.jpg)
ឆ្នាំ២០១៨ មានកំណើនថេរ និងការកើនឡើងនៃការវិនិយោគក្នុងស្រុក និងបរទេសលើទិដ្ឋភាពសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាទាំងមូល។ ភ្នំពេញ ប៉ុសិ៍្ត
EUROCHAM គឺជាសភាពាណិជ្ជកម្មអឺរ៉ុបប្រចាំកម្ពុជា។ វាគឺជាសមាគមពាណិជ្ជកម្មលោកខាងលិចធំបំផុតនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ហើយបរិមាណក្រុមហ៊ុនក៏មានកំណើនកើនឡើងជាលំដាប់រៀងរាល់ឆ្នាំផងដែរ។
សភាពាណិជ្ជកម្មអឺរ៉ុប EuroCham ត្រូវបានផ្តល់សិទ្ធិឱ្យធ្វើជាអ្នកតំណាងនៃសហគ្រិន និងក្រុមហ៊ុនអឺរ៉ុបដែលប្រតិបត្តិការនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ពួកគេធ្វើការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយរដ្ឋាភិបាលដើម្បីផ្តល់ការសម្របសម្រួលផ្នែកពាណិជ្ជកម្ម។ សមាគមមួយនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ២០១១ ហើយចាប់តាំងពីពេលនោះមកគឺមានការរីកចម្រើនកើនឡើងជាលំដាប់។
លោក Blaise Kilian នាយកប្រតិបត្តិនៃសភាពាណិជ្ជកម្មអឺរ៉ុប EuroCham បានឲ្យកាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ដឹងអំពីស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចបច្ចុប្បន្នរបស់កម្ពុជា និងបញ្ហាមួយចំនួនទៀតដែលចោទឡើងចំពោះក្រុមហ៊ុនមកពីបស្ចិមប្រទេសនៅពេលពួកគេមកធ្វើការវិនិយោគឬកសាងអាជីវកម្មនៅក្នុងប្រទេស កម្ពុជា។
លោក Kilian ពន្យល់ថា នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ សមាគមមានការរីកចម្រើន ហើយចំពោះការវិនិយោគវិញ គឺទាំងវិនិយោគិនក្នុងស្រុក និងអន្តរជាតិនៅក្នុងប្រទេស កម្ពុជា គឺមានការកើនឡើង។ លោក Kilian បានពន្យល់ពីរបៀបដែល EuroCham ទទួលបានជោគជ័យនៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ និងប្រតិបត្តិការយ៉ាងរស់រវើក ជាពិសេសសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនអឺរ៉ុបដែលមានវត្តមាននៅប្រទេស កម្ពុជា។ លោកថ្លែងថា៖ «ប្រទេស កម្ពុជា កំពុងមានការរីកចម្រើន និងមានភាពរឹងមាំ។ ខ្ញុំគិតថា អ្នកដែលបានមកវិនិយោគនៅទីនេះពួកគេទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីកំណើន នេះរួចហើយ។
លោកបន្ថែមទៀតថា វាគឺជាឆ្នាំដ៏ល្អពីព្រោះជា ទូទៅឆ្នាំណាដែលមានការបោះឆ្នោតវាតែងតែមានផលវិបាកចំពោះការប្រកបអាជីវកម្ម ហើយពេលអនាគតនឹងនៅតែមានភាពល្អប្រសើរដោយសារតែកំណើននៅតែបន្តនិងមានស្ថេរភាព ទោះបីប្រទេសនេះប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើនមានអាយុក្មេងក្តីប៉ុន្តែកំណើនវាបានបង្ហាញពីភាពរឹងមាំ។ ដូច្នេះហើយប្រទេស កម្ពុជា គឺជាទីកន្លែងដ៏ល្អ និងសមស្របក្នុងការប្រកបអាជីវកម្ម។
ការវិនិយោគលើសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម (SMEs) ពីសំណាក់ពាណិជ្ជករក្នុងស្រុក និង ជនបរទេស ក៏ដូចជា ការវិនិយោគមកពីចម្រុះជាតិសាសន៍ គឺវាបានជួយតែងលម្អទិដ្ឋភាព សេដ្ឋកិច្ចរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
