កណ្តាលៈ បើទោះបីជាវ៉ាក់សាំងប្រឆាំងកូវីដ ១៩ មិនទាន់ត្រូវបានប្រកាសទទួលស្គាល់ជាផ្លូវការពីអង្គការសុខភាពពិភពលោកក្តី ក៏ប្រទេសកម្ពុជាបានបញ្ជាទិញវ៉ាក់សាំងប្រឆាំងជំងឺនេះរួចហើយពីមជ្ឈមណ្ឌល COVAX របស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលបានថ្លែងទៅកាន់ជនរួមជាតិកាលពីថ្ងៃទី ១៥ ធ្នូ ម្សិលមិញ។
លោក ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍ដូច្នេះថា៖ «អ៊ីចឹងខ្ញុំអាចបញ្ជាក់ជូនបានថា យើងបានរៀបចំតាមរយៈយន្តការ COVAX សម្រាប់ ២០ ភាគរយ ធ្វើលិខិតស្នាមរួចអស់ហើយ ទិញថែមតាមរយៈ COVAX ១ លានដូសក៏បានបញ្ជាទិញរួចហើយ។ តែត្រង់ថាមកដល់ពេលណាខ្ញុំឆ្លើយអត់ទាន់បានព្រោះសុំបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាទទួលទិញតែវ៉ាក់សាំងរបស់ប្រទេសណាដែលមានការទទួលស្គាល់ដោយអង្គការសុខភាពពិភពលោកតែប៉ុណ្ណោះ។
លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា៖ «កម្ពុជានឹងមិនយកពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនធ្វើតេស្តវ៉ាក់សាំងសម្រាប់ក្រុមហ៊ុន ឬប្រទេសណានោះទេ ហើយរឿងនេះជាគោលជំហរដាច់ខាតរបស់ ហ៊ុន សែន»។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាមានតម្រូវការវ៉ាក់សាំងចំនួន ២៦ លានដូស តែសម្រាប់ដំណាក់កាលដំបូង កម្ពុជាអាចទទួលបានតែ ៦ លាន ៤ សែនដូសប៉ុណ្ណោះតាមនីតិវិធីរបស់ COVAX។ នៅពេលទទួលបានវ៉ាក់សាំងទាំងនេះនឹងត្រូវរក្សាទុកនៅក្នុងឃ្លាំងដែលពេលនេះ កំពុងស្ថិតក្រោមការរៀបចំដែលនឹងមានកម្រិតសីតុណ្ហភាពរហូតដល់ ៨០ អង្សារក្រោមសូន្យ។ បន្ទាប់មកវានឹងត្រូវចាក់ជូនពលរដ្ឋដោយឥតគិតថ្លៃ។
តាមគោលការណ៍មជ្ឈមណ្ឌល COVAX ដែលជាផ្នែកមួយគាំទ្រដោយអង្គការសហប្រជាជាតិនឹងផ្ដល់វ៉ាក់សាំងសម្រាប់ ២០ ភាគរយនៃប្រជាជនសរុប ក្នុងប្រទេសសមាជិកមួយ។ ប្រសិនបើ COVAX ផ្ដល់ឲ្យកម្ពុជា ២០ ភាគរយ នោះកម្ពុជានឹងមានវ៉ាក់សាំងសម្រាប់ពលរដ្ឋ ៣ លាន ២ សែននាក់។ ទោះយ៉ាងណា COVAX អាចផ្ដល់ឲ្យបានតែ ៣ ភាគរយប៉ុណ្ណោះនៅដំណាក់កាលដំបូង។ ដូច្នេះហើយទើបកម្ពុជាបញ្ជាទិញបន្ថែម ១ លានដូសទៀត។ នេះបើតាមលោក ហ៊ុន សែន។
លោកថ្លែងដូច្នេះថា៖ «ខ្ញុំចាត់ទុកថា នេះមិនមែនជាល្បែងទិញត្រីតាមផ្សារទេ។ តែភាពហ្មត់ចត់របស់កម្ពុជា គឺវាយ៉ាងដូច្នេះ។ ឥឡូវនេះ យើងអត់ទាន់ដឹងថា តើវ៉ាក