ភ្នំពេញៈ លោក សម រង្ស៊ី ប្រធានចលនាសង្គ្រោះជាតិបានថ្លែងនៅក្នុងសន្និសីទពិភពលោករបស់អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលធ្វើឡើងនៅសហរដ្ឋអាមេរិកថានេះជា «សន្និសីទជាប្រវត្តិសាស្ត្រ» បើទោះបីជាសន្និសីទនេះពុំមានការគាំទ្រពីលោក កឹម សុខា និងអតីតក្រុមអ្នកគាំទ្រដែលមានទំនោរទៅរកលោក សុខា ក៏ដោយ។
លោក សម រង្ស៊ី ដែលជាអតីតប្រធានអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានថ្លែងនៅក្នុងសន្និសីទនេះកាលពីម្សិលមិញ ដោយចាត់ទុកព្រឹត្តិការណ៍នេះថាជា «សន្និសីទប្រវត្តិសាស្ត្រ» ដែលមានបំណងតែមួយគត់គឺ «សង្គ្រោះជាតិ» ឲ្យបាន ខណៈថ្នាក់ដឹកនាំផ្សេងទៀតបានប្រាប់អ្នកគាំទ្រកុំឲ្យចាប់អារម្មណ៍ នឹងការជំទាស់មិនគាំទ្រពីសំណាក់លោក កឹម សុខា អតីតប្រធានអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលកំពុងស្នាក់នៅក្នុងផ្ទះក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការលើសំណុំរឿង «ក្បត់ជាតិ»។
លោក សុខា តាមរយៈមេធាវីរបស់លោកបានរិះគន់កាលពីពេលថ្មីៗនេះថា សន្និសីទនេះធ្វើឡើងដោយ «គ្មានយន្តការគណបក្សត្រឹមត្រូវ»។
សន្និសីទដែលត្រូវបានគេផ្សព្វផ្សាយថាមានការចូលរួមដោយតំណាងអតីតគណបក្សនៅទូទាំងពិភពលោករាប់រយនាក់ក្នុងនោះរួមមានតំណាងប្រចាំសហរដ្ឋអាមេរិក កាណាដា អូស្ត្រាលី នូវែលសេឡង់ អឺរ៉ុប ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង ម៉ាឡេស៊ី និងថៃ ជាដើមបានប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីថ្ងៃទី ១ ដល់ថ្ងៃទី ២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៨ នាទីក្រុង Atlanta ខណៈថ្នាក់ដឹកនាំអតីតបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅក្រៅប្រទេសដែលគាំទ្រលោក កឹម សុខា បានធ្វើពហិការ និងរិះគន់សន្និសីទនេះ។
ថ្លែងក្នុងពិធីនោះពីម្សិលមិញលោក សម រង្ស៊ី ជាអតីតស្ថាបនិកអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលអះអាងថាលោកគ្រាន់តែជា «ភ្ញៀវ» នោះបានចាត់ទុកសន្និសីទដែលធ្វើឡើងរយៈពេល ២ ថ្ងៃនេះថាជា «សន្និសីទជាប្រវត្តិសាស្ត្រដើម្បីសង្គ្រោះប្រទេសជាតិឡើងវិញ»។
លោកថ្លែងថា៖ «[យើង] មកជួបជុំគ្នាជាប្រវត្តិសាស្ត្រនៅទីក្រុងអាត្លង់តាដែលនេះជាសន្និសីទជាប្រវត្តិសាស្ត្រហើយខ្ញុំមិនអាចនិយាយមុនទេ តែខ្ញុំជឿថា លទ្ធផលនៃសន្និសីទក៏ជាលទ្ធផលប្រវត្តិសាស្ត្រដែរ»។
លោកបន្តថា៖ «ខ្ញុំថ្លែងនេះក្នុងនាមជាភ្ញៀវទេខ្ញុំអត់មានចូលរួមយោបល់អីទេក្នុងឋានៈជាភ្ញៀវ ខ្ញុំសម្តែងការកោតសរសើរ ការរំឭកក្នុងចិត្តអរគុណអ្នកចូលរួមទាំងអស់ អ៊ីចឹងក្នុងឋានៈជាភ្ញៀវ ខ្ញុំសូមជូនពរឲ្យសន្និសីទនេះជោគជ័យក្នុងបំណងតែ ១ គត់ គឺសង្គ្រោះជាតិឲ្យបាន»។
កាលពីម្សិលមិញនេះដែរលោក សុខា បានជួបជាមួយសហមេធាវីរបស់លោក ហើយសហមេធាវីបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ ១ ថា «ចំពោះមុខសហមេធាវីការពារក្តីឯកឧត្តម កឹម សុខា នៅតែរក្សាជំហរដដែលគឺគាត់មិនទទួលដឹងឮ និងមិនគាំទ្រនូវការរៀបចំ និងការសម្រេចណាមួយនៃសន្និសីទថ្ងៃទី ១-២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៨ នៅទីក្រុងអាត្លង់តារបស់ក្រុមអ្នកគាំទ្រឯកឧត្តម សម រង្ស៊ី ប្រធានចលនាសង្គ្រោះជាតិនោះទេ។ ការបញ្ចេញទស្សនៈរបស់ឯកឧត្តម កឹម សុខា ខាងលើនេះមិនស្ថិតនៅក្រោមការបង្ខិតបង្ខំរបស់បុគ្គលណាមួយឡើយ»។
