មណ្ឌលគិរី: មនុស្សចំនួន ៦ នាក់បន្ថែមទៀត ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចតាមចាប់ខ្លួននិងត្រូវតុលាការបញ្ជាឲ្យចូលខ្លួនបំភ្លឺជុំវិញករណីបទល្មើសព្រៃឈើពាក់ព័ន្ធជាមួយឧកញ៉ា ស៊ឹង សំអុល ដែលត្រូវបានតុលាការសម្រេចឃុំខ្លួនរួចហើយ ខណៈដែលជនជាតិវៀតណាម ២ នាក់ និងខ្មែរ ៣ នាក់ ក្នុងបទល្មើសព្រៃឈើមួយផ្សេងទៀត ត្រូវបានតុលាការចោទប្រកាន់ និងបញ្ជូនទៅឃុំខ្លួន កាលពីល្ងាចម្សិលមិញ។
ចំណាត់ការនេះត្រូវបានមន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលសាទរ ប៉ុន្តែបានអំពាវនាវឲ្យមានចំណាត់ការបន្ថែមទៀតទៅលើមន្ត្រីខិលខូចមួយចំនួនដែលក៏បានឃុបឃិត និងជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងបទល្មើសព្រៃឈើជាច្រើនឆ្នាំមកហើយនៅខេត្តភាគឦសាននេះ។
លោក អេង ហ៊ី អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មការជាតិដើម្បីទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិបានថ្លែងកាលពីម្សិលមិញថា ចាប់ពីពេលបើកយុទ្ធនាការទ្រង់ទ្រាយធំនិងការដាក់ចេញវិធានការតឹងរុឺងមកកម្លាំងកងរាជអាវុធហត្ថ និងកម្លាំងជំនាញពាក់ព័ន្ធបានធ្វើការស្រាវជ្រាវស៊ើបអង្កេតបទល្មើសព្រៃឈើនៅខេត្តមណ្ឌលគិរីបានចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យ ៤ នាក់ បញ្ជូនទៅតុលាការរួចរាល់ហើយ។
លោកបន្តថា អំឡុងពេលនេះ ជនសង្ស័យ ៤ នាក់បន្ថែមទៀត ដែលបានគេចខ្លួននោះ ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចកំពុងស្រាវជ្រាវតាមរកចាប់ខ្លួនទៅតាមដីកាបញ្ជាឲ្យចូលខ្លួន របស់អយ្យការអមសាលាដំបូងខេត្តមណ្ឌលគិរី។ លោកបញ្ជាក់ថា៖ «កម្លាំងជំនាញអាវុធហត្ថថ្នាក់ជាតិ និងខេត្តមណ្ឌលគិរីយើងកំពុងតាមចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យ ៤ នាក់បន្ថែមទៀត ដែលមានការពាក់ព័ន្ធនឹងបទល្មើសព្រៃឈើនៅខេត្តមណ្ឌលគិរី ប៉ុន្ដែខ្ញុំមិនអាចបញ្ចេញអត្តសញ្ញាណជនទាំងនោះបានទេ ប៉ុន្ដែបើតុលាការគេបញ្ចេញបានក៏បញ្ចេញទៅ»។
លោក ម៉ម វ៉ាន់ដា ព្រះរាជអាជ្ញារងសាលាដំបូងខេត្តមណ្ឌលគិរី បានថ្លែងកាលពីម្សិលមិញថា លោកបានចេញដីកាបញ្ជាឲ្យចូលខ្លួនលេខ ០១ និង ០២/១៩ អក ចុះថ្ងៃទី ១១ ខែ កក្កដា ឆ្នាំ ២០១៩ ដើម្បីឆ្លើយបំភ្លឺពាក់ព័ន្ធនឹងការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើទ្រង់ទ្រាយធំ នាពេលកន្លងមក និងបច្ចុប្បន្ន។
