ភ្នំពេញ៖ កិច្ចការពារកុមារគឺជាការងារសំខាន់មួយក្នុងការធានាឱ្យមានការអភិវឌ្ឍន៍ ហើយវាតម្រូវឲ្យដើរទន្ទឹមគ្នាជាមួយនឹងការអប់រំ។
កម្ពុជា ដែលជាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ហើយលទ្ធភាពទទួលបានធនធាននៅមានកម្រិត កុមារនៅតែប្រឈមមុខនឹងការរំលោភបំពាន ការការពារសិទ្ធិ និងសុខុមាលភាពរបស់ពួកគេទាមទារវិធីសាស្ត្រទូលំទូលាយនិងពហុភាគី។
ក្រសួងសង្គមកិច្ច អតីតយុទ្ធជននិងយុវនីតិសម្បទា តំណាងដោយអ្នកនាំពាក្យលោក តូច ចាន់នី បានទទួលស្គាល់ថា កុមារកម្ពុជានៅតែបន្តប្រឈមមុខនឹងអំពើហិង្សា ការរំលោភបំពាន ការកេងប្រវ័ញ្ច និងការមិនយកចិត្តទុកដាក់។
បញ្ហាទាំងនេះបានបង្អាក់ដំណើរការអភិវឌ្ឍសង្គម ដែលជះឥទ្ធិពលដល់ទាំងអ្នកមាននិងអ្នកក្រ ដោយវិសមភាពយេនឌ័រ ភាពក្រីក្រក្នុងទីក្រុង ភាពខ្វះខាតនៅជនបទ ការបំបែកគ្រួសារដោយសារការធ្វើចំណាកស្រុក ភាពអត់ការងារធ្វើ និងអាកប្បកិរិយាសង្គមអវិជ្ជមាន សុទ្ធតែធ្វើឱ្យស្ថានការណ៍កាន់តែធ្ងន់ធ្ងរឡើង។
យោងតាមរបាយការណ៍នោះបានបង្ហាញថា៖ «កុមារទទួលរង និងជួបប្រទះអំពើហិង្សានៅកន្លែងសាធារណៈ ផ្ទះ សាលារៀន សហគមន៍ និងកន្លែងសាសនា ក៏ដូចជាតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិត»។
ផ្អែកតាមការអង្កេតប្រជាសាស្ត្រ និងសុខភាពនៅកម្ពុជាឆ្នាំ ២០២១-២០២២ បង្ហាញថា ចំនួន ៦៦ភាគរយនៃកុមារកម្ពុជាអាយុពី១ឆ្នាំទៅ១៤ឆ្នាំ ធ្លាប់រងនូវការដាក់ពិន័យ ពីមនុស្សពេញវ័យក្នុងគ្រួសារ។
ក្នុងនោះកុមារបីនាក់ក្នុងចំណោមប្រាំនាក់ស្មើនឹង ៥៩ ភាគរយ ធ្លាប់ទទួលរងនូវការដាក់ពិន័យលើផ្លូវចិត្ត កុមារ ៤៣ភាគរយ ធ្លាប់ទទួលរងនូវការដាក់ពិន័យលើរាងកាយ និង៥ភាគរយ ធ្លាប់ទទួលរងនូវការដាក់ពិន័យលើរាងកាយធ្ងន់ធ្ងរ។
មនុស្សពេញវ័យក្នុងគ្រួសារចំនួន២៧ភាគរយ ជឿថា ការដាក់វិន័យលើរាងកាយជាការចាំបាច់ដើម្បីប្រៀនប្រដៅកូនឱ្យបានត្រឹមត្រូវ។ ការអង្កេតក៏បានបង្ហាញផងដែរថា ២៣ភាគរយនៃកុមារអាយុ ១-១៤ឆ្នាំ មិនធ្លាប់ទទួលរងនូវវិធីសាស្ត្រប្រៀនប្រដៅដោយការដាក់ពិន័យពីមនុស្សពេញវ័យក្នុងគ្រួសារ មួយខែមុនអង្កេត។
លោក ចាន់នី បានឱ្យដឹងថា៖ «នៅឆ្នាំ២០២២ ការសិក្សាស្តីពីការបញ្ឈប់គ្រោះថ្នាក់ការកេងប្រវ័ញ្ច និងការរំលោភបំពានផ្លូវភេទលើកុមារ តាមប្រព័ន្ធអនឡាញ បានរកឃើញថា ១១ភាគរយ នៃអ្នកប្រើប្រាស់អ៊ិនធឺណិតដែលមានអាយុពី ១២ឆ្នាំ ដល់ ១៧ឆ្នាំ នៅប្រទេសកម្ពុជា បានទទួលរងការកេងប្រវ័ញ្ច និងការរំលោភបំពានផ្លូវភេទតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ»។
ទាំងនោះ រួមមាន ការគំរាមកំហែងឱ្យកុមារចូលរួមក្នុងសកម្មភាពផ្លូវភេទ ការចែករំលែករូបភាពផ្លូវភេទរបស់ពួកគេដោយ គ្មានការអនុញ្ញាត ឬការបង្ខិតបង្ខំពួកគេឱ្យចូលរួមក្នុងសកម្មភាពផ្លូវភេទតាមរយៈការសន្យាផ្តល់ប្រាក់ឬអំណោយ។
