កោះបាលី៖ ជាច្រើនសតវត្សរ៍ អ្នកភូមិទ្រុនយ៉ាន់នៃកោះបាលី មានប្រពៃណីទុកសពមនុស្សឲ្យរលួយចោលនៅទីវាល ដោយការព័ទ្ធរបងឫស្សីរហូតដល់សល់តែគ្រោងឆ្អឹងប៉ុណ្ណោះ។
វាជាទំនៀមទម្លាប់ដែលពួកគេមិនបោះបង់ ទោះការរាតត្បាត កូវីដ ១៩ បានជំរុញឲ្យពិភពលោកធ្វើការបញ្ចុះសព ដោយមេដឹកនាំសាសនាត្រូវតែពាក់របាំងការពារ អ្នកកប់សពពាក់ឈុតការពារ ហើយសាច់ញាតិមិនអាចមកទួញសោក ឬឱបលោងលោមគ្នាឡើយ ដោយសារតែខុសគោលការណ៍រក្សាគម្លាតសង្គម។
ទូទាំងប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី អ្នករៀបចំបុណ្យសពត្រូវពាក់ឧបករណ៍ការពារ ហើយសាកសពត្រូវបញ្ចុះភ្លាមៗ បំណងទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលនៃជំងឺផ្លូវដង្ហើមពីសព។
ប៉ុន្តែនៅកោះបាលី មន្ត្រីមូលដ្ឋានអះអាងថា វីរុសកូរ៉ូណាដែលឆ្លងដល់មនុស្សជាង ៨ លាននាក់ និងឆក់យកជីវិតជាង ៤៣ ម៉ឺននាក់ទូទាំងពិភពលោក មិនទាន់រាតត្បាតទៅដល់តំបន់ដាច់ស្រយាលភាគឦសានភូមិទ្រុនយ៉ាន់ឡើយ។
មេភូមិ វេយ៉ាន់ អាជួណា បកស្រាយថា៖ «ពិធីបុណ្យសពនៅដំណើរការដូចដើម គ្រាន់តែយើងត្រូវពាក់ម៉ាស់»។
លោកនិយាយថា ទេសចរត្រូវបានហាមឃាត់បណ្ដោះអាសន្នដោយមិនអនុញ្ញាតឲ្យទស្សនាភូមិបោះបង់សពនោះពីព្រោះខ្លាចឆ្លងរោគ។ លោកបានបន្ដថា៖ «យើងភ័យខ្លាចកូវីដ ១៩ តែយើងមិនតម្រូវឲ្យបញ្ឈប់ប្រពៃណីរក្សាទុកសពនៅហាលវាលឡើយ»។
មិនដូចប្រជាជនភាគច្រើនដែលប្រណិប័តន៍សាសនាព្រាហ្ម អ្នកភូមិទ្រុនយ៉ាន់ មានជំនឿលើវិញ្ញាណ និងប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ភូមិ ដោយគោរពតាមបែបផែនព្រហ្មញ្ញសាសនាផ្សេង ដោយមិនបញ្ចុះសព ឬបូជាសពឡើយ។
ផ្ទុយទៅវិញ ពួកគេដាក់សាកសពឲ្យស្អុយរលួយតាមធម្មជាតិ ដោយមានជំនឿថា វាជាវិធីរក្សាទំនាក់ទំនងនឹងអ្នកស្លាប់។
មេភូមិបញ្ជាក់ថា៖ «វាធ្វើឲ្យយើងមានអារម្មណ៍ថាបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយអ្នកជាទីស្រឡាញ់។ ជាក់ស្ដែង ពេលយាយខ្ញុំចែកឋានទៅ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថាគាត់នៅជិតខ្ញុំរហូត»។
ទីឋានបោះចោលសពនៅមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីភូមិ ដែលអាចមើលឃើញនូវភ្នំភ្លើងបាទ័រ និងព្រះវិហារព្រាហ្មមានចម្លាក់ផុសថ្មភ្នំភ្លើង។ អ្នកស្រុកបាននិយាយថា មានរបងឫស្សីហ៊ុមព័ទ្ធកន្លែងទុកសពចំនួន ១១ នៅជិតដើមពោធិធំមួយ ភាយក្លិនក្រអូបកាត់ក្លិនអាសោច។
នៅក្នុងរបងមួយ សពស្ត្រីម្នាក់ទើបស្លាប់ថ្មីៗ ធ្វើឲ្យគេច្រឡំស្មានថាកំពុងដេក ប៉ុន្តែសម្បុរជាំស្រអាប់ហៀបរលួយបានបញ្ជាក់ច្បាស់។
នៅក្បែរនោះ សពមួយសល់សាច់ និងជាប់សម្លៀកបំពាក់លើដងខ្លួន ខណៈរបងមួយទៀតសល់តែឆ្អឹងថ្គាម។
មគ្គុទេសក៍ជើងចាស់ លោក វេយ៉ាន់ ស៊ូកាមីន ដែលធ្វើការណែនាំដល់ទេសចរអំពី «កោះលលាដ» នេះ ២០ ឆ្នាំថា៖ «ធ្វើការនៅទីនេះដំបូង ខ្ញុំខ្លាចឡើងព្រឺរោមដែរ ប៉ុន្តែយូរៗទៅខ្ញុំក៏ទម្លាប់បាន»៕ AFP/RS