ភ្នំពេញ៖ នៅពេលដែលបច្ចេកវិទ្យាបន្តវិវឌ្ឍន៍ក្នុងល្បឿនយ៉ាងលឿន ការកើនឡើងនៃបញ្ញាសិប្បនិមិត្ត (AI) និងកម្មវិធីផ្សេងៗបានទាក់ទាញទាំងភាពវិជ្ជមាននិងក្តីបារម្ភ។
បច្ចេកវិទ្យាមួយដែលត្រូវបានស្គាល់ជា " Deepfake" ឥឡូវនេះកំពុងបង្កើនឥទ្ធិពលរបស់វានៅទូទាំងពិភពលោក ជាពិសេសនៅប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងនាពេលថ្មីៗនេះ ដែលវាបានក្លាយជាឧបករណ៍សម្រាប់ការរំលោភបំពានផ្លូវភេទតាមប្រព័ន្ធឌីជីថល។
ទោះបីជាប្រទេសកម្ពុជាមិនទាន់ប្រឈមមុខនឹងការកើនឡើងដូចគ្នានៃឧក្រិដ្ឋកម្មដែលទាក់ទងនឹងការក្លែងបន្លំយ៉ាងជ្រៅ Deepfake ក៏ដោយ ក៏ត្រូវតែមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ក្នុងការការពារប្រជាជនរបស់ខ្លួនពីគ្រោះថ្នាក់ដែលកំពុងកើនឡើងដែលបណ្តាលមកពីបច្ចេកវិទ្យានេះ។
Deepfakes ផ្សំពីពាក្យ "Deep Learning" និង "Fake" ពាក់ព័ន្ធនឹងមាតិកាបង្កើតដោយ AI ដែលអាចរចនាវីដេអូ រូបភាព ឬសម្លេងរបស់នរណាម្នាក់ បើទោះបីជា រូបគេមិនបាននិយាយ ឬធ្វើពិតប្រាកដក៏ដោយ។
ខណៈពេលបច្ចេកវិទ្យា Deepfake ត្រូវបានប្រើប្រាស់ស្របច្បាប់ក្នុងការកម្សាន្ត ដូចជានៅក្នុងខ្សែភាពយន្ត ឬបទបង្ហាញនិម្មិត ពួកវាក៏បានលេចចេញជាឧបករណ៍សម្រាប់ព័ត៌មានមិនពិត ការក្លែងបន្លំ និងការរំលោភបំពាន ជាពិសេសប្រឆាំងនឹងស្ត្រី និងបុគ្គលដែលងាយរងគ្រោះ។
នៅក្នុងប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង បច្ចេកវិទ្យា Deepfake ត្រូវបានកេងប្រវ័ញ្ចដើម្បីបង្កើត និងចែកចាយរូបភាព និងវីដេអូផ្លូវភេទក្លែងក្លាយ ដែលជារឿយៗផ្តោតលើស្ត្រី និងក្មេងស្រីជំទង់។
ពិរុទ្ធជនប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធ ដូចជា តេឡេក្រាម (Telegram) ដើម្បីចែករំលែកមាតិកាខុសច្បាប់ ដែលបង្កឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ដល់អារម្មណ៍ និងផ្លូវចិត្តយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់ជនរងគ្រោះ។
យោងតាមការចុះផ្សាយរបស់ BBC កាលពីសប្តាហ៍មុន បានឱ្យដឹងថា៖ «ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានសប្តាហ៍ថ្មីៗនេះ ក្នុងបណ្តាញក្រុមជជែកតាមតេឡេក្រាមមួយចំនួនធំ ដែលភាគច្រើនដំណើរការដោយក្មេងជំទង់ ត្រូវបានគេរកឃើញថាបាននិងកំពុងបង្កើត Deepfake ផ្លូវភេទ ដោយប្រើរូបថតវេជ្ជបណ្ឌិតរបស់នារីវ័យក្មេង»។
ទោះបីជាកម្ពុជាមិនទាន់ជួបប្រទះនូវការប្រើប្រាស់ Deepfake យ៉ាងទូលំទូលាយក៏ដោយ ក៏អ្នកជំនាញជំរុញឱ្យប្រទេសនេះចាត់វិធានការទុកជាមុន។
លោក ជិន សុវណ្ណ ប្រធាននាយកដ្ឋានបច្ចេកវិទ្យានៃក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ដ្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្ដន៍ បានឱ្យដឹងថា Deepfake ប្រើប្រាស់វិធីសាស្រ្ត Generative Adversarial Network ម៉ូដែលដើម្បីធ្វើការប្លែងរូបភាព ឬវីដេអូមួយទៅជារូបភាពផ្សេងមួយទៀត ដែលជាទូទៅវាអាចប្រើក្នុងវិស័យខ្សែភាពយន្ត គំនូរជីវចលជាដើម។
