.jpg)
ភ្នំពេញៈ ការកសាងកម្លាំងចិត្តឲ្យរឹងមាំ គឺជាវិធីអប់រំ និងទូន្មានចិត្តជាប្រចាំឲ្យមានសុទិដ្ឋិនិយម និងការគិតដែលមានប្រយោជន៍ដល់ចិត្ត ធ្វើឲ្យស្ថានភាពផ្លូវចិត្តរបស់យើងមានភាពរឹងមាំ អាចប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាជីវិតរស់នៅប្រកបដោយទស្សនវិជ្ជមាន។ ការកសាងនូវកម្លាំងចិត្តរឹងមាំគឺជាចំណែកមួយយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការថែទាំសុខភាពផ្លូវចិត្តរបស់មនុស្សគ្រប់រូប និងគ្រប់វ័យ។
បើតាមការដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅឈ្មោះ «យុវជន និងការថែទាំសុខភាពផ្លូវចិត្ត» ដោយគេហទំព័រ ៥០០០ ឆ្នាំ នឹងបង្ហើបឲ្យបានដឹងពីការគិតប្រកបដោយទស្សនវិជ្ជមាន ផលល្អ និងផលអាក្រក់នៃការគិតដោយទស្សនៈ ឬការគិត។
សម្រង់សម្តីខាងលើឲ្យដឹងថា៖ «ការគិតអាចបង្កើតនូវសេចក្ដីស្រឡាញ់ ជាទឹកចិត្តសប្បាយរីករាយ ការគុំកួន ការខូចចិត្ត។ល។ នៅពេលដែលយើងគ្រប់គ្រងអារម្មណ៍របស់យើងបានល្អហើយ ចិត្តយើងស្ងប់ស្ងាត់ ស្រស់ស្រាយ ភ្លឺថ្លា និងសុទិដ្ឋិនិយម»។
ដូចជាពុទ្ធភាសិតមួយល្បះបានពោលថា ចិត្តដែលគេទូន្មាន ឬគ្រប់គ្រងបានល្អហើយរមែងនាំមកនូវសេចក្ដីសុខ ដែលនេះយើងហៅវិធី គិតដោយទស្សនវិជ្ជមាន។ យើងអាចចែកជា ៤ ប្រភេទនៃការគិតគឺមានការគិតដែលឥតប្រយោជន៍ ការគិតដែលមានប្រយោជន៍ ការគិតប្រកបដោយសុទិដ្ឋិនិយម និងការគិតដោយទុទិ្ទដ្ឋិនិយម»។
នៅពេលដែលយើងមានអារម្មណ៍វិជ្ជមាន ចិត្តរបស់យើងក៏ស្ងប់ស្ងាត់ សាច់ដុំរបស់យើងសម្រាកចុះ ហើយទទួលបាននូវអុកស៊ីសែនគ្រប់គ្រាន់ សម្ពាធឈាមទាប ហើយប្រការសំខាន់នោះ គឺអត្រាចង្វាក់បេះដូងបានថយចុះ ដែលវាជាចំណែកមួយយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការជួយគាំទ្រ ឲ្យរាងកាយយើងមានសុខភាពល្អប្រសើរ។
ទន្ទឹមនេះដែរ ការគិតដោយវិជ្ជមាន គឺជាមធ្យោបាយមួយកាត់បន្ថយការតានតឹងចិត្តក៏មានប្រសិទ្ធភាពបំផុត។ សម្រង់សម្តីដដែលនេះ បន្តឲ្យដឹងពីផលល្អនៃការគិតប្រកបដោយទស្សនវិជ្ជាមានថា៖ «ដើម្បីកសាងកម្លាំងចិត្តរឹងមាំ និងបណ្ដុះនូវទស្សនវិជ្ជមាន យុវវ័យយើង គួរខំហ្វឹកហាត់ ជាប្រចាំ និងគ្រប់គ្រងអារម្មណ៍អវិជ្ជមានរបស់យើងឲ្យបានប្រសើរតាមវិធីសាស្ត្រមូលដ្ឋានមួយចំនួនដូចជា ការព្យាយាមកាត់បន្ថយការគិតដែលពុំចាំបាច់ និងគំនិតអវិជ្ជមានទាំងឡាយ ដែលផុសឡើងជាប្រចាំក្នុងអារម្មណ៍យើង។ ហ្វឹកហាត់អប់រំចិត្តឲ្យស្ងប់ និងកសាងទស្សនសុទិដ្ឋិនិយមតាមរយៈការសិក្សាកម្រងទស្សនៈរបស់ព្រះពុទ្ធដែលជាទស្សនវិជ្ជាដ៏ល្អប្រសើរបំផុតមានចំណាស់ និងជាប្រពៃណីដ៏យូរលង់ណាស់មកហើយនៅប្រទេសកម្ពុជាយើងក្នុងវិស័យអប់រំសីលធម៌ ចរិយាធម៌ និងការអប់រំចិត្ត ឲ្យមានអារម្មណ៍សន្តិភាព។ ការបណ្ដុះភាពរឹងមាំក្នុងចិត្ត ដើម្បីបង្កើតការជឿទុកចិត្តចំពោះខ្លួនឯង និងឲ្យតម្លៃខ្ពស់ ក៏ដូចជាការគោរពខ្លួនឯងផ្ទាល់»។
ខណៈផលមិនល្អក៏ត្រូវបានគេបន្ថែមឲ្យដឹងដែរថា៖ «ពេលដែលយើងមានគំនិតអវិជ្ជមាននៅក្នុងអារម្មណ៍ វាអាចបង្កឲ្យមានផលអាក្រក់ជាច្រើនដល់សុខភាពរបស់យើងទាំងផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្ត»។
ឧទាហរណ៍ ពេលយើងព្រួយបារម្ភ ក្រោធខឹង ច្រណែន ស្អប់ខ្ពើម គុំកួន ជាដើម អារម្មណ៍អវិជ្ជមានទាំងនេះបង្កើតឲ្យយើងមានការតានតឹងចិត្ត ធ្វើឲ្យសាច់ដុំឡើងតឹង បេះដូងដើរញាប់ បណ្ដាលឲ្យដំណើរឈាមមានចលនាប្រែប្រួលខុសធម្មតា គឺធ្វើឲ្យសម្ពាធឈាមឡើងខ្ពស់ បង្កឲ្យមានការឈឺចាប់លើរាងកាយដូចជា ឈឺក្បាល ឈឺក អស់កម្លាំងកាយ ថប់ក្នុងអារម្មណ៍ ពិបាកដកដង្ហើម។ល»៕
