ភ្នំពេញៈ ពិធីចូលម្លប់ ដែលត្រូវបានអនុវត្តពីបរមបុរាណក្នុងបំណងឲ្យកូនស្រីពេញវ័យជំទង់ឲ្យចូលម្លប់បន្ទុំសាច់ អប់រំចរិយាសម្បត្តិ និងវិជ្ជាមេផ្ទះ មុនរៀបការនោះ ស្ទើរតែបាត់បង់អស់ហើយ។ ប៉ុន្តែសម្អាងការដ៏ល្បីមួយនៅកម្ពុជាបានបើកទទួលរៀបចំពិធីចូលម្លប់សម័យកាលទំនើបជាមួយការគាំទ្រច្រើនពីសំណាក់ក្រុមគ្រួសារមានកូនស្រីចម្រើនវ័យក្រពុំ។
អ្នកនាង ឌី ម៉ាឡែន ម្ចាស់សម្អាងការ ប៉ារ៉ាឌី ដែលមានបទពិសោធរៀបចំពិធីចូលម្លប់បានឲ្យដឹងថា ពិធីចូលម្លប់តម្រូវធ្វើចំពោះក្មេងស្រីដែលកោរជុក កាត់កំប៉ោយឆ្លងវ័យកុមារី ឈានចូលវ័យជំទង់ដោយឪពុកម្តាយ ឬអាណាព្យាបាលត្រូវធ្វើពិធីនេះជាសិរីមង្គលមួយ។
ម្ចាស់សម្អាងការរូបឆោមស្រស់ស្អាតបែបស្រគត់ស្រគំបានប្រាប់ពីមូលហេតុ ដែលអ្នកនាងទទួលរៀបចំពិធីចូលម្លប់នេះឡើងថា៖ «តាមពិតទៅខ្ញុំមិនដែលបានរៀនអ្វីឲ្យជ្រៅជ្រះនោះទេ ប៉ុន្តែស្រឡាញ់អ្វីដែលជាវប្បធម៌ខ្មែរយើង។ អ៊ីចឹងខ្ញុំក៏បានសិក្សាស្រាវជ្រាវទាក់ទងនឹងវប្បធម៌ខ្មែរយើងតាមរយៈការទៅប្រជុំជាមួយអ្នកដែលគាត់មានចំណេះខាងទំនៀមទម្លាប់ដូចជា លោកអាចារ្យជាដើម ហើយខ្ញុំក៏មានកូនស្រីម្នាក់ដែរ។ នៅពេលដែលកូនស្រីខ្ញុំពេញវ័យខ្ញុំនឹងធ្វើពិធីចូលម្លប់ឲ្យកូនដូចគ្នា ហើយខ្ញុំក៏ចង់រក្សាទំនៀមទម្លាប់មួយនេះឲ្យបានគង់វង្សដូចគ្នា»។
សម្អាងការ ប៉ារ៉ាឌី ដែលដំណើរការបានជាង ៥ ឆ្នាំទើបតែបានរៀបចំពិធីចូលម្លប់រយៈពេល ១ ឆ្នាំនេះទេ។
ជាអ្នកផ្តួចផ្តើមលើកយកកម្មវិធីចូលម្លប់ ដែលសឹងតែបាត់បង់នាពេលបច្ចុប្បន្ននោះអ្នកនាង ឌី ម៉ាឡែន បានបរិយាយពីប្រវត្តិនៃពិធីនេះខ្លះៗទៀតថា៖ «ពិធីចូលម្លប់មានតាំងពីសម័យអង្គររហូតមកដល់រាជព្រះបាទនរោត្តម សតវត្សរ៍ទី ២០ និងត្រូវបាត់បង់ជាបន្តបន្ទាប់ កម្រនឹងឃើញមានគេប្រារព្ធពិធីនេះ។ ប៉ុន្តែក៏មានតិចតួចនៅស្រុកស្រែអំបិល ខេត្តកោះកុង ស្រុកបាធាយ ខេត្តកំពង់ចាម ស្រុកសូត្រនិគម ខេត្តសៀមរាប ដែលមានរបៀបរបបធ្វើពិធីខុសៗគ្នាបន្តិចបន្តួច ប៉ុន្តែនៅតាមតំបន់ខ្លះទៀតគឺខុសគ្នាទាំងស្រុង»។
ម្ចាស់សម្អាងការល្បីរូបនេះបានឲ្យដឹងទៀតថាកាលពីសម័យមុន កូនស្រីត្រូវស្ថិតនៅក្នុងបន្ទប់បិទជិតមានម្តាយ ឬមនុស្សភេទស្រីនៅការពារ រក្សាអនាម័យខ្លួនប្រាណមិនឲ្យចេញទៅទីវាលអង្គុយលេង ឬងូតទឹកអូរ ត្រពាំងនាំឲ្យមេរោគចូលខ្លួន ហើយបន្ទុំសាច់មិនឲ្យត្រូវកម្តៅថ្ងៃ ប៉ះខ្យល់ដែលនាំឲ្យសាច់មិនសរលោង។ កូនស្រីទើបពេញវ័យត្រូវនៅតែក្នុងផ្ទះចៀសវាងជំនួបជាមួយមនុស្សប្រុសខ្លាចមានទំនាក់ទំនងស្នេហា។
