.jpg)
សន្និសីទអន្តរជាតិស្តីពីកម្ពុជា និងតំបន់និយមអាស៊ានប្រារព្ធម្សិលមិញ។ រូបថត Rangsey
ភ្នំពេញៈ ក្នុងសន្និសីទអន្តរជាតិស្ដីពី «កម្ពុជា និងតំបន់និយមអាស៊ាន ក្នុងបរិបទឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក» ស្របពេលខួបលើកទី៥២ នៃការបង្កើតអាស៊ាន និងខួបលើកទី២០ នៃសមាជិកភាពរបស់កម្ពុជាក្នុងអាស៊ានពីម្សិលមិញ កម្ពុជាបានបង្ហាញកាលានុវត្ដភាព និងការប្ដេជ្ញាចិត្ដរបស់ខ្លួនដោយការផ្ដល់តម្លៃខ្ពស់ចំពោះគោលការណ៍នៃការមិនជ្រៀតជ្រែក និងការគោរពអធិបតេយ្យភាពរបស់ប្រទេសនីមួយៗ។
លោក យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ថ្លែងក្នុងសន្និសីទពីម្សិលមិញថា ជាការពិត កម្ពុជាទទួលបានផលប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើនពីសមាជិកភាពរបស់ខ្លួននៅក្នុងអាស៊ាន នូវកាលានុវត្តភាពសេដ្ឋកិច្ច កិត្យានុភាព និងផលប្រយោជន៍ ក៏ដូចជាតួនាទីអន្ដរជាតិតាមរយៈការប្រកាន់ខ្ជាប់នូវបទដ្ឋាន និងការទូតអាស៊ាន។ បច្ចុប្បន្ន ប្រជាជនកម្ពុជាមានឱកាសកាន់តែច្រើន ដើម្បីរៀនសូត្រ និងយល់ដឹងអំពីអ្នកជិតខាង។
លោកថា៖ «ប្រទេស កម្ពុជា ផ្ដល់តម្លៃខ្ពស់ចំពោះគោលការណ៍នៃការមិនជ្រៀតជ្រែក ការគោរពអធិបតេយ្យភាព និងភាពជាដៃគូស្មើមុខ។ ការសម្រេចចិត្តផ្អែកលើការយល់ស្របគ្នា កាលានុវត្តភាពសេដ្ឋកិច្ចដែលផ្តើមចេញពីការធ្វើសេរីភាវូបនីយកម្ម និងការសម្របសម្រួលខាងពាណិជ្ជកម្ម និងវិនិយោគ។ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងការកាត់បន្ថយគម្លាត នៃការអភិវឌ្ឍនៅក្នុងតំបន់ និងការពង្រីកដៃគូសន្ទនាទៅខាងក្រៅ»។
លោក យង់ ពៅ លើកឡើងថា ការរំឭកខួបលើកទី៥២ នៃការបង្កើតអាស៊ាន និងខួបលើកទី២០ នៃសមាជិកភាពរបស់កម្ពុជាក្នុងអាស៊ាន ជាការឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីការយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះសមាហរណកម្មតំបន់ និងតុល្យការនៃការងារទំនាក់ទំនងអន្ដរជាតិ។
លោកបន្ថែមថា៖ «នាពេលកន្លងមក សម្តេចនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍ថា ក្នុងឋានៈជាប្រទេសតូច កម្ពុជាមិនអាចសង្ឃឹមថា រស់នៅដោយគ្មានការផ្សារភ្ជាប់ជាមួយពិភពលោកខាងក្រៅទេ។ ការរីកលូតលាស់ និងវិបុលភាពរបស់ប្រជាជនកម្ពុជាទាំងអស់ អាស្រ័យជារួមលើរបៀបធ្វើការជាមួយអាស៊ានក្នុងការធ្វើឲ្យសមាហរណកម្មតំបន់កាន់តែស៊ីជម្រៅ ក៏ដូចជាការពង្រឹងសារៈសំខាន់ និងភាពរឹងមាំរបស់ជាតិ»។
លោក គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាគណៈកម្មការរៀបចំសន្និសីទនេះថ្លែងថា រយៈពេល ២ ទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ អាស៊ានត្រូវបានគេចាត់ទុកថា ជាខែលសន្តិសុខ ដែលអាចទុកចិត្តបាន និងជាកាតាលីករដ៏សំខាន់សម្រាប់វឌ្ឍនភាព និងថាមភាពនៃសេដ្ឋកិច្ចតំបន់។
