.jpg)
លោក ហ៊ុន សែន ក្នុងពិធីសំណេះសំណាលម្សិលមិញ។ រូបថត SPM ហុង មិនា
កំពង់ស្ពឺៈ លោក ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាកាលពីម្សិលមិញបានពន្យល់ជាសាធារណៈបើកផ្លូវអំពីនីតិវិធី ដែលនឹងអាចមានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញបានលុះត្រាណាតែបុគ្គលនៅក្នុងក្រុមអតីតនៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានតុលាការកំពូលសម្រេចដាក់បម្រាមនយោបាយត្រូវតែធ្វើសំណើទៅកាន់នាយករដ្ឋមន្ត្រី ឬរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃជាមុនសិន ក្រោយវិសោធនកម្មមាត្រានៃច្បាប់នឹងត្រូវបានអនុម័តដោយរដ្ឋសភា។
ទន្ទឹមគ្នានេះដែរក្រុមអ្នកនយោបាយនៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិកំពុងខ្វែងគំនិតគ្នាទៅលើដំណើរការនៃការបើកច្រកឡើងវិញដល់អ្នកដែលជាប់បម្រាមនយោបាយ។ នេះបើយោងតាមសារដែលបានសរសេរឆ្លើយឆ្លងគ្នាតាមគណនីបុគ្គលតាមរយៈប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គមហ្វេសប៊ុក។
សេចក្ដីពន្យល់របស់លោក ហ៊ុន សែន បានធ្វើជាសាធារណៈក្នុងពិធីសំណេះសំណាលជាមួយកម្មករ-កម្មការិនីជិត ២ ម៉ឺននាក់ដែលមកពីរោងចក្រសហគ្រាសចំនួន ២៣ នៅក្នុងខេត្តកំពង់ស្ពឺគឺ ១ ថ្ងៃមុនពេលដែលសមាជិករដ្ឋសភាមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាគ្រោងចូលរដ្ឋសភានៅថ្ងៃនេះដើម្បីពិភាក្សាទៅលើការកែមាត្រា ៤៥ ថ្មី (ស្ទួន) នៃច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ។
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា៖ «យើងធ្វើនេះគឺមិនសំដៅលើបក្ស ឬក្រុមណាមួយទេ ធ្វើនេះគឺសំដៅលើបក្សនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រោះថានៅក្នុងច្បាប់ស្ដីពីពន្ធនាគារអនុញ្ញាតឲ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រីសុំលើកលែងទោសឲ្យទណ្ឌិតនៅពេលណាក៏បាន និងទាក់ទងជាមួយច្បាប់អ្នកជាប់គុកគឺអនុញ្ញាតបើកផ្លូវឲ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រីធ្វើការសុំទៅព្រះមហាក្សត្រ ដើម្បីសុំព្រះរាជទានទោសនៅពេលណាក៏បានដែរ»។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានពន្យល់ថា ប៉ុន្តែច្បាប់ស្ដីពីបក្សនយោបាយដែលបក្សនយោបាយនោះត្រូវបានរំលាយ ហើយមេដឹកនាំរបស់គេត្រូវបានហាមឃាត់ធ្វើនយោបាយ (គឺ) មិនមានច្រកណាមួយបើកផ្លូវឲ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រីធ្វើការសុំលើកលែងទេ ព្រោះតាមផ្លូវច្បាប់សាលក្រមតុលាការកំពូលបិទផ្លូវតវ៉ា ដូច្នេះមានន័យថាអត់មានច្រកចេញតែម្ដង បើចង់ឲ្យកាត់ឡើងវិញគឺវាផ្ទុយនឹងសាលក្រម ឬសាលដីកាតុលាការកំពូលដែលគេចេញហើយគឺបិទផ្លូវតវ៉ាតែម្ដង អ៊ីចឹងគឺអត់សើរើរឿងក្ដីបានទេ។
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា៖ «ដូច្នេះជម្រើសដែលនៅសល់បន្ទាប់ពីការសិក្សាគ្នារួចមកគឺ នៅមានជម្រើសពាក់ព័ន្ធតែជាមួយនឹងបើកច្រកឲ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស្នើថ្វាយព្រះមហាក្សត្រដើម្បីលើកបម្រាម ហាមឃាត់ការធ្វើនយោបាយឲ្យអ្នកនយោបាយឡើងវិញ។ ខ្ញុំគ្រាន់តែបញ្ជាក់ថា នេះមិនមែនសំដៅទៅលើក្រុមណាមួយនោះទេគឺសំដៅសម្រាប់រៀបចំដំណើរជីវិតនយោបាយនៃបណ្ដាបក្សនយោបាយទៅអនាគត តែក្នុងនោះវាអាចដោយទាំងមនុស្សមួយចំនួនដែលត្រូវបានច្បាប់ដែលត្រូវបានតុលាការកាត់រួច រំលាយហាមឃាត់សិទ្ធិធ្វើនយោបាយនៅពេលនេះដែរ»។
