Phnom Penh Post - បទសម្ភាស៍ស្ដីពីច្បាប់
តាមច្បាប់តើអ្នកដែលសម្លាប់មនុស្សដោយអចេតនា ឬសម្លាប់មនុស្សដោយច្រឡំ ត្រូវផ្តន្ទាទោសយ៉ាងដូចម្តេច?
ការចេញដីកាកោះហៅ ឬចេញដីកានាំខ្លួន ឬដីកាចាប់ខ្លួនជានីតិវិធីរបស់តុលាការនៅពេលជនណាម្នាក់ជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការសង្ស័យថា បានប្រព្រឹត្តបទល្មើសអ្វីមួយទៅតាមពាក្យបណ្តឹងពីភាគីម្ខាងទៀត។ តាមនីតិវិធីរបស់តុលាការគឺពាក្យថាដីកាមានច្រើនប្រភេទ
នៅក្នុងរថយន្តឈ្នួល ឬរថយន្តតាក់ស៊ីក៏ដូចជាមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនផ្សេងទៀត គឺអ្នកជិះតែងមានកញ្ចប់អីវ៉ាន់ផ្ទាល់ខ្លួន រីឯម្ចាស់រថយន្តក៏តែងត្រូវបានគេផ្ញើកញ្ចប់បញ្ញើជាហូរហែផងដែរ។ ប៉ុន្តែចៃដន្យនៅក្នុងកញ្ចប់នោះត្រូវបានសមត្ថកិច្ចឆែករកឃើញថា ជាគ្រឿងញៀន។
ជាទូទៅការទិញលក់ រថយន្ត ឬ ម៉ូតូ ភាគីអ្នកលក់ និងអ្នកទិញ តែងតែមានការឯកភាពគ្នាជាសំអាងណាមួយតាមរយៈធ្វើលិខិតស្នាម។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើភាគីទាំងសងខាងមិនបានធ្វើលិខិតស្នាមណាមួយមកធ្វើជាសំអាងទេ ហើយប្រសិនភាគីអ្នកទិញយកទៅប្រព្រឹត្តបទល្មើសផ្សេងៗ តើអ្នកលក់ម៉ូតូឲ្យទៅគេនោះនឹងជួបផលវិបាកដែរឬយ៉ាងណា?
ការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងសហគមន៍ ប្រសិនបើមានអ្នកណាម្នាក់បានប្រើឧបករណ៍ណាមួយធ្វើឲ្យនរណាម្នាក់ ឬជនជាចោរបានស្លាប់ក្នុងបរិវេណផ្ទះរបស់ខ្លួនដោយសារគិតថា ជននោះបានប្រព្រឹត្
ការរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ ប្រសិនបើមានមនុស្សស្លាប់ដោយសារមានអ្នកកាប់ដើមឈើរលំសង្កត់លើ ខណៈជនរងគ្រោះកំពុងធ្វើដំណើរ ឬដើមឈើរលំសង្កត់មនុស្សស្លាប់នៅពេលជនរងគ្រោះចូលក្នុងបរិវេណដីឡូត៍គេ។ ក្នុងករណីនេះ តើអ្នកកាប់ផ្តួលរំលំដើមឈើនោះនឹងត្រូវមានទោសឬយ៉ាងណា?
ប្រសិនបើជនណាម្នាក់បង្កបទល្មើសអ្វីមួយហើយត្រូវសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនតើជននោះអស់សិទ្ធិជាពលរដ្ឋ ឬក៏នៅតែមានសិទ្ធិធម្មតា ហើយត្រូវបានច្បាប់ការពារបែបណា? ជុំវិញបញ្ហានេះភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍បានសម្ភាសជាមួយលោកមេធាវី លី កុសល ដែលមានការិយាល័យផ្ទះលេខ ៤៥ Eo ផ្លូវលេខ ៩ ក្រុម ៥ ភូមិត្រពាំងថ្លឹង សង្កាត់ចោមចៅ ខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យ រាជធានីភ្នំពេញដែលមានខ្លឹមសារដូចខាងក្រោម ៖
ការលួចឬប្លន់ទ្រព្យសម្បត្តិ អ្នកដទៃជាទម្រង់នៃបទល្មើសផ្ទុយនឹងច្បាប់ដែលអ្នកប្រព្រឹត្តត្រូវមានទោស។ ប៉ុន្តែចំពោះអ្នកទទួលទិញទំនិញពីចោរ តើត្រូវជាប់ទោសកម្រិតណា?
ប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅក្នុងសហគមន៍អាចនឹងមិនបានជ្រាបពាក់ព័ន្ធនឹងផ្លូវច្បាប់ ឬការមិនបានចាប់អារម្មរណ៍ពីការធ្វើអំពើផ្ទុយនឹងច្បាប់ខណៈដែលខ្លួនក៏មិនយល់ពីច្បាប់ផងនោះ។ ដើម្បីបានជ្រាបខ្លះៗ ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ សូមលើក
ជនដែលត្រូវនគរបាលយុត្តិធម៌ចាប់ខ្លួនពាក់ព័ន្ធនឹងបទល្មើសអ្វីមួយតែងមានការបញ្ជូនទៅតុលាការ ដោយឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលចៅក្រមស៊ើបសួររហូតដល់ពេលបើកសវនាការជំនុំជម្រះ។
ករណីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ មិនមែនគ្រាន់តែមានមូលហេតុពីការបើកបរលឿន ការផឹកគ្រឿងស្រវឹងប៉ុណ្ណោះទេ តែក៏មានកត្តាមួយចំនួនទៀតដែលជាបច្ច័យនាំឲ្យកើតមានគ្រោះថ្នាក់នេះផងដែរ។