ភ្នំពេញ៖ រទេះរុញជាច្រើនត្រូវបានដាក់តម្រៀបជាជួរនៅក្បែរមាត់ទន្លេ ខណៈមានមនុស្សឈរចន្លោះរទេះនីមួយៗ។ នេះជាពិធីប្រគល់រទេះសំរាមដល់អ្នករើសអេតចាយ ដែលប្រើរទេះទាំងនេះទុកដាក់សំរាមកែច្នៃរបស់ពួកគេ ក្រោមគម្រោង Green Scavenger។
លោក ធីម ខូឡាស ជាបុគ្គលសំខាន់ម្នាក់ក្នុងគម្រោងបាននិយាយថា៖ «រទេះចំនួន ១៦ ត្រូវបានប្រគល់ឲ្យអ្នករើសអេតចាយ ដែលប្រកបរបររើសអេតចាយចិញ្ចឹមជីវិត។ ពិធីនេះត្រូវបានធ្វើឡើងកាលពីថ្ងៃទី ២៦ ខែ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២០ នៅមាត់ទន្លេក្បែរផ្សាររាត្រីរាជធានីភ្នំពេញ»។
គម្រោងរៃអង្គាសប្រាក់មូលនិធិ Green Scavenger ចាប់ផ្ដើមអំឡុងឆ្នាំ ២០១៧ ពេលមកលេងក្រុងភ្នំពេញលោក អាឡិច ប័រ បានមើលឃើញអ្នកដើររើតអេតចាយប្រើតែថង់ស្ពាយ។ តាមរយៈការស្រាវជ្រាវលោកបានដឹងថា សមត្ថភាពនៃការដើររើសអេតចាយយ៉ាងហោចណាស់ ត្រូវកើនចំនួនទ្វេដងពេលមានរទេះប្រើ។
Green Scavenger ជារទេះរុញពណ៌បៃតងរចនាឡើងយ៉ាងពិសេសដែលអាចផ្ទុកសម្ភារផ្សេងៗ ៧៥ ម៉ែត្រគុប ត្រូវបានផលិតឡើង។
លោក ធីម ខូឡាស បាននិយាយថា៖ «អាឡេចប័រ បានឌីហ្សាញរទេះទាំងនេះក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ ដោយផ្ដោតលើសមត្ថភាពមុខងារដឹកអេតចាយ។ ការផលិតរទេះអូសអេតចាយត្រូវបានធ្វើឡើងជាមួយជាងផ្សារដែក ដែលអនុវត្តតាមការឌីហ្សាញរបស់លោក»។
លោក អាឡេច ប័រ ជាស្ថាបនិកគម្រោង Green Scavenger ដែលជានិវត្ដជនមកពីហូឡង់ បានធ្វើការលើគម្រោងអភិវឌ្ឍនានារយៈពេលជាង ៥ ទសវត្សរ៍ ក្នុង ៣០ ប្រទេស។
ក្នុងដំណាក់កាលដំបូង ដោយមានជំនួយពីធនធានក្នុងស្រុក លោក អាឡេច អាចផលិតរទេះអេតចាយស្វែងរកអ្នកស័ក្ដិសមទទួលគម្រោងនេះ និងប្រគល់រទេះចំនួន ១៣ ដំបូង កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ ២០១៩ ទៅអ្នកប្រកបរបររើសអេតចាយ ដែលភាគច្រើនជាស្ដ្រីក្រីក្រ។
មូលនិធិបានមកពីវេបសាយរៃអង្គាសអនឡាញ Go Fund Me មានចំនួនប្រមាណតែ ៦០០ ដុល្លារប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះលោក ធីម ខូឡាស ដែលធ្លាប់ធ្វើការជាមួយលោក អាឡេច នៅខេត្ដអាសេ ប្រទេស ឥណ្ឌូនេស៊ី ក្រោយពីគ្រោះធម្មជាតិរលកយក្សស៊ូណាមិឆ្នាំ ២០០៥ បានបរិច្ចាគប្រាក់ផ្ទាល់ខ្លួន ៣ ២០០ ដុល្លារ ដើម្បីផលិតរទេះចំនួន ១៦ ថែមទៀត។
អ្នករើសអេតចាយត្រូវបានចាត់ទុកជាអ្នកជួយកាត់បន្ថយបញ្ហាបំពុលបរិស្ថាន ដែលព្យាយាមដើរស្វែងរកសំរាមកែច្នៃតាមផ្ទះ និងសហគមន៍ ដើម្បីរក ឬទិញដបប្លាស្ទិក និងដែកជាថ្នូរនឹងប្រាក់ចិញ្ចឹមជីវិតនូវការលក់ដូរសម្ភារអេតចាយទាំងនោះ។
លោក ធីម ខូឡាស បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ ថា៖ «គម្រោង Green Scavenger មានបំណងជួយដល់ការកែច្នៃសំរាមប្លាស្ទិក ដែក ជាពិសេស កំប៉ុងភេសជ្ជៈ និងកេសក្រដាសពីការបំពុលបរិស្ថាន។ ដោយមានរទេះរុញ អ្នករើសអេតចាយម្នាក់អាចប្រមូលសំរាមកែច្នៃ ១០ គីឡូក្រាម ក្នុង ១ ថ្ងៃ»។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ប្រចាំឆ្នាំ ពួកគេអាចប្រមូលសំរាមកែច្នៃ ៣ ៥០០ គីឡូក្រាម ដែលមានចំនួនច្រើនសន្ធឹក ដោយសារតែសំរាមទាំងនេះស្រាលៗ។ គ្រាន់តែ ១ គីឡូក្រាម វាមានដបទឹក ឬកំប៉ុងភេសជ្ជៈចំនួន ១០០ ឯណោះ»។
