សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាដែលមាន ៦ ជំពូក និង ៣១ មាត្រាគឺជាច្បាប់មួយបម្រើដល់វិស័យការងារនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាហើយបើតាមការពន្យល់ពីប្រធានសហជីពមួយថាច្បាប់នេះមិនមែនកំណត់តែផ្នែកវិស័យកាត់ដេរតែមួយផ្នែកនោះទេ។
ច្បាប់នេះចង់សំដៅលើការកំណត់លើគ្រប់វិស័យនៅក្នុងប្រទេសទាំងមូល ខណៈកន្លងមកការប្រើប្រាស់ប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមានេះមានតែលើកម្មករកម្មការិនីកាត់ដេរតែប៉ុណ្ណោះ។
ទោះយ៉ាងណាចំណុចខ្លះនៅក្នុងច្បាប់នេះត្រូវបានលោក អាត់ ធន់ ប្រធានសម្ព័ន្ធសហជីពប្រជាធិបតេយ្យកម្មករកាត់ដេរកម្ពុជាបានយល់ឃើញថាសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាគឺក្រុមសហជីពមួយចំនួនយល់ឃើញថាចំណុចខ្លះត្រូវបានសាទរនឹងចំណុចខ្លះមិនត្រូវបានសាទរទេ។
ចំពោះលោកដែលជាប្រធានសហជីពមួយរូបលោកយល់យ៉ាងម៉េចដែរ?
ចំពោះខ្ញុំទិដ្ឋភាពច្បាប់នេះទាំងមូលវាមានចំណុចខ្លះយើងស្វាគមន៍ហើយចំណុចខ្លះយើងចង់ឲ្យមានការកែប្រែ។ ចំណុចដែលយើងស្វាគមន៍ហ្នឹងគឺជាអត្ថន័យពីកិច្ចព្រមព្រៀងកន្លងមកដែលត្រឹមតែជាកិច្ចព្រមព្រៀងសម្រាប់តែវិស័យកាត់ដេរតែមួយទេ តែឥឡូវគេយកមកសរសេរក្នុងច្បាប់។ ឧទាហរណ៍ថា ការចរចាធ្វើឡើងជាប្រចាំឆ្នាំ ការចរចាដោយផ្អែកទៅលើសេដ្ឋកិច្ចក្នុងសង្គមអីជាដើមដែលមានន័យបែបហ្នឹង។
ចំពោះអ្វីដែលមិនល្អនោះគឺឧទាហរណ៍ថាដូចជាមាត្រា ១០៤ និងមាត្រា ១០៩ នៃច្បាប់នេះត្រូវបានលុបចោលចេញពីច្បាប់ស្តីពីការងារហើយមាត្រា ១២ យើងយល់ឃើញថាវាជាគន្លឹះ ឬក៏ជាបេះដូងនៃកម្មកររបស់យើងដែលយកធ្វើជាមូលដ្ឋាននៅក្នុងការកំណត់ប្រាក់ឈ្នួល។
តែឥឡូវនេះ ការកំណត់ប្រាក់ឈ្នួលបានស្របទៅតាមច្បាប់ថ្មីហើយ។ ចំពោះច្បាប់ថ្មីនេះមិនបានដកស្រង់ច្រើនពីអត្ថន័យនៃមាត្រា ១០៤ និងមាត្រា ១០៩ ទាំងអស់ទេ។
ឧទាហរណ៍ថាមាត្រា ១០៩ នៃច្បាប់ស្តីពីប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាគេនិយាយថាប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាត្រូវតែជាប្រាក់ឈ្នួលមួយដែលធានាការរស់នៅសមរម្យរបស់កម្មករនិយោជិត និងអ្នករស់នៅក្នុងបន្ទុក ហើយប្រាក់ឈ្នួលនេះត្រូវតែពិភាក្សាគ្នាឡើងតាមស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចស្ថានភាពសង្គមអីជាដើម។
នេះបើយើងមើលពីទិដ្ឋភាពច្បាប់ដែលមានតាំងពីមាត្រា ១០៤ ១០៩ ហើយដល់ឥឡូវនេះគេលុបចោលមាត្រាទាំងនេះហើយចែងថាប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាជាប្រាក់ឈ្នួលទាបបំផុតដែលកំណត់ដោយច្បាប់។
ដូច្នេះ ចង់ដឹងថាបើទាបបំផុតមិនដឹងជាប៉ុន្មានដែលកំណត់ដោយច្បាប់នោះទេបើកាលពីមុនមានប្រើពាក្យថារស់នៅសមរម្យសម្រាប់កម្មករ និងគ្រួសារដោយគ្មានពាក្យថាទាបបំផុត និងពាក្យថាកំណត់ដោយច្បាប់ទេ។ ចំពោះពាក្យថាសមរម្យក្នុងន័យហ្នឹងមានន័យថាបើគេឲ្យមិនត្រឹមត្រូវគឺយើងអាចនិយាយថា មិនសមរម្យបាន។ អ៊ីចឹងន័យត្រង់កន្លែងនេះយើងគិតថា មិនគួរលុបច្បាប់ការងារចាស់ចោលទេ។
