ភ្នំពេញៈ ដោយ​កំពុង​ត្រៀមខ្លួន ដើម្បី​ធ្វើជា​ម្ចាស់ផ្ទះ​លើកដំបូង​រៀបចំ​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ី-​អឺរ៉ុប​ (ASEM) ​លើក​ទី​ ១៣ នៅ​ថ្ងៃទី​ ១៦-១៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ​ ២០២០ និង​ចាត់ទុក​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​នាពេល​ខាង​មុខ​ជា​ប្រវត្តិការទូត​មួយ​គឺ​កម្ពុជា​ក៏​សម្រេច​ដាក់ចេញ​នូវ​មូលបទ​ការពង្រឹង​ពហុភាគី​និយម ដើម្បី​កំណើន​រួមគ្នា សម្រាប់​កិច្ចប្រជុំ​នោះ​។

លោក​ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ប្រាក់ សុខុន រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួងការបរទេស និង​សហប្រតិបត្តិការ​អន្តរជាតិ​ប្រកាស​ថា កម្ពុជា​បាន​សម្រេច​ដាក់ចេញ​នូវ​មូលបទ​ «​ការពង្រឹង​ពហុភាគី​និយម ដើម្បី​កំណើន​រួមគ្នា​» សម្រាប់​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ី-​អឺរ៉ុប​នាពេល​ខាងមុខ​។

លោក​បាន​ថ្លែងថា​៖ «​យើង​ជ្រើសរើស​មូលបទ​នេះ ដោយសារ​តែ​ភាព​ពាក់ព័ន្ធ​របស់​វា​ត្រូវ​នឹង​ពេលបច្ចុប្បន្ន​នេះ​។ ប្រព័ន្ធ​ពហុភាគី​និយម​កំពុង​រងសម្ពាធ​យ៉ាងខ្លាំង​ដោយសារ​តែ​ការកើនឡើង​នូវ​ឯកតោភាគី​និយម ការគាំពារ​និយម និង​នយោបាយ​ប្រជាភិថុតិ​និយម​ដែល​បាន​បង្ក​ឱ្យ​មាន​ការគំរាមកំហែង និង​មាន​ភាពមិនប្រាកដប្រជា​ដល់​សេដ្ឋកិច្ច​សកល​»​។

រដ្ឋមន្ត្រី​ការបរទេស​រូបនេះ​បន្ថែម​ទៀត​ថា​៖ «​យើង​ក៏បាន​មើលឃើញ​ផងដែរ​ពី​ការធ្លាក់ចុះ​នៃ​ការប្ដេជ្ញាចិត្ត​របស់​ប្រទេស​មួយ​ចំនួន​ក្នុងការ​ពង្រឹង​ពហុភាគី​និយម​។ ប្រទេស​ខ្លះទៀត​បាន​ងាកចេញ​ពី​ការស្វែងរក​ដំណោះស្រាយ​ពហុភាគី​និយម​»​។

លោក​ ប្រាក់ សុខុន បាន​បន្តថា កិច្ចប្រជុំ​កំពូលអាស៊ី-​អឺរ៉ុប​លើក​ទី​ ១៣ ដែល​កម្ពុជា​ធ្វើជា​ម្ចាស់ផ្ទះ​នេះ​នឹង​ជំរុញ​បំណងប្រាថ្នា និង​អត្ថប្រយោជន៍​រួម​របស់​ដៃគូ​កិច្ចប្រជុំអាស៊ី-​អឺរ៉ុប ឬ​ហៅថា ASEM ​ទាំងអស់​បន្ថែមទៀត​ឱ្យ​បន្ត​ផ្ដោតលើ​ការកសាង​ភាព​ជា​ដៃគូ​អាស៊ី-​អឺរ៉ុប​ដ៏រឹងមាំ​រស់​រវើក និង​គ្រប់​ជ្រុងជ្រោយ​។

កាលពី​ថ្ងៃ​ម្សិលមិញ​លោក​រដ្ឋមន្ត្រី​ការបរទេស​បាន​ចូលរួម​ប្រកាស​បើក​ទិវា ASEM Day នៅ​ខាងមុខ​វត្ត​បទុមវតី ដើម្បី​ផ្សព្វផ្សាយ​ទៅដល់​សាធារណជន អំពី​ការត្រៀម​រៀបចំ​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ី-​អឺរ៉ុប។ វេទិកា​ដែល​មាន​ការប្រគំ​តន្ត្រី និង​ការតាំងពិព័រណ៍​នេះ​គឺ​មាន​ការចូលរួម​ពី​យុវជន សិស្ស និស្សិត និង​មន្ត្រី​រាជរដ្ឋាភិបាល​មកពី​តាម​បណ្ដា​ក្រសួង ស្ថាប័ន និង​មកពី​រដ្ឋសភា​ជាដើម​។

