.jpg)
ទីក្រុងចំនួន ៣ របស់ប្រទេសកម្ពុជារួមមាន រាជធានីភ្នំពេញ សៀមរាប និងខេត្តបាត់ដំបងត្រូវបានជ្រើសរើសជាបណ្តាញទីក្រុងឆ្លាតអាស៊ាន (Smart City) បន្ទាប់ពីមេដឹកនាំទាំងអស់នៃប្រទេសជាសមាជិកបានឯកភាពលើគំនិតផ្តួចផ្តើមឲ្យមានទីក្រុងឆ្លាតវៃ ដែលស្នើដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រីសិង្ហបុរី លោក Lee Hsien Loong នៅក្នុងអំឡុងពេលកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី ៣២ ដែលបានប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅប្រទេសសិង្ហបុរីកាលពីខែមេសាកន្លងទៅ។
បណ្តាញនៃទីក្រុងឆ្លាតវៃមានបំណងបង្កើនការតភ្ជាប់ក្នុងតំបន់នឹងត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយមានទីក្រុងចំនួន ២៦។ យោងតាមកំណត់ត្រាគំនិតផ្តួចផ្តើមនៃបណ្តាញទីក្រុងឆ្លាតវៃអាស៊ាន បណ្តាញទីក្រុងឆ្លាតអាស៊ានត្រូវបានគេមើលឃើញថា ជាវេទិការួមគ្នាមួយដែលទីក្រុងចំនួន ៣ ពីរដ្ឋជាសមាជិកអាស៊ានទាំងអស់រួមគ្នាធ្វើការឆ្ពោះទៅរកគោលដៅរួមនៃការអភិវឌ្ឍទីក្រុងប្រកបដោយភាពវៃឆ្លាត និងមាននិរន្តរភាពដោយយកបច្ចេកវិទ្យាជាចម្បង។
បណ្តាប្រទេសអាស៊ានទទួលស្គាល់ថាបច្ចេកវិទ្យា និងឌីជីថលអាចត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីដោះស្រាយនូវផលប៉ះពាល់នៃការធ្វើនគរូបនីយកម្មយ៉ាងឆាប់រហ័ស ដូចជា ការកកស្ទះក្នុងទីក្រុង គុណភាពទឹក និងខ្យល់ ការបែងចែកទីក្រុង និងជនបទ សន្តិសុខ និងសុវត្ថិភាពរបស់ប្រជាជន។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយនៅខេត្តសៀមរាប និងបាត់ដំបង គេមិនទាន់ឃើញមានគម្រោងជាក់លាក់ណាមួយត្រូវបានស្នើឡើងដើម្បីអភិវឌ្ឍជាទីក្រុងឆ្លាតនោះទេ ប៉ុន្តែសម្រាប់រាជធានីភ្នំពេញអ្នកទទួលខុសត្រូវរៀបចំគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ក្រុងរណបជ្រោយចង្វារបានបញ្ជាក់ថា គម្រោងនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយផ្អែកលើគោលគំនិតទីក្រុងឆ្លាតវៃជាចម្បង។
លោក ទូច សំណាង អគ្គនាយករងក្រុមហ៊ុន OCIC ដែលអភិវឌ្ឍក្រុងរណបជ្រោយចង្វារមានប្រសាសន៍ថា៖ «គម្រោង OCIC ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយផ្អែកលើគំនិតទីក្រុងឆ្លាតវៃ ដើម្បីធានាឲ្យមានការអភិវឌ្ឍទីក្រុងប្រកបដោយនិរន្តរភាព និងភាពសន្សំសំចៃ»។
