កាលពីសប្ដាហ៍មុន ភ្នំពេញ-ប៉ុស្ដិ៍បានផ្សព្វផ្សាយ ១ វគ្គរួចមកហើយនូវច្បាប់ស្ដីពីម៉ាកពាណិជ្ជកម្ម និងអំពើនៃការប្រកួតប្រជែងមិនស្មោះត្រង់ដែលតាមការបកស្រាយពីលោកមេធាវី ខាន់ ច័ន្ទកូលិច ប្រធានការិយាល័យមេធាវីមហិស្សរា និងជាភ្នាក់ងារតំណាងស្របច្បាប់នៃម្ចាស់ម៉ាកគឺច្បាប់នេះអនុវត្តទៅលើគ្រប់ប្រភេទនៃជំនួញទាំងខ្នាតតូច ខ្នាតមធ្យម និងខ្នាតធំ។ រីឯវគ្គនេះ លោកបានពន្យល់ពីករណីទោសទណ្ឌវិញម្ដងដែលមានខ្លឹមសារដូចខាងក្រោម ៖
បើមានការរំលោភ ឬបន្លំយកម៉ាកក្រុមហ៊ុនផ្សេងទៅប្រើប្រាស់ក្លែងជារបស់ខ្លួន តើមានការផ្តន្ទាទោសដូចម្តេចដែរ?
អនុលោមទៅតាមមាត្រា ១១ នៃច្បាប់ស្តីពីម៉ាកពាណិជ្ជនាម និងអំពើនៃការប្រកួតប្រជែងមិនស្មោះត្រង់ក្នុងករណីមានជនណាម្នាក់ក្រៅពីម្ចាស់ម៉ាកដែលបានចុះបញ្ជីរួចហើយនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាហើយពុំមានការយល់ព្រមពីម្ចាស់ម៉ាក។ ម្ចាស់ម៉ាកមានសិទ្ធិប្តឹងទៅតុលាការប្រឆាំងនឹងជនណាម្នាក់ដែលបានប្រើប្រាស់ដោយរំលោភនូវម៉ាក និងមានសិទ្ធិប្តឹងចំពោះការប្រើប្រាស់នូវសញ្ញាដែលប្រហាក់ប្រហែលដែលបណ្តាលឱ្យមានការភាន់ច្រឡំជាសាធារណៈ។
ក) វិធានការរដ្ឋបាល៖
៤.១ ជូនដំណឹងទៅកាន់អ្នក
រំលោភបំពានឱ្យបញ្ឈប់រាល់សកម្មភាពរំលោភបំពានអំពីផលប៉ះពាល់ការពិន័យ និងសំណងជំងឺចិត្ត។
៤.២ ជូនដំណឹងជាសាធារណៈដើម្បីឱ្យសាធារណជនមានការយល់ដឹងចំពោះអំពើរំលោភបំពានម៉ាក និងសាធារណជនមានការជ្រើសរើសទំនិញ ឬសេវាប្រកបដោយការត្រិះរិះពិចារណា។
៤.៣/strong> នាយកដ្ឋានកម្មសិទ្ធិបញ្ញាធ្វើជាអ្នកសម្របសម្រួលរវាងគូភាគី។
ខ) វិធានការតាមមាត់ច្រកព្រំដែន៖
ប្រទេសកម្ពុជាមានច្រកទ្វារព្រំដែនជាលក្ខណៈអន្តរជាតិ និងច្រករបៀងដែលច្រកទាំងនេះបានក្លាយជាតំបន់សេដ្ឋកិច្ចដែលជំរុញឱ្យសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសកម្ពុជាកើនឡើងជាលំដាប់ក្នុងនោះនាំឱ្យការនាំទំនិញចូលមានលក្ខណៈសម្បូរបែប។
យោងមាត្រា ៣៥,៣៦ បុគ្គលដែលជាអ្នកអនុវត្តនូវវិធានការតាមមាត់ច្រកព្រំដែនរួមមាន៖ រដ្ឋបាលគយ និងរដ្ឋាករ ឬអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច ឬតុលាការ។
គ) វិធានការតាមផ្លូវតុលាការ៖
ស្ថាប័នតុលាការគឺជាអង្គភាពដែលធ្វើសេចក្តីសម្រេចចុងក្រោយក្នុងការដោះស្រាយវិវាទកម្មសិទ្ធិបញ្ញា។