តុលាការកំពូលកាលពីចុងឆ្នាំ ២០១៧ បានសម្រេចរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងចាប់ឃុំខ្លួនអតីតប្រធានគណបក្សនេះគឺលោក កឹម សុខា ដោយជាប់ចោទអំពើក្បត់ជាតិរួមទាំងអ្នកនយោបាយនៃគណបក្សនេះចំនួន ១១៨ នាក់ត្រូវបានជាប់បម្រាមនយោបាយរយៈពេល ៥ ឆ្នាំ។
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថាអ្នកដែលជាប់បម្រាមត្រូវធ្វើសំណើជាលាយលក្ខណ៍អក្សរទៅកាន់នាយករដ្ឋមន្ត្រីផ្ទាល់ ឬលោក ស ខេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃជាមុនទើបនាយករដ្ឋមន្ត្រីធ្វើសំណើទូលទៅព្រះមហាក្សត្របាន។
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា៖ «ប្រសិនបើពួកគេមានការស្នើសុំមកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហើយនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានពិនិត្យឃើញថាគេមិនបានប្រឆាំងនឹងសាលដីកាតុលាការកំពូលនោះទេ។ ត្រូវចាំថា អ្នកដែលប្រឆាំងនឹងសាលដីកាតុលាការកំពូលមិនមែនត្រឹមតែអត់បានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញទេ គឺត្រូវជាប់គុកឡើងវិញផង ព្រោះកាលណាប្រឆាំងនឹងសាលដីកាតុលាការកំពូលដូចជាត្រូវជាប់គុក ២ ឆ្នាំកន្លះ អ៊ីចឹងទេ នៅពេលច្បាប់ចូលជាធរមានក្នុងឋានៈខ្ញុំជានាយករដ្ឋមន្ត្រី ខ្ញុំត្រៀមនឹងទទួលយកនូវសំណើរបស់សាមីជនម្នាក់ៗមិនមែនតំណាងឲ្យបក្សនយោបាយណាមួយមកស្នើទេ»។
លោកបានថ្លែងបន្តទៀតថា៖ «បុគ្គលម្នាក់ៗត្រូវស្នើមកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ឬស្នើទៅតាមរយៈរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃព្រោះក្នុងនោះ ដើម្បីធ្វើសំណើទៅព្រះមហាក្សត្រគឺតាមសំណើរបស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ ដូច្នេះរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃត្រូវយល់ដឹងមិនមែន (ច្បាប់) ចេញព្រឹបអ្នកទាំងប៉ុន្មានរួចអស់នោះទេ។ ម្នាក់ម្ដងៗម្នាក់មានព្រះរាជក្រឹត្យមួយ ឬ ៤ ទៅ ៥ ម្នាក់ស្នើមកគឺមានព្រះរាជក្រឹត្យមួយ ដូច្នេះវាជាឆន្ទានុសិទ្ធិរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី»។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីក៏បដិសេធជាថ្មីថាច្បាប់នេះមិនមែនសំដៅលើគណបក្ស ឬក្រុមណាឡើយ ប៉ុន្តែសំដៅលើទិដ្ឋភាពរួមនៃបក្សនយោបាយទាំងអស់ការបើកច្រកនេះ សម្រាប់អនាគតរបស់កម្ពុជា មិនមែនសម្រាប់មនុស្សប៉ុន្មាននាក់ដែលបម្រាមរបស់គេដល់ឆ្នាំ ២០២២ ឬ ២០២៣ ទោះបីមិនត្រូវបានលើកលែងក៏ត្រូវរបូតដែរ ព្រោះគេហាមតែ ៥ ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ។
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា៖ «អ្នកខ្លះថា យើងជិតរួចហើយឲ្យតែច្បាប់ចេញ។ ចាំតើ អ្នកស៊ីញ៉េ (ចុះហត្ថលេខា) នៅទីនេះ បើគ្មានការយល់ព្រមពី អ្នកស៊ីញ៉េទេ សុំប៉ុនណាក៏វានៅតែអត់ដែរ។ គេថា ច្បាប់អី ចេះតែឲ្យអំណាចទៅនាយករដ្ឋមន្ត្រីចុះបើមិនឲ្យអំណាចទៅនាយករដ្ឋមន្ត្រីឲ្យទៅពីណា? ឲ្យទៅចោរយ៉ាងណា ព្រោះនាយករដ្ឋមន្ត្រីអ្នកកាន់អំណាចរបបសភាគឺបែបនេះ»។
ប្រធានស្ដីទីនៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ (CNRP) លោក សម រង្ស៊ី បានសរសេរនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោកកាលពីថ្ងៃអង្គារថាក្នុងចំណោមអ្នកដែលជាប់បម្រាមធ្វើនយោបាយរយៈពេល ៥ ឆ្នាំដែលចង់ទទួលបានសិទ្ធិធ្វើសកម្មភាពនយោបាយវិញគឺជាជន «ក្បត់» គណបក្សសង្គ្រោះជាតិទៅវិញទេ។