លោកថា អាស៊ានមានសមត្ថភាពលើកកម្ពស់ និងផ្សព្វផ្សាយនូវវិធានច្បាប់នានា និងជំរុញឲ្យមហាអំណាចមានការជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងក្របខ័ណ្ឌស្ថាប័ន ការទូត និងធ្វើសកម្មភាពដោយសន្តិវិធី និងការទទួលខុសត្រូវ។ កម្ពុជា ក្នុងឋានៈជាសមាជិកអាស៊ាន បានដើរតួនាទីដ៏សំខាន់គួរឲ្យកត់សម្គាល់ផងដែរ ទាំងក្នុងក្របខ័ណ្ឌទំនាក់ទំនងផ្ទៃក្នុងអាស៊ាន និងក្រៅតំបន់អាស៊ាន។
បើតាមលោក គិន ភា អាស៊ានហាក់កំពុងក្លាយជាតំបន់យុទ្ធសាស្ត្រមួយ ដែលប្រឈមមុខនឹងការប្រណាំងប្រជែងពីប្រទេសមហាអំណាច។ ការលេចឡើងនៃឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក បានបង្កើតនូវភាពមិនប្រាកដប្រជាមួយចំនួនក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលនាំឲ្យអាស៊ាន និងបណ្តាប្រទេសជាសមាជិករបស់ខ្លួនវាយតម្លៃឡើងវិញ នូវជម្រើសយុទ្ធសាស្ត្រ និងគោលនយោបាយការបរទេសរបស់ខ្លួន។ អាស៊ាន និងសមាជិកភាគច្រើនរបស់ខ្លួន បានព្យាយាមគេចវេះពីស្ថានភាព ដែលតម្រូវឱ្យពួកគេជ្រើសរើស រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន។
លោកថ្លែងថា៖ «ជាកាលានុវត្តភាព ២០ ឆ្នាំ របស់កម្ពុជាក្នុងនាមជាសមាជិកអាស៊ានជាសមិទ្ធផលសំខាន់ គឺបានធ្វើឲ្យកម្ពុជាពីមុនជាប្រទេសឯកោត្រូវបានហ៊ុមព័ទ្ធទាំងនយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ច បានក្លាយជារដ្ឋមួយមានសំឡេងស្មើមុខស្មើមាត់ ស្មើសិទ្ធិ នៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌតំបន់ និងក្របខ័ណ្ឌកិច្ចសហប្រតិបត្ដិការអន្តរជាតិ។ សំឡេងកម្ពុជា គឺជាសំឡេងអាស៊ាន សំឡេងអាស៊ានក្នុងក្របខ័ណ្ឌកិច្ចសហប្រតិបត្ដិការអន្តរជាតិ»។
លោកបន្តថា ទីផ្សាររបស់កម្ពុជាកាន់តែរីកធំធាត់ ការវិនិយោគនៅកម្ពុជាមិនមែនសម្រាប់តែមនុស្សតែជាង ១៥ លាននាក់ទេ ប៉ុន្ដែការវិនិយោគនៅកម្ពុជាគឺសម្រាប់ទីផ្សារជាង ៦០០ លាននាក់។ ព្រោះនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌអាស៊ានកម្ពុជាមានដៃគូផ្សេងៗទៀតដែលនេះបានធ្វើឲ្យកម្ពុជារឹតតែមានតួនាទីសំខាន់ក្នុងកិច្ចការតំបន់ និងអន្តរជាតិ ពិសេសផ្ដល់កាលានុវត្តភាពថ្មីសម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជា។
លោក មាស នី អ្នកវិភាគនយោបាយ មើលឃើញថា សព្វថ្ងៃ មានព្រឹត្ដិការណ៍មួយធ្វើឲ្យប្រទេសផ្សេងៗមើលមកកម្ពុជាឃើញថាឃ្លាតចេញពីគុណតម្លៃដើមរបស់សហគន៍អាស៊ាន គឺតាមរយៈការបង្ហាញនូវជំហរកាន់តែជិតស្និទ្ធឡើងៗជាមួយមហាមិត្ដចិនពិសេសលើគម្រោងខ្សែក្រវាត់មួយផ្លូវមួយរបស់ចិន។
លោកថ្លែងថា៖ «កម្ពុជាយើងមិនត្រឹមតែទទួលយក (គម្រោងរបស់ចិន) ខ្លួនឯងទេរហូតដល់ពេលខ្លះយើងជាអ្នកដើរលក់ផលិតផលឲ្យចិនថែមទៀត។ រឿងនេះបានបង្ហាញពីជំហរមួយដែលបង្ហាញឲ្យឃើញអ្វីដែលជា ភាពខុសគ្នាជាក់លាក់រវាងកម្ពុជាដែលជាសមាជិកមួយរបស់អាស៊ាន ជាមួយបណ្ដាប្រទេសអាស៊ានដទៃទៀត»៕