លោកបន្តថាយើងកំពុងធ្វើការងារលើការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធមួយចំនួនដូចជា ភ្លើងបំភ្លឺតាមផ្លូវគ្រប់គ្រងដោយកុំព្យូទ័រ ប្រព័ន្ធភ្លើង LED ដែលមានប្រសិទ្ធភាព និងភាពសន្សំសំចៃ ប្រព័ន្ធកាមេរ៉ាដាក់នៅគ្រប់ជ្រុងសម្រាប់សុវត្ថិភាព អ្នកដំណើរ ប្រព័ន្ធលូ និងអគ្គិសនីក្រោមដី ហើយគេហដ្ឋាន និងអគារទាំងអស់ត្រូវបានបំពាក់ដោយប្រព័ន្ធការពារធម្មជាតិ។ ម្យ៉ាងទៀតក្រសួងបរិស្ថានក៏បានចុះមកពិនិត្យដើម្បីធានាថានឹងមិនមានផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានទៅលើទឹក និងដីនោះទេ។
ទីក្រុងឆ្លាតក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ គឺជាគំនិតថ្មីមួយនៃទីក្រុងដែលផ្តល់ការរីកចម្រើនប្រកបដោយនិរន្តរភាព និងត្រូវបានរចនាឡើងដើម្បីលើកកម្ពស់សកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច ដែលមានសុខភាពល្អ អាចកាត់បន្ថយការបំពុលបរិស្ថាន ហើយជួយកែលម្អគុណភាពនៃជីវិតរបស់ប្រជាជនទៀតផង។
ក្នុងនាមជាទីក្រុងរីកចម្រើន និងធំបំផុតនៅកម្ពុជាភ្នំពេញដែលមានប្រជាជនរស់នៅជាង ២ លាននាក់ និងមានប្រជាជននឹងមានការធ្វើនគរូបនីយកម្មកាន់តែច្រើនថែមទៀតនាពេលអនាគត។ ទោះយ៉ាងណាគេមិនទាន់ឃើញមានបទប្បញ្ញត្តិណាមួយដើម្បីធានាឲ្យមានការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយនិរន្តរភាពព្រមទាំងផ្តោតលើបរិស្ថានហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូនការគ្រប់គ្រងកាកសំណល់ និងប្រព័ន្ធបង្ហូរទឹកនៅឡើយទេ។
លោក ទួស សាភឿន អគ្គលេខាធិការរងនៃគណៈស្ថាបត្យករកម្ពុជា និងជាស្ថាបត្យករអាស៊ានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ទីក្រុងឆ្លាតវៃតម្រូវឲ្យមានផែនការធំទូលាយសម្រាប់ទីក្រុងទាំងមូលមិនមែនត្រឹមទីក្រុងរណបនោះទេ។ ទីក្រុងឆ្លាតវៃ គួរតែមានចន្លោះបៃតង ដូចជាសួនច្បារដែលព័ទ្ធជុំវិញអគារសាធារណៈដើម្បីឱ្យមនុស្សអាចសម្រាក និងទទួលបានខ្យល់អាកាសបរិសុទ្ធ»។
លោកបានបន្ថែមថាទីក្រុងឆ្លាតវៃអាចកើតឡើងបានលុះត្រាតែមានមេដឹកនាំពូកែដែលធ្វើការលើផែនការមេដ៏ទូលំទូលាយក្នុងការអភិវឌ្ឍទីក្រុងពោលគឺមានផែនការមេតាមផ្លូវច្បាប់ច្បាស់លាស់ដែលគ្រប់គ្រងលើការប្រើប្រាស់ដី សំណុំបែបបទ ការរចនា ឬ ការប៉ុនប៉ងគ្រប់គ្រងលើការអភិវឌ្ឍទីក្រុង។ តំបន់នីមួយៗត្រូវតែកំណត់ឲ្យបានច្បាស់ថា ជាតំបន់លំនៅឋាន ពាណិជ្ជកម្ម ឬឧស្សាហកម្មដែលនឹងអាចពង្រីកឱកាសនៅក្នុងការអភិវឌ្ឍទីក្រុង និងដែលអាចជួយដល់ការរស់នៅឲ្យកាន់តែប្រសើរឡើង។
