.jpg)
កម្មករកំពុងផ្សារដែកក្នុងសំណង់នៅតំបន់បឹងត្របែកកាលពីខែឧសភា។ ហេង ជីវ័ន
កំពង់ស្ពឺ: លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពីម្សិលមិញបានស្នើឲ្យក្រសួងការងារ បណ្ដុះបណ្ដាល និងវិជ្ជាជីវៈពិចារណាលើសំណើរបស់ក្រុមសហភាពសហព័ន្ធសហជីព និងសមាគមចំនួន ៦ ដែលបានស្នើឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលកំណត់ប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាសម្រាប់កម្មករវិស័យសំណង់ និងសេវាកម្មនានាកាលពីថ្ងៃទី ១០ ខែធ្នូកន្លងទៅនេះ។ ការថ្លែងនេះធ្វើឡើងនៅក្នុងឱកាសបន្តចុះសំណេះសំណាលជាមួយកម្មករ-កម្មការិនីជិត ២ ម៉ឺននាក់មកពីរោងចក្រសហគ្រាសចំនួន ២៣ នៅក្នុងភូមិរំដួល ឃុំត្រពាំងគង ស្រុកសំរោងទង ខេត្តកំពង់ស្ពឺនាថ្ងៃទី ១២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៨នេះ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំសុំឲ្យរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការងារ បណ្ដុះបណ្ដាល និងវិជ្ជាជីវៈត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ពិចារណាអំពីសំណើរបស់ក្រុមសហជីពដែលបានស្នើនៅថ្ងៃទិវាសិទ្ធិមនុស្សលើកទី ៧០ នោះដែលបានដាក់ញត្តិមកកាន់រដ្ឋាភិបាលដោយថា រដ្ឋាភិបាលគប្បីត្រូវធ្វើសកម្មភាពគិតគូរពីកម្មករធ្វើការនៅក្នុងវិស័យមួយចំនួនបន្ថែមទៀត ក្រៅពីគិតគូរតែកម្មករនៅក្នុងវិស័យរោងចក្រកាត់ដេរ»។
លោកបន្តថារដ្ឋាភិបាលបានទទួលញត្តិរបស់សហជីពមួយចំនួនឲ្យកំណត់ថ្លៃប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាទៅលើកម្មករសំណង់នេះ រដ្ឋាភិបាលកំពុងពិនិត្យពិចារណាថា តើគួរកំណត់ប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាឲ្យកម្មករនៅវិស័យណាខ្លះ? កន្លងមកនេះរដ្ឋាភិបាលបានកំណត់ត្រឹមតែវិស័យកាត់ដេរ និងដេរស្បែកជើងប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះរដ្ឋាភិបាលគួរឈានទៅកំណត់វិស័យសំណង់ និងវិស័យអ្វីផ្សេងទៀត ប៉ុន្ដែលោកទទូចឲ្យមានការកំណត់តាមការស្នើសុំ ដើម្បីធានាឲ្យដឹងពីចំណូល និងចៀសវាងការកេងប្រវ័ញ្ចកម្លាំងពលកម្ម។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានបញ្ជាក់ថា៖ «ខ្ញុំសូមផ្ដាំផ្ញើទាក់ទងនឹងកម្មករធ្វើការតាមផ្ទះ បើទោះបីជាមិនទាន់បានកំណត់ប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាសម្រាប់ពួកគាត់ក៏ដោយ ប៉ុន្ដែខ្ញុំឲ្យម្ចាស់ផ្ទះទាំងអស់សូមមេត្តាយោគយល់ទៅដល់ការលំបាកដល់អ្នកធ្វើការតាមផ្ទះ រឿងនេះខ្ញុំយល់ណាស់ ដោយសារខ្ញុំមានអ្នកធ្វើការនៅផ្ទះរបស់ខ្ញុំ អ្នកធ្វើការតាមផ្ទះអត់មានថ្ងៃសៅរ៍ ថ្ងៃអាទិត្យ និងថ្ងៃបុណ្យទេ គ្នាធ្វើការលំបាកណាស់»។
លោក ឌិន ពុទ្ធី ប្រធានសមាគមពង្រីកសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធកម្ពុជា (CIERA) បានថ្លែងថា លោកគាំទ្រចំពោះចំណាត់ការរបស់រដ្ឋាភិបាល ដើម្បីកំណត់ប្រាក់ឈ្នួលបុគ្គលិកសណ្ឋាគារ កាស៊ីណូ បុគ្គលិកសេវាកម្មទេសចរណ៍ និងកម្មករសំណង់ ព្រោះបច្ចុប្បន្នប្រាក់ឈ្នួលពួកគេគឺអាស្រ័យលើថៅកែ ឬម្ចាស់ស្ថាប័នជាអ្នកកំណត់។ ដូច្នេះប្រាក់ឈ្នួលនោះនៅមិនទាន់ផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពសមរម្យទេ។
លោកបន្តថាប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលកំណត់ប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាសម្រាប់វិស័យសំណង់ និងសេវាកម្មនេះជីវភាពពួកគាត់នឹងប្រសើរឡើងមួយកម្រិត។ លើសពីនេះអាចនឹងកាត់បន្ថយការធ្វើចំណាកស្រុក ព្រោះប្រាក់ឈ្នួលក្នុងស្រុកក៏សមរម្យ។
លោក ពុទ្ធី បានបញ្ជាក់ថា៖ «កម្មករ និងបុគ្គលិកក្នុងវិស័យសំណង់ និងសេវាកម្មសព្វថ្ងៃនៅលើមាត់ថៅកែ បើគេថាឲ្យយើងប៉ុន្មានគឺទទួលបានប៉ុណ្ណឹង។ ខ្ញុំសុំឲ្យមន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមអនុវត្តតាមអនុសាសន៍របស់សម្ដេច ព្រោះសម្ដេចក៏បានយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះកម្មករធ្វើការនៅសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធច្រើនដែរ»។
ចំណែកលោកស្រី យឹម សុធី ប្រធានសមាគមអ្នកបម្រើការងារតាមផ្ទះ (ADW) បានយល់ឃើញថាលោកស្រីសាទរចំពោះចំណាត់ការរបស់រដ្ឋាភិបាល នេះសរបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលបានចាប់ផ្ដើមគិតគូរ និងយកចិត្តទុកដាក់លើកម្មករដែលបម្រើការងារតាមផ្ទះដែរ។
លោកស្រីបន្តថាអ្នកធ្វើការងារតាមផ្ទះបានឆ្លងកាត់ការលំបាកជាច្រើន ជាពិសេសប៉ះចំម្ចាស់ផ្ទះមួយចំនួនដែលចូលចិត្តបៀតបៀនរាងកាយ និងផ្លូវភេទ ព្រោះពួកគាត់ជាមុខសញ្ញាគ្រោះថ្នាក់បំផុត។ ពួកគាត់ធ្វើការបានប្រាក់ឈ្នួលបន្ដិចបន្ដួច ដោយមិនអាចផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពគ្រួសារទាំងមូលបានទេ លុះត្រាតែមានការកំណត់ណាមួយសមរម្យ។
លោកស្រី សុធី បានបញ្ជាក់ថា៖ «អ្នកធ្វើការងារតាមផ្ទះដែលមិនបានឆ្លងកាត់សមាគម ពួកគាត់មកពីខេត្ត ឬជនបទណាមួយ គាត់នឹងប្រឈមបញ្ហាជាច្រើន ដោយមានការរំលោភបំពានផ្លូវភេទ ប្រាក់ឈ្នួលកំណត់ដោយមនោសញ្ចេតនាម្ចាស់ផ្ទះ បើចំម្ចាស់ផ្ទះចិត្តល្អចាត់ទុកថាជាសំណាង ប៉ុន្ដែបើប៉ះចំម្ចាស់ផ្ទះខូច ឬកាច ពួកគាត់ច្បាស់ជារងកម្មហើយ ហើយក៏គ្មានអ្នកច្បាប់ជួយគាំពារពួកគាត់ដែរ»។
ការស្នើនេះបានធ្វើឡើងតាមរយៈការចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមក្នុងឱកាសទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិលើកទី ៧០ នៅថ្ងៃទី ១០ ខែធ្នូក្នុងនោះរួមមាន៖ ស្នើឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាលកំណត់ប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាសម្រាប់វិស័យសំណង់ និងសេវាកម្ម ស្នើឲ្យជួយអន្តរាគមន៍ឲ្យនិយោជកទទួលយកថ្នាក់ដឹកនាំ និងសកម្មជនសហជីពដែលត្រូវក្រុមហ៊ុនបញ្ឈប់ពីការងារដោយខុសច្បាប់ឲ្យបានចូលធ្វើការវិញ និងសងប្រាក់រំឭកដល់ពួកគេស្នើឲ្យពិនិត្យឡើងវិញនូវមាត្រាមួយចំនួននៃច្បាប់ស្ដីពីសហជីពស្នើឲ្យពិនិត្យឡើងវិញចំពោះប្រកាសចុះថ្ងៃទី ២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៨ ស្ដីពីភាពជាតំណាងបំផុតនៃសហជីពស្នើឲ្យផ្ដល់សច្ចាប័នដល់អនុសញ្ញា ILO លេខ ១៤៩ ស្ដីពីការការពារកម្មករធ្វើការតាមផ្ទះក្នុងស្រុក និងទេសន្តប្រវេសន៍ និងស្នើឲ្យជំរុញការអនុវត្តច្បាប់ស្ដីពីការងារចំពោះកម្មករធ្វើការងារតាមផ្ទះ និងសេវាកម្ម។
បើយោងតាមលោកស្រី យឹម សុធី បានឲ្យដឹងផងដែរថានាពេលបច្ចុប្បន្នកម្មករដែលអ្នកធ្វើការនៅតាមផ្ទះមានចំនួនជាង ២៥ ម៉ឺននាក់សម្រាប់អ្នកធ្វើការនៅក្នុងស្រុក ប៉ុន្ដែកម្មករដែលជាសមាជិកសមាគមអ្នកបម្រើការងារតាមផ្ទះមានចំនួន ៦០០ នាក់។ ពួកគេភាគច្រើនទទួលបានប្រាក់ឈ្នួលចន្លោះពី ១០០ ដល់ ២០០ ដុល្លារដោយធ្វើការគ្មានថ្ងៃសៅរ៍ ឬអាទិត្យ និងថ្ងៃបុណ្យទេ៕