អំពើហិង្សាលើកុមារជារឿយៗត្រូវបានប្រព្រឹត្តដោយមនុស្សពេញវ័យ និងកុមារដែលមានវ័យច្រើនជាង ដែល មានតួនាទីជាអ្នកមើលថែទាំកុមារ រួមមានឪពុកម្តាយ បងប្អូនបង្កើត សាច់ញាតិ គ្រូបង្រៀន មិត្តភក្តិនៅសាលារៀន សមាជិកសហគមន៍ អ្នកដឹកនាំសាសនា និងអ្នកថែទាំនៅក្នុងកន្លែងថែទាំកុមារ។
របាយការណ៍បន្ដថា អំពើហិង្សាលើកុមារមានទម្រង់ជាច្រើន និងមានការជំរុញពីកត្តាជាច្រើននៅកម្រិតគ្រួសារ សហគមន៍ និងសង្គម ដូច្នេះដំណោះស្រាយនានាចាំបាច់ត្រូវដោះស្រាយតាមរយៈអន្តរាគមន៍ចម្រុះគ្នា។
ដើម្បីលើកកម្ពស់សុខុមាលភាព និងកិច្ចការពារកុមារ ប្រទេសកម្ពុជាបានផ្តល់សច្ចាប័នអនុសញ្ញាអន្តរ ជាតិជាច្រើន រួមមានៈអនុសញ្ញាស្តីពីសិទ្ធិកុមារឆ្នាំ១៩៩២ ពិធីសារបន្ថែមស្តីពីការចូលរួមរបស់កុមារនៅក្នុងជម្លោះប្រដាប់អាវុធ និងពិធីសារស្តីពីអំពើជួញដូរកុមារ ពេស្យាចារកុមារ និងរូបភាពអាសអាភាសកុមារនៅឆ្នាំ២០០២ និងអនុសញ្ញាទីក្រុងឡាអេស្តីពីកិច្ចការពារកុមារ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទាក់ទងនឹងស្មុំកូនអន្តរជាតិនៅឆ្នាំ២០០៧ ជាដើម។
នៅថ្នាក់ជាតិ កម្ពុជាបានបង្កើតក្របខណ្ឌច្បាប់ដ៏រឹងមាំមួយដែលដើរតួជាមូលដ្ឋានគ្រឹះសម្រាប់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងការពារកុមារ។
វឌ្ឍនភាពដ៏សំខាន់បំផុតមួយក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ គឺការដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ច្បាប់ស្ដីពីយុត្តិធម៌អនីតិជន អមដោយការបើកដំណើរការផែនការយុទ្ធសាស្ត្រ និងប្រតិបត្តិការរបស់ច្បាប់ស្ដីពីយុត្តិធម៌អនីតិជន (JJLSOP) ក្នុងឆ្នាំ២០១៨។
លោក Billy Gorter នាយកប្រតិបត្តិនៃ This Life ជាអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដែលបំពេញបេសកកម្មផ្តល់សិទ្ធិអំណាចដល់សហគមន៍មូលដ្ឋាន តាមរយៈការអប់រំ ការអភិវឌ្ឍន៍សហគមន៍ បាននិយាយថា៖ «នេះជាជំហានដ៏សំខាន់មួយឆ្ពោះទៅរកការបង្កើតប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ដែលងាយស្រួលសម្រាប់កុមារជាងមុន ដោយសង្កត់ធ្ងន់លើការស្តារនីតិសម្បទាលើការផ្តន្ទាទោសចំពោះជនល្មើសវ័យក្មេង»។
បញ្ហាប្រឈមក្នុងការអនុវត្ត
ឧបសគ្គចម្បងមួយគឺកង្វះតុលាការជំនាញ និងបុគ្គលិកដែលបានទទួលការបណ្តុះបណ្តាលគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីដោះស្រាយសំណុំរឿងពាក់ព័ន្ធនឹងកុមារ។
