កិច្ចសន្យារយៈពេលខ្លី ត្រូវបានមតិខ្លះបកស្រាយថា បានផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់កម្មករ និយោជិត ប៉ុន្តែ ខ្លះថា កំពុងលម្អៀងទៅរកនិយោជក (ថៅកែ) រហូតដល់មានការតវ៉ាពីកម្មករ ដែលបច្ចុប្បន្នខាងក្រសួងការងារក៏បានកំពុងពិភាក្សាអំពីកិច្ចសន្យានេះផងដែរ។
ជុំវិញអត្ថប្រយោជន៍នៃកិច្ចសន្យារយៈពេលខ្លីនេះ ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ បានសម្ភាសន៍ជាមួយលោក ប៉ាវ ស៊ីណា ប្រធានសម្ព័ន្ធសហជីពចលនាកម្មករដែលមានខ្លឹមសារដូចខាងក្រោម៖
មានសហជីពខ្លះបានសម្តែងក្តីបារម្ភពីកិច្ចសន្យារយៈពេលខ្លីសម្រាប់កម្មករកាត់ដេរ។ ចំពោះលោកយល់ឃើញថា កិច្ចសន្យាបែបនេះ បានបង្កបញ្ហាដល់កម្មករយ៉ាងម៉េចដែរទៅ?
កិច្ចសន្យាប្រភេទខ្លីនេះ វាបានបង្កឲ្យមានផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងទៅដល់កម្មករ និយោជិត ជាពិសេសការប្រើប្រាស់បញ្ហាសិទ្ធិសេរីភាពនៅពេលដែលកម្មករគាត់បង្កើតសហជីព ឬ ចងក្រងសហជីព។ ការដែលថៅកែរោងចក្រប្រើប្រាស់កិច្ចសន្យាខ្លី គឺគាត់ងាយនឹងបញ្ឈប់កម្មករពីការងារដោយថៅកែគាត់លើកហេតុផលថា ដល់កុងត្រា។ ដូច្នេះថៅកែរោងចក្រអាចនឹងបញ្ឈប់គាត់ក្នុងហេតុផលថា ដល់កុងត្រាអាហ្នឹងទី ១។
បញ្ហាទី ២ គឺប្រសិនបើកម្មករ និយោជិតគាត់មានការប្រើប្រាស់ ដូចជា ការតមាត់តកអីជាមួយអ្នកគ្រប់គ្រងក៏គេនឹងបញ្ចប់កិច្ចសន្យាការងារគាត់ឬបញ្ចប់កុងត្រាតែម្តង ដោយផ្តល់សំណងតិចតួច ឬ ក៏សំណងការប៉ះប៉ូវគ្រាន់តែបញ្ចប់កុងត្រា ៣ ខែ។ ឬទី ៣ បើកម្មករជាស្រ្តីដែលគាត់ចូលទៅធ្វើការគាត់មិនទាន់មានផ្ទៃពោះទេ តែនៅពេលដែលគាត់មានផ្ទៃពោះគឺខាងថៅកែរោងចក្រ នឹងបញ្ចប់កុងត្រាគាត់។
ដូច្នេះកាលណាកម្មករប្រើប្រាស់កិច្ចសន្យាខ្លី គឺខាងថៅកែរោងចក្រមិនបានគិតពីប្រាក់អតីតភាពប្រចាំឆ្នាំទេ។ ឧទាហរណ៍ថា ឆ្នាំទី ១ បាន ២ ដុល្លារឆ្នាំទី ២ បាន ៣ ដុល្លារ អ៊ីចឹងទៅ។ អ៊ីចឹងកាលណាប្រើប្រាស់ប្រភេទកុងត្រាខ្លីគឺកម្មករមិនបានទទួលអត្ថប្រយោជន៍ហ្នឹងទេ។
ហេតុអ្វីបានជាខាងថៅកែរោងចក្រគាត់មិនធ្វើកិច្ចសន្យារយៈពេលវែងសម្រាប់និយោជិត?
ពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រើប្រាស់កិច្ចសន្យាវែង ឬ ក៏គេហៅថា កិច្ចសន្យាមិនមានរយៈពេលកំណត់។
កិច្ចសន្យារយៈពេលវែង មានន័យថា ថៅកែមិនងាយដេញកម្មករនេះទី ១។ ទី ២ ប្រសិនបើក្រុមហ៊ុនបញ្ឈប់ពួកគាត់គឺក្រុមហ៊ុននឹងមានការផ្តល់សំណងដែលមានលក្ខណៈច្រើនជាងកិច្ចសន្យាខ្លី។ មានន័យថា ប្រសិនបើគាត់បញ្ឈប់កម្មករដោយគ្មានកំហុស គ្មានហេតុផលត្រឹមត្រូវនោះ គឺនិយោជកត្រូវផ្តល់ប្រាក់ទូទាត់តាមផ្លូវច្បាប់ មានការប្តឹង មានការបណ្តេញចេញ មានការសងជំងឺចិត្តឬក៏ប្រាក់បំណាច់ដែលគេហៅថា ប្រាក់ខែចុងក្រោយ ឬ ប្រាក់ដំណាច់ឆ្នាំ។
ដូច្នេះ ការទូទាត់ក្នុងការប៉ះប៉ូវគឺមានច្រើនអានេះបញ្ហាទី ១ ។ ទី ២ គឺនិយោជកគាត់ពិបាកគ្រប់គ្រងនៅពេលដែលកម្មករគាត់ប្រើប្រាស់កិច្ចសន្យាមិនកំណត់ គឺពួកគាត់មានឥទ្ធិពល ឬ មានលទ្ធភាពគ្រប់គ្រាន់នៅក្នុងការបង្កើតសហជីពក្នុងការចងក្រងសហជីព ឬ ក្នុងការទាមទារអ្វីផ្សេងៗ គឺកម្មករមានលទ្ធភាពច្រើនជាង។ ទី ៣ គឺក្រុមហ៊ុនធានាថា កាលណាក្រុមហ៊ុនប្រើប្រាស់ប្រភេទកិច្ចសន្យាប្រភេទហ្នឹង មានន័យថា ទៅថ្ងៃអនាគតទៅវានឹងប្រឈមដោយកម្មករកាន់តែធ្វើការយូរទៅៗ គឺប្រាក់អតីតភាពរបស់កម្មករកាន់តែច្រើនទៅៗ។
នៅពេលដែលមានករណីថៅកែរត់ចោលថៅកែបិទទ្វាររោងចក្រ ជាដើមយើងឃើញថា មានកម្មករតវ៉ាទាមទារឲ្យក្រុមហ៊ុនផ្តល់ប្រាក់បំណាច់តាមច្បាប់គឺ នោះហើយជាហេតុផលដែលក្រុមហ៊ុនពិបាក។ ឧទាហរណ៍ថា ក្រុមហ៊ុនបើក ៥ ឆ្នាំឬក៏ ៧-៨ ឆ្នាំ អ៊ីចឹងទៅ ហើយនៅពេលដែលកម្មករធ្វើការបាន ៧-៨ ឆ្នាំ ហើយចុងក្រោយក្រុមហ៊ុនបែរជាបិទទ្វារ ឬ ក៏ចង់រត់ផ្សេងៗហ្នឹង ក្រុមហ៊ុនហ្នឹង មានការពិបាកក្នុងការចូលខ្លួនក្នុងការចរចាដោះស្រាយ។
ហេតុផលដែលគិតទៅគឺឃើញច្រើនអតីតភាពកម្មករគឺមានច្រើនឧទាហរណ៍ថា កម្មករ ៥០០ នាក់ ឬក៏ ១ ពាន់នាក់ធ្វើការ ៨ ឆ្នាំ ១០ ឆ្នាំ ឬ ១៥ ឆ្នាំហើយពេលគិតទៅអស់លុយច្រើន។ អ៊ីចឹងហើយថៅកែគាត់មិនអាចប្រឈមមុខទៅនឹងការទូទាត់សំណងបានទេ ដូច្នេះគាត់រត់។ អាហ្នឹងហើយដែលជាចំណុចពាក់ព័ន្ធនឹងនិយោជកគាត់មានការពិបាកនៅក្នុងការដែលឲ្យកម្មករប្រើប្រាស់នូវកិច្ចសន្យាការងាររយៈពេលវែងនោះបាទ។
តើកិច្ចសន្យារយៈពេលខ្លីសម្រាប់កម្មករសព្វថ្ងៃមានប៉ុន្មានខែ?