១. វិធានការបណ្តោះអាសន្នអាជ្ញាធរ និងតុលាការដែលទទួលខុសត្រូវចំពោះការអនុវត្តច្បាប់ស្តីពីកម្មសិទ្ធិបញ្ញាមានអំណាចចេញបញ្ជាឱ្យអនុវត្តវិធានការបណ្តោះអាសន្នភ្លាមៗ និងប្រសិទ្ធភាពដោយឈរលើភ័ស្តុតាងជាក់ស្តែងដើម្បីរារាំងការរំលោភបំពាន និងរក្សាទុកភ័ស្តុតាងដែលពាក់ព័ន្ធ។ វិធានការបណ្តោះអាសន្នមាន ២ គឺទី ១ គឺការឃាត់ទុក និងទី ២ គឺការរឹបអូស។
ឃ) វិធានការបណ្តឹង៖
៣.១ បណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី
ការទាមទារសំណងរដ្ឋប្បវេណីគឺជាសិទ្ធិរបស់ម្ចាស់ម៉ាក។ ច្បាប់ស្តីពីម៉ាកពាណិជ្ជនាម និងអំពើនៃការប្រកួតប្រជែងមិនស្មោះត្រង់ពុំបានចែងអំពីរូបមន្តកំណត់អំពីការទាមទារសំណងឡើយ ប៉ុន្តែច្បាប់នេះក៏ពុំបានបិទសិទ្ធិរបស់ម្ចាស់ម៉ាកក្នុងការទាមទារសំណងការខូចខាតដែលកើតចេញពីការរំលោភសិទ្ធិរបស់ម្ចាស់ម៉ាកដែរ។ ការទាមទារសំណងអាចត្រូវបានធ្វើឡើងដោយម្ចាស់ម៉ាកស្របច្បាប់ដោយផ្អែកទៅលើទំហំនៃព្យសនកម្ម និងភ័ស្តុតាងបញ្ជាក់។
ចំពោះពាក្យបណ្តឹងដែលលើកឡើងខាងលើនេះត្រូវធ្វើឡើងជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ និងភ្ជាប់មកជាមួយនូវ៖ វិញ្ញាបនបត្រចុះបញ្ជីម៉ាកសេចក្តីថ្លែងពីមូលហេតុភ័ស្តុតាងឈ្មោះ និងអាសយដ្ឋានអ្នកប្តឹង និងអ្នកតំណាងរបស់គេដែលត្រូវរៀបរាប់ឱ្យបានចប់សព្វគ្រប់តាមការកំណត់លិខិតប្រគល់សិទ្ធិ/តំណាងអាណត្តិកម្រៃរដ្ឋបាលតាមការកំណត់របស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ។
ម្ចាស់ម៉ាកមានសិទ្ធិប្តឹងទៅលើ៖
- ប្តឹងទៅលើអ្នករំលោភបំពាន
- ពិន័យ និងសងការខូចខាត
- រឹបអូស និងបំផ្លាញទំនិញដែលរំលោភបំពាន
- ប្តឹងសុំសេចក្តីសម្រេចបណ្តោះអាសន្នពីតុលាការក្នុងការរឹបអូស ឬឃាត់មិនឱ្យធ្វើសកម្មភាពរំលោភបំពានបន្តទៀត។
៣.១ បណ្តឹងព្រហ្មទណ្ឌ
អ្នករំលោភបំពានទទួលរងនូវ
- ការផាកពិន័យ ការដាក់ទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគាររួមទាំងការរឹបអូស និងការបំផ្លាញទំនិញដែលរំលោភបំពានមានបែបបទ និងការបង្ហាញភ័ស្តុតាងមានភាពល្អិតល្អន់ជាងបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី
- ការប្រឆាំងអាចខ្ពស់ជាបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី។
តាមច្បាប់ខាងលើត្រង់មាត្រា ៦៤ និងមាត្រា ៦៦ ត្រូវពិន័យជាប្រាក់ ១ លានទៅ ៥ លាន និងផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី ១ ឆ្នាំដល់ ៥ ឆ្នាំ ចុះតើអ្នកក្លែងផលិតផលត្រូវទទួលទោសកម្រិតណាបើមិនរាងចាល?
ក្នុងករណីជនល្មើសនោះមិនរាងចាលត្រូវទទួលខុសត្រូវទ្វេដងចំពោះការផាកពិន័យ និងដាក់ពន្ធនាគារដូចមានចែងនៅក្នុងមាត្រា៕