.jpg)
កិច្ចការអភិរក្សប្រាង្គប្រាសាទនៅឧទ្យានអង្គរ គឺជាការងារវិលជុំ ដែលប្រើកម្លាំងទាំងអស់ ៣០ នាក់។ រូបថត AFP
សៀមរាប៖ ដាក់ជណ្ដើរដែកគងលើកំពូលប្រាសាទអង្គរវត្ដ លោក ឈឿម ទ្រី កំពុងព្យាយាមឡើងបោចរុក្ខជាតិតូចៗមុនពេលពួកវាចាក់ឫសបំបែកសិលាប្រាសាទបុរាណ។
បុរសអាយុ ៥០ ឆ្នាំរូបនេះ ជាផ្នែកមួយនៃក្រុមអ្នកថែសួនដែលធានាថែរក្សាការពារតំបន់បេតិកភណ្ឌដ៏មានតម្លៃបំផុតរបស់កម្ពុជា និងពិភពលោក ដោយមិនបណ្ដោយឲ្យមានរុក្ខជាតិដុះលើតួនៃប្រាង្គប្រាសាទ។
អស់រយៈពេល ២ ទសវត្សរ៍ លោក ឈឿម ទ្រី តែងតែឡើងកំពូលប្រាសាទដោយប្រើជើងទទេ ដែលមានកម្ពស់រហូតដល់ ៦៥ ម៉ែត្រលើបរិវេណខឿននៃតួប្រាសាទស្ថិតនៅភាគខាងជើងក្រុងសៀមរាប។
លោកបានប្រាប់ AFP ក្រោយចុះមកដល់ដីវិញថា៖ «បើថ្លោះធ្លោយតែបន្ដិច យើងដឹងតែមិនរស់ឡើយ»។
ប៉ុន្ដែលោកនៅតែបន្ដភារកិច្ចនេះ ដោយដឹងថា កិច្ចការកម្ចាត់ឫសរុក្ខជាតិដ៏លំបាកនេះត្រូវតែធ្វើជាប់ជានិច្ច។
លោកបានលើកឡើងថា៖ «ពេលដើមឈើដុះលូតធំ ឫសវាច្បាស់ជាចាក់ជ្រៅ និងធ្វើឲ្យផ្ទាំងថ្មប្រេះបែក»។
កិច្ចការអភិរក្សប្រាង្គប្រាសាទនៅឧទ្យានអង្គរ គឺជាការងារវិលជុំ ដែលប្រើកម្លាំងទាំងអស់ ៣០ នាក់។ តំបន់បេតិកភណ្ឌពិភពលោកមានប្រាង្គប្រាសាទ ដែលមានកំណើតតាំងពីសតវត្សរ៍ទី៩ រហូតដល់ទី១៥ និងជាគោលដៅទេសចរណ៍ដ៏ល្បីល្បាញបំផុតរបស់កម្ពុជា។
ក្រុមការងារសម្អាតប្រាសាទ ឡើងបោចរុក្ខជាតិកុំឲ្យដុះចាក់ឫសបំផ្លាញសំណង់បុរាណ។ រូបថត AFP
លោក ឈឿម ទ្រី បាននិយាយថា៖ «យើងចូលចិត្ដ និងចង់អភិរក្សប្រាសាទ។ បើយើងមិនធ្វើកិច្ចការនេះ ក្មេងជំនាន់ក្រោយនឹងលែងបានឃើញទៀតហើយ»។
ដោយពាក់តែមួកជ័រពណ៌ខៀវម្នាក់មួយជាសម្ភារសុវត្ថិភាពតែមួយមុខគត់ ក្រុមថែសួនស៊ាំនឹងកិច្ចការរបស់ខ្លួនក្រោមក្រសែភ្នែករបស់ភ្ញៀវទេសចរទៅហើយ។
លោក ងិន ធី ជាប្រធានក្រុមបាននិយាយថា៖ «ពេលភ្ញៀវជាតិ និងអន្ដរជាតិ ឃើញយើងឡើងកំពូលប្រាសាទ វាហាក់ដូចជាធ្វើឲ្យពួកគេភ័យស្ញើប និងគិតថាខ្វះបច្ចេកទេស»។
ប៉ុន្ដែការប្រើប្រាស់ខ្សែពួរ ឬឧបករណ៍នានាមិនអាចធ្វើទៅបានឡើយ ដោយសារវាអាចប៉ះពាល់ដល់ក្បាច់រចនារបស់តួប្រាសាទ ខណៈរន្ទាដែកអាចត្រូវការពេលដំឡើង និងទម្លាក់ចុះជាច្រើនសប្ដាហ៍។ លោក ងិន ធី បន្តថា៖ «វាអាចបង្កបញ្ហាដល់ប្រាសាទទៅវិញទេ។ វាមានសុវត្ថិភាពជាងពេលពួកគេកាន់តែកន្រៃ្តរួចឡើងកាត់រុក្ខជាតិតូចៗផ្ទាល់តែម្ដង»។
ប្រាង្គប្រាសាទខ្លះមានបរិវេណតូចចង្អៀត ដែលតម្រូវឲ្យក្រុមការងារលូនក្រាប និងរំលងលើចម្លាក់ទាំងពួកគេមិនចង់ប៉ះពារដល់ក្បាច់ចម្លាក់។