លោក Kilian ថ្លែងថា អ្វីដែលជាឧបសគ្គ និងការព្រួយបារម្ភអំពីច្បាប់ និងបទប្បញ្ញត្តិផ្សេងៗត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលជួយសម្រួលឲ្យកាន់តែមានភាពងាយស្រួលនៅគ្រប់កម្រិតស្ថាប័នរបស់ រដ្ឋាភិបាល។ លោក Kilian បន្ថែមថា៖ «មានការខិតខំប្រឹងប្រែងយ៉ាងខ្លាំងពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលដើម្បីពង្រីកការយល់ដឹងដែលជាកត្តាជំរុញមួយ ដ៏សំខាន់ចំពោះបញ្ហានេះ»។
សម្រាប់ក្រុមហ៊ុនអឺរ៉ុប សភាពាណិជ្ជកម្មអឺរ៉ុប EurChamo គឺជាអង្គការមួយដែលមានសារៈសំខាន់បំផុតសម្រាប់ ពួកគេ។ គេធ្វើការយ៉ាងជិតស្និទ្ធដើម្បីតស៊ូមតិនិងផ្តល់យោបល់ដល់ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដែលជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង មួយដើម្បីពង្រីកនូវអ្វីដែលជាការផ្លាស់ប្តូរគោល នយោបាយវិជ្ជមានរួចហើយ។
លោក Kilian ពន្យល់ថាសម្រាប់សភាពាណិជ្ជកម្មអឺរ៉ុប EuroCham គឺមានន័យថាតំណាងឱ្យវិស័យផ្សេងៗ។ ហើយសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជារឹងមាំ គឺវាអាចធ្វើឲ្យវិស័យផ្សេងៗមានភាពរឹងមាំដែរ។ លោកថ្លែងថា៖ «ភាគច្រើនយើងនៅក្នុងវិស័យផ្តល់សេវាកម្ម ហើយ ៩៥ ភាគរយនៃសមាជិកសភាពាណិជ្ជកម្មអឺរ៉ុប EuroCham គឺនៅក្នុងវិស័យសេវាកម្ម។
លោកបានបន្ថែមថា៖ «វិស័យទេសចរណ៍ និងបដិសណ្ឋារកិច្ច គឺជាវិស័យមួយដែលអឺរ៉ុបមានជំនាញ និងបទពិសោធន៍ខ្ពស់ ហើយចំពោះផ្នែក វិស្វកម្ម ស្ថាបត្យកម្ម អចលនទ្រព្យ ធានារ៉ាប់រង ការចែកចាយទំនិញ គឺយើងមានផ្តល់សេវាកម្មនៅក្នុងវិស័យទាំងនោះច្រើនជាងការវិនិយោគលើផលិតកម្ម ប៉ុន្តែជាទូទៅចំពោះអ្នកដែលជាប់ ទាក់ទងទៅនឹងអាជីវកម្មផ្នែកសំណង់ និងអចលនទ្រព្យ គឺជាឆ្នាំដ៏ល្អសម្រាប់ពួកគេ ប៉ុន្តែខ្ញុំអាចនិយាយបានថា ចំពោះអ្នកដែលចែកចាយទំនិញ គឺមានកំណើនយ៉ាងល្អទោះបីជាវាមាន ការប្រកួតប្រជែងខ្លាំងក៏ដោយ »។
មានការជំរុញខ្លាំងដើម្បីទាក់ទាញក្រុមហ៊ុននានាដែលអាចផ្តល់ធាតុផ្សំចាំបាច់ដើម្បីបង្កើនកំណើនសេដ្ឋកិច្ចឲ្យនៅមានស្ថិរភាពក្នុងប្រទេស កម្ពុជា។ ប៉ុន្តែទោះបីជាសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាមានកំណើនប្រមាណ ៧ ភាគរយជារៀងរាល់ឆ្នាំក្នុងរយៈពេល ២០ ឆ្នាំមកហើយ និងបរិយាកាស នយោបាយមានស្ថិរភាពក្តីក៏ជនបរទេសមួយចំនួនប្រហែលនៅមិនទាន់យល់ថា តើកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នមានលក្ខណៈបែបណានោះទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «តំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ [SEA] គឺជាតំបន់ដែលមានការរីកលូតលាស់យ៉ាងលឿន។ នៅក្នុងប្រទេសលោកខាងលិច នៅពេលយើងដឹងថាកំណើនឈានដល់ ២ ឬ ៣ ភាគរយ វាគឺជាកំណើនមួយដ៏ខ្ពស់។ បើយើងក្រឡេកមើលប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ាន យើងឃើញថាប្រទេសមួយចំនួនមានសេដ្ឋកិច្ចលូតលាស់លឿនបំផុតនៅក្នុងពិភពលោក ហើយប្រទេស កម្ពុជា គឺជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសដែលមាន សេដ្ឋកិច្ចលូតលាស់លឿនបំផុតក្នុងពិភពលោក។ ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបបានកើនឡើង ៣ ដងក្នុងរយៈពេល ២០ ឆ្នាំមកនេះ។