លោកប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «តែយ៉ាងណាមិញ បច្ចេកវិទ្យានេះក៏ត្រូវបានយកទៅប្រើប្រាស់ក្នុងផ្លូវអវិជ្ជមានផងដែរ រួមមានការបំប្លែងរូបភាព ឬ វីដេអូក្នុងវិស័យខ្សែភាពយន្តងងឹតជាដើម (ដែលមានឈ្មោះថា Deepnude)»។
លោក សុវណ្ណ បានបន្ដថា ថ្មីៗនេះ Amazon, Facebook និង Microsoft បានសហការគ្នាដើម្បីបង្កើតនូវការប្រកួតលើការចាប់នូវការបំប្លែងរូបភាព ឬវីដេអូ (Deepfake detection challenge - DFDC)។
យ៉ាងណាមិញ លោកបញ្ជាក់ថា ប្រជាពលរដ្ឋគួរប្រុងប្រយ័ត្ននូវការព្យាយាមបន្លំទាំងឡាយ និងកុំប្រើប្រាស់ប្រភពព័ត៌មាន ឬការចែកចាយណាមួយមិនច្បាស់លាស់ ដែលអាចបណ្តាលឱ្យខ្លួនឯងត្រូវបានជនអនាមិកវាយប្រហារ ឬទាញយកនូវព័ត៌មានផ្ទាល់ខ្លួនទៅប្រពឹត្តរឿងខុសឆ្គងណាមួយ។
លោក លីម សង្វា ស្ថាបនិក និងអ្នកនាយកប្រតិបត្ដិ ArrowDot បានឱ្យដឹងថា តាមការសិក្សាកន្លងមក បច្ចេកវិទ្យា Deepfake មានយូរហើយដែរ ដែលជាទូទៅ គេប្រើវាក្នុងគោលដៅពីរ គឺល្អ និងអាក្រក់។
លោកបាននិយាយថា៖ «វាមានប្រយោជន៍ នៅពេលយើងចង់ធ្វើបទបង្ហាញអ្វីមួយដោយមិនចង់ចំណាយពេលក្នុងការដើរតួសម្ដែងខ្លួនឯង។ អ៊ីចឹង យើងអាចប្រើ Tools ដែលបច្ចុប្បន្នបច្ចេកវិទ្យាកាន់តែទូលំទូលាយក្នុងការបង្កើតរូបភាព ឬវីដេអូលក្ខណៈជា Deepfake»។
យ៉ាងណាមិញ Deepfake ត្រូវបានប្រើប្រាស់ក្នុងគោលដៅមិនល្អច្រើនជាង ដោយការបង្កើតព័ត៌មានមិនពិតពីការកេងចំណេញប្រាក់លើបណ្ដាញអ៊ីនធឺណិតចំពោះការបង្កើតវីដេអូផ្សេងៗពីបុគ្គលល្បីៗ ដែលជាក់ស្ដែងបុគ្គលនោះមិនបានសម្ដែង ឬនិយាយពាក្យពេចន៍នោះឡើយ។
ស្ថាបនិកសាលាបង្រៀនបច្ចេកវិទ្យាដែលផ្ដោតសំខាន់លើរ៉ូបូតរូបនេះ បានបន្ដថា បច្ចុប្បន្ននៅកម្ពុជាមិនទាន់មានឃើញបទល្មើសប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យា Deepfake នៅឡើយទេ។
លោក សង្វា បាននិយាយថា៖ «យើងត្រូវការមាតិកាច្រើនដើម្បីធ្វើការប្រៀបធៀបករណីពិត ឬ Deepfake ដោយទាមទារការប្រមូលព័ត៌មានពីប្រភពផ្សេងៗ ហើយចំពោះសូហ្វវែលខ្លះទៀត យើងមើលលើរូបភាពលម្អៀងថា តើវាស៊ីមេទ្រីគ្នានៃរាងកាយ។ សូហ្វវែលអាចបង្កើត Deepfake ដូច្នេះវាប្រាកដជាមានសូហ្វវែលដើម្បីកំណត់សម្គាល់វា»។
លោកបានបញ្ជាក់ថា លោកជឿថា នឹងមានការបោកប្រាស់ដោយប្រើសម្លេងរបស់បុគ្គលម្នាក់ទៅខ្ចីលុយបងប្អូន សាច់ញាតិ ឬមិត្ដភក្ដិតាមរយៈការបង្កើតសំឡេង Deepfake ឬរូបភាពនេះ។
លោក សង្វា យល់ថា កម្ពុជាគួរមានបច្ចេកវិទ្យា ឬច្បាប់សម្រាប់គ្រប់គ្រងការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាទាំងអស់នេះ។
នៅក្នុងប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង អ្នកដែលត្រូវបានរកឃើញថាមានពិរុទ្ធពីបទបង្កើត Deepfake ផ្លូវភេទ អាចជាប់គុករហូតដល់ ៥ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់រហូតដល់ ៥០លានវ៉ុន (៣៧៥០០ ដុល្លារអាមេរិក)។
ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ មិនទាន់អាចសុំការអត្ថាធិប្បាយអំពីករណី Deepfake និងវិធានការពីលោក សុខ និត្យា ប្រធាននាយកដ្ឋានប្រឆាំងបទល្មើសបច្ចេកវិទ្យានៃក្រសួងមហាផ្ទៃ នៅឡើយទេនៅថ្ងៃនេះ៕