.jpg)
លោក មេធាវី ឡោ គីមហ្គិច កាលពីកន្លងមក។ រូបថត សហការី
ការទទួលបានកេរមរតកពីម្តាយឪពុក ឬការបែងចែកផ្ទេរទ្រព្យសម្បត្តិឲ្យកូនចៅអាចទទួលស្គាល់តាមផ្លូវច្បាប់បានលុះណាតែមានជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ។ ក្នុងករណីទទួលបានកេរមរតកនេះហើយ បើមានបងប្អូន ឬសាច់ញាតិមកទារចំណែកដើមឈើ ឬដំណាំផ្សេងៗលើដីនោះដោយសំអាងលើប្រវត្តិអតីតកាលធ្លាប់រស់នៅទីនោះតើអាចធ្វើបានដែរឬទេ?
ជុំវិញបញ្ហានេះភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍បានសម្ភាសជាមួយលោកមេធាវី ឡោ គីមហ្គិច នៃក្រុមមេធាវីអាស៊ានអន្តរជាតិមានអាសយដ្ឋានផ្ទះលេខ ១៦R ផ្លូវ ២៥២ សង្កាត់ចតុមុខដែលមានខ្លឹមសារដូចខាងក្រោម ៖
ឧបមាថា លោក (ក) បានរៀបការប្រពន្ធ ហើយប្រពន្ធរបស់គាត់ត្រូវបានឪពុកម្តាយចែកដីឲ្យ ១ ប្លង់ដែលក្រោយមកដីនោះត្រូវបានកូនស្រីគាត់ធ្វើប្លង់រឹងកាន់កាប់ជាកម្មសិទ្ធិស្របច្បាប់។ ប៉ុន្តែក្រោយមកមានសាច់ញាតិខាងប្រពន្ធលោក (ក) មកទាមទារយកដើមឈើ ១ ដើមដែលដុះលើដីនោះតាំងពីមុនឆ្នាំ ១៩៧៩ ដោយសម្អាងថាជាដើមឈើរបស់គាត់។ ក្នុងករណីនេះសាច់ញាតិនេះ មានសិទ្ធិឬអត់? រីឯលោក (ក) មានសិទ្ធិរារាំងលើការទាមទារដើមឈើដែរឬទេ?
ជុំវិញបញ្ហានេះ យើងត្រូវធ្វើការពិចារណាជាមុនថា ដីនោះគឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់ប្រពន្ធលោក (ក) ហើយដែលប្លង់ដីក៏បញ្ជាក់ពីឈ្មោះប្រពន្ធរបស់លោក (ក) ជាអ្នកកាន់កាប់ទៀត។ ដូច្នេះតាមច្បាប់លោក (ក) មិនអាចមានសិទ្ធិ ឬមានយោបល់ពាក់ព័ន្ធបញ្ហានេះទេព្រោះដីនោះមិនមែនជាកម្មសិទ្ធិរបស់គាត់។ រឿងនេះបើឪពុកម្តាយរបស់ប្រពន្ធលោក (ក) ឲ្យដីទៅកូនកាន់កាប់ហើយគាត់បានសន្យាថាឲ្យដើមឈើនោះទៅសាច់ញាតិ ករណីនេះអាចបាន។ ប៉ុន្តែបើមិនបានសន្យាដើមឈើដែលដុះលើដីនោះក៏ជាកម្មសិទ្ធិរបស់ប្រពន្ធដែរ។ ចំពោះលោក (ក) ដែលជាប្តីពិតមែនតែគាត់គ្មានសិទ្ធិដើម្បីនិយាយតវ៉ាក៏ដោយ ប៉ុន្តែបើប្រពន្ធផ្តិតមេដៃឲ្យលោក (ក) ជាតំណាងតវ៉ាគឺអាហ្នឹងបាន។ ចំពោះដើមឈើដែលសាច់ញាតិខាងប្រពន្ធរបស់លោក (ក) អះអាងថា ជាកេររបស់គាត់ហើយទាមទារវិញនោះគឺមិនអាចបានទេ។
យោងតាមច្បាប់ភូមិបាលត្រង់មាត្រា ៧ បានចែងថា របបកម្មសិទ្ធិលើអចលនវត្ថុមុនឆ្នាំ ១៩៧៩ មិនត្រូវបានទទួលស្គាល់។
ចុះបើបងប្អូនបង្កើតខាងប្រពន្ធលោក (ក) តវ៉ាទាមទារយកចំណែកដើមឈើ ១ ដើមនោះដែរ តើអាចបានទេ?
ករណីនេះក៏មិនអាចបានដែរ បើទោះជាបងប្អូនបង្កើតក៏ដោយ ពីព្រោះថាម្តាយឪពុកបានចែកដីនោះឲ្យទៅប្រពន្ធលោក (ក) កាន់កាប់ជាកម្មសិទ្ធិរួចទៅហើយ។ ដូច្នេះអ្នកផ្សេងទៀតគ្មានសិទ្ធិទៅយកដើមឈើនោះបានទេបើទោះជាបងប្អូនបង្កើតក៏ដោយ។ ករណីនេះលុះត្រាតែមានការសន្យាពីម្តាយឪពុកថាដើមឈើនោះត្រូវតែចែកគ្នាទើបអាចទាមទារយកបាន៕
