ក្រុងឡុងដ៍ៈ គណនីរាជវង្សបានបង្ហាញកាលពីថ្ងៃអង្គារថា ព្រះរាជដំណាក់ថ្មីរបស់ព្រះអង្គម្ចាស់ Harry និងអ្នកម្នាង Meghan នៅទីក្រុង Windsor បានចំណាយប្រាក់ ២,៤ លានផោន (៣,០៥ លានដុល្លារ ២,៧ លានអឺរ៉ូ) ដើម្បីកែលម្អជាថ្មីឡើងវិញ ដែលនាំឲ្យមានការរិះគន់ពីក្រុមយុទ្ធនាការប្រឆាំងរាជាធិបតេយ្យ។
ចៅប្រុសរបស់ម្ចាស់ក្សត្រី Elizabeth II និងអ្នកម្នាងរបស់ព្រះអង្គ បានផ្លាស់ទៅនៅដំណាក់ Frogmore Cottage នៅ Windsor Castle មុនពេលកំណើតកូនប្រុសពួកគេឈ្មោះ Archie កាលពីថ្ងៃទី ៦ ខែ ឧសភា។
ព្រះរាជដំណាក់ នៅភាគខាងលិចទីក្រុងឡុងដ៍ ត្រូវបានបំបែកជាលំនៅឋានដាច់ដោយឡែកពីគ្នាចំនួន ៥ ប៉ុន្តែត្រូវបានប្រែក្លាយទៅជាអចលនទ្រព្យមួយនៅក្នុងការកែលម្អជាថ្មីឡើងវិញរយៈពេល ៦ ខែ មុនពេលការចូលស្នាក់នៅរបស់ពួកគេ។
លោក Michael Stevens ដែលគ្រប់គ្រងគណនីរបស់រាជាធិបតេយ្យបានថ្លែងថា៖ «អចលនទ្រព្យនេះមិនត្រូវបានគេប្រើប្រាស់អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ និងត្រូវបានរក្សាទុករួចហើយសម្រាប់ការកែលម្អជាថ្មីឡើងវិញ»។ លោកបន្តថា៖ «អគារនេះត្រូវបានប្រែក្លាយជាព្រះដំណាក់តែមួយគត់ និងជាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធហួសសម័យ ដើម្បីធានាអនាគតរយៈពេលវែងនៃអចលនទ្រព្យនេះ»។
លោក Stevens ដែលមុខងាររបស់លោកគឺជាអ្នកថែរក្សាមូលនិធិ Privy Purse បានថ្លែងថា៖ «ផ្នែកនៃរបស់ប្រើប្រាស់ និងសម្លៀកបំពាក់ត្រូវបានចំណាយដោយព្រះអង្គម្ចាស់របស់ពួកគេ»។ការចំណាយត្រូវបានបង្ហាញជារាជវង្សចក្រភពអង់គ្លេស ដែលចេញផ្សាយគណនីរបស់ខ្លួនសម្រាប់ឆ្នាំហិរញ្ញវត្ថុចុងក្រោយ។
ការចំណាយរបស់រាជវង្ស បានពីដី ដែលខ្លួនគ្រប់គ្រង ហើយផ្នែកដែលនៅសល់ជាបន្ទុករដ្ឋាភិបាល។
ការចំណាយជាផ្លូវការរបស់រាជវង្ស នៅឆ្នាំហិរញ្ញវត្ថុ ២០១៨-២០១៩ មានចំនួន ៦៧ លានផោន ដែលរួមទាំងការកែលម្អជាថ្មីព្រះរាជដំណាក់ Frogmore Cottage ដែលសាងសង់កាលពីឆ្នាំ ១ ៨០១ កើនឡើងជិត ២០ លានផោននៅឆ្នាំហិរញ្ញវត្ថុមុន។
ការកែលម្អជាថ្មី និងការបង្កើនការចំណាយជារួម បានធ្វើឲ្យមានការថ្កោលទោសពីក្រុមយុទ្ធនាការ ដែលចង់លុបបំបាត់រាជាធិបតេយ្យ។
លោក Graham Smith ប្រធានប្រតិបត្តិក្រុមយុទ្ធនាការគណបក្សសាធារណរដ្ឋ បានថ្លែងថា៖ «ការបង្កើននៅឆ្នាំនេះគឺច្រើនខ្លាំងចំពេលការកាត់បន្ថយការចំណាយ»។ លោកបានអំពាវនាវឲ្យមានការសាកសួរសភាផងដែរ។
ការចំណាយលើព្រះរាជដំណាក់ Frogmore Cottage បានធ្វើឲ្យកាសែតជាច្រើនចុះផ្សាយនៅទំព័រមុខ។
រាជវាំង Buckingham