គម្រោងនេះបានជួយកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រចំពោះអ្នករើសអេតចាយដោយបង្កើនប្រាក់ចំណូលពី ១ ម៉ឺនរៀល ដល់ចន្លោះពី ២ ម៉ឺនទៅ ៣ ម៉ឺនរៀល ក្នុងមួយថ្ងៃ ក៏ដូចជាចរន្ដសេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុកតាមរយៈការផ្ដល់កម្រៃពលកម្មដល់អ្នកបកប្រែ អ្នកលក់ដូរ និងជាពិសេសជាងផ្សារដែកផងដែរ។
លោកបានលើកឡើងថា អំឡុងពេលដំណើរការគម្រោងដំបូង Green Scavenger ក៏បានជួលកញ្ញា សាម៉ន ដែលបានធំធាត់ និងធ្វើការជាក្មេងរើសអេតចាយលើតំបន់ស្ទឹងមានជ័យដែលបានបិទក្នុងឆ្នាំ ២០០៩។
លោកនិយាយថា៖ «ម្ដាយ សាម៉ន បានស្លាប់ពេលគាត់អាយុ ១១ ឆ្នាំ ហើយសំណាងល្អ សាម៉ន ត្រូវបានជ្រើសរើសដោយអង្គការ A New Day in Cambodia (ANDC) ជាកន្លែងដែលគាត់មានទ្រនំសុវត្ថិភាព និងទទួលបានការអប់រំល្អ។ ពេលនេះ គាត់កំពុងសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យ និងធ្វើការងារចូលរួមចំណែកក្នុងគម្រោង Green Scavenger»។
លោក ធីម ខូឡាស បានលើកឡើងថា មិនត្រឹមតែអ្នករើសអេតចាយ ២៩ នាក់ប៉ុណ្ណោះ ដែលទទួលប្រយោជន៍ពីគម្រោង Green Scavenger ប៉ុន្ដែក៏អ្នកបកប្រែអ្នកលក់ដូរ និងជាងផ្សារដែកថែមទៀត ដែលទទួលប្រយោជន៍ដោយផ្ទាល់។
លោកបានឲ្យដឹងទៀតថា៖ «ទីក្រុងភ្នំពេញទាំងមូលទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីគម្រោងកាត់បន្ថយសំរាមនេះ។ ជាក់ស្ដែងផែនដីយើងក៏ទទួលបានប្រយោជន៍ពីការកាត់បន្ថយសំរាមការប្រើប្រាស់ឡើងវិញនូវសំរាមប្លាស្ទិក និងដែក»។
គម្រោងដែលទទួលជំនួយតាមរយៈ Go Fund Me នឹងវិវត្ដទៅជាអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលក្នុងស្រុកមួយ ដើម្បីបន្ដរៃអង្គការមូលនិធិទ្រទ្រង់ដល់គម្រោងលើកស្ទួយបរិស្ថាន។
លោក ធីម ខូឡាស បានឲ្យដឹងថា៖ «ថ្មីៗនេះ យើងកំពុងតែព្យាយាមវិវត្ដខ្លួនទៅជាអង្គការក្នុងស្រុកមួយឈ្មោះ CLEAR (សហប្រតិបត្ដិការសម្រាប់ទ្រទ្រង់ជីវភាពរស់នៅ អប់រំ និងសិទ្ធិ)។ វាអាចទទួលជំនួយពីអង្គការនានា ដែលគាំទ្រដល់គម្រោងស្ទួយបរិស្ថាន»។
លោកនិយាយថា ការពង្រីកវិសាលភាពនឹងបន្ថែមការផលិត និងចែកចាយរទេះអេតចាយ Green Scavenger ខណៈមានតម្រូវការខ្ពស់។ មានការប៉ាន់ប្រមាណថា គ្រាន់តែនៅភ្នំពេញមានអ្នករើសអេតចាយជាង ២ ពាន់នាក់។
កិច្ចការចែករទេះអេតចាយ Green Scavenger អាចនឹងពង្រីកខ្លួនទៅកាន់ទីក្រុងនានា ដូចជាក្រុងព្រះសីហនុ កំពត និងសៀមរាបជាដើម។ លើសពីនេះអង្គការក៏នឹងពង្រីកវិសាលភាពនៃសកម្មភាពអប់រំ និងផ្សព្វផ្សាយចំណេះដឹង ដើម្បីផ្លាស់ប្ដូរអកប្បករិយាជាវិជ្ជមាន។
សម្រាប់ព័ត៌មានលម្អិតសុំទាក់ទងលោក ធីម ខូឡាស តាមរយៈអ៊ីមែល tcoulas@gmail.com ឬ https://www.gofundme.com/f/green-scavenger សម្រាប់ការផ្ដល់មូលនិធិគាំទ្រគម្រោង Green Scavenger៕