លោក​ ប្រាក់ សុខុន បន្ថែម​ថា​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ី-​អឺរ៉ុប​មិនមែន​មាន​សារៈសំខាន់​សម្រាប់តែ​កម្ពុជា​នោះ​ទេ ប៉ុន្តែ​គឺ​សំខាន់​សម្រាប់​ទ្វីបអាស៊ី-អឺរ៉ុប និង​ពិភពលោក​ទាំងមូល ខណៈ​បញ្ហា​នានា ដូចជា ការផ្ទុះ​ឡើង​វីរុស​ Covid-19 រួមទាំង​ការប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ គ្រោះ​មហន្តរាយ​ធម្មជាតិ ការបំពុល​បរិស្ថាន ទេសន្តរប្រវេសន៍​ខុសច្បាប់ ការគំរាមកំហែង​មិនមែន​ប្រពៃណី ភេរវកម្ម​ និង​អំពើ​ជ្រុលនិយម​បែប​ហិង្សា​មិនអាច​ដោះស្រាយ​បាន​ដោយ​ប្រទេស​តូច​តែមួយ ឬ​ដោយ​ប្រទេស​ធំ​ដែល​មាន​ធនធាន​ច្រើន​ក៏ដោយ​។

កម្ពុជា​បានក្លាយ​ជា​ដៃគូ​កិច្ចប្រជុំ​អាស៊ី-អឺរ៉ុប​កាលពី​ឆ្នាំ​ ២០០៤ ដែល​ការចូលរួម​នេះ គឺ​មាន​សារៈសំខាន់​សម្រាប់​ផ្នែក​នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និង​វប្បធម៌​របស់​កម្ពុជា​។

លោក ប្រាក់ សុខុន ក៏បាន​បញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្ន កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ី-អឺរ៉ុប គឺមាន​ដៃគូ​ចំនួន​ ៥៣ ​ប្រទេស​ដែល​តំណាង​ឱ្យ​ ៦៥% នៃ​សេដ្ឋកិច្ច​ពិភពលោក ៦០% នៃ​ប្រជាជន​ពិភពលោក ៥៥% នៃ​ពាណិជ្ជកម្ម​ពិភពលោក​ និង​ ៧៥% នៃ​ទេសចរណ៍​ពិភពលោក​។

លោក​ ឈាង វុន សមាជិក​រដ្ឋសភា​បាន​ថ្លែង​នៅក្នុង​កម្មវិធី​បើក ASEM Day ពី​ម្សិលមិញ​ថា រដ្ឋសភា​នឹង​ធ្វើជា​ម្ចាស់ផ្ទះ​នៃ​កិច្ចប្រជុំ​ភាពជា​ដៃគូ​សភា​អាស៊ី-អឺរ៉ុប​លើក​ទី​ ១១ គឺ​ពី​ថ្ងៃទី​ ២៦-២៧ ខែ​តុលា​នៅ​សណ្ឋាគារ​សុខា​រ៉េស៊ីដង់ រាជធានី​ភ្នំពេញ​ក្រោម​មូលបទ​ «​ការពង្រឹង​ភាព​ជា​ដៃគូ​សភា ដើម្បី​សន្ដិភាព និង​ការអភិវឌ្ឍ​ដោយ​ចីរភាព​»​។

ក្រៅពី​ការរៀបចំ​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ី-អឺរ៉ុប​លើក​ទី​ ១៣ កម្ពុជា​នឹងធ្វើ​ជា​ម្ចាស់ផ្ទះ​រៀបចំ​ព្រឹត្តិការណ៍​អម​ធំៗ​ចំនួន​ ៨ រយៈពេល​ពេញ​ ១ ​ឆ្នាំ​ដូចជា​កិច្ចប្រជុំ​ភាពជា​ដៃគូ​អាស៊ី-អឺរ៉ុប​វេទិកា​ធុរកិច្ច​ និង​សេដ្ឋកិច្ច​អាស៊ី- អឺរ៉ុប​។ កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​នៃ​អ្នកដឹកនាំ​វ័យក្មេង​របស់​មូលនិធិ​អាស៊ី-អឺរ៉ុប​។ កិច្ចពិភាក្សា​តុមូល​អ្នកសារព័ត៌មាន​នៃ​មូលនិធិ​អាស៊ី-អឺរ៉ុប វេទិកា​ការងារ​អាស៊ី-អឺរ៉ុប​។ វេទិកា​ប្រជាជន​អាស៊ី-អឺរ៉ុប មហោស្រព​វប្បធម៌​អាស៊ី-អឺរ៉ុប​ និង​វេទិកា​ស្ដីពី​ស្ដ្រី​ក្នុងការ​រក្សា សន្ដិភាព និង​សន្ដិសុខ​។

ទោះយ៉ាងណា​មកដល់​ពេល​នេះ​កិច្ចប្រជុំ​ជាច្រើន​ត្រូវ​បាន​លុបចោល​ និង​លើក​ពេល ដោយសារ​ការផ្ទុះ​ឡើង​នៃ​វីរុស​ Covid-19 ដូចជា​លើក​ពេល​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ាន​-​អាមេរិក នៅ​ឡាសវេហ្គាស និង​កិច្ចប្រជុំ​ចង្អៀត​ឧត្តម​មន្ត្រី​អាស៊ី-​អឺរ៉ុប ដែល​ត្រូវធ្វើ​ឡើង​នៅ​ខេត្ត​សៀមរាប​កាលពី​ថ្ងៃទី​ ៥ ​ដល់​ថ្ងៃទី​ ៧​។

កាលពី​ចុងខែ​មករា​ លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន បាន​ចាត់ទុក​ការរៀបចំ​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ី-អឺរ៉ុប​នាពេល​ខាងមុខនេះ​នឹង​ក្លាយជា​ព្រឹត្តិការណ៍​ដ៏ធំ​បំផុត​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ដ្រ​ការទូត​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​៕