ស្ថិតក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀងមួយដែលមានកាលពីឆ្នាំ ១៧៦០ ប្រាក់ចំណេញបានពី Crown Estate ដែលជាដីកេរ និងផលបត្រអចលនទ្រព្យរបស់រាជវង្ស ត្រូវបានប្រគល់ឲ្យក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុ ដែលផ្តល់មកវិញនូវការចំណាយសម្រាប់ដំណើរការរបស់រាជវង្សតាមរយៈការផ្ដល់ជំនួយរបស់រដ្ឋ។
ជំនួយនេះមាន ១៥ ភាគរយ នៃប្រាក់ចំណេញរបស់ Crown Estate។
ជំនួយនេះមិនមែនជាប្រាក់ចំណូលសម្រាប់សួយសារនោះទេ ប៉ុន្តែចំណាយសម្រាប់បុគ្គលិកគ្រួសាររបស់រាជវង្ស ការថែទាំអចលនទ្រព្យ ការធ្វើដំណើរផ្លូវការ ការថែរក្សាលំនៅឋាន និងបដិសណ្ឋារកិច្ច។
ក្នុងរយៈពេល ១០ ឆ្នាំ ដែលចាប់ផ្ដើមកាលពីឆ្នាំមុន មានការផ្ដល់ជំនួយ ១០ ភាគរយ បន្ថែមដើម្បីរ៉ាប់រងលើការកែលម្អជាថ្មី នៃព្រះរាជវាំង Buckingham ព្រះរាជដំណាក់ផ្លូវការរបស់ម្ចាស់ក្សត្រី Elizabeth នៅទីក្រុងឡុងដ៍។ ប្រាក់ចំណេញរបស់ Crown Estate កើនឡើង ៤,៣ ភាគរយ ដល់កម្រិតខ្ពស់បំផុត ៣៤៣,៥ លានផោន។
ការផ្ដល់ជំនួយរដ្ឋសម្រាប់ឆ្នាំ ២០១៨-២០១៩ មានចំនួន ៨២,២ លានផោន កើនឡើងពី ៧៦,១ លានផោន កាលពីឆ្នាំ ២០១៧។
ប្រាក់ ៨២,២ លានផោនរួមមានជំនួយស្នូល ៤៩,៣ លានផោន រួមនឹង ៣២,៩ លានផោនបន្ថែមទៀត សម្រាប់ការងាររបស់ព្រះរាជវាំង Buckingham នៃការជំនួសខ្សែភ្លើងចាស់ៗ បំពង់បង្ហូរទឹក និងម៉ាស៊ីនកម្ដៅ ដែលមួយចំនួនក្នុងចំណោមនោះមិនត្រូវបានធ្វើចាប់តាំងពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៥០។
លោក Stevens ថ្លែងថា៖ «កម្មវិធីរក្សាទុករយៈពេល ១០ ឆ្នាំ បង្ហាញឱកាសតែមួយគត់សម្រាប់ការកែលម្អជាថ្មី និងការវិនិយោគលើកិត្យានុភាពខ្លាំងបំផុតរបស់ពិភពលោក និងអគារដ៏ល្បីឈ្មោះបំផុតក្នុងប្រវត្តិសាស្ដ្រ ហេតុនេះរក្សាវាសម្រាប់ជំនាន់ក្រោយសម្រាប់ពេលអនាគត»។
រាជវង្សបានចំណាយ ៦៧ លានផោន និងផ្នែកនៅសល់បម្រុងទុកសម្រាប់ការកែលម្អជាថ្មីនៅពេលអនាគត។
ការរកឃើញកាលពីថ្ងៃអង្គារបង្ហាញថា ព្រះរាជាបានចំណាយ ២៣,២ លានផោន លើប្រាក់ឈ្នួលសម្រាប់បុគ្គលិកពេញម៉ោង ៤៦៣ នាក់។
ពួកគេបានបញ្ចេញប្រាក់ ២,៣ លានផោន លើបដិសណ្ឋារកិច្ចជាផ្លូវការ និងការថែទាំព្រះដំណាក់ ដែលរួមមាន ១,៧ លានតោន លើអាហារ និងភេសជ្ជៈសម្រាប់ភ្ញៀវប្រហែល ១៦០ ០០០ នាក់។
ការសម្អាត និងការបោកគក់ បានចំណាយ ៦០ ម៉ឺនផោន ខណៈវិក្កយបត្រស្រា មានចំនួន ៤០ ម៉ឺនផោន ជាមួយនោះស្រាសត្រូវបានរក្សាទុកនៅក្នុងស្ដុកក្នុងរយៈពេលយូរ។
គ្រួសាររាជវង្សបានចូលរួមការងាររួមជាផ្លូវការជាង ៣ ២០០ ដង នៅអង់គ្លេស និងជុំវិញពិភពលោកនៅឆ្នាំហិរញ្ញវត្ថុដល់ខែមេសា៕ AFP/LA