ភ្នំពេញៈ រដ្ឋាភិបាលបានលក់កាបូនរេដបូក (Carbon Redd+) ប្រមាណជាង ១១ លានដុល្លារ ដែលបានពីតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃ និងតំបន់ការពារធនធានធម្មជាតិមួយចំនួននៅកម្ពុជាចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៦ ដោយមន្ត្រីអះអាងថា ថវិកាទាំងនេះនឹងយកទៅជួយអភិវឌ្ឍគម្រោងអភិរក្សព្រៃឈើ សត្វព្រៃ និងជួយប្រជាសហគមន៍នៅក្នុងតំបន់ទាំងអស់នោះ។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថានបានថ្លែង នៅក្នុងសន្និបាតបូកសរុបលទ្ធផលការងារបរិស្ថានប្រចាំឆ្នាំ ២០១៩ កាលពីថ្ងៃទី ៥ ខែវិច្ឆិកា ថាថវិកាដែលគ្រោងនឹងប្រើប្រាស់បន្តនៅឆ្នាំ ២០២០ នេះគឺជាថវិកាជាតិ ថវិកាជំនួយរបស់ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍នានា និងថវិកាមួយចំនួនបានពីការលក់កាបូននៅតាមតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃមួយចំនួននៅក្នុងប្រទេស កម្ពុជា។
លោកបន្តថារហូតមកដល់ពេលនេះកម្ពុជាបានលក់កាបូននៅតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមា ភ្នំក្រវាញ ព្រៃឡង់ និងតំបន់តាតៃ បានថវិកាសរុបប្រមាណជាង ១១ លានដុល្លារអាមេរិកចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៦ មកដល់បច្ចុប្បន្ន។ កាបូននេះត្រូវបានលក់ទៅឱ្យក្រុមហ៊ុនអាមេរិកមួយឈ្មោះក្រុមហ៊ុន ឌីសនី (Disney) និងក្រុមហ៊ុនបរទេស ២ ទៀត។
កម្ពុជាក៏នៅមានកាបូនរាប់លានតោនទៀត ដែលមិនទាន់មានក្រុមហ៊ុនជាតិ និងអន្តរជាតិចរចាទិញយកទៅប្រើប្រាស់។ ប៉ុន្តែមានក្រុមហ៊ុនបរទេសមួយកំពុងចរចាជាមួយក្រសួងបរិស្ថាន ដើម្បីទិញកាបូននេះ។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា បញ្ជាក់ថា៖ «ថវិកាដែលយើងបានពីការលក់កាបូននៅតាមតំបន់មួយចំនួននេះ គឺយើងបានបង្វែរយកទៅអភិរក្សព្រៃឈើ និងសត្វព្រៃវិញ តាមរយៈការដាក់ផែនការ និងគម្រោងអភិរក្ស ក៏ដូចជាជួយអភិវឌ្ឍប្រជាសហគមន៍នៅក្នុងតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃ ឬតំបន់ការពារធម្មជាតិទាំងអស់នេះ ដោយយើងបានដាក់គម្រោងថា ថវិកាព្រៃឈើ ចិញ្ចឹមព្រៃឈើ»។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបន្ថែមថារហូតមកដល់ពេលនេះ ក្រសួងបរិស្ថាបបានបង្កើតសហគមន៍អភិរក្សតំបន់ធនធានធម្មជាតិប្រមាណជាង ១៦៨ សហគមន៍។ ក្រសួងជួយបង្កើតមុខរបរ និងការងារជូនពួកគាត់តាមរយៈការចិញ្ចឹមសត្វ ធ្វើកសិកម្ម និងជំនាញនានា ដើម្បីកុំឱ្យពួកគាត់នាំគ្នាចូលព្រៃបរបាញ់សត្វព្រៃ និងកាប់ព្រៃឈើ។