នៅពេលនោះទោះបីជាមានការចរចាជារៀងរាល់ឆ្នាំ ប៉ុន្តែបើកសិទ្ធិឲ្យរដ្ឋមន្ត្រីខាងក្រសួងការងារជាអ្នកកំណត់ឲ្យ។ ឧទាហរណ៍ថាករណីប្រធានស័ក្តិ ឬក៏ករណីចាំបាច់ណាមួយគាត់អាចនឹងពន្យារការចរចាបាន។ ចំពោះករណីប្រធានស័ក្តិគឺយើងទទួលយក។ យើងយល់ថានៅត្រង់ចំណុចមួយចំនួននៅក្នុងសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះវាហាក់ដូចជាមិនល្អទេ ឧទាហរណ៍ថា ពេលណាថៅកែមានឥទ្ធិពលខ្លាំងហើយរដ្ឋាភិបាលមិនសូវយកចិត្តទុកដាក់កម្មករនោះអាហ្នឹងត្រូវពន្យារហើយព្រោះជាករណីចាំបាច់ណាមួយ។
នៅត្រង់ចំណុចនេះហើយដែលយើងមិនសុខចិត្ត។ ចំពោះរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការងារចេញប្រកាសកំណត់ប្រាក់ឈ្នួលតាមវិស័យនោះក៏យើងមិនសុខចិត្តដែរពីព្រោះអីគឺនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាចំពោះប្រាក់ឈ្នួលនៅតាមខេត្តមួយចំនួន និងនៅរាជធានីភ្នំពេញវាមិនខុសគ្នាប៉ុន្មានទេបើតាមការស្រាវជ្រាវតាំងពីឆ្នាំ ២០០៩ មកនោះ។
បើតាមខេត្តគិតពីសោហុយធ្វើដំណើរឯនៅរាជធានីគិតពីថ្លៃឈ្នួលផ្ទះអ៊ីចឹងវាប្រហាក់ប្រហែលគ្នាទេ ហើយខេត្តមួយចំនួនការចេញសោហុយធ្វើដំណើរពីរោងចក្រដល់កម្មករគឺចង់ជាងនៅរាជធានីផង។
ដូច្នេះការកំណត់នៅតាមតំបន់គឺវាអាចទាបដែលអាចធ្វើឲ្យបាត់បង់ប្រយោជន៍កម្មករ។ ដូច្នេះហើយយើងមិនចង់ឲ្យមានការកំណត់ប្រាក់ឈ្នួលនៅតាមតំបន់នោះទេគួរកំណត់នៅថ្នាក់ជាតិមួយហើយអនុវត្តដូចបច្ចុប្បន្នអ៊ីចឹងទៅ។ មានន័យថាបើ ១៧០ គឺ ១៧០ ដុល្លារនៅទូទាំងប្រទេសអ៊ីចឹងទៅ។
មួយទៀតទាក់ទងក្រុមប្រឹក្សាប្រាក់ឈ្នួលបើទោះបីជាមានក្រុមប្រឹក្សាប្រាក់ឈ្នួលក្តី ប៉ុន្តែយើងគិតថាបើយើងចូលរួមនៅក្នុងក្រុមប្រឹក្សានោះហើយហើយនៅពេលដែលយើងចរចាតវ៉ា បើទោះបីជាគេព្រមមិនព្រមក៏ដោយហើយបើយើងមិនអនុវត្តតាមគឺយើងមានបញ្ហា។ តាមខ្លឹមសារនៃសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាហ្នឹងខ្លឹមសារនៃច្បាប់នេះគឺសំដៅទៅលើការលើកកម្ពស់ជីវភាពរស់នៅសមរម្យថ្លៃថ្នូរបង្កើតឱកាសការងារ និងបង្កើនផលិតភាពរបស់កម្មករនិយោជិតនិងជំរុញឲ្យមានបរិយាកាសវិនិយោគ និងធុរកិច្ចកាន់តែប្រសើរប្រកបដោយភាពទាក់ទាញ។
ចំពោះលោកយល់បែបនេះដែរទេ?
ខ្ញុំគិតថានេះគ្រាន់តែជាការលើកឡើងនៅក្នុងច្បាប់ទេក៏ប៉ុន្តែដូចខ្ញុំបាននិយាយហើយថាខាងរដ្ឋាភិបាលយល់ឃើញថាអ្វីនៅខាងលើវាធ្វើឲ្យមានដំណើរការល្អ។
នៅក្នុងសេចក្តីព្រាងច្បាប់នោះយើងមើលឃើញថាមានចំណុចខ្លះល្អនិងមិនល្អក៏ដោយ ប៉ុន្តែមួយរយៈពេលចុងក្រោយនេះយើងឃើញថាច្បាប់ជាច្រើនគឺរៀបចំនីតិវិធីមែន ប៉ុន្តែបានថយនូវសិទ្ធិសហជីពជាពិសេសខាងសហជីពឯករាជ្យហ្នឹងតែម្តងហើយមានបង្កើននូវទោសពិន័យទៀតប្រសិនបើយើងមិនអនុវត្ត។
មានន័យថា ពេលកន្លងមក ការចរចាប្រាក់ឈ្នួលការបង្កើនប្រាក់ឈ្នួលអីនោះគឺត្រូវការឱកាស និងសិទ្ធិរបស់កម្មករនិយាយទេ។ ក្នុងន័យច្បាប់នេះវាបានមួយផ្នែកតែវាមិនបានទាំងអស់នោះទេ៕