ទោះបីយ៉ាងណាលោក អេង ឆៃអ៊ាង អតីតអនុប្រធានអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិតាមរយៈសុន្ទរកថាក្នុងសន្និសីទបានប្រាប់ឲ្យអ្នកគាំទ្ររបស់លោកកុំចាប់អារម្មណ៍ពីព័ត៌មានដែលថាលោក សុខា មិនគាំទ្រការធ្វើសន្និសីទនេះ។
«ពេលណាបងប្អូនរៀបចំសកម្មភាពដាក់ចេញយុទ្ធសាស្ត្រដើម្បីទៅសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជាទៅដោះលែងលោកប្រធាន កឹម សុខា ឲ្យមានសេរីភាពវិញ ឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដំណើរការឡើងវិញ រៀបចំការបោះឆ្នោតឡើងវិញ យកក្រុមប្រឹក្សាឃុំឡើងវិញពេលនោះយើងនឹងឃើញពីអ្វីដែលជាការពិត»។
លោកបន្តថា៖ «និយាយគ្នាទៅថា តើយើងនឹងធ្វើអ្វីជាមួយគ្នាបន្តទៀតដើម្បីផ្លាស់ប្ដូរកម្ពុជាឲ្យបាន។ យើងអត់ព្រមចាំឆ្នាំ ២០២៣ ទេ លោក ហ៊ុន សែន បាននិយាយថាដល់ឆ្នាំ ២០២៣ ទើបបោះឆ្នោត»។
ប៉ុន្តែក្រុមអតីតថ្នាក់ដឹកនាំ អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលមានទំនោរទៅរកលោក សុខា បានធ្វើពហិការចូលរួម «សន្និសីទពិភពលោក» នេះដោយអះអាងថា ខ្លួនគឺជាអតីតអ្នកគាំទ្រអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប្រចាំអាមេរិកតាមរយៈសេចក្ដីថ្លែងការណ៍កាលពីថ្ងៃសុក្របានប្រកាសគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹងនូវជំហរលោក សុខា ដែលបញ្ជាក់តាមរយៈមេធាវីកាលពីពេលថ្មីៗនេះថា «មិនទទួលស្គាល់ក្រុមចលនាសង្គ្រោះជាតិ ឬការរៀបចំសន្និសីទនៅទីក្រុងអាត្លង់តានាថ្ងៃទី ០១-០២ ធ្នូនេះឡើយ»។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍មានខ្លឹមសារថា៖ «ការរៀបចំសន្និសីទបានបញ្ជាក់ឲ្យឃើញកាន់តែច្បាស់ថា អ្នកគាំទ្រ និងថ្នាក់ដឹកនាំមួយចំនួនដែលជាអតីតមកពីគណបក្ស សម រង្ស៊ី បានចាកចេញ និងបោះបង់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដោយចំហ ដើម្បីទៅចូលរួមក្នុងចលនាសង្គ្រោះជាតិរបស់លោក សម រង្ស៊ី»។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍បន្តថា៖ «ក្រុមគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិប្រចាំសហរដ្ឋអាមេរិកសូមអំពាវនាវដល់អ្នកគាំទ្រ សមាជិកសមាជិកា និងថ្នាក់ដឹកនាំទាំងអស់តាមបណ្តារដ្ឋនានាចូលរួមដឹងឮ និងតាមដានសកម្មភាពបំបែកបំបាក់ខ្មែរនៅក្រៅស្រុក និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបន្តទៅទៀតទាំងអស់គ្នា»។
ជាមួយគ្នានេះក្រុមអ្នកគាំទ្រអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិប្រចាំប្រទេសអូស្ត្រាលីក៏បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ពីថ្ងៃសៅរ៍ដោយសម្តែង «ការខកចិត្តយ៉ាងខ្លាំង» ស្រដៀងគ្នាផងដែរចំពោះការរៀបចំសន្និសីទនេះ។
អ្នកវិភាគថ្មីៗនេះយល់ថា ការមិនចូលរួមរបស់ក្រុមអ្នកគាំទ្ររបស់លោក សុខា ចំពោះសន្និសីទនេះនឹងធ្វើឲ្យអតីតគណបក្សប្រឆាំងនេះមានភាព «បែកបាក់» បើទោះបីវាជាយុទ្ធសាស្ត្រដែលអាចដោះស្រាយបញ្ហាចំពោះមុខបានខ្លះក៏ដោយ ហើយអ្នកនាំពាក្យគណបក្សកាន់អំណាចលោក សុខ ឥសាន ក៏ចាត់ទុក ការប៉ុនប៉ុងធ្វើសន្និសីទដើម្បីឲ្យគណបក្សរបស់ពួកគេរស់ឡើងវិញនេះថា គឺជារឿងដែល «មិនអាចទៅរួច»៕