.jpg)
ភ្នំពេញៈ ពេលដែលមនុស្សយើងកើតមកតែងតែជួបនូវ ឧបសគ្គគ្រប់បែបយ៉ាង ទាំងអស់នេះយើងមិនអាចចៀសផុតបានឡើយ មិនថាគេចទៅនៅទីណាទេ ទាំងនេះមកអំពីចិត្តបិសាច ដែលជាប់តាមខ្លួនពោលគឺលោភៈ ទោសៈ មោហៈ ជាប្រធាននៃសេចក្ដីអាក្រក់ ដ៏ពិសពុលជាងអ្វីៗទាំងអស់។
សូម្បីតែចង់គេចឲ្យផុតអំពីសេចក្ដីទុក្ខលំបាកនោះ ក៏មិនងាយដែរ ដោយសារតែមិនអាចរកដំណោះស្រាយ គេចឲ្យផុតបានប្រសិនបើមានដំណោះស្រាយវិញ រមែងដោះស្រាយបានត្រឹមតែធ្វើឲ្យជីវិតយើងនឹងបានសុខត្រឹមតែមួយខណៈតែប៉ុណ្ណោះ មិនថា អ្នកជំនាញដោះស្រាយបញ្ហាយ៉ាងណានោះទេ គឺមិនអាចដោះស្រាយបានឡើយ បើមានវិធីដោះស្រាយវិញ ដោះស្រាយបានតែ ១ ជ្រុងតែប៉ុណ្ណោះ។
បើតាមសម្រង់សម្តីចេញពីសៀវភៅ «រស់ក្រោមម្លប់ព្រះធម៌» របស់ព្រះភិក្ខុ ចិន្តកវី ទូច ចន្ថា ឲ្យដឹងបន្ថែមថា៖ «ចង់និយាយក្នុងទីនេះ ប្រាប់អ្នកអាចឲ្យបានដឹងថា ទោះបីខំប្រឹងយ៉ាងណាក្តី ក៏មិនអាចដោះស្រាយឲ្យផុតពីសេចក្ដីស្លាប់នេះបានដែរ។ ដូចគាថា ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធព្រះអង្គសម្ដែងថា ពួកជនណាៗ ទោះបីក្មេងក្ដី ចាស់ក្ដី ពាលក្ដី បណ្ឌិតក្ដី អ្នកមានក្ដី អ្នកក្រក្ដី ជនទាំងអស់នោះ តែងមានសេចក្ដីស្លាប់នៅខាងមុខ។ ភាជន៍ដីដែលស្មូនឆ្នាំងធ្វើហើយ ទោះបីតូចក្ដី ធំក្ដី ឆ្អិនក្ដីឆៅក្ដី ភាជន៍់នោះមានកិរិយាបែកធ្លាយនៅទីបំផុត។ យ៉ាងណាមិញជីវិតរបស់សត្វទាំងឡាយក៏យ៉ាងនោះដែរ»។
បើមនុស្សយើងបានដឹងអំពី ដំណើរការប្រព្រឹត្តរបស់សង្ខារធម៌ ហើយក៏មិនប្រកាន់ខ្ជាប់ជាមួយតួខ្លួន កំពុងតែមានមេរោគ គឺសេចក្ដីអាក្រក់ជាប់មកតាមខ្លួនយើងនោះត្រូវយកធម៌មកពិចារណាមួយកន្លែងដើម្បីការពារសត្រូវខ្លួន ឬជាប្រដាប់ការពារដើម្បីទប់ទល់ជាមួយនឹងគ្រោះកំណាចចិត្តគំនិត ដែលយើងបានគិតថា ជារឿងធំ។
ព្រះភិក្ខុ ចិន្តកវី ទូច ចន្ថា មានសង្ឃដីកា បន្តទៀតថា៖ «ម្យ៉ាងវិញទៀត រឿងដែលកើតចំពោះមុខយើងបច្ចុប្បន្ននេះ វាមិនមែនកើតមកពីណាក្រៅអំពីខ្លួនយើងនោះទេ ដែលយើងគិតថា មានគេជាសត្រូវយើង មានអ្នកដទៃជាមនុស្សដែលគួរឲ្យស្អប់ គួរឲ្យខ្ពើមរអើមនោះទេ។ តែរឿងទាំងអស់នេះ បើយើងមិនបានគិតពិចារណាទេរមែងនាំសត្រូវមកយើងរហូត ដូចមានរឿងរ៉ាវកាលពីសម័យពុទ្ធកាល នាងឧត្តរាឧបាសិកា មានចិត្តប្រសើរដ៏ខ្ពស់ក្នុងការឲ្យអភ័យ ចំពោះអ្នកដែលប្រទូស្ដនឹងខ្លួន នាងជាអរិយ សាវិកា និងជាកំពូលលើឧបាសិកាទាំងឡាយ ដែលបានចាប់យក។ ដូចជាក្នុងអដ្ឋកថាធម្មបទកោធវគ្គ បានសម្ដែងថា នាងសិរិមាបានប្រទូស្ដនឹងនាងឧត្តរា ដោយការយកវែកធំដងទឹកដោះ ដែលកំពុងដាំពុះ ចាក់ទៅលើនាងប៉ុន្តែនាងឧត្តរាបានផ្សាយមេត្តាចិត្តទៅរកនាងសិរិមាទាន់ពេល។ នាងឧត្តរា បានគិតថា ព្រោះអាស្រ័យនាង ទើបយើងបានថ្វាយទាន សមាទានឧបោសថ និងបានស្ដាប់នូវព្រះធម៌»។
ភិក្ខុចិន្តកវី ទូច ចន្ថា មានសង្ឃដីកាបន្តថា៖ «ព្រះដ៏មានព្រះភាគទ្រង់ត្រាស់សរសើរ នាងឧត្តរា ឧបាសិកាថា សាធុ! សាធុ! ឧត្តរា ការឈ្នះសេចក្ដីក្រោធ យ៉ាងនោះ ជាការសមគួរណាស់។ រួចហើយព្រះអង្គទ្រង់ត្រាស់នូវព្រះគាថា គប្បីឈ្នះមនុស្សក្រោធដោយការមិនក្រោធ គប្បីឈ្នះមនុស្សមិនល្អដោយសេចក្ដីល្អ គប្បីឈ្នះមនុស្សកំណាញ់ ដោយការឲ្យទាន គប្បីឈ្នះមនុស្សនិយាយឡេះឡោះដោយសារតែពាក្យពិត។ នាងសិរិមា បានសម្រេចសោតាបត្តិផល ដោយព្រះធម៌ទេសនានេះឯង»៕