លោក Gorter បាននិយាយថា មន្ត្រីអនុវត្តច្បាប់ និងបុគ្គលិកតុលាការជារឿយៗខ្វះការបណ្តុះបណ្តាលចាំបាច់ក្នុងសិទ្ធិកុមារ និងនីតិវិធីយុត្តិធម៌អនីតិជន ងការដោះស្រាយបញ្ហាឱ្យតំណាងផ្លូវច្បាប់មិនគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់អនីតិជន និងការពន្យារពេលក្នុងដំណើរការយុត្តិធម៌។
លោក Gorter បានពន្យល់ថា៖ «ភាពក្រីក្រ និងកង្វះការអប់រំធ្វើឱ្យស្ថានការណ៍កាន់តែស្មុគស្មាញ ធ្វើឱ្យកុមារពីមជ្ឈដ្ឋានជួបការលំបាក ងាយនឹងទទួលរងការកេងប្រវ័ញ្ច និងមិនសូវទទួលបានការប្រឹក្សាផ្នែកច្បាប់ត្រឹមត្រូវ»។
លោកបន្ដថា ស្ថានភាពចង្អៀតណែនក្នុងពន្ធនាគារកម្ពុជា បញ្ជាក់ពីតម្រូវការបន្ទាន់ ដោយសារជនល្មើសវ័យក្មេងជាច្រើនត្រូវរស់នៅក្នុងពន្ធនាគារជាមួយអ្នកទោសពេញវ័យ ដែលពួកគេត្រូវបានប្រឈមមុខនឹងគ្រោះថ្នាក់ និងការកេងប្រវ័ញ្ចបន្ថែមទៀត។
លោកបានលើកឡើងថា បញ្ហាប្រឈមសំខាន់មួយទៀតគឺកង្វះប្រព័ន្ធត្រួតពិនិត្យ និងប្រមូលទិន្នន័យគ្រប់គ្រាន់ ដែលរារាំងដល់ការវាយតម្លៃប្រសិទ្ធភាពនៃច្បាប់ និងគោលនយោបាយដែលមានស្រាប់។
គម្លាតនៃព័ត៌មាននេះធ្វើឱ្យមានការលំបាកក្នុងការកំណត់អត្តសញ្ញាណតំបន់ដែលត្រូវការការកែលម្អ និងបង្កើតអន្តរាគមន៍គោលដៅដែលដោះស្រាយបញ្ហាឫសគល់នៃការប្រព្រឹត្តខុស និងការកេងប្រវ័ញ្ចលើអនីតិជន។
ការការពារកុមារងាយរងគ្រោះបំផុត
ខណៈការអប់រំគឺជាធាតុផ្សំដ៏សំខាន់នៃការអភិវឌ្ឍន៍កុមារ វាក៏មានសារៈសំខាន់ដូចគ្នាដែរក្នុងការធានាថាកុមារត្រូវបានការពារពីគ្រោះថ្នាក់នានា។
អង្គភាពការពារកុមារ (CPU) ជាដៃគូរវាងមូលនិធិកុមារកម្ពុជា (CCF) និងអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិកម្ពុជា បានដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនេះ។
បង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ CPU មានភារកិច្ចស៊ើបអង្កេតបទល្មើសធ្ងន់ធ្ងរលើអនីតិជនរួមទាំងការរំលោភបំពានផ្លូវភេទ អំពើហិង្សាលើរាងកាយនិងការជួញដូរ។ អង្គភាពបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការនាំជនល្មើសមកកាត់ទោស និងការពារកុមារដែលងាយរងគ្រោះពីគ្រោះថ្នាក់បន្ថែមទៀត។
លោក James McCabe ជានាយកប្រតិបត្តិអង្គភាព CPU គូសបញ្ជាក់ពីសមិទ្ធផលរបស់អង្គភាពក្នុងរយៈពេលមួយទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ ដែលរួមមានការចាប់ខ្លួនជនល្មើសជិត ២ពាន់នាក់ និងការកាត់ទោសដាក់ពន្ធនាគារ។
លោកឱ្យដឹងថា៖ «អង្គភាពរបស់យើងសម្រេចបាននូវកិច្ចការខាន់ៗ មិនត្រឹមតែក្នុងការចាប់ខ្លួន និងការកាត់ទោសប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងក្នុងការជួយសង្គ្រោះជនរងគ្រោះពីបញ្ហានានាផងដែរ»។
