.jpg)
ក្រុងស៊ីដនី : ប្រទេសអូស្រ្តាលីកាលពីខែមុន បានប្រកាសអំពីផែនការស្វែងរកគោលគំនិតនានា ដើម្បីជួយសង្គ្រោះមហាដែនថ្មប៉ប្រះទឹក Great Barrier Reef ដែលកំពុងធ្លាក់ក្នុងស្ថានភាពគ្រោះថ្នាក់។
វិធីសាស្ត្រទាំងនោះ រួមមានទាំងគំនិតមិនគួរឲ្យជឿ ដូចជាការបាញ់អំបិលចូលទៅក្នុងពពក និងការប្រើស្រទាប់ស្ដើងគ្របដណ្តប់ផ្ទៃទឹក។
មហាដែនថ្មប៉ប្រះទឹក ដែលត្រូវបានចុះបញ្ជីចូលជាបេតិកភ័ណ្ឌពិភពលោករបស់អង្គការយូណេស្កូ លាតសន្ធឹងលើផ្ទៃដីមានទំហំប្រហាក់ប្រែល ប្រទេសជប៉ុន ឬប្រទេសអ៊ីតាលី។ អំណោយពីធម្មជាតិនៃកំពុងតែប្រឈមនឹងការដាច់រេចរឹលក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំជាប់គ្នា ដោយសារតីតុណ្ហភាពសមុទ្រកើនឡើង គួបផ្សំនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
អ្នកជំនាញបានព្រមានថា តំបន់ដែលមានចម្ងាយប្រហែល ២៣០០គីឡូម៉ែត្រ នេះអាចទទួលរងការខូចខាតដល់ថ្នាក់មិនអាចស្តារវិញបាន។
ខណៈរដ្ឋាភិបាលបានសន្យាថា នឹងដោះស្រាយបញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ការគំរាមកំហែងធំបំផុតចំពោះមហាដែនថ្មប៉ប្រះទឹកធំបំផុតរបស់ពិភពលោក ក៏មានការជំរុញឲ្យស្វែងរកវិធានការររយៈពេលខ្លីៗ ដើម្បីការពារថ្មប៉ប្រះទឹកទាំងនេះផងដែរ។
ទីក្រុងកង់បេរ៉ា កាលពីខែមករា បានផ្តល់ប្រាក់ចំនួន ២,០លាន ដុល្លារអូស្រ្តាលី (ប្រមាណ ១,៥លាន ដុល្លារអាមេរិក) ដើម្បីទាក់ទាញគំនិតច្នៃប្រឌិតថ្មីៗ មកការពារតំបន់ ដែលកំពុងស្ថិតនៅក្រោមសម្ពាធពីការអភិវឌ្ឍ និងសត្វផ្កាយសមុទ្រស៊ីថ្មប៉ប្រះទឹក។
គម្រោងចំនួន ៦ ត្រូវបានជ្រើសរើស ចេញពីការដាក់សំណើចំនួន ៦៩ នឹងត្រូវបានធ្វើតេស្ត ដើម្បីមើលថា តើវាអាចទៅរួច ឬអត់។
ក្នុងចំណោមគោលគំនិត ដែលត្រូវបានជ្រើសរើសយកមកការពារមហាដែនថ្មប៉ប្រះទឹកនោះ គឺការធ្វើឲ្យពពកចែងចាំង ដោយប្រើអំបិលយកចេញពីទឹកសមុទ្ររួចបាញ់ចូលទៅក្នុងពពក ដើម្បីធ្វើឲ្យវាភ្លឺ និងជួយឲ្យកាំរស្មីព្រះអាទិត្យផ្លាតត្រឡប់ទៅមេឃវិញ។
លោក ដេវីដ មីដ (David Mead) ដែលជាអ្នកស្រាវជ្រាវនៅវិទ្យាស្ថានជលសាស្ត្រ ប្រទេសអូស្រ្តាលី បានថ្លែងថា គំនិតនេះហាក់បីដូចជាចម្លែកមែន ប៉ុន្តែវាពិតជាមានសក្តានុពលអាចដំណើរការបាន។
លោកបានប្រាប់ទីភ្នាក់ងារ ABC ថា ៖ «ក្រុមនេះបាន និងកំពុងសម្លឹងមើលការប្រើប្រាស់ទុយោដ៏ល្អមួយ ដើម្បីបូមដំណក់ទឹកអំបិលតូចៗ ក្នុងអត្រាល្បឿនរាប់ពាន់លានដំណក់ក្នុងមួយវិនាទី»។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ប្រសិនបើអ្នកអាចប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធនេះ អ្នកអាចបង្កើនចំនួនពន្លឺព្រះអាទិត្យ ឲ្យចាំងត្រឡប់ទៅលើមេឃវិញ»។
ដោយឡែក គំនិតមួយទៀតគឺការប្រើ «ខែលបាំងព្រះអាទិត្យ» ដោយប្រើស្រទាប់ស្តើង ជាបំណែកនៃការធ្វើឲ្យផ្លាតពន្លឺ និងត្រូវគ្រប់ផ្ទៃទឹកមួយមួយផ្នែកដែលមានថ្មប៉ប្រះទឹក ដើម្បីការពារផ្កាថ្មពីកម្ដៅខ្លាំង។
លោក អេនឌ្រូ ណេហ្គ្រី (Andrew Negri) មកពីសាកលវិទ្យាល័យជលសាស្ត្រ របស់ប្រទេសអូស្រ្តាលីបានប្រាប់ទីភ្នាក់ងារ ABC ថា៖ «រឿងដ៏អស្ចារ្យអំពីស្រទាប់នេះគឺថា វាគឺគ្រាន់តែជាម៉ូលេគុលមួយដែលក្រាស់ ដូច្នេះអ្នកអាចហែលទឹកឆ្លងកាត់វាបាន ហើយវានឹងរក្សាខ្លួនវាដូចដើមវិញ»។
គម្រោងដទៃៗទៀត ដែលត្រូវបានជាប់នៅក្នុងបញ្ជីសម្រាំង ត្រៀមសម្រាប់ការប្រឡងសម្ភាសឡើងវិញ រួមមានការបង្កើតទម្រង់សត្វល្អិតនៅផ្កាថ្ម ជាមួយនឹងផ្ទៃ 3D ដែលត្រូវបានបោះពុម្ព ដើម្បីជំរុញការលូតលាស់ថ្មីនៃថ្មប៉ប្រះទឹក។
គណៈកម្មការពិសោធន៍នឹងត្រូវបានបង្កើតឡើង ខណៈទីក្រុងកង់បេរ៉ា បានប្រកាសថា ខ្លួនកំពុងធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពថវិកា ២,០ ពាន់លានដុល្លារអូស្រ្តាលីរបស់ខ្លួន សម្រាប់គម្រោង «ថ្មប៉ប្រះទឹក ២០៥០» ដែលត្រូវបានបង្ហាញឲ្យដឹងដំបូងកាលពីឆ្នាំ២០១៥ ដើម្បីការពារមហាដែនថ្មប៉ប្រះទឹក ក៏ដូចជាវិធានការបន្ថែម ដើម្បីកែល្អគុណភាពទឹក៕ AFP/ PS
