.jpg)
បន្ទាប់ពីបានឆ្លងកាត់ការសាកល្បងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចដែលបណ្តាលមកពីជំងឺកូវីដ ១៩ ប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងឆ្នាំ ២០២១ នេះកំពុងធ្វើដំណើរឆ្ពោះទៅមុខ ទោះបីប្រឈមបញ្ហាមួយចំនួនកាលពីឆ្នាំមុន ប៉ុន្តែការដាក់ចេញនូវសកម្មភាពច្នៃប្រឌិតថ្មីៗទាំងផ្នែកសាធារណៈ និងឯកជនបានជួយទប់ស្កាត់នូវបញ្ហាផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចបានយ៉ាងល្អប្រសើរ។
ឆ្នាំថ្មីហាក់ដូចជានៅតែជួបបញ្ហាប្រឈមដែលអាចរាំងស្ទះដល់សាជីវកម្មមួយចំនួន ទោះយ៉ាងណាសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាបានបង្ហាញពីភាពរឹងមាំរបស់ខ្លួន និងវាមានសញ្ញាវិជ្ជមាន ទោះបីមានការរាំងស្ទះមួយចំនួនដោយសាជំងឺរាតត្បាតក្តី។
វ៉ាក់សាំងជំងឺកូវីដ១៩
ជំងឺកូវីដនឹងនៅតែបន្តប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចនៅជុំវិញពិភពលោក ហើយប្រទេសកម្ពុជាក៏រងផលប៉ះពាល់ដែរ។ ការបិទព្រំដែនជាបណ្តោះអាសន្នអាចធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ផលិតកម្ម និងការបញ្ឈប់កម្មករក្នុងអំឡុងពេលមានវិបត្ដិនេះ ដែលអាចជះឥទ្ធិពលដល់ប្រាក់ចំណូល និងការចំណាយរបស់ប្រជាជន ទាំងនេះហើយដែលនឹងជះឥទ្ធិពលដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុក។ ការមកដល់នៃវ៉ាក់សាំងកូវីដ១៩ អាចជួយសម្រាលបន្ទុកបានប្រសើរ ប៉ុន្តែពេលវេលានៅមិនទាន់ប្រាកដនៅឡើយ។
ទេសចរណ៍
ចំណូលពីវិស័យទេសចរណ៍បានធ្លាក់ចុះដោយសារការបិទព្រំដែន ដែលបានជះឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងដល់អ្នករកស៊ីក្នុងវិស័យនេះ គិតចាប់តាំងពីដើមឆ្នាំមុន។ ចំនួនទេសចរណ៍បរទេសបានធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង គឺមានត្រឹមតែ ១,២ លាននាក់ក្នុងរយៈពេល ៩ ខែដំបូងកាលពីឆ្នាំមុន ធៀបនឹងចំនួន ៤,៨ លាននាក់ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៩។ ក្នុងនោះបណ្តាលឱ្យបាត់បង់ការងារប្រហែល ៤៥ ០០០ កន្លែង ហើយអាជីវកម្មដែលទាក់ទងនឹងវិស័យទេសចរណ៍ប្រមាណ ៣ ០០០ បានបញ្ឈប់ប្រតិបត្តិការ។ ការងើបឡើងវិញនៃវិស័យដ៏សំខាន់នេះនឹងក្លាយជាកម្លាំងជំរុញសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ច។ ប៉ុន្តែការបន្តរឹតបន្តឹងការឆ្លងព្រំដែនជាសកល នឹងធ្វើឱ្យការងើបឡើងវិញនៃវិស័យនេះយឺត។
អាកាសចរណ៍
ឧស្សាហកម្មនេះនឹងប្រឈមការងើបឡើងវិញដ៏លំបាកដោយសារតែការរឹតត្បិតការហោះហើរពីអន្តរជាតិ។ ជើងហោះហើរក្នុងស្រុក និងអន្តរជាតិដែលរួមចំណែកដល់សេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុកបានធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង។ មានជើងហោះហើរមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យហោះហើរមកកម្ពុជា ក៏ដូចជាក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ក្នុងស្រុកធ្វើឱ្យឧស្សាហកម្មនេះនៅមិនទាន់ងើបឡើងវិញពេញលេញនៅឡើយ។ ដូច្នេះវានៅតែជះឥទ្ធិពលដល់វិស័យទេសចរណ៍។
ឧស្សាហកម្មសម្លៀកបំពាក់ និងវាយនភណ្ឌ
វិស័យកាត់ដេរស្រូបយកកម្លាំងពលកម្មប្រមាណ ៧០ ម៉ឺននាក់ ប៉ុន្តែដោយសារជំងឺរាតត្បាតបានធ្វើឱ្យការបញ្ជាទិញពីបរទេសធ្លាក់ចុះ។ រោងចក្រប្រមាណ ១ ១០០ ត្រូវបិទទ្វារ ខណៈកម្មករជិត ៥ ម៉ឺននាក់បានរងផលប៉ះពាល់។ ល្បឿននៃការងើបឡើងវិញនៃវិស័យនេះគឺមានសារៈសំខាន់ណាស់ពីព្រោះវាជួយជំរុញសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច។
សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម (SME)
SME ភាគច្រើនបានគេចផុតពីផលប៉ះពាល់ដែលបណ្តាលមកពីជំងឺរាតត្បាតមួយនេះ ជាពិសេសសហគ្រាសដែលប្រតិបត្តិការនៅក្នុងផលិតកម្មចំណីអាហារ។ ទោះយ៉ាងណានិរន្តរភាពរបស់ពួកគេ គឺអាស្រ័យលើបែបផែនសេដ្ឋកិច្ច និងការគាំទ្រផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ជាពិសេសសម្រាប់អាជីវកម្មដែលខ្វះខាតសាច់ប្រាក់។
