.jpg)
សមាជិកសភាអាណត្តិថ្មីថតរូបជុំគ្នាជាមួយព្រះមហាក្សត្រ កាលពីខែកញ្ញា។ ហេង ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ បន្ទាប់ពីរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានព្រមានដកខ្លួនចេញពីសហភាពអន្តរសភា (IPU) បើស្ថាប័នអន្តរជាតិមួយនេះនៅតែបន្តការ «ជ្រៀតជ្រែកធ្ងន់ធ្ងរ» លើដែនអធិបតេយ្យ និងផលប្រយោជន៍កម្ពុជានោះ មន្ត្រី IPU បានពន្យល់ថា ចំណាត់ការរបស់ខ្លួនមិនគួរត្រូវបានបកស្រាយថាជាការ «ជ្រៀតជ្រែក» ទេ ខណៈដែលខ្លួនគ្រាន់តែតាមដានការ «រំលោភបំពាន» សិទ្ធិរបស់សមាជិកសភា និងទាមទារឲ្យមានការ «លើកកម្ពស់សិទ្ធិ» របស់ពួកគេប៉ុណ្ណោះ។
ទោះយ៉ាងណាក៏អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋសភាកម្ពុជាកាលពីម្សិលមិញបានចោទថា មន្ត្រីមួយចំនួននៅក្នុងគណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្ស IPU ជាពួក «ជ្រុលនិយម» ហើយមិនស្តាប់ការបកស្រាយរបស់គណៈប្រតិភូកម្ពុជា ប៉ុន្តែមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់អតីតគណបក្សប្រឆាំងថាចំណាត់ការរបស់ IPU ជារឿង «ត្រឹមត្រូវ»។
ប្រតិកម្មរបស់មន្ត្រី IPU ត្រូវបានធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីការិយាល័យនាំពាក្យរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាកាលពីសប្ដាហ៍មុន បានព្រមានជាសាធារណៈពីការរក្សាសិទ្ធិពេញលេញក្នុងការដកបេក្ខភាពរបស់ខ្លួនពីស្ថាប័ននេះបើនៅតែមានការ «ជ្រៀតជ្រែកធ្ងន់ធ្ងរ» លើដែនអធិបតេយ្យ និងផលប្រយោជន៍កម្ពុជាដូចប្រជាជាតិអធិបតេយ្យមួយចំនួនដែលបានដកខ្លួនចេញពីអង្គការអន្តរជាតិមួយចំនួនដែលគេយល់ថា ប្រឆាំងឈ្លានពានលើដែនអធិបតេយ្យ និងផលប្រយោជន៍របស់គេនោះ។
បន្ថែមលើនេះបន្ទាប់ពីគណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្សនៃ IPU បានចេញសេចក្ដីសម្រេចមួយកាលពីថ្ងៃទី ១៨ ខែតុលា កម្រាស់ ៤ ទំព័រ និងមាន ១២ ចំណុចដែលបានជំរុញជាថ្មីឲ្យអាជ្ញាធរកម្ពុជាស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញក្នុងនោះក៏ទាមទារឲ្យដោះលែងលោក កឹម សុខា អតីត ប្រធានអតីតគណបក្សប្រឆាំងជាបន្ទាន់ និងដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌ និងទាមទារឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមានដំណើរការឡើងវិញផងដែរដែលធ្វើឲ្យគណៈប្រតិភូសភាកម្ពុជាបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយ «បដិសេធទាំងស្រុង» ចំពោះសេចក្ដីសម្រេចនេះ និងចោទថា IPU បានលាបពណ៌ប្រទេសកម្ពុជាឲ្យខ្មៅងងឹតតាមរយៈការចេញនូវសេចក្ដីសម្រេចដែលមានលក្ខណៈលម្អៀង។
ឆ្លើយតបនឹងបញ្ហានេះលោក Thomas Fitzsimons នាយកទទួលបន្ទុកផ្នែកទំនាក់ទំនងនៃសហភាពអន្តរសភា IPU បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍តាមរយៈសារអេឡិចត្រូនិកមួយកាលពីយប់ថ្ងៃអង្គារថា IPU ស្វែងរកការការពារសុចរិតភាពរបស់សភា និងដើម្បីធានាថាសមាជិកសភាអាចបំពេញតួនាទីរបស់ខ្លួន នៅក្នុងរបៀបមួយដែល «មិនមានការរំខាន»។
លោកបន្តថា៖ «គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សនៃសហភាពអន្តរសភាកំពុងតាមដានយ៉ាងសកម្មនូវករណីរបស់សមាជិកសភាដែលមានប្រមាណ ៥០០ ករណីនៅជុំវិញពិភពលោកដែលសិទ្ធិរបស់ពួកគេត្រូវបានរំលោភបំពានក្នុងនោះរួមបញ្ជូលទាំងសមាជិកសភារបស់កម្ពុជាផងដែរ»។
លោក Thomas ក៏បានពន្យល់ដែរថា សេចក្ដីសម្រេចដែលធ្វើឡើងដោយស្ថាប័នអន្តរជាតិ ដែលមានសមាជិកជាង ១៧០ ប្រទេសនៅលើពិភពលោកមួយនេះមិនគួរត្រូវបានយកមកបកស្រាយថាជាការ «ជ្រៀតជ្រែក» បញ្ហាផ្ទៃក្នុងឡើយ។