លើសពីសមិទ្ធផលការពារកុមារ អង្គភាព CPU បានផ្តល់ការគាំទ្រដល់សមាជិកគ្រួសារជាង ១០៥០០ នាក់ និងតំណាងផ្នែកច្បាប់ដោយឥតគិតថ្លៃដល់ជនរងគ្រោះចំនួន ១១០១នាក់។
ភាពក្រីក្រ ការអប់រំ និងសក្ដានុពលគ្រួសារ
ការសម្រេចបាននូវសិទ្ធិកុមារនៅកម្ពុជាត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់យ៉ាងជិតដិតទៅនឹងបញ្ហាសង្គមជាមួយភាពក្រីក្រ ការអប់រំ និងសក្ដានុពលគ្រួសារ។
លោក Gorter បានឱ្យដឹងថា៖ «ភាពក្រីក្របានលេចចេញជាឧបសគ្គយ៉ាងសំខាន់ចំពោះការសម្រេចបានពេញលេញនៃសិទ្ធិកុមារនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា»។
កុមារដែលមានប្រវត្តិជួបវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចងាយរងគ្រោះនឹងការកេងប្រវ័ញ្ច និងមិនសូវមានលទ្ធភាពទទួលបានជំនួយផ្នែកច្បាប់។
លោកបានបន្ថែមថា ការសិក្សាបានរកឃើញថា គ្រួសាររបស់កុមារជាប់ពន្ធនាគារ តែងតែជួបការលំបាកក្នុងការផ្តល់ជំនួយផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងសម្ភារៈ ដែលធ្វើឱ្យបញ្ហាប្រឈមកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរឡើង។
ការអប់រំគឺជាកត្តាសំខាន់មួយទៀតក្នុងការការពារសិទ្ធិកុមារ។ ការសិក្សាបានបង្ហាញថា ៧០ភាគរយ នៃកុមារដែលបានស្ទង់មតិមិនបានចូលរៀននៅពេលពួកគេត្រូវបានគេចាប់ខ្លួន ហើយ ២៤ភាគរយ បានចាកចេញពីសាលារៀនមុនពេលឈានដល់ថ្នាក់ទី៦។
លោក Gorter បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា៖ «ការជាប់ពន្ធនាគារកាន់តែរំខានដល់ការអប់រំរបស់ពួកគេ ប៉ះពាល់ដល់ការរំពឹងទុកនាពេលអនាគតរបស់ពួកគេ»។
សក្ដានុពលគ្រួសារក៏ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការការពារសិទ្ធិកុមារផងដែរ។ ខណៈពេលដែលកុមារភាគច្រើនដែលត្រូវបានស្ទាបស្ទង់កំពុងរស់នៅជាមួយសមាជិកគ្រួសារមុនពេលចាប់ខ្លួន ករណីនៃអស្ថិរភាពក្នុងគ្រួសារ ដូចជាការលែងលះ ឬឪពុកម្តាយដែលបានស្លាប់គឺជារឿងធម្មតា។
ការជាប់ឃុំឃាំងរបស់កុមារអាចធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងគ្រួសារ និងហិរញ្ញវត្ថុកាន់តែតានតឹង បង្កើតវដ្តនៃគុណវិបត្តិដែលពិបាកបំបែក។
លោក Gorter បានបញ្ជាក់ថា៖ «ដើម្បីការពារសិទ្ធិកុមារយ៉ាងពិតប្រាកដ យើងត្រូវដោះស្រាយបញ្ហាឫសគល់នៃការរំលោភបំពាន។ នេះមានន័យថា ការដោះស្រាយភាពក្រីក្រ ការកែលម្អលទ្ធភាពទទួលបានការអប់រំ ការគាំទ្រគ្រួសារ និងការផ្តល់ឱកាសសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍជំនាញ និងការងារ»។
ការពង្រឹងគម្លាត៖ ការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសម្រាប់សិទ្ធិកុមារ
