ខេត្តសៀមរាបៈ ខណៈក្រុមទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិជាច្រើនមកពីទិសទីនានានៃពិភពលោកចាប់អារម្មណ៍នឹងសម្រស់នៃសំណង់ប្រាសាទបុរាណអង្គរវត្ត ដែលជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោកអង្គការយូណេស្កូនោះ តែហាក់ដូចមិនសូវមានអ្នកយកចិត្តទុកដាក់នឹងទម្រង់សិល្បៈជាងចម្លាក់ស្មិតដែលទំនងជាកេរមរតកវប្បធម៌ខ្មែរតាំងពីសម័យមុនអង្គរនោះសោះទៅវិញ។
លោក អ៊ិត សុភាព ជាសិប្បករចម្លាក់ស្មិត វ័យ ៤៤ ឆ្នាំដែលចេះជំនាញចម្លាក់សូនរូប ឬចម្លាក់ស្មិតមិនបានរៀននៅសាលាវិចិត្រសិល្បៈ ដោយគ្រាន់តែរៀនបន្តពីឪពុកតាំងពីវ័យក្មេង និងបានឆ្លងកាត់តែវគ្គបណ្តុះបណ្តាលបន្ថែមពីក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈក្នុងកម្មវិធីចុះបង្រៀនដល់មូលដ្ឋាននៅខេត្តសៀមរាបរបស់អង្គការយូណេស្កូ (UNESCO) នោះកំពុងតែសម្តែងការព្រួយបារម្ភពីការប្រឈមនឹងការធ្លាក់ចុះអ្នករៀនជំនាញសិល្បៈចម្លាក់ស្មិតលើគ្រឿងស្ពាន់ និងស៊ីម៉ងត៍នេះ។
លោក អ៊ិត សុភាព ដែលប្រកបរបរជាងចម្លាក់ស្មិតរយៈពេល ២០ ឆ្នាំមកហើយដោយមានលំនៅឋានស្ថិតនៅស្រុកក្រឡាញ់ ខេត្តសៀមរាប ខណៈក្នុងចំណោមបងប្អូន ៤ នាក់បានប្រកបរបរនេះមាន ៣ នាក់បានដូរមុខរបរថ្មីអស់ហើយគឺនៅសល់តែលោកម្នាក់ប៉ុណ្ណោះ ព្រោះតែមិនអាចរកប្រាក់ចំណូលទ្រទ្រង់ជីវភាពបាន។
ជាងចម្លាក់ស្មិតរូបនេះបានលើកជាសំណូមពរដល់រដ្ឋាភិបាលឲ្យជួយលើកទឹកចិត្ត និងរក្សាកេរដំណែលសិល្បៈបុរាណនេះដោយដឹងនូវប្រវត្តិតពីឪពុកថា៖ «បើតាមឪពុកខ្ញុំ [អតីតគ្រូបង្រៀនផ្នែកសូនរូបនៅសាលារចនា] ប្រាប់ថា សិល្បៈចម្លាក់ស្មិតគឺជាមរតកពីដូនតាតាំងពីសម័យមុនអង្គរមក តែពេលនេះកាន់តែខ្សត់អ្នករៀនបន្ត និងលែងសូវមានអ្នកចាប់យកជាមុខរបរ ដោយសារតែខ្វះការឲ្យតម្លៃមិនសូវត្រូវបានថ្នាក់ដឹកនាំពាក់ព័ន្ធគិតគូរអើពើ និងខ្សត់ទីផ្សាររកប្រាក់ចំណូល។ ម្យ៉ាងទៀតប្រសិនបើគ្មានការគិតគូរ និងថែរក្សាបន្តទេ អាចនឹងត្រូវប្រទេសជិតខាង (លោកសំដៅប្រទេសថៃ) គេនឹងស្នើដាក់ជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌយូណេស្កូ មុនយើងជាមិនខានទេ នេះជាការព្រួយបារម្ភរបស់ខ្ញុំតទៅថ្ងៃមុខ»។
សា្នដៃចម្លាក់ស្មិតជាប្រាសាទអង្គរវត្តដ៏តូចច្រឡឹង សម្រស់ស្រស់ស្អាត ជាស្នាដៃសិល្បៈវប្បធម៌កូនខ្មែរពិតៗនោះ ក៏មិនងាយស្រួលឡើយក្នុងការបង្កើតគឺត្រូវចំណាយពេលតិចបំផុត ៣ ខែកន្លះ និងយូរបំផុតក៏ ៥ ខែដែរ ទើបអាចសម្រេចបានផល។
លោក អ៊ិត សុភាព បានបញ្ជាក់រំឭកពីស្នាដៃដំបូងរបស់ឪពុកលោក និងមានវត្តមានរូបលោកនៅក្មេងចូលរួមដែរនោះថា៖ «ស្នាដៃចម្លាក់ស្មិតជារូបអង្គរវត្តដំបូងគេគឺមាននៅក្នុងព្រះបរមរាជវាំងភ្នំពេញដែលស្ថិតនៅខាងក្រោយនៃព្រះវិហារព្រះកែវមរកត។ សំណង់នោះមានលក្ខណៈស្អាតផូរផង់គឺមានទម្រង់ជាប្រាសាទដែលមើលទៅឃើញមានកំពូល ៩ ដោយកាលនោះគឺត្រូវបានសម្តេចចៅហ្វាវាំង គង់ សំអុល កុម្ម៉ង់ឲ្យឪពុកខ្ញុំសង់។ ប្រសិនបើសំណង់ចម្លាក់ស្មិតដែលកុម្ម៉ង់បែបនោះ សម័យនេះប្រហែលមានតម្លៃ ១៥ ០០០ ដុល្លារដោយប្រើពេលធ្វើ ៥ ខែ។ ចំពោះសំណង់ប្រាសាទអង្គរវត្តតូចៗដែលមានទំហំប្រវែងដូចជា ២ ម៉ែត្រវិញមានតម្លៃចន្លោះពី ២ ៥០០ ដុល្លារដល់ ៥ ០០០ ដុល្លារគឺអាស្រ័យលើទំហំខ្នាតដែលត្រូវពេលតិចបំផុត ៣ ខែកន្លះទើបធ្វើរួចរាល់»៕