លោកបញ្ជាក់៖ «ខ្ញុំបានបញ្ជាឲ្យពួកគាត់ចូលខ្លួនមកបំភ្លឺនៅបញ្ជាការដ្ឋានកងរាជអាវុធហត្ថខេត្តមណ្ឌលគិរី ទៅតាមថ្ងៃដែលបានកំណត់ប៉ុន្ដែបើពួកគាត់មិនព្រមអនុវត្តដីកានេះទេ គឺយើងនឹងមានសមត្ថកិច្ចជំនាញចុះទៅនាំខ្លួនផ្ទាល់តែម្ដង ហើយរឿងសួរនាំ គឺខ្ញុំបានដាក់ក្នុងដីកាហ្នឹងហើយ»។
តាមដីកាបញ្ជាឲ្យចូលខ្លួន ២ ដាច់ដោយឡែកពីគ្នារបស់លោក ម៉ម វ៉ាន់ដា តំណាងអយ្យការអមសាលាដំបូងខេត្តមណ្ឌលគិរីចុះថ្ងៃទី ១១ កក្កដា ដែលភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ទទួលបានកាលពីម្សិលមិញសរសេរថា៖ «បញ្ជាឲ្យឈ្មោះ ណេង ម៉ៅ ភេទប្រុស អាយុ ៥០ ឆ្នាំ មុខរបរជាអ្នកចាត់ចែងប្រមូលឈើឲ្យក្រុមហ៊ុន ម៉ាស្ទ័រខេសាន់ មានទីលំនៅបច្ចុប្បន្ន ភូមិក្បាលស្នួល ឃុំស្នួល ស្រុកស្នួល ខេត្តក្រចេះឲ្យចូលបង្ហាញខ្លួននៅបញ្ជាការដ្ឋានកងរាជអាវុធហត្ថខេត្តមណ្ឌលគិរី ឲ្យបានមុនថ្ងៃទី ៩ ខែ សីហា ឆ្នាំ ២០១៩ នៅរៀងរាល់ម៉ោងធ្វើការដើម្បីសាកសួរអំពីករណី ប្រមូលដឹកជញ្ជូន និងសន្និធិផលនិងអនុផលព្រៃឈើដោយគ្មានលិខិតអនុញ្ញាត»។
ដីកាមួយទៀតរបស់លោក វ៉ាន់ដា ក៏បានបញ្ជាឲ្យឈ្មោះ សាំង សុខុន ភេទប្រុស អាយុ ២៧ ឆ្នាំ មុខរបរជាអ្នកចាត់ចែងរបស់ក្រុមហ៊ុនម៉ាស្ទ័រខេសាន់មានទីលំនៅបច្ចុប្បន្ន ភូមិកោះសំរោង ឃុំកោះសំរោង ស្រុកកំពង់សៀម ខេត្តកំពង់ចាម ឲ្យចូលបង្ហាញខ្លួននៅបញ្ជាការដ្ឋានកងរាជអាវុធហត្ថខេត្តមណ្ឌលគិរីឲ្យបានមុនថ្ងៃទី ៩ ខែ សីហា ឆ្នាំ ២០១៩ ពាក់ព័ន្ធនឹងបទល្មើសព្រៃឈើដូចលោក ណេង ម៉ៅ ផងដែរ។
ករណីបទល្មើសព្រៃឈើដាច់ដោយឡែកមួយទៀត លោក វ៉ាន់ដា បានឲ្យដឹងថា បន្ទាប់ពីសមត្ថកិច្ចចម្រុះបានចាប់ខ្លួនជនជាតិវៀតណាម ២ នាក់ និងខ្មែរ ៣ នាក់ នៅថ្ងៃទី ១២ ខែ កក្កដា ខណៈពួកគេបានធ្វើសកម្មភាពចូលមកកាប់ឈើខុសច្បាប់នៅភូមិអូរអាម ឃុំស្រែខ្ទុម ស្រុកកែវសីមា ខេត្តមណ្ឌលគិរីនោះ តុលាការខេត្ត បានចេញដីកាបង្គាប់ឲ្យឃុំខ្លួនពួកគេទាំង ៥ នាក់នេះហើយ។
លោក ម៉ម វ៉ាន់ដា បន្តថា ពួកគេទាំង ៥ នាក់នេះ ត្រូវបានតុលាការសម្រេចឃុំខ្លួនកាលពីល្ងាចម្សិលមិញ ក្រោមការចោទប្រកាន់ពីបទ «ប្រមូលផលអនុផលព្រៃឈើ»។
លោក អ៊ាង ម៉េងលី មន្ត្រីសម្របសម្រួលផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស នៃសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស ប្រចាំខេត្តមណ្ឌលគិរី បានថ្លែងថា លោកគាំទ្រចំពោះចំណាត់ការសមត្ថកិច្ច និងតុលាការ ដែលបានចាត់វិធានការលើជនល្មើសបំផ្លាញព្រៃឈើទាំងតូច និងធំទាំងនេះ។ បន្ទាប់ពីមានវិធានការនេះ បទល្មើសព្រៃឈើ នៅខេត្តមណ្ឌលគិរី មានលក្ខណៈស្ងប់ស្ងាត់បន្ដិចហើយ។ លោកបន្តថា ក្រោយពីទទួលបានជោគជ័យលើការបង្ក្រាបនេះ សមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធ មិនត្រូវបន្ធូរដៃទេ ត្រូវបន្តដាក់ចេញនូវវិធានការឲ្យតឹងរុឺងបន្ថែមទៀត។