ការការពារសិទ្ធិកុមារនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាទាមទារឱ្យមានកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរួមគ្នាពីភាគីពាក់ព័ន្ធជាច្រើន រួមមានរដ្ឋាភិបាល អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល និងសហគមន៍មូលដ្ឋាន។
ការស្រាវជ្រាវថ្មីៗបង្ហាញពីតម្រូវការសំខាន់សម្រាប់ការសហការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើង ដើម្បីអនុវត្តច្បាប់ស្តីពីយុត្តិធម៌អនីតិជនប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព និងការពារសុខុមាលភាពរបស់កុមារ។
លោក Gorter និយាយថា៖ «ការគាំទ្រសហគមន៍មានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ការធ្វើសមាហរណកម្មឡើងវិញដោយជោគជ័យនៃជនល្មើសវ័យក្មេង។ កម្មវិធីរបស់យើងធ្វើការដើម្បីអប់រំសហគមន៍ កាត់បន្ថយការមាក់ងាយ និងបង្កើតបរិយាកាសគាំទ្រដែលកុមារទាំងនេះអាចលូតលាស់ និងឈានដល់សក្តានុពលពេញលេញរបស់ពួកគេ»។
ដូចដែលរបាយការណ៍របស់អង្គការនេះបានសន្និដ្ឋានបានបង្ហាញថា៖ «អនាគតនៃសិទ្ធិកុមារនៅកម្ពុជា អាស្រ័យទៅលើការធ្វើសមាហរណកម្មប្រកបដោយជោគជ័យនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងពីរដ្ឋាភិបាល អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល និងសហគមន៍មូលដ្ឋាន ដោយធ្វើការរួមគ្នាដើម្បីបង្កើតបរិយាកាសយុត្តិធម៌ និងការគាំទ្រសម្រាប់កុមារគ្រប់រូប»។
លោក Gorter បានកត់សម្គាល់ថា៖ «វិធីសាស្ត្រសហការនេះកំណត់ស្តង់ដាថ្មីមួយសម្រាប់របៀបដែលរដ្ឋាភិបាល និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលអាចធ្វើការរួមគ្នាដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាសង្គមដ៏ស្មុគស្មាញ បង្កើតគំរូដែលអាចជំរុញគំនិតផ្តួចផ្តើមស្រដៀងគ្នានៅទូទាំងអាស៊ីអាគ្នេយ៍»។
ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនេះ កម្ពុជាបានផ្តល់សច្ចាប័នលើអនុសញ្ញាអន្តរជាតិមួយចំនួន និងបានអនុម័តច្បាប់ និងគោលនយោបាយផ្សេងៗ រួមទាំងគោលនយោបាយជាតិស្តីពីប្រព័ន្ធការពារកុមារ (២០១៩-២០២៩) និងផែនការសកម្មភាពដើម្បីទប់ស្កាត់ និងឆ្លើយតបចំពោះការកេងប្រវ័ញ្ចផ្លូវភេទលើកុមារតាមអ៊ីនធឺណិត (២០២១-២០២៥)។
លោក ចាន់នី បានលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលនៅតែបន្តធ្វើការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល និងអ្នកពាក់ព័ន្ធដទៃទៀត ដើម្បីពង្រឹងប្រព័ន្ធការពារកុមារ កែលម្អការថែទាំ និងធានាថា កុមារគ្រប់រូបនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានឱកាសធំឡើងក្នុងបរិយាកាសប្រកបដោយសុវត្ថិភាព និងការថែរក្សា៕