ក្នុងកម្មវិធីសន្និបាតបូកសរុបលទ្ធផលការងារបរិស្ថានប្រចាំឆ្នាំ ២០១៩ និងលើកទិសដៅការងារសម្រាប់ឆ្នាំ ២០២០ កាលពីថ្ងៃទី ៤-៥ វិច្ឆិកា នៅក្រសួងបរិស្ថានមានការចូលរួមពីលោក សាយ សំអាល់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន ថ្នាក់ដឹកនាំ មន្ត្រីរាជការក្រសួងបរិស្ថាន ថ្នាក់ដឹកនាំតំណាងក្រសួង ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ និងតំណាងវិស័យឯកជនប្រមាណជាង ៥០០ នាក់។
លោក កែន សិរីរដ្ឋា ប្រធានអង្គការសមាគមអភិរក្សសត្វព្រៃនៅកម្ពុជា (WCS) និយាយថា ព្រៃគ្រប់ប្រភេទសុទ្ធតែមានកាបូន ប៉ុន្ដែសំខាន់ការទាញយកប្រយោជន៍ពីវាតាមវិធីណាខ្លះ។ ជាងនេះទៀតកម្ពុជាត្រូវការពារ អភិរក្សតំបន់ការពារធនធានធម្មជាតិទាំងនោះបានគង់វង្សដោយរបៀបណា។
លោកថ្លែងថា៖ «មុនពេលសម្រេចរៀបចំគម្រោងទាញផលប្រយោជន៍ពីផលអនុផលព្រៃឈើនេះ យើងត្រូវសិក្សាស្រាវជ្រាវពីមូលដ្ឋានគ្រឹះវាជាមុនសិន គឺសិក្សាពីការបាត់បង់គម្របព្រៃឈើប្រចាំឆ្នាំ។ យើងអាចការពារវាបានកម្រិតណាថា តើតំបន់ធនធានធម្មជាតិមួយកន្លែង វាមានកាបូនកម្រិតណា ហើយវាងាយស្រួលទាញយកកាបូនដែរឬយ៉ាងណា?»។
ប្រធានអង្គការនេះបន្តថា៖ «បន្ទាប់ពីយើងបានសិក្សារួចរាល់ យើងចាប់ផ្ដើមរកវិធានការទប់ស្កាត់ ដើម្បីឲ្យគម្របព្រៃឈើយើងស្ថិតនៅស្ថិរភាព ដែលអាចផ្ដល់កាបូនបានស្ថិតស្ថេរ។ ជាពិសេសការអប់រំប្រជាសហគមន៍មូលដ្ឋាន និងរកវិធានការជួយពួកគាត់ឱ្យមានមុខរបរមានការងារធ្វើត្រឹមត្រូវក្រៅពីការកាប់ឈើ ដើម្បីកុំឱ្យពួកគាត់ចូលទៅកាប់រុករានព្រៃតំបន់ការពារនេះ»។
លោកបន្ថែមថា បន្ទាប់មកទៀតក្រុមហ៊ុន និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធចាប់ផ្ដើមចរចាគ្នាពីការទិញលក់ និងធ្វើកិច្ចសន្យារយៈពេលនៃការវិនិយោគ ដើម្បីផ្ដល់ទំនុកចិត្តលើគ្នាទៅវិញទៅមក។ លោកគាំទ្រឲ្យមានការចរចា និងលើកទឹកចិត្តឲ្យមានការលក់ ឬទិញកាបូនពីកម្ពុជា ដើម្បីលើកស្ទួយការអភិរក្សតំបន់ការពារធនធានធម្មជាតិ និងផ្ដល់ការងារដល់ប្រជាសហគមន៍មូលដ្ឋានកាន់តែច្រើនថែមទៀត។ លោកជំរុញឲ្យក្រសួងសហការជាមួយដៃគូពាក់ព័ន្ធ ការពារព្រៃឈើបន្ថែមទៀតដើម្បីរក្សាស្ថិរភាពកាបូន ព្រោះបើបាត់បង់ព្រៃឈើ កាបូនក៏គ្មានដែរ។
ចំណែកតំណាងក្រុមហ៊ុន ឌីសនី (Disney) របស់សហរដ្ឋអាមេរិកពីម្សិលមិញមិនទាន់អាចស្វែងរកប្រភពទាក់ទងសុំការបញ្ជាក់ជុំវិញការទិញកាបូននេះបាននៅឡើយ។
កាលពីខែសីហាឆ្នាំ ២០១៦ ក្រសួងបរិស្ថានកម្ពុជា និងក្រុមហ៊ុន ឌីសនី (Disney) របស់សហរដ្ឋអាមេរិកសម្រេចចុះហត្ថលេខាទិញកាបូនរេដបូក (Carbon Redd+) ដែលនៅដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមាចំនួន ២,៦ លានដុល្លារ ក្នុងរយៈពេល ២ ឆ្នាំ លើផ្ទៃព្រៃចំនួន ១៦៥ ០០០ ហិកតា៕