លោកបានសង្កត់ធ្ងន់ថា៖ «ការងាររបស់សហភាពអន្តរសភា (IPU) មិនគួរត្រូវបានបកស្រាយថាជាការជ្រៀតជ្រែកទៅក្នុងដំណើរការតុលាការរបស់ប្រទេសទាំងនោះទេ។ យើងគ្រាន់តែស្នើឲ្យអំណាចតុលាការ ឬអាជ្ញាធរសភាអនុវត្តឲ្យបានត្រឹមត្រូវស្របតាមនីតិវិធី និងលើកកម្ពស់សិទ្ធិរបស់សមាជិកសភាប៉ុណ្ណោះ»។
ប៉ុន្តែលោក ឡេង ប៉េងឡុង អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋសភាកម្ពុជាថ្លែងថាកន្លងមក IPU ស្ដាប់ការរាយការណ៍ពីអតីតគណក្សប្រឆាំង បើទោះជាគណៈប្រតិភូកម្ពុជាពន្យល់យ៉ាងម៉េចក៏គេមិនស្ដាប់ដែរ។
លោកថា បច្ចុប្បន្នគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានរលាយបាត់ទៅហើយ ហើយសមាជិកជាន់ខ្ពស់របស់អតីតគណបក្សប្រឆាំងក៏លែងមានតួនាទីជាតំណាងរាស្ត្រតទៅទៀតដែរ។
លោកថ្លែងថា៖ «IPU ក៏បានទទួលស្គាល់សភាយើងដែលអញ្ជើញសភាយើងទៅចូលរួមជាផ្លូវការទៅហើយ រឿងអ្វីគាត់នៅការពារពួកហ្នឹងទៀត...។ គេធ្វើជ្រុលលើសសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួន ទើបយើងមិនអាចទទួលយកបានទេ ការងារហ្នឹង»។
លោកក៏បានចោទមន្ត្រីនៅក្នុងគណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្សរបស់ IPU ថាជា «ពួកជ្រុលនិយម» ដែលតែងតែគាំទ្រ «ខ្មោច» ដែលសំដៅដល់អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ហើយសភាកម្ពុជាមិនអាចទទួលយកបានដាច់ខាត។
លោកបន្ថែមថា៖ «យើងតែងតែពន្យល់ការងារនេះ យើងពន្យល់ច្រើនដងហើយ គេនៅតែមិនស្ដាប់។ អ៊ីចឹងបានសេចក្ដីថាគេ ទី ១ គឺមានការលម្អៀង កាន់ជើង អ្នកដែលគេគាំទ្រ ទី ២ គឺមានពួកជ្រុលនិយមដែលចេះតែគាំទ្រពួកអតីតបក្សប្រឆាំងនៅទីនោះ»។
លោកថាបើមានការរំលោភដែលប៉ះពាល់ដល់ដែនអធិបតេយ្យភាពកម្ពុជាបន្តទៀតនោះកម្ពុជានឹងចាត់វិធានការ ប៉ុន្តែលោកមិនអាចបញ្ជាក់ច្បាស់លាស់ថា ជាវិធានការអ្វីនៅឡើយទេ។
លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា៖ «យើងមិនអាចទទួលយកបានទេ ចំពោះអ្វីក៏ដោយដែលប៉ះពាល់ដល់អធិបតេយ្យភាព បូរណភាពដែនដី យើងមិនអាចទទួលយកបានទេ អាហ្នឹងជាគោលការណ៍ដែលប្រទេសកម្ពុជាយើងប្រកាន់យក»។
ប៉ុន្តែលោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន អតីតតំណាងរាស្ត្រអតីតគណបក្សប្រឆាំងបានគាំទ្រការពន្យល់របស់ IPU ដោយលោកថ្លែងថាជារឿង «ត្រឹមត្រូវ» ដែលមិនបានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់អ្វីដល់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា ឬជ្រៀតជ្រែកអ្វីដល់បញ្ហាផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជានោះឡើយដោយពួកគេចង់ឲ្យកម្ពុជាធ្វើកិច្ចការដែលត្រឹមត្រូវក្នុងការគោរពសិទ្ធិអ្នកតំណាងរាស្ត្រ។
លោកថ្លែងថា៖ «បើសិនជាសភាបច្ចុប្បន្នដែលជាសភាឯកបក្សនេះ និងតុលាការពិនិត្យឡើងវិញនូវអ្វីដែលបានរំលោភបំពានទៅលើសិទ្ធិអ្នកតំណាងរាស្ត្រ...ការដកហូតអភ័យឯកសិទ្ធិ ការដកហូតតំណែងតំណាងរាស្ត្រ រួមទាំងតំណែងមន្ត្រី ឃុំ សង្កាត់ ស្រុក/ក្រុងផងដែរ។ អ្វីដែលគេធ្វើសេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះត្រឹមត្រូវហើយខ្ញុំគាំទ្រ»។
ទោះយ៉ាងណាលោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីបានថ្លែងកាលពីដើមសប្ដាហ៍នេះថា កម្ពុជានឹង «គ្មានការផ្លាស់ប្ដូរជំហរ» ណាមួយរបស់ខ្លួនឡើយ ហើយការចាត់វិធានការលើបក្សប្រឆាំងក៏ធ្វើឡើងស្របតាមអង្គហេតុ និងអង្គច្បាប់ដែរ។
លោក ផៃ ស៊ីផាន បានថ្លែងយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «អាស្រ័យដោយការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិគឺមិនមានវិបត្តិនយោបាយទេគឺធ្វើទៅតាមអង្គហេតុ និងអង្គច្បាប់សម្រេចដោយតុលាការ។ រាល់ការលើកឡើង ឬគំនាបណាមួយដែលឲ្យកម្ពុជា លុប ឬរំលោភ ឬរំលាយនូវសាលដីការបស់តុលាការកំពូល យើងមិនអាចធ្វើបាននោះទេ ពីព្រោះយើងយល់ឃើញថាកម្ពុជាកំពុងស្ថិតនៅក្នុងសភាពពង្រឹងនីតិរដ្ឋ»៕
