ស្ទឹងត្រែង: ឫសឈើដុះហើបផុតពីផ្ទៃទឹក ឆ្នេរខ្សាច់ទន្លេពណ៌សក្បុសរំលេចជាកូនកោះរាប់រយលើដងទន្លេមេគង្គ អន្លង់ផ្សោត ព្រមទាំងពពួកត្រីយក្សកម្រ និងព្រៃលិចទឹក គឺជាគោលដៅទាក់ចិត្ដភ្ញៀវទេសចរពីជុំវិញពិភពលោកមកកម្សាន្ដលើតំបន់ដីសើមរ៉ាមសាក្នុងខេត្ដស្ទឹងត្រែង។
ភាគខាងជើងក្រុងស្ទឹងត្រែងតំបន់ដីសើម ១៤៦០០ ហិកតាលាតសន្ធឹងជិត ៤០ គីឡូម៉ែត្រតាមដងទន្លេមេគង្គទៅកាន់ព្រំដែនកម្ពុជា-ឡាវ ត្រូវបានចុះបញ្ជីជាអនុសញ្ញាស្តីពីតំបន់ដីសើមដែលមានសារៈសំខាន់ជាអន្តរជាតិ (អនុសញ្ញារ៉ាមសា) ដែលអភិវឌ្ឍលើតំបន់ដីសើម។ វាជាទីតាំងព្រៃលិចទឹកដែលរមែងលិចកប់ក្រោមទឹករៀងរាល់រដូវទឹកឡើង រួចរំលេចនូវឫសឈើច្រូងច្រាងពេលទឹកស្រក។
លោក អ៊ន់ ប៉ោសឿន ជាប្រធានមន្ទីរទេសចរណ៍ខេត្ដស្ទឹងត្រែងបានឲ្យដឹងថា៖ «តំបន់ព្រៃទឹកសម្បូរធនធានធម្មជាតិ ជីវចម្រុះ ជាពិសេស អន្លង់មច្ឆាធំៗ សត្វកម្រ។ ក្រសួងបរិស្ថានបានធ្វើកិច្ចការអភិរក្សជាតំបន់ដីសើមទន្លេមេគង្គ»។
លោកបាននិយាយថាដោយសារធនធានធម្មជាតិមានស្រាប់ ការបម្រើទៅលើវិស័យទេសចរណ៍គឺជាទេសចរណ៍ធម្មជាតិ ផ្សងព្រេងតាមដងទន្លេមេគង្គ ស្វែងយល់ពីសក្ដានុពលផ្សេងៗដូចជា អន្លង់ ថ្មកំបោរ ជួរទឹក [កន្លែងទឹកហូរខ្លាំងលើដងទន្លេ] បក្សី ព្រៃលិចទឹកដែលមានដើមឈើធន់នឹងទឹក និងរំលេចនូវឫសឈើស្ញេញស្ញាញ។
អំឡុងរដូវប្រាំងនេះតំបន់មួយចំនួនបានផុសចេញនូវវាលខ្សាច់ និងទឹកស្អាតគួបព្រៃលេចទឹកស័ក្ដិសមចំពោះការបោះជំរំស្នាក់នៅក្នុងតំបន់ដែនកោះជាច្រើន។
ប្រធានមន្ទីររូបនេះបានបន្ដថា៖ «ផ្នែកខ្លះនៃតំបន់សហគមន៍បាននាំគ្នារៀបចំក្យូសលម្ហែកាយនៅលើវាលខ្សាច់។ ជាក់ស្ដែងសហគមន៍អេកូទេសចរណ៍សម្រស់កោះហានបានសង់ក្យូសច្រើនដែរសម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរ។ ក្នុងតំបន់នោះមានព្រៃលិចទឹកស្អាត រួមទាំង សត្វបក្សីមួយចំនួនទៀតជាប្រភេទសត្វកម្រ»។
លោកបន្ថែមថា៖ «ដោយមានការចូលរួមចំណែកពីវិស័យឯកជនដូចជា ទីភ្នាក់ងារទេសចរណ៍ និងក្រុមហ៊ុនទេសចរណ៍ដែលជួយលើកកម្ពស់ និងយល់ដឹងពីទេសចរណ៍ផ្សារភ្ជាប់ធម្មជាតិ។
ការបោះជំរំនៅឆ្នេរខ្សាច់សក្បុសគឺជាសកម្មភាពពេញនិយមមួយចំពោះទេសចរទាំងជាតិ និងអន្ដរជាតិ។ នៅក្នុងតំបន់រ៉ាមសាចាប់ពីរមណីយដ្ឋានបក្សីមេគង្គ សុទ្ធតែជាតំបន់ធម្មជាតិស្រស់ស្អាតរួមទាំងកោះខេ និងកោះហានក្បែរៗក្រុងរហូតដល់កោះល្ង និងអន្លង់ឈើទាលក្នុងសហគមន៍ព្រះរំកិល ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ក្បែរព្រំដែនកម្ពុជា-ឡាវ។
