កាលពីថ្ងៃចន្ទសប្ដាហ៍មុន ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍បានផ្សព្វផ្សាយ ១ វគ្គរួចហើយអំពីអ្វីទៅជាទ្រព្យដាច់ដោយឡែក និងអ្វីជាទ្រព្យរួមរបស់ប្ដីប្រពន្ធតាមរយៈការបកស្រាយពីលោកមេធាវី សួន វីរបញ្ញា ប្រធានការិយាល័យមេធាវី ជី.ជីអន្តរជាតិដែលមានការិយាល័យនៅអគារលេខ ២៣០ ដេ (D) ផ្លូវលេខ ២១ ស្ថិតក្នុងភូមិព្រែកតាឡុង សង្កាត់ចាក់អង្រែក្រោម ខណ្ឌមានជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ។ រីឯនៅថ្ងៃចន្ទនេះ ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍សូមយកវគ្គបញ្ចប់មកចុះផ្សាយជុំវិញសិទ្ធិប្ដី ឬប្រពន្ធដែលមករស់នៅផ្ទះដែលជាទ្រព្យរបស់ភាគីម្ខាងៗដូចខាងក្រោម ៖
ក្រោយពីរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ តើភាគីខាងប្រពន្ធ ឬប្តីអាចទៅរស់នៅលើផ្ទះដែលជាកម្មសិទ្ធិផ្ទាល់របស់ភាគីណាម្នាក់បានដែរឬទេ?
ប្តី ឬប្រពន្ធ ម្ខាងណាក៏អាចទៅស្នាក់នៅក្នុងផ្ទះ ឬលំនៅឋានរបស់ភាគីម្ខាងទៀតបានដែរ ទោះបីជាផ្ទះនោះគឺជាទ្រព្យសម្បត្តិដោយឡែកក៏ដោយ។ ឧទាហរណ៍លោក ដេវីដ បានទិញផ្ទះមុនពេលរៀបការ ហើយកញ្ញា អេលីហ្សា ក៏បានទិញផ្ទះមុនពេលរៀបការដែរ ដូចនេះក្រោយពេលរៀបការ គាត់ទាំង ២ នាក់ប្តីប្រពន្ធអាចទៅរស់នៅលើផ្ទះមួយណាក៏បាន ទោះបីជាផ្ទះនោះជាទ្រព្យដោយឡែករបស់លោក ដេវីដ ក៏ដោយ ឬរបស់ អេលីហ្សា ក៏ដោយ។
ក្នុងករណីដែលប្តីខំបំពេញការងារ ដើម្បីទទួលបានប្រាក់ខែ ចំណែកឯប្រពន្ធនៅផ្ទះមើលថែកូន តើក្នុងករណីនេះ ប្រាក់ខែ ឬប្រាក់ចំណូលដែលប្តីរកបានត្រូវចាត់ទុកជាទ្រព្យសម្បត្តិរួម ឬចាត់ទុកជាទ្រព្យសម្បត្តិដោយឡែក?
ក្នុងសង្គមខ្មែរមួយចំនួនតែងតែគិតថា ឲ្យតែអ្នកណារកស៊ី ឬធ្វើការបានប្រាក់ខែច្រើនជាង គឺអ្នកនោះមានទ្រព្យសម្បត្តិច្រើនជាងហើយ ប៉ុន្តែបើមើលទៅតាមទិដ្ឋភាពច្បាប់ គឺមិនស្របទៅតាមចំណុចនេះទេ។ ក្នុងករណីដែលប្តីរកចំណូល ឬទទួលបានប្រាក់ខែច្រើនជាង បើទោះបីប្រពន្ធនៅតែផ្ទះមើលថែទាំកូនគ្មានប្រាក់ចំណូលក៏ដោយគឺប្រពន្ធត្រូវមានសិទ្ធិស្មើគ្នា (ប្តី) លើប្រាក់បៀវត្សរ៍ ឬចំណូលដែលភាគីខាងប្តីរកបាន និងមានសិទ្ធិស្មើគ្នាលើទ្រព្យសម្បត្តិរួមក្នុងអំឡុងអាពាហ៍ពិពាហ៍។ បើផ្អែកតាមមាត្រា ៩៨០ កថាខណ្ឌទី ៣ នៃច្បាប់បានកំណត់ថា ការងារគេហកិច្ចត្រូវចាត់ទុកថាមានតម្លៃស្មើនឹងការងារដែលធ្វើនៅក្រៅផ្ទះដែរ។
ចំពោះការប្រើប្រាស់ និងគ្រប់គ្រងទ្រព្យសម្បត្តិដោយឡែក និងទ្រព្យសម្បត្តិរួម តើមានលក្ខណៈខុសគ្នាដូចម្តេច?