នាសម័យកាលបច្ចុប្បន្នពិធីចូលម្លប់មានការវិវឌ្ឍខុសពីមុន ដោយអ្នកនាង ឌី ម៉ាឡែន បានឲ្យដឹងថាសព្វថ្ងៃមិនមានការដាំដើមចេកទុករហូតដល់មានផ្លែចេកទុំ ទើបកូនស្រីអាចចេញពីម្លប់បាននោះទេ។ គេគ្រាន់តែធ្វើពិធីចំនួនកន្លះថ្ងៃ និងមានធ្វើពិធីកួចព្រលឹងកូនស្រីកុំឲ្យមានការភិតភ័យព្រមទាំងមានការទូន្មានពីលោកអាចារ្យព្រមទាំងឪពុកម្តាយទៅដល់កូនស្រីតែប៉ុណ្ណោះ។
អ្នកនាង ឌី ម៉ាឡែន បានរៀបរាប់ថា៖ «កម្មវិធីនេះគឺយើងផ្តោតទៅលើកូនស្រីដែលទើបនឹងពេញវ័យដែលមានលោកអាចារ្យដែលគាត់ជាអ្នករៀបចំកម្មវិធីនេះឡើង មានការនិមន្តព្រះសង្ឃមកសូត្រមន្ត និងមានការប្រមូលគ្នាប្រហែលជា ៤ ទៅ ៦ នាក់មានធ្វើពិធីបួងសួងដោយយកកញ្ជើស្រូវមករៀបរាប់អង្គុយព័ទ្ធជុំវិញ និងយកកូនស្រីដែលត្រូវចូលម្លប់ឲ្យអង្គុយជិតកញ្ជើ រួចលោកអាចារ្យ និងឪពុកម្តាយប្រកាសប្តឹងផ្តល់អំពីពូជមេស្រូវដែលខ្លះហៅថា «ស្រូវមេពូជ» ហើយអនុញ្ញាតឲ្យកូនស្រីទៅថ្វាយបង្គំឪពុកម្តាយ និងព្រះសង្ឃព្រមទាំងញាតិមិត្តដែលបានចូលរួមក្នុងពិធីចូលម្លប់ ហើយក្រៅពីសម្ភារដែលខ្ញុំបានរៀបរាប់នេះមានជាច្រើនទៀតដែលរៀបរាប់មិនអស់»។
ពិធីចូលម្លប់សព្វថ្ងៃប្រព្រឹត្តឡើងដើម្បីឲ្យកូនស្រីយល់ដឹងពីប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់របស់ខ្មែរ ដែលមានតាំងពីបុរាណ និងចង់បង្វែរអារម្មណ៍ក្មេងស្រីដែលទើបនឹងពេញវ័យមិនឲ្យមានទំនោរទៅខាងបរទេសច្រើនពេក ឲ្យយល់ដឹងពីវប្បធម៌របស់ខ្មែរ និងចេះរៀបចំខ្លួនព្រមទាំងចរិតឫកពាឲ្យសមសួនតាមកាលៈទេសៈ ព្រមទាំងទទួលបានចំណេះដឹងល្អៗពីការធ្វើពិធីចូលម្លប់នេះ។
ម្ចាស់សម្អាងការ ប៉ារ៉ាឌី ក៏សង្កេតឃើញផងដែរថា ពិធីចូលម្លប់សព្វថ្ងៃក៏មិនបានជួយឲ្យកូនស្រីបកមកសុភាពទន់ភ្លន់ដូចមនុស្សសម័យមុនទាំងស្រុងនោះទេ ដោយកត្តាទាំងនេះអាស្រ័យទៅលើចរិតពីធម្មជាតិរបស់កូនស្រី និងការអប់រំបន្តទៀតរបស់ឪពុកម្តាយបន្ថែមទៀតផងដែរ។
ឪពុកម្តាយដែលនៅប្រកាន់ខ្ជាប់ការប្រារព្ធពិធីចូលម្លប់នេះដល់កូនស្រីពេលនេះត្រូវបានអ្នកនាង ឌី ម៉ាឡែន បានបង្ហាញថា៖ «មិនមានន័យថា លុះត្រាណាដែលគាត់ជាអ្នកមានទេដែលធ្វើពិធីនេះបាន ប៉ុន្តែពួកគាត់ភាគច្រើនបានគិតថាគួរតែធ្វើពិធីនេះឡើង ដើម្បីអប់រំចិត្តគំនិតដល់កូនស្រី មិនតែប៉ុណ្ណោះថែមទាំងផ្តល់តម្លៃកូនស្រី ហើយវាក៏ជាទំនៀមទម្លាប់របស់គ្រួសារពួកគាត់ដែលតែងតែធ្វើពិធីចូលម្លប់ជារៀងរហូតមកហើយសម្រាប់គ្រួសាររបស់ពួកគាត់»៕