.jpg)
ក្រាហ្វិកព័ត៌មានបង្ហាញពីប្រទេសកាន់កាប់មូលបត្របំណុលធំទាំង ១០ របស់អាមេរិក។ រូបថត AFP
ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនៈ ជាផ្នែកមួយនៃការសន្យា «ធ្វើឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិកក្លាយជាប្រទេសដ៏អស្ចារ្យម្តងទៀត» លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ និងសមាជិកសភាមកពីគណបក្សសាធារណរដ្ឋកំពុងព្យាយាមដាក់ចេញនូវវិធានការជំរុញសេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងតក់ក្រហល់ ហើយស្របពេលគ្នានោះដែរបានកាត់បន្ថយពន្ធសាជីវកម្ម។
ក្រុមអ្នកវិភាគថវិកាបានឲ្យដឹងថា លទ្ធផលទំនងជានឹងបង្កើនបំណុល និងឱនភាពថវិកាចំពោះប្រទេសដែលខ្ចីប្រាក់ច្រើនជាងគេរបស់ពិភពលោកមួយនេះ។
ឱនភាពដែលកំពុងកើនឡើង
ឱនភាពថវិការបស់អាមេរិកបានស្ថិតនៅលើផ្លូវឆ្ពោះទៅរកការកើនឡើងរួចទៅហើយ ដោយសារប្រជាជនមានវ័យកាន់តែចាស់ និងកំណើនការចំណាយផ្នែកសុខាភិបាល។ តែបច្ចុប្បន្នឱនភាពនេះអាចនឹងថយចុះមកវិញ។
បន្ទាប់ពីការកាត់បន្ថយអត្រាពន្ធខ្លាំងកាលពីខែធ្នូ ដែលត្រូវបានគេរំពឹងថាអាចនឹងកាត់បន្ថយប្រាក់ចំណូលរបស់រដ្ឋាភិបាលសហព័ន្ធចំនួន ១,៥ ពាន់ពាន់លានដុល្លារក្នុងរយៈពេល ១០ ឆ្នាំខាងមុខនោះ ច្បាប់ថវិកាដែលលោក ត្រាំ បានចុះហត្ថលេខាកាលពីថ្ងៃសុក្រសប្តាហ៍មុននោះ ស្នើសុំថវិកាចំណាយផ្នែកវិស័យការពារជាតិបន្ថែម ៣០០ ពាន់លានដុល្លារក្នុងរយៈពេល ២ ឆ្នាំ។
សេតវិមាន និងសមាជិកសភាសហរដ្ឋអាមេរិកក៏បានរៀបចំផែនការថវិកាចំនួន ១,៥ ពាន់ពាន់លានដុល្លារផងដែរ ដើម្បីធ្វើការកែលម្អហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅប្រទេសមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចមួយនេះ ដោយអាចប្រើប្រាស់មូលនិធិរបស់អ្នកជាប់ពន្ធចំនួនរាប់ពាន់លានដុល្លារ ដើម្បីចូលរួមចំណែកក្នុងគម្រោងភាពជាដៃគូសាធារណៈ និងឯកជនមួយដែលអាចនឹងកើតមានឡើង។
អតីតរដ្ឋបាលរបស់លោកប្រធានាធិបតី បារ៉ាក់ អូបាម៉ា បានធ្វើកិច្ចការដើម្បីកាត់បន្ថយឱនភាពនេះ បន្ទាប់ពីការចំណាយលើការសង្គ្រោះបន្ទាន់ បន្ទាប់ពីវិបត្តិធំៗក្នុងចន្លោះឆ្នាំ ២០០៨-២០១០ ដោយបានទម្លាក់ឱនភាពពី ៩,៨ ភាគរយនៃ ផ.ស.ស កាលពីឆ្នាំ ២០០៩ មកនៅត្រឹម ២,៤ ភាគរយនៅឆ្នាំ ២០១៥ ។
យោងតាមគណៈកម្មាធិការទទួលបន្ទុកគម្រោងថវិកាសហព័ន្ធដោយការទទួលខុសត្រូវ (CRFB) បានឲ្យដឹងថា ដោយបានកើនឡើងដល់ ៦៦៦ ពាន់លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំសារពើពន្ធ ២០១៧ ឱនភាពអាចនឹងកើនឡើងដល់ ១ ពាន់ពាន់លានដុល្លារនៅឆ្នាំ ២០១៩។
បំណុល និងវិនិយោគិន
ដោយមានបំណុលជាង ២០ ពាន់ពាន់លានដុល្លារ ឬច្រើនជាង ផ.ស.ស ប្រចាំឆ្នាំបំណុលរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកមានកម្រិតខ្ពស់បំផុតរួចទៅហើយគិតចាប់តាំងពីសង្គ្រាមលោកលើកទី ២ មក។
យោងតាមក្រុមហ៊ុន JPMorgan Chase ការខ្ចីប្រាក់របស់ក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុអាមេរិកនឹងកើនឡើងក្នុងឆ្នាំសារពើពន្ធ ២០១៨ នេះ ដល់ ១,៤ ពាន់ពាន់លានដុល្លារធៀបនឹងចំនួន ៥៥០ ពាន់លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ ពោលគឺកើនឡើងជិត ៣ ដង។