លោកថា៖ «សមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនមនុស្សមួយចំនួននេះ គឺមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់នៅឡើយ ព្រោះបទល្មើសនេះ វាមានលក្ខណៈទ្រង់ទ្រាយធំ អ៊ីចឹងគួរចាត់វិធានការមន្ត្រីពុករលួយបន្ថែមទៀត មិនថា មន្ត្រីតូច ឬធំទេ យើងត្រូវតែអនុវត្តច្បាប់ទាំងអស់គ្នា»។
គួររំឭកថា សាលាដំបូងខេត្តមណ្ឌលគិរី កាលពីថ្ងៃទី ១២ ខែ កក្កដា បានសម្រេចឲ្យឃុំខ្លួនលោក ឧកញ៉ា ស៊ឹង សំអុល ម្ចាស់ក្រុមហ៊ុន ម៉ាស្ទ័រ ខេសាន់ មេការក្រុមហ៊ុន ២ នាក់ និងអ្នកបើកបររថយន្តម្នាក់ ព្រមទាំងដកហូតរថយន្ដដែលបម្រើឲ្យមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនឈើប្រណីតខុសច្បាប់ចំនួន ៤៥ គ្រឿង ហើយគណ:កម្មការជាតិដើម្បីទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិ បានប្រគល់រថយន្តទាំងនេះឲ្យទៅរដ្ឋបាលខេត្តជាអ្នកគ្រប់គ្រង បន្ទាប់ពីរថយន្តជិត ១០ គ្រឿង ត្រូវដុតបំផ្លាញចោលនៅក្នុងព្រៃផ្សេងៗគ្នា។ ក្រោយមក នៅថ្ងៃទី ១៣ ខែ កក្កដា កម្លាំងកងរាជអាវុធហត្ថខេត្តបានកោះហៅមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធព្រៃឈើចំនួន ៥ នាក់ ទៅសាកសួរបន្ថែមទៀត ប៉ុន្ដែត្រូវបានដោះលែងមកវិញ។
លោក គ្រើង តុលា សកម្មជនការពារព្រៃឈើ ខេត្តមណ្ឌលគិរីបានថ្លែងថា បន្ទាប់ពីមានការចាប់មេខ្លោងបំផ្លាញព្រៃឈើនេះ លោកកត់សម្គាល់ឃើញថា សកម្មភាពកាប់ព្រៃឈើមានលក្ខណៈស្ងប់ស្ងាត់ ប៉ុន្ដែលោកមិនរំពឹងថា វាស្ងប់ស្ងាត់រហូតនោះទេព្រោះប្រសិនបើតុលាការដោះលែងពួកគេមកវិញ សកម្មភាពបំផ្លាញព្រៃឈើ អាចនឹងកក្រើកឡើងវិញ។
លោកបានបន្តថា ករណីបទល្មើសព្រៃឈើកន្លងមកនេះ ជាករណីធំៗប្រចាំខេត្តមណ្ឌលគិរី ក៏ដូចជា ប្រចាំប្រទេស កម្ពុជា ហើយសមត្ថកិច្ចចាត់វិធានការត្រឹមតែឈ្មួញអ្នកអនុវត្តបទល្មើសផ្ទាល់ដែលគឺជារឿងអយុត្តិធម៌បំផុត។ សមត្ថកិច្ចក៏គួរតែមានវិធានការចំពោះមន្រ្តីពាក់ព័ន្ធ ក៏ត្រូវតែមានវិធានការដូចគ្នាដែរ ព្រោះពួកគាត់បើកដៃឲ្យមានបទល្មើស ព្រមទាំងឃុបឃិតគ្នាប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយជាប្រព័ន្ធធ្វើឲ្យវិនាសព្រៃឈើស្ទើររលាយ។
លោក តុលា បញ្ជាក់ថា៖ «ខ្ញុំយល់ថា ការអនុវត្តច្បាប់ហ្នឹង គឺមិនទាន់ត្រឹមត្រូវទេ គណៈកម្មការជាតិហ្នឹង គួរស៊ើបអង្កេតឡើងវិញ គឺនៅមានអ្នកនៅពីក្រោយខ្នងទៀត និងមន្រ្តីពុករលួយផ្សេងៗទៀតបើមិនអ៊ីចឹងទេនៅតែមានគេរិះគន់ថា ការអនុវត្តច្បាប់ស្ដង់ដារ ២»៕