នៅក្នុងបរិបទនេះលោក សាភឿន ក៏បានព្រមានដែរថា ការមិនមានផែនការមេច្បាស់លាស់នឹងធ្វើឲ្យទីក្រុងក្លាយជាអនាធិបតេយ្យ។ ភ្នំពេញសព្វថ្ងៃតំបន់លំនៅឋាន និងឧស្សាហកម្មមួយចំនួនត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅកន្លែងជាមួយគ្នាដែលមានរោងចក្រកំពុងសាងសង់នៅជាប់សាលារៀន និងផ្ទះរបស់ប្រជាជន។ បឹង និងទន្លេត្រូវបានលុបដោយសារតែគោលដៅពាណិជ្ជកម្ម ដោយមិនគិតពីផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមាននាពេលអនាគតនោះទេ។
គិតត្រឹមឆ្នាំ ២០៣០ ប្រជាជនជិត ៨ លាននាក់ត្រូវគេរំពឹងថា នឹងរស់នៅក្នុងទីក្រុង ហើយភាគច្រើននៃពួកគេនឹងមករស់នៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ លោក សាភឿន បានពន្យល់ថា កំណើនប្រជាជននៅតាមតំបន់ទីក្រុងតម្រូវឲ្យមានសេវាមូលដ្ឋាន និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដែលកំណត់ដោយប្លង់មេ។ បើមិនដូច្នេះទេ គុណភាពនៃជីវិត និងប្រសិទ្ធភាពនៃទីក្រុងនឹងថយចុះស្របជាមួយនឹងការអភិវឌ្ឍទីក្រុងឥតឈប់ឈរ។ ឧទាហរណ៍ បឹង និងទន្លេដែលធ្លាប់ផ្ទុកទឹកភ្លៀងក្នុងរដូវវស្សាត្រូវបានលុបបំពេញសម្រាប់គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍។ ដូច្នេះកំណើនប្រជាពលរដ្ឋក្នុងទីក្រុងនឹងដាក់សម្ពាធកាន់តែខ្លាំងទៅលើកន្លែងដែលត្រូវរក្សាទឹកទុក ហើយប្រការនេះនឹងធ្វើឲ្យទីក្រុងងាយរងគ្រោះដោយទឹកជំនន់។
ទោះជាយ៉ាងណារាជធានីភ្នំពេញមានផែនការមេ ២ ដែលត្រូវបានស្នើឡើង ប៉ុន្តែមិនទាន់ត្រូវបានអនុម័ត។ លោក សាភឿន បានបញ្ជាក់ថា៖ «ភ្នំពេញមិនមានផែនការមេទូលំទូលាយសម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍ទីក្រុងទេ។ តាមការពិត ផែនការមេដែលបានស្នើឡើងគ្របដណ្តប់តែតំបន់ធំៗប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែមិនបានលម្អិតសម្រាប់តំបន់តូចៗទេ»។
ប្រការនេះនឹងអាចបង្កើតឱ្យមានបញ្ហារវាងប្រជាជន និងមន្ត្រី គឺបន្ទាប់ពីប្រជាជនសាងសង់លំនៅឋាននៅក្នុងតំបន់ជាក់លាក់ណាមួយរួចហើយ ពួកគេអាចមានជម្លោះជាមួយមន្ត្រីដែលអះអាងថាតំបន់នេះត្រូវសាងសង់ផ្លូវ ឬគម្រោងអ្វីមួយទៀត។
លោក សាភឿន បន្ថែមថា៖ «ផែនការមេរាជធានីភ្នំពេញត្រូវការអ្នកបច្ចេកទេសដែលមានសមត្ថភាពខ្ពស់ ដើម្បីធ្វើផែនការនេះ ហើយផែនការមេនេះត្រូវតែមានផែនការរយៈពេលខ្លី និងរយៈពេលវែងរួមទាំងផែនការសកម្មភាពក្នុងនោះផងដែរ។ ឧទាហរណ៍ បើយើងចង់បង្កើតតំបន់ជាយក្រុងណាមួយឱ្យទៅជាតំបន់ឧស្សាហកម្ម ឬពាណិជ្ជកម្ម ប៉ុន្តែយើងមិនមានហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដើម្បីគាំទ្រតំបន់នោះក្នុងករណីនេះយើងមិនហៅវាថាជា ផែនការមេនោះទេ»៕