លោក ឈឿម ទ្រី បាននិយាយរំឭកអំពីហេតុការណ៍ដ៏ប្រហោងពោះកើតឡើងកាលពីប៉ុន្មានឆ្នាំមុន នៅពេលឥដ្ឋមួយដុំបានធ្លាក់ចំក្បាល ដែលធ្វើឲ្យបែកមួកជា ២ បំណែកថា៖ «ការងារនៅតាមជញ្ជាំងប្រាសាទ វាកាន់តែលំបាកថែមទៀត»។
ភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងព្រះសង្ឃបាននាំគ្នាសម្លឹងមើលក្រុមការងារឡើងកំពូលប្រាសាទយ៉ាងយកចិត្ដទុកដាក់។
ទោះមិនប្រើឧបករណ៍ខ្សែពួរក៏ក្រុមការងារនៅតែពុះពារឡើងសម្អាតដល់កំពូលប្រាសាទ។ រូបថត AFP
លោក រ័ត្ន វាសនា ជាភ្ញៀវទេសចរ បាននិយាយទាំងខំអត់ដង្ហើមពេលឃើញក្រុមការងារម្នាក់ឡើងជណ្ដើរដោយមិត្ដភក្ដិម្នាក់ទៀតទប់ជណ្ដើរឲ្យថា៖ «ពួកគាត់ពិតជាក្លាហានមែន»។
ការទុកឲ្យប្រាសាទរងការបំពានពីធម្មជាតិ បីដូចជាទស្សនីយភាពតាំងពីសម័យធម្មជាតិវិទូបារាំង និងជាអ្នករុករក ហេនរី មូហុត ធ្លាប់បានឃើញក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៨៦០ នៅពេលលោកបានប្រទះឃើញឧទ្យានអង្គរហ៊ុមព័ទ្ធដោយរុក្ខជាតិស៊ប់ទ្រុបដោយចៃដន្យ។ កាលនោះ ប្រាង្គប្រាសាទបុរាណត្រូវបានបោះបង់ចោលអស់ពេលជាច្រើនសតវត្សរ៍ ដោយថ្មបុរាណ និងចម្លាក់ត្រូវបានបាំងបិទដោយរុក្ខជាតិតូចធំ។
លោក មូហុត បានសរសេរនៅក្នុងកំណត់ហេតុផ្សងព្រេងរបស់ខ្លួន ដែលត្រូវបានបស្ចិមប្រទេសចាត់ទុកជាតំបន់បុរាណវត្ថុដ៏មានតម្លៃថា៖ «លើសពីភាពអស្ចារ្យ ជាងដូនតាយើងបានបន្សល់ទុកឲ្យយើងតាំងពីសម័យក្រិក និងរ៉ូម៉ាំងទៅទៀត»។
បច្ចុប្បន្ន មន្ដ្រីអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បានឲ្យដឹងថា ពួកគេកំពុងស្រាវជ្រាវរកសារធាតុទឹកម្យ៉ាង ដែលកម្ចាត់ឫសរុក្ខជាតិ ជាបច្ចេកទេសជួយសម្រាលហានិភ័យដល់ក្រុមអ្នកថែសួន។
លោក គឹម សុធិន អគ្គនាយករងនៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាបាននិយាយថា៖ «ប៉ុន្ដែយើងត្រូវការពេលវេលាពិសោធសិន ពីព្រោះយើងបារម្ភថា វាក៏អាចប៉ះពាល់ដល់ថ្មប្រាសាទ ពេលយើងចាក់ស្រោចលើរុក្ខជាតិ។ បើយើងអាចប្រើវាបាន យើងនឹងកាត់បន្ថយបន្ទុកដល់ក្រុមថែសួន»។
រហូតដល់ពេលនេះ កិច្ចការសម្អាតនៅតែត្រូវការក្រុមការងារថែសួនឡើងកំពូលប្រាសាទដោយប្រើជើងទទេ ដើម្បីអភិរក្សឧទ្យានអង្គរ។
លោក អឿម អមតៈ អាយុ ២១ ឆ្នាំ ដែលបានចូលរួមក្រុមថែសួន ១ ឆ្នាំមុន បាននិយាយថា៖ «អ្នកផ្សេងទៀតមិនចង់ធ្វើកិច្ចការនេះឡើយ ពីព្រោះវាប្រឈមគ្រោះថ្នាក់»។
ជាអ្នកមានបទពិសោធថ្មីថ្មោងម្នាក់ លោកនៅមិនទាន់ហ៊ានឡើងគ្រប់ប្រាសាទនោះទេ ហើយជំនាញរបស់លោកកំពុងតែអភិវឌ្ឍបន្ដិចម្ដងៗក្រោមការឃ្លាំមើលរបស់រៀមច្បង។
លោក អមតៈ បាននិយាយថា៖ «យើងត្រូវតែស្រឡាញ់កិច្ចការនេះ។ វាជាការងារដែលមិនមែននរណាក៏ធ្វើបាននោះទេ»៕ AFP/HR