ហានិភ័យភូមិសាស្ត្រនយោបាយ
គោលនយោបាយការបរទេសរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក Joe Biden ដែលនឹងចូលមកកាន់តំណែងដ៏ខ្លីខាងមុខអាចនឹងបន្ធូរបន្ថយភាពតានតឹងផ្នែកពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសចិន និងការដោះស្រាយបញ្ហាកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ និងកូរ៉េខាងជើង។ តម្លៃប្រេងឆៅប្រែប្រួលដោយសារតែតម្រូវការជាសកលចុះខ្សោយអាចនឹងប៉ះពាល់ដល់ពាណិជ្ជកម្មជាសកលក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែខាងមុខនេះ។
សញ្ញាវិជ្ជមាន (កំណើន GDP)
ការព្យាកររបស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាថានឹងមានកំណើន ៤ ភាគរយនៅក្នុងឆ្នាំ ២០២១ ហើយវិស័យហិរញ្ញវត្ថុរឹងមាំគឺជាសញ្ញាវិជ្ជមានមួយ។ ម្យ៉ាងវិញទៀតតួលេខនេះក៏ស្របនឹងការព្យាករកំណើន ៤ ភាគរយរបស់ធនាគារពិភពលោកសម្រាប់ឆ្នាំនេះផងដែរ។
ផលិតកម្មប្រេងតំបន់អប្សរា
ផលិតកម្មប្រេងលើកដំបូងរបស់កម្ពុជានៅតំបន់អណ្តូងប្រេងអប្សរាដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅបាសាំងខ្មែរ (Khmer Basin) នៅថ្ងៃទី ២៨ ខែ ធ្នូ ឆ្នាំ ២០២០ គឺជាដំណឹងដ៏រីករាយមួយ។ ផលិតកម្មនេះត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងឈានដល់អត្រាផលិតកម្មខ្ពស់បំផុត ៧ ៥០០ បារ៉ែល ក្នុង ១ ថ្ងៃនៅពេលកម្មវិធីខួងបានបញ្ចប់នៅពាក់កណ្តាលខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២១ ដែលជាសម្បត្តិថ្មីសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ច។
ការនាំចេញកើនឡើង
ការនាំចេញកំពុងមានសម្ទុះទោះបីសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកធ្លាក់ចុះក្តី។ ប្រទេសកម្ពុជាបាននាំចេញផលិតផលដំឡូងមីជិត ៣ លានតោនក្នុងរយៈពេល ៩ ខែដំបូងនៃឆ្នាំ ២០២០ ពោលគឺកើនឡើងជិត ៤៩ ភាគរយធៀបទៅនឹងឆ្នាំ ២០១៩ ។ ក្នុងរយៈពេល ៩ ខែដំបូងនៃឆ្នាំមុន កម្ពុជាបាននាំចេញអង្ករចំនួន ៤៨៨ ៧៧៥ តោន ពោលគឺកើនឡើង ២២,៦ ភាគរយ ធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ ២០១៩។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍របស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ។ ការនាំចេញសរុបរបស់កម្ពុជាបានកើនឡើងដល់ ១៦ ពាន់លានដុល្លារកាលពីឆ្នាំមុន ពោលគឺកើនឡើង ១៤ ភាគរយបើធៀបនឹងឆ្នាំ ២០១៩។
សេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល
ក្រុមហ៊ុនកាន់តែច្រើន ជាពិសេសធនាគារកំពុងផ្លាស់ប្តូរទៅកាន់ទម្រង់ឌីជីថលយ៉ាងឆាប់រហ័សដែលបង្កើតបានប្រព័ន្ធអេកូសម្រាប់ការទូទាត់ដ៏អំណោយផលសម្រាប់អតិថិជន។ ប្រព័ន្ធឌីជីថលក៏ជួយផ្តល់សេវាកម្មធនាគារដល់អ្នករស់នៅតំបន់ជនបទដែលគ្មានគណនីធនាគារផងដែរ។ ឧទាហរណ៍ ការបង្កើតប្រព័ន្ធទូទាត់បាគងរបស់ NBC គឺជាជំហានប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិតថ្មីមួយទៀតដើម្បីផ្តល់ភាពងាយស្រួលក្នុងការផ្ទេរប្រាក់។
ពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិក
ខណៈពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិកកំពុងបន្តផ្លាស់ប្តូររបៀបធ្វើអាជីវកម្ម វាក៏កំពុងជំរុញទីផ្សារលក់រាយតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិកយ៉ាងឆាប់រហ័សផងដែរ ជាពិសេសក្នុងអំឡុងពេលមានជំងឺរាតត្បាត។ ការរីកដុះដាលអាជីវកម្មតាមអនឡាញមានកាន់តែច្រើនដូចជាការលក់សម្លៀកបំពាក់ លក់ចំណីអាហារជាដើមដែលភាគច្រើនគឺត្រូវបានជំរុញដោយការកើនឡើងនៃការប្រើប្រាស់ស្មាតហ្វូន និងអ៊ីនធឺណិតដែលមានតម្លៃសមរម្យ៕