លោកសរសេរថា៖ «យើងចាំមើលថាក្នុងចំណោមអតីតមន្ត្រីអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាំង ១១៨ រូបនោះ តើមាននរណាខ្លះចង់ទទួលបានសិទ្ធិធ្វើសកម្មភាពនយោបាយវិញ តែសុខចិត្តឲ្យលោក កឹម សុខា ត្រូវបានលោក ហ៊ុន សែន ចាប់ទុកឃុំឃាំងដដែល ដោយសារតែប្រធានរបស់យើង នៅតែត្រូវបានលោក ហ៊ុន សែន ចោទប្រកាន់ពីបទក្បត់ជាតិដដែល»។
លោកបន្ថែមថា៖ «អ្នកដែលចង់តែរួចខ្លួន ខ្លួនឯងប៉ុណ្ណោះដោយមិនគិតគូរពីវាសនាលោកប្រធាន កឹម សុខា និងពីវាសនាគណបក្សយើង...។
លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា៖ «ខ្ញុំសូមសួរទៅអតីតមន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាំង ១១៨ រូបថា តើយកសិទ្ធិធ្វើនយោបាយមកធ្វើអ្វី នៅពេលនេះបើ ហ៊ុន សែន មិនទាន់ឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដំណើរការឡើងវិញផងហើយ ហ៊ុន សែន នៅតែចាប់ឃុំឃាំងលោកប្រធាន កឹម សុខា ជាចំណាប់ខ្មាំងដដែល? អ្នកដែលយល់ព្រមទទួលសិទ្ធិពី ហ៊ុន សែន ដើម្បីចូលធ្វើនយោបាយវិញ នៅពេលនេះគឺច្បាស់ជាទៅធ្វើនយោបាយតាមអ្វីដែល ហ៊ុន សែន ចង់បានគឺបំបែកគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឬក៏បង្កើតគណបក្សថ្មី ដើម្បីគ្រាន់តែជាឡប់ឡែតាមបំណង ហ៊ុន សែន»។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយក្រុមអ្នកដែលមានទំនោរទៅរកលោក កឹម សុខា បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយកាលពីថ្ងៃអង្គារសម្ដែងការសោកស្ដាយចំពោះអាកប្បកិរិយាក្រអឺតក្រទម និងបំពានម្ដងហើយម្ដងទៀតរបស់លោក សម រង្ស៊ី មកលើគណបក្ស និងថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃចុងក្រោយនេះ។ លើសពីនោះលោក សម រង្សី គឺគ្មានតម្លៃតំណាងផ្លូវច្បាប់របស់គណបក្សឡើយ ព្រោះបានលាលែងពីប្រធានគណបក្ស និងលះបង់សមាជិកភាពថែមទៀតផង។ ដូច្នេះការវិលត្រឡប់មកដឹកនាំអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិវិញគឺគ្មានការទទួលស្គាល់ និងមិនត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ឡើយ។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះមានខ្លឹមសារថា៖ «នេះគឺជាទង្វើដ៏អសីលធម៌ និងគ្មានគុណធម៌របស់ (ឯកឧត្តម) សម រង្ស៊ី ក្រោយពីខ្លួនបានធ្វើបក្សប្រហារ និងប្រកាសខ្លួនឯងថាជាប្រធានស្ដីទីខ្យល់នៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិតាមរយៈសន្និសីទខុសលក្ខន្តិកៈបក្សកាលពីដើមខែធ្នូរួចមក។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ សូមថ្កោលទោសចំពោះសម្តីញុះញង់ និងបង្កបញ្ហារបស់ឯកឧត្តម សម រង្ស៊ី ដែលបានហៅអ្នកដែលនឹងទទួលបានការលើកលែងចំពោះការហាមឃាត់ការធ្វើនយោបាយថាជាជនក្បត់បក្ស»។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ដដែលនេះឲ្យដឹងថា៖ «នេះបង្ហាញកាន់តែច្បាស់ថាឯកឧត្តម សម រង្ស៊ីកំពុងតែប្រមាថថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងប៉ុនប៉ងទប់ស្កាត់មិនឲ្យមានការលើកលែងការហាមឃាត់សិទ្ធិធ្វើនយោបាយថ្នាក់ដឹកនាំទាំង ១១៨ (នាក់) នៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិក៏ដូចជាការដោះលែងលោកប្រធាន កឹម សុខា ពីការឃុំខ្លួន ព្រោះខ្លាចថាខ្លួនគ្មានឱកាសធ្វើជាប្រធានស្ដីទីបក្សសង្គ្រោះជាតិខ្យល់បន្តទៀត។ នេះជាកលល្បិចដ៏ស្មោកគ្រោកបំផុត»៕