ការយល់ឃើញរបស់ប្រទេសលោកខាងលិចចំពោះប្រទេសកម្ពុជាគឺផ្អែកលើរឿងអតីតកាល ដូច្នេះហើយធ្វើឲ្យលំហូរអាជីវកម្មរបស់ពួកគេមកកម្ពុជា- យឺត។ភ្នំពេញ ប៉ុសិ៍្ត
ករណីប្រទេស កម្ពុជា គឺជាប្រទេសមួយដែលប្រជាជនមានអាយុក្មេងច្រើន ពោរពេញដោយថាមពល ហើយ ៥០ ភាគរយនៃចំនួនប្រជាជន គឺមានអាយុក្រោម ២៥ ឆ្នាំដែលជាវ័យសកម្មបំផុត និងផ្តល់ឱកាសច្រើន។ដើម្បីក្លាយជាចំណុចកណ្តាលនៃតំបន់ដែលមានសក្តានុពល វាអាចជាឱកាសមួយដ៏ល្អប្រសិនបើយើងមានទំនាក់ទំនងល្អ [ទាក់ទងនឹងផ្នែកដឹកជញ្ជូន និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ]។
ចំពោះក្រុមហ៊ុនជាច្រើនមកពីតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ពួកគេបានសម្លឹងឃើញឱកាសវិនិយោគនៅកម្ពុជារួចហើយ។ ប៉ុន្តែសម្រាប់បណ្តាប្រទេសនៅតំបន់អឺរ៉ុបនិងបស្ចិមប្រទេសវិញ ពេលខ្លះពួកគេនៅមើលឃើញទិដ្ឋភាពពីអតីតកាលរបស់កម្ពុជា ដោយមិនបានមើលឃើញពីការវិវឌ្ឍនាពេលបច្ចុប្បន្នទេ។
លោក Kilian ឲ្យដឹងថា៖ «ទាក់ទាញមនុស្សទាំងនោះឲ្យចូលមកក្នុងទីផ្សារនេះ គឺកាន់តែពិបាកទៀត។ ខ្ញុំគិតថា វាមិនតែងតែងាយស្រួលនោះទេ ពីព្រោះកម្ពុជាមានគម្លាតនៃការយល់ឃើញពីអ្នកទាំងនោះ ហើយប្រជាជនលោកខាងលិចនៅតែយល់ឃើញថា ប្រទេស កម្ពុជា ដូចនៅក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៩០»។
រឿងមួយដែលយើងធ្វើនៅ EuroCham គឺព្យាយាមលុបបំបាត់ការយល់ឃើញអវិជ្ជមានទាំងនោះ ដើម្បីឲ្យពួកគេយល់ដឹងពីប្រទេស កម្ពុជា កាន់តែប្រសើរឡើងជាពិសេសណែនាំប្រទេស កម្ពុជា ទៅដល់ក្រុមហ៊ុនអឺរ៉ុបនានា។
ខណៈកំពុងមានសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្ម និងគោលនយោបាយជាតិនិយមដែលធ្វើឲ្យរង្គោះរង្គើដល់អភិបាលកិច្ចនយោបាយពិភពលោកនោះ ប្រទេស កម្ពុជា អាចក្លាយជាទីន្លែងដ៏សមស្របមួយសម្រាប់វិនិយោគិនទាំងនោះប្រសិនបើពួកគេកែប្រែផ្នត់គំនិតអវិជ្ជមានរបស់ពួកគេដែលធ្លាប់គិតចំពោះប្រទេស កម្ពុជា នាពេលកន្លងមក។ នៅពេលគេគិតដល់ប្រទេស កម្ពុជា គឺគេស្រមៃរូបភាពសង្គ្រាម និងរបបខ្មែរក្រហម។ ពិតណាស់កម្ពុជាធ្លាប់មានសង្គ្រាមប៉ុន្តែកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន គឺមិនមែនដូចអ្វីដែលគេគិតនោះទេ។
លោក Kilian បញ្ជាក់ថា អ្នកនឹងទទួលបានឱកាសទាំងអស់នោះដែលសុទ្ធតែជាវិស័យ រីកចម្រើន ហើយចំពោះកំណើន អ្នកបានដឹងស្រាប់ហើយ ដោយសារប្រជាជនកម្ពុជាភាគច្រើនមានអាយុក្មេង ពួកគេមានឆន្ទៈរៀនសូត្រ និងចាប់ផ្តើមនូវអ្វីដែលថ្មី ដូច្នេះប្រជាជននៅ ប៉ែកអឺរ៉ុបមិនបានដឹងអំពីរឿងនេះទេ។
វាសំខាន់ណាស់ដែលត្រូវចងចាំថា ទោះបីប្រទេសនៅក្នុងតំបន់អាស៊ាន (SEA) មានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលគ្នាក្តីប៉ុន្តែផ្នែកវប្បធម៌ និងសង្គម គឺមានភាពខុសគ្នា។
លោកថ្លែងថាអ្វីដែលដំណើរការបាននៅប្រទេសផ្សេងអាចមិនដំណើរការនៅក្នុងប្រទេស កម្ពុជា គឺវាអាស្រ័យលើយុទ្ធសាស្ត្រអាជីវកម្ម។ ចងចាំសម្ដីរបស់លោក Kilian ដែលធ្លាប់បានលើកឡើងថា មុនពេលចាប់ផ្ដើមធ្វើអាជីវកម្មថ្មីមួយអ្នកត្រូវ «ស្វែងយល់ និងសិក្សាពីទីនោះ» ជាមុនសិន៕