ហ៊ាន ហាណា អាជីវករលក់គ្រឿងសង្ហារិមឈើ អាយុ ២៧ ឆ្នាំនិយាយថា៖ «ចំពោះខ្ញុំការធ្វើដំណើរកម្សាន្ដផ្សងព្រេងនេះគឺជាចំណូលចិត្ដខ្ញុំ ថ្វីដ្បិតតែមានការលំបាកបន្ដិចបន្ដួច ហើយខ្ញុំមិនចេះហែលទឹកយ៉ាងណាក៏ដោយ។ ខ្ញុំចូលចិត្ដទស្សនាផ្សោត ឆ្នេរខ្សាច់ ព្រៃលិចទឹក បោះជំរំ និងងូតទឹកទន្លេ ហើយវាដិតដាមក្នុងអារម្មណ៍ខ្ញុំជានិច្ច»។
សម្រាប់អ្នកមិនចង់ធ្វើដំណើរឆ្ងាយពីក្រុងដោយមានចម្ងាយប្រមាណតែ ២០ គីឡូម៉ែត្រតាមរយៈផ្លូវជាតិលេខ ៧ ឆ្ពោះទៅកាន់ព្រំដែន ប្រធានមន្ទីររូបនេះបានណែនាំឲ្យទៅកម្សាន្ដតំបន់រមណីយដ្ឋានកោះហានដែលមានសម្រស់ស្រស់ស្អាត។ ចំពោះភ្ញៀវចូលលេងនៅរមណីយដ្ឋានបក្សីមេគង្គក៏អាចធ្វើដំណើរតាមផ្លូវទឹកទៅកាន់ដែនកោះហានផងដែរ។
ភាពស្អាតប្លែក និងលេចធ្លោដែលមានតែនៅតំបន់រ៉ាមសាទន្លេមេគង្គ ជាពិសេសប៉ែកខាងលើនៃខេត្ដស្ទឹងត្រែងនោះគឺវត្ដមានដើមរំជែកដែលរំលេចឫសច្រូងច្រាងរេទៅតាមលំហូរទឹកនៃខ្យល់មូសុង។
លោក ប៉ោសឿន បានប្រាប់ភ្នំពេញ-ប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «វាថ្មីប្លែកខុសពីតំបន់ផ្សេងៗ ដោយសារយើងមានដើមរំជែកបញ្ចេញឫសស្ញេញស្ញាញដែលភ្ញៀវទេសចរ គាត់ចង់ឃើញចង់ស្គាល់ដើមឈើព្រៃលិចទឹក»។
ជាមួយវត្ដមានភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្ដរជាតិទាំងការធ្វើដំណើរបែបឯកជន និងរៀបចំឡើងដោយក្រុមហ៊ុនទេសចរណ៍ជាច្រើន មន្ទីរក៏ទទួលស្គាល់នូវផលប៉ះពាល់ដល់ជីវចម្រុះក្នុងតំបន់រ៉ាមសាផងដែរ។
លោក អ៊ន់ ប៉ោសឿន បានលើកឡើងថា៖ «យើងបានណែនាំភ្ញៀវទេសចរ និងតាមរយៈក្រុមហ៊ុនទេសចរណ៍ពីការចូលរួមថែទាំបរិស្ថាន។ យើងត្រូវចូលរួមចំណែកទាំងអស់គ្នាដោយកុំបង្កើតនូវកាកសំណល់ សម្អាតអនាម័យបរិស្ថាន កុំកាប់បំផ្លិចបំផ្លាញព្រៃ។
លោកទទួលស្គាល់ថាផលប៉ះពាល់តែងតែមានខ្លះដោយមនុស្សជាច្រើនចូលទៅដល់ដែនជម្រកធម្មជាតិរបស់សត្វស្លាប និងមច្ឆា។ ប៉ុន្ដែលោកអះអាងថា វាមិនធ្ងន់ធ្ងររហូតដល់ដំណាក់កាលត្រូវផ្ដាច់ភ្ញៀវទេសចរនោះទេ។
លោក អ៊ន់ ប៉ោសឿន បាននិយាយដោយដកស្រង់ទិន្នន័យពី WWF ថា ស្ថិតនៅក្បែរព្រំដែនកម្ពុជា-ឡាវ អន្លង់ឈើទាល ជម្រកសត្វផ្សោតមានចំនួន ៣ ក្បាល ខណៈជម្រកផ្សោតក្នុងខេត្ដមានចំនួន ៤ អន្លង់។
នៅលើដងទន្លេមេគង្គក្នុងឃុំអូរស្វាយ ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ចម្ងាយ ៥៧ គីឡូម៉ែត្រពីទីរួមខេត្ដស្ទឹងត្រែង ស័ក្ដិសមជាទីដំណើរកម្សាន្ដជិះទូកកាយ៉ាក់គយគន់ឫសឈើខ្ពស់ៗច្រូងច្រាង និងហ្វូងបក្សីរាប់ពាន់ក្បាលព្រមទាំងងូតទឹកទន្លេថ្លាឈ្វេងដ៏ត្រជាក់ស្រេង និងបោះតង់លើកម្រាលព្រំពពកស្រស់ស្អាត៕