បច្ចុប្បន្ននេះយើងឃើញមានច្រើនដូចជា មានរយៈពេល ៣ខែ ៦ខែ តែកិច្ចសន្យា ៦ ខែ គឺយើងឃើញមានច្រើន ហើយខាងនិយោជកគាត់ប្រើប្រាស់កិច្ចសន្យាប្រភេទហ្នឹងហើយវារីកសាយភាយតៗគ្នាទៅដោយសារការប្រើប្រាស់កិច្ចសន្យាប្រភេទហ្នឹងងាយស្រួលក្នុងការគ្រប់គ្រងកម្មករ។
ចំពោះកិច្ចសន្យារយៈពេលខ្លីនេះជាការកំណត់នៅក្នុងច្បាប់របស់ក្រសួងការងារ ឬ ក៏គ្មានទេ? ហើយបើចេញពីថៅកែរោងចក្រ ហេតុអ្វីបានជាខាងថៅកែធ្វើបែបហ្នឹង?
បាទ ធាតុពិត នៅក្នុងច្បាប់គេមិនបានកំណត់អំពីពេលវេលាទេ គឺមិនបានកំណត់ថា ៣ ខែ ឬ ៦ ខែ គេអត់បានកំណត់ទេ។ ប៉ុន្តែ នៅក្នុងច្បាប់គេគ្រាន់តែចែងថា កិច្ចសន្យាការងារទាំងឡាយណាក៏ដោយ គឺមិនឲ្យលើសពី ២ ឆ្នាំទេ។ ប៉ុន្តែនិយោជកខ្លួនឯងគាត់ប្រើប្រាស់កិច្ចសន្យាខ្លី ៣ ខែហ្នឹងគឺខុសពីច្បាប់ហើយ ដូច្នេះ ផ្លូវច្បាប់គឺចូលធ្វើការសាកល្បងយ៉ាងតិច ២ ខែ។ អ៊ីចឹងកាលណាហួសពី ២ ខែ ទៅគាត់អាចក្លាយជាកម្មករជាប់លាប់។
កិច្ចសន្យារយៈពេលខ្លីនេះបានផ្តល់ប្រាក់អត្ថប្រយោជន៍ដល់កម្មករចំនួន ៥ ភាគរយ។ តើប្រាក់ទាំងនេះ ផ្តោតលើចំណុចណាខ្លះ? សូមលោកពន្យល់អំពីប្រាក់អត្ថប្រយោជន៍នេះ។ ហេតុអ្វីបានជាថៅកែយកកិច្ចសន្យារយៈពេលខ្លីនេះមកអនុវត្តចំពោះកម្មករកាត់ដេរ?
ប្រាក់អត្ថប្រយោជន៍ ៥ ភាគរយនេះគឺគេសំដៅទៅលើប្រាក់កុងត្រា មានន័យថា ប្រសិនបើកម្មករហ្នឹងគាត់ចប់កុងត្រាជាមួយថៅកែរយៈពេល ៣ ខែ ឬ ក៏កុងត្រានោះ វាមានសុពលភាព ៣ ខែ។ អ៊ីចឹង ៣ ខែហ្នឹង ប្រសិនបើគាត់បញ្ចប់ទៅវិញ ដែលកម្មករធ្វើការដល់ខែបញ្ចប់ឯកឯង ឬ គាត់សុំផ្តាច់កុងត្រា ជាមួយថៅកែ អ៊ីចឹងគាត់ត្រូវទទួលបានប្រាក់ ៥ ភាគរយមានន័យថា ដូចប្រាក់ខែជាមធ្យមដែលប្រាក់ខែជាមធ្យមនេះ គេសំដៅទាំងប្រាក់ឈ្នួល ប្រាក់ថែមម៉ោងប្រាក់ធ្វើការថ្ងៃបុណ្យ ឬ ក៏អត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗដែលមានបូក-បញ្ចូលគ្នាទាំងអស់រួចយកមកចែកនឹង ៣។ មានន័យថាយកប្រាក់ខែមកចែកមកឃើញ ៥ ភាគរយហ្នឹង នេះហើយនៅពេលបញ្ចប់កុងត្រា។
បច្ចុប្បន្ននេះ ខាងក្រសួងការងារកំពុងពិនិត្យបញ្ហានេះហើយ ហើយជាទូទៅខាងសហជីពចង់ឲ្យមានកិច្ចសន្យាណាមួយច្បាស់លាស់៕