ភ្នំពេញ៖ ពិតជាគួរឲ្យកោតសរសើរ និងស្ញប់ស្ញែងមែនដោយសារតែមានក្តីស្រឡាញ់ឧបករណ៍ភ្លេងបុរាណ និងវប្បធម៌ខ្មែរនោះ ទើបខណៈពេលមានការផ្លាស់ប្តូរមុខតំណែងការងារលេខាទី៣ រវាងលោក Inuboshi Kensuke និងកញ្ញា Kusunoki Maria ដែលបានបម្រើការងារ និងត្រៀមនឹងបម្រើការងារប្រចាំស្ថានទូតជប៉ុនប្រចាំប្រទេស កម្ពុជា បានសម្រេចចិត្តជ្រើសយកឧបករណ៍ភ្លេងបុរាណចាប៉ីដងវែងប្រគំច្រៀងបទខ្មែរ សម្រាប់លាគ្នា។
លោក Inuboshi Kensuke លេខាទី៣ នៃស្ថានទូតជប៉ុន នឹងបញ្ចប់បេសកកម្មស្ថានទូតប្រចាំនៅកម្ពុជា ហើយកញ្ញា Kusunoki នឹងត្រូវមកជំនួសកិច្ចការលោក។ ឆ្លៀតក្នុងឱកាសដ៏ពិសេសនេះ ទើបលោក Inuboshi បានជ្រើសយកចាប៉ីដងវែង មកប្រគំជាភ្លេង ខណៈកញ្ញា Kusunoki គឺជាអ្នកច្រៀងបទចម្រៀង «ឱ! សត្វមហោរី» យ៉ាងពីរោះ និងមានភាពស្ទាត់ជំនាញ ដោយពួកគាត់ក៏មានសង្ឃឹមថា បងប្អូនខ្មែរនឹងមានការចូលចិត្តចំពោះការសម្តែងនេះផងដែរ។
បើតាមការឆ្លើយឆ្លងជាមួយនឹងភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ កញ្ញា នង ច័ន្ទមល្លិកា (Nong Chanmolika) ជាបុគ្គលិកផ្នែកវប្បធម៌ និងព័ត៌មាន នៅស្ថានទូតជប៉ុនប្រចាំប្រទេស កម្ពុជា បង្ហើបប្រាប់ឲ្យដឹងពីការសម្រេចចិត្តរៀនលេងឧបករណ៍ភ្លេងចាប៉ីដងវែងខ្មែរ និងអាចប្រគំលេងបទចម្រៀងខ្មែរផងដែរនោះថា៖ «លោក Inuboshi Kensuke បានរៀនចាប៉ីដងវែង រយៈពេល ៦ ខែ ចាប់តាំងពីដើមខែមករា ឆ្នាំ ២០១៨ នៅសាលាតូរ្យតន្រី្តមួយម្តុំបឹងកេងកង និងបន្តហ្វឹកហាត់រហូតមកទល់ឥឡូវនេះ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ លោកក៏អាចប្រគំលេងបទចម្រៀងខ្មែរ យ៉ាងស្ទាត់ជំនាញចំនួន ៥ បទដែរ គឺមានដូចជាបទ «ផាត់ជាយ» បទ «អារ៉ាប់ពីយ៉ា» បទ «ស្អាតជានិច្ច» បទ «ស្រណោះខែកត្តិក» និងបទ «ឱ! សត្វមហោរី» ដែលគាត់រៀននៅសាលាតូរ្យតន្រ្តី និង ១ បទទៀតរៀន ដោយខ្លួនឯងដែរ គឺបទភ្លេងជាតិខែ្មរបទ «នគររាជ»។ លោក Inuboshi ចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំងទៅលើសំឡេងតូរ្យតន្រ្តី និងរូបរាងដ៏ស្រស់ស្អាតរបស់ចាប៉ីដងវែង។ គាត់ក៏យល់ឃើញថា រូបរាងចាប៉ីដងវែង គឺមានភាពស័ក្តិសមទៅនឹងកម្ពស់ខ្ពស់របស់គាត់ទៀតផង»។
កញ្ញា នង ច័ន្ទមល្លិកា បានបន្តឲ្យដឹងទៀតថា៖ «លោក Inuboshi បានមកដល់កម្ពុជានៅឆ្នាំ ២០១៦ ហើយបន្ទាប់ពីការរៀនភាសាខ្មែររយៈពេល ២ ឆ្នាំ គាត់បានបំពេញការងារនៅស្ថានទូតជប៉ុនរយៈពេល ២ ឆ្នាំ។ ចំណែកឯកញ្ញា Kusunoki Maria វិញគាត់ក៏អាចច្រៀងបទចម្រៀងខ្មែរបានមួយចំនួន។ កញ្ញា Kusunoki Maria នឹងបញ្ចប់ការសិក្សាភាសាខ្មែរ និងចាប់ផ្តើមបំពេញការងារនៅស្ថានទូតជប៉ុនក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ។ ស្ថានទូតជប៉ុនក៏នឹងមានសិក្ខាកាមថ្មី ដែលនឹងមកដល់នៅខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២០ នេះ ដើម្បីសិក្សាភាសាខ្មែររយៈពេល ២ ឆ្នាំទៀតផង»។
គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា ចាប៉ីដងវែងគឺ ជាឧបករណ៍ភ្លេងបុរាណមួយប្រភេទដែលមានខ្សែ ២ ឬខ្សែ ៤ តែទោះជាយ៉ាងណា ឧបករណ៍នេះ ក៏នៅតែមានសូរសំនៀង ២ ខ្សែទេ គឺមានខ្សែគ និងខ្សែឯក ខណៈពេលបច្ចុប្បន្នចាប៉ីដងវែង គេច្រើនឃើញមានតែប្រភេទខ្សែ ២ តែប៉ុណ្ណោះ។
ឧបករណ៍បុរាណមួយប្រភេទនេះ ច្រើនប្រគំក្នុងវង់ភ្លេងការបុរាណ និងវង់ភ្លេងអារក្ខ ហើយក៏អាចសម្ដែងទោល សម្ដែងជាគូ ឬសម្ដែងជាក្រុមបាន សម្រាប់កំដរចម្រៀងកំណាព្យតែងស្រាប់ ឬការសម្តែងដោយការនឹករកពាក្យជួនភ្លាមៗ។
កាន់តែពិសេសជាងនេះ ទៅទៀតនោះ អង្គការយូណេស្កូ បានចុះបញ្ជីដាក់ចាប៉ីដងវែងរបស់កម្ពុជា ចូលទៅក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបី កាលពីថ្ងៃទី ៣០ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៦ ដែលស្ថិតនៅក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌអរូបី ត្រូវការការសង្គ្រោះបន្ទាន់ ប្រារព្ធធ្វើនៅឯទីក្រុង Addis Ababa នៃប្រទេស អេត្យូពី៕