ភ្នំពេញៈ លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី ទីប្រឹក្សារដ្ឋ និងជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសមីយ៉ាន់ម៉ា នឹងមកបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវការនៅកម្ពុជានៅថ្ងៃទី ៣០ ខែ មេសា បន្ទាប់ពីលោកស្រី និងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ចូលរួមវេទិកាខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវលើកទី២ សម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិពីថ្ងៃទី ២៥ ដល់ថ្ងៃទី ២៩ ខែមេសានៅទីក្រុងប៉េកាំងប្រទេស ចិន។ នេះបើតាមលោក ហ៊ុន សែន។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានថ្លែងដូច្នេះក្នុងពិធីចែកសញ្ញាប័ត្រ ដល់និស្សិត នៃសាកលវិទ្យាល័យជាតិគ្រប់គ្រង (NUM) ជាង ២ ពាន់នាក់នៅមជ្ឈមណ្ឌលកោះពេជ្រ កាលពីព្រឹកថ្ងៃអង្គារ។
នេះជាលើកទី១ ហើយ ដែលអតីតមេបក្សប្រឆាំងល្បីឈ្មោះ រូបនេះមកបំពេញទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជា បន្ទាប់ពីលោកស្រីឡើងកាន់តំណែងជាន់ខ្ពស់នៅប្រទេស មីយ៉ាន់ម៉ា។
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា៖ «ថ្ងៃ ២៩ តាមការគ្រោងទុកជួបប្រធានាធិបតីចិនរួចហើយ និងហោះត្រង់ពីប៉េកាំងមកទីក្រុងភ្នំពេញ។ លោកជំទាវ អ៊ុងសាន ស៊ូជី ដែលជាទីប្រឹក្សារដ្ឋ ដែលជាអ្នកដឹកនាំលើការជាក់ស្តែង ក៏នឹងធ្វើដំណើរត្រង់ពីប៉េកាំងមកដល់ទីក្រុងភ្នំពេញនៅថ្ងៃ ២៩ ដើម្បីផ្តើមទស្សនកិច្ចផ្លូវការនៅថ្ងៃទី ៣០ ខែមេសា នេះ»។
លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល ថ្លែងថា លោកមិនទាន់បានទទួលដំណឹងបន្ថែមថាតើនឹងមានការចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈអ្វីខ្លះនោះទេ។ តែទោះយ៉ាងណា លោកស៊ីផាន បញ្ជាក់ថា ទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រី អ៊ុងសានស៊ូជី នឹងផ្តល់សារៈសំខាន់ដល់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងកម្ពុជា និងភូមា ពីព្រោះលោក ស្រីមិនដែលបានមកបំពេញទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជានោះទេ។
លោក ស៊ីផាន បញ្ជាក់ថា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការទាំងនោះរួមមាន ទី១- លោក ហ៊ុន សែន បានការពារ និងលើកតម្កើង នូវបេក្ខភាពរបស់ភូមាចូលក្នុងអាស៊ាន ទី-២ លោក ហ៊ុន សែន តែងតែការពារគោលការណ៍មិនជ្រៀតជ្រែតបញ្ហាផ្ទៃក្នុងគ្នានៅលើបញ្ហាជនភៀសខ្លួនភូមា និងទី៣- កម្ពុជា និងភូមា ស្ថិតក្នុងសភាពដូចគ្នាគឺការប្រឈមនឹងប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA។
លោក កេត សោផាន់ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេស ក៏ថ្លែងដែរថា លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី មកបំពេញទស្សនកិច្ចនេះធ្វើឡើងតាមការអញ្ជើញរបស់លោក ហ៊ុន សែន។ លោកស្រីនឹងមកដល់ប្រទេសកម្ពជានៅថ្ងៃទី ២៩ ខែ មេសា ហើយនឹងបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវការ ២ ថ្ងៃ គឺចាប់ពីថ្ងៃទី ៣០ ខែ មេសា ដល់ថ្ងៃទី ១ ខែ ឧសភា។
ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរយៈពេល ២ ថ្ងៃនេះ លោកស្រី នឹងចូលគាល់ព្រះមហាក្សត្រព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី និងសម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី នរោត្តម មុនិនាថ សីហនុ ជួបជាមួយ លោក ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភា និងលោក សាយ ឈុំ ប្រធានព្រឹទ្ធសភា ជួបទ្វេភាគីជាមួយលោក ហ៊ុន សែន ហើយនិងបំពេញទស្សនកិច្ចនៅខេត្តសៀមរាប។
ក្នុងជំនួបទ្វេភាគីជាមួយលោក ហ៊ុន សែន លោក សោផាន់ មិនទាន់បានដឹងអំពីថាតើនឹងមានការពិភាក្សាលើបញ្ហាអ្វីខ្លះនៅឡើយទេពីព្រោះឯកសារមិនទាន់ត្រូវបានបញ្ចប់នៅឡើយ ដោយត្រូវរង់ចាំ ១ ថ្ងៃ ឬ ២ ថ្ងៃទៀត។
លោក សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានថ្លែងថា លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី គឺជា វីរនារី ប្រជាធិបតេយ្យនៅពេលដែលគាត់មិនមានអំណាច ហើយដល់ពេលគាត់កាន់អំណាចពាក្យទាំងអស់នោះ ត្រូវបានបាត់បង់ទាំងស្រុង រហូតដល់ពួកខាងបស្ចិមប្រទេសលែងឱ្យតម្លៃគាត់ដោយសារបញ្ហាជនជាតិភាគតិចរ៉ូហ៊ីងយ៉ា។
លោកថ្លែងថា៖ «អ៊ីចឹង វាអាចប្រៀបធៀបទាំងអស់ហ្នឹងជាមួយនឹងគណបក្សប្រឆាំង ដែលមិនទាន់កាន់អំណាច តែងតែនិយាយអស្ចារ្យណាស់ រុងរឿងណាស់អ៊ីចឹង។ អ៊ីចឹងពេលដែលខ្លួនកាន់អំណាចទៅ វាដូចលោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី អ៊ីចឹងវាឱ្យជាឧទាហរណ៍។ អ៊ីចឹងការទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី គឺជាការបង្ហាញមួយថា ពេលមិនទាន់ធ្វើគឺនិយាយពីរោះ ពេលធ្វើវាជាការលំបាក»។
លោក គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណិ្ឌត្យសភាកម្ពុជា ក៏បានថ្លែងដែរថា ទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី ក្នុងន័យពង្រឹងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីរវាងប្រទេសទាំង ២ ដែលជាប្រទេសសមាជិកអាស៊ានដូចគ្នា។
ភូមា និងកម្ពុជា មានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលគ្នាទាំងក្នុងក្របខ័ណ្ឌនយោបាយផ្ទៃក្នុងនិងក្របខ័ណ្ឌនយោបាយការបរទេស។ កម្ពុជាហាក់ដូចជាកំពុងតែមានបញ្ហាខ្លះដែលសហគមន៍អន្តរជាតិមួយចំនួនយល់ថា មានការដើរត្រឡប់ថយក្រោយនូវលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដោយឡែកនៅភូមាវិបត្តិជនភៀសខ្លួនរ៉ូហ៊ីងយ៉ាជាចំណោទបញ្ហាធំ ១ ដែលលោកស្រី ស៊ូជីកំពុងប្រឈម។
លោកបន្តថា៖ «ទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំង ២ ជាមួយសហភាពអឺរ៉ុបហាក់ដូចជាស្ថិតក្នុងបញ្ហាប្រហាក់ប្រហែលគ្នាដែរ ទទួលនូវអ្វីគេហៅថា ចំណាត់ការខាងផ្នែកអង្ករដែលគេយកពន្ធលើអង្ករភូមាក៏ដូចជាអង្ករខ្មែរដូចគ្នា។ ដោយឡែកនៅកម្ពុជានេះគឺសហភាពអឺរ៉ុប គេកំពុងពិចារណារឿង EBA ហើយនៅមីយ៉ាន់ម៉ា ហ្នឹងក៏ ឃើញមានសហភាពអឺរ៉ុប គេព្រលយពាក្យអ៊ីចឹងមានន័យថា ស្ថានភាពប្រទេសយើងទាំង ២ ប្រហាក់ប្រហែលគ្នា»៕