉ែត្រការ៉េសម្រាប់រស់នៅ និងដី ៥ ហិកតាសម្រាប់ធ្វើស្រែចម្ការ ខណៈដីដែលនៅសល់នឹងទុកជាព្រៃសហគមន៍ផ្នូរកប់ខ្មោចជាដើម។ លោកអភិបាលរងមានប្រសាសន៍ថា៖ «ដីនេះជារបស់រដ្ឋ ហើយនឹងប្រគល់ទៅអ្នកភូមិមិនមែនក្រុមហ៊ុនទេ»។
លោក Gonzalez-Davidson បានថ្លែងថាក្រុមហ៊ុនជាញឹកញាប់មានកម្មសិទ្ធិដោយមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលជួលពលរដ្ឋដែលត្រូវបានបណ្តេញចេញឲ្យធ្វើការ ហើយផ្តល់ប្រាក់ឈ្នួលបែបកេងប្រវ័ញ្ច។
លោក Gonzalez បានថ្លែងថា៖ «អ្នកបានប្រល័យពូជសាសន៍ទៅលើវប្បធម៌និងអេកូឡូស៊ី»។ លោកពន្យល់ថាមាន «គោលនយោបាយនៃការមិនលួចធនធានរបស់មនុស្ស... »។ លោក Gonzalez-Davidson បានថ្លែងថាសកម្មជនអង្គការមាតាធម្មជាតិនៅតែចុះទៅភូមិស្រែគ និងភូមិក្បាលរមាស ដោយសម្ងាត់ជាទៀងទាត់ដោយជួយបញ្ចុះបញ្ចូលរដ្ឋាភិបាលឲ្យផ្តល់សេវាសាធារណៈ និងប្លង់ដីផ្លូវការ។
លោក Gonzalez បានស្វាគមន៍សុទិដ្ឋិនិយមរបស់អ្នកភូមិមួយចំនួន ប៉ុន្តែបានថ្លែងថា វាត្រូវមានយុទ្ធសាស្ត្រដើម្បីប្រយុទ្ធនឹងការប៉ុនប៉ងដែលប៉ះពាល់សហគមន៍។ លោកថ្លែងថា៖ «គម្រោងរយៈពេលវែងរបស់យើងគឺ ១០‑២០ ឆ្នាំ នៅពេលដែលភាពផ្តាច់ការបានបញ្ចប់ដើម្បីអំពាវនាវឲ្យមានការបើកទ្វារទឹក និងអនុញ្ញាតឲ្យប្រជាពលរដ្ឋត្រឡប់ទៅកន្លែងដើមវិញ»។
ទីតាំងថ្មីដែលក្រុមហ៊ុនរៀបចំឲ្យអ្នកភូមិក្បាលរមាសគឺផ្លូវជាតិលេខ ៧៨ ថ្មី។ ទីនោះផ្ទះគំរូដូចៗគ្នាត្រូវបានសាងសង់។
អ្នកព្រមចាកចេញជាច្រើនដែលត្រូវបានសម្ភាសបាននិយាយជាដដែលៗថា ពួកគេបានទទួលយករបៀបរបបរស់នៅបែបថ្មី ដូចជាពលរដ្ឋខ្មែរទូទៅ ដែលមិនដូចជាជនជាតិដើមភាគតិចព្នងនៅក្នុងព្រៃដូចពីមុននោះទេ។
អ្នកស្រី ញ៉ាន់ ស្រីនិត ជាអ្នកព្រមចាកចេញម្នាក់ថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំបានសម្រេចមករស់នៅកន្លែងថ្មីដើម្បីឲ្យមានការអភិវឌ្ឍ... នៅទីនេះវាងាយស្រួលដោយសារយើងមានអ្វីៗគ្រប់យ៉ាង។ នៅកន្លែងចាស់បើកភ្នែកឡើងឃើញតែព្រៃ»។
អ្នកស្រី ស្រីនិត បានសរសើរពីទីតាំងថ្មី ដោយសារតែមានសេវាសាធារណៈរបស់រដ្ឋ និងរស់នៅប្រកបដោយស៊ីវិល័យទំនើប។ ទោះយ៉ាងណានៅពេលអ្នកស្រីត្រឡប់ទៅភូមិក្បាលរមាសកាលពីខែមុន អ្នកស្រីថ្លែងថាអ្នកស្រីមើលលែងចង់ស្គាល់ភូមិក្បាលរមាសចាស់ ដោយសារតែទឹកលិច។ «ខ្ញុំមិនចំណាំផ្ទះខ្ញុំនៅកន្លែងណា។ ខ្ញុំឃើញតែទឹក»។
ក្រោយពីបិទទំនប់ស្តុកទឹកទុក ទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោម ២ កម្លាំង ៤០០ មេហ្គាវ៉ាត់ ដែលធំបំផុតនៅកម្ពុជាបានចាប់ផ្តើមផលិតភ្លើងអគ្គិសនីកាលពីខែធ្នូកន្លងមក។ ក្រុមហ៊ុនស្ថិតក្នុងគម្រោងទំនប់នេះរួមមានក្រុមហ៊ុន Royal Group ៣៩ ភាគរយក្រុមហ៊ុន Hydrolancang International Energy របស់ប្រទេសចិន ៥១ ភាគរយ (ជាក្រុមហ៊ុនបុត្រសម្ព័ន្ធនៃក្រុមហ៊ុន China Huaneng Group) និងក្រុមហ៊ុននៃប្រទេសវៀតណាម EVN International មាន ១០ ភាគរយ៕ NS/PS