ចំពោះការប្រើប្រាស់ និងគ្រប់គ្រងទ្រព្យសម្បត្តិដោយឡែកគឺម្ចាស់ដែលជាទ្រព្យសម្បត្តិនោះផ្ទាល់គាត់អាចចាត់ចែងបានដោយសេរីដោយពុំចាំបាច់មានការយល់ព្រមពីភាគីម្ខាងទៀតឡើយ។
ចំពោះការប្រើប្រាស់ និងគ្រប់គ្រងទ្រព្យសម្បត្តិរួមគឺប្តីប្រពន្ធមានសិទ្ធិស្មើគ្នាក្នុងការប្រើប្រាស់នៅក្នុងទំហំដែលចាំបាច់ក្នុងជីវភាពគ្រួសារ ទទួលផលប្រយោជន៍ និងគ្រប់គ្រងទៅលើទ្រព្យសម្បត្តិនោះ។ ដោយឡែកចំពោះការលក់ ការចាត់ចែងផ្សេងៗនូវទ្រព្យសម្បត្តិនោះវិញ ត្រូវតែមានការព្រមព្រៀងប្តីប្រពន្ធទាំង ២ នាក់ទើបអាចធ្វើបាន ពុំអាចចាត់ចែងបានដោយសេរីតាមចិត្តរបស់ភាគីណាម្នាក់ដូចទ្រព្យសម្បត្តិដោយឡែកបាននោះទេ។
ក្រោយពីរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍បាន ២ ឆ្នាំ ឪពុកម្តាយខាងស្រីបានចែកទ្រព្យសម្បត្តិឲ្យ។ លុះ ១ ឆ្នាំក្រោយមកអ្នកទាំង ២ បានលែងលះគ្នា។ តើទ្រព្យសម្បត្តិដែលឪពុកម្តាយខាងស្រីចែកឲ្យនោះបែងចែកតាមរបៀបណា?
ជាគោលការណ៍ទ្រព្យសម្បត្តិដែលឪពុកម្តាយខាងស្រីចែកឲ្យនេះគឺអាស្រ័យទៅលើឆន្ទៈរបស់គាត់មានន័យថា តើគាត់ចង់ចែកឲ្យកូនស្រីគាត់តែម្នាក់ ឬចែកឲ្យកូនទាំង ២ ? ដើម្បីជាការឆ្លើយតបទាក់ទងទៅនឹងសំណួរខាងលើ សូមធ្វើការបែងចែកជា ២ ករណី ៖
ក្នុងករណីដែលឪពុកម្តាយខាងស្រីបានកំណត់ថា ទ្រព្យសម្បត្តិដែលគាត់ចែកឲ្យនោះគឺឲ្យទៅកូនស្រីរបស់គាត់តែម្នាក់ប៉ុណ្ណោះ ដូច្នេះទ្រព្យសម្បត្តិនោះត្រូវបានមកលើភាគីខាងប្រពន្ធ បើទោះបីជាទ្រព្យសម្បត្តិនោះបានក្នុងអំឡុងពេលរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ក៏ដោយ។ ចំណុចនេះគឺផ្អែកតាមបញ្ញត្តិនៃមាត្រា ៩៨០ កថាខណ្ឌទី ២ ចំណុច ក នៃក្រមរដ្ឋប្បវេណីឆ្នាំ ២០០៧។
ក្នុងករណីឪពុកម្តាយខាងស្រីបានកំណត់ថា ទ្រព្យសម្បត្តិដែលគាត់ចែកឲ្យនោះគឺឲ្យទៅកូនស្រី និងកូនប្រុស។ មានន័យថា ទ្រព្យសម្បត្តិដែលគាត់ចែកឲ្យនោះគឺឲ្យទៅកូនទាំង ២ នាក់ ដូច្នេះទ្រព្យសម្បត្តិនោះត្រូវចាត់ទុកថាជាទ្រព្យសម្បត្តិរួមរបស់ប្តីប្រពន្ធ។ ដូច្នេះនៅពេលអ្នកទាំង ២ នាក់ បានលែងលះគ្នានាំឲ្យទ្រព្យសម្បត្តិនោះ ត្រូវបែងចែកតាមកំណត់ច្បាប់ នេះបើផ្អែកតាមបញ្ញត្តិនៃមាត្រា ៩៨០ កថាខណ្ឌទី ២ ចំណុចខនៃក្រមរដ្ឋប្បវេណីឆ្នាំ ២០០៧៕