លោក William Dudley ប្រធានធនាគារកណ្តាលក្រុងញូវយ៉កបានឲ្យដឹងកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍សប្តាហ៍មុនថា ឱនភាពដែលកំពុងកើនឡើងខ្លាំងបែបនេះអាចជំរុញទិន្នផល (អត្រាការប្រាក់) លើបំណុលរបស់រដ្ឋាភិបាល ដូច្នេះវានឹងបង្កើនចំណាយការប្រាក់សម្រាប់រដ្ឋាភិបាលសហព័ន្ធ។
យោងតាមការិយាល័យថវិកាសភារបស់អាមេរិកបានឲ្យដឹងថា សូម្បីតែមុនពេលរាប់បញ្ចូលនូវកម្ចីថ្មី អត្រាការប្រាក់ដែលកំពុងកើនឡើង អាចបង្ហាញថា ការចំណាយលើការខ្ចីប្រាក់របស់អាមេរិកអាចនឹងកើនឡើងទ្វេដងក្នុងរយៈពេល ១០ ឆ្នាំខាងមុខនេះ។
ការប្រែក្រឡាស់របស់គណបក្សសាធារណរដ្ឋ
ពាក្យមួយចំនួនដូចជា «មាត់ជ្រោះសារពើពន្ធ (ស្ថានភាពអាក្រក់ខាងផ្នែកថវិកា)» និង «ការកំណត់ការចំណាយថវិកា (ការដាក់កម្រិតការចំណាយរបស់រដ្ឋាភិបាល)» ដែលជាពាក្យគេប្រើប្រាស់ញឹកញាប់នៅក្នុងសម័យកាលទ្រឹស្តីថវិការបស់គណបក្សសាធារណរដ្ឋ មុនការបោះឆ្នោតរបស់លោក ត្រាំ មិនត្រូវបានគេយកមកប្រើទៀតនោះទេនៅពេលនេះ។
ចលនានៃទប់ស្កាត់សារពើពន្ធដែលបានជំរុញឲ្យមានកំណើនគាំទ្រដល់គណបក្ស Tea បន្ទាប់ពីលោកប្រធានាធិបតី បារ៉ាក់ អូបាម៉ា បានឡើងកាន់តំណែងក្នុងឆ្នាំ ២០០៩ នោះទំនងជាបន្តកើតមានក្នុងចំណោមអ្នកជំទាស់មួយចំនួននៅក្នុងក្រុមសំឡេងភាគច្រើនរបស់គណបក្សសាធារណរដ្ឋ។
លោក Paul Ryan ប្រធានសភាជាន់ទាបសហរដ្ឋអាមេរិកបានសាទរចំពោះការកាត់បន្ថយពន្ធកាលពីខែធ្នូដោយបានកោតសរសើរដល់ «ភាពជាអ្នកដឹកនាំប្រធានាធិបតីដ៏ល្អបំផុត» របស់លោក ត្រាំ។
ការកោតសរសើរនោះផ្ទុយខ្លាំងពីការរំឭករបស់លោកក្នុងឆ្នាំ ២០១២ ថា គោលនយោបាយសារពើពន្ធរបស់លោក អូបាម៉ា នឹងជំរុញឲ្យមាន «កំណើនបំណុល»។
តើនរណានឹងសងបំណុលទាំងនេះ?
សេតវិមាន និងលោក Steven Mnuchin រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរតនាគារសហរដ្ឋអាមេរិកបានឲ្យដឹងថាការកាត់បន្ថយពន្ធកាលពីខែធ្នូនឹងជួយចំណាយត្រឡប់មកខ្លួនឯងវិញ។
លោក Mnuchin បានលើកឡើងថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចដែលកំពុងកើនឡើងនេះ នឹងជួយប៉ះប៉ូវការធ្លាក់ចុះប្រាក់ចំណូលដែលកំពុងធ្លាក់ចុះរបស់រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក។
សមាជិកសភាមកពីគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យបានរំឭកថា បំណុលរដ្ឋាភិបាលដែលកំពុងកើនឡើងនេះគឺជា «គ្រាប់បែកកំណត់ម៉ោងមួយ»។ ការលើកឡើងនេះមាននៅក្នុងពាក្យសម្តីរបស់លោក Jack Lew អតីតរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរតនាគារសហរដ្ឋអាមេរិក។
លោក Lew បានឲ្យដឹងកាលពីខែមុននេះថា៖ «ស្បែកជើងបន្ទាប់ដែលជ្រុះនឹងក្លាយជាការវាយប្រហារមួយលើពលរដ្ឋងាយរងគ្រោះខ្លាំងក្នុងសង្គមរបស់យើង»។
លោកបន្ថែមថា៖ «យើងនឹងមើលឃើញសំណើមួយចំនួនសុំកាត់បន្ថយធានារ៉ាប់រងសុខភាពសម្រាប់ពលរដ្ឋក្រីក្រ សុំដកជំនួយស្បៀងអាហារមូលដ្ឋានចេញពីពលរដ្ឋក្រីក្រ វាយប្រហារគោលនយោបាយសុខាភិបាល Medicare និងសន្តិសុខសង្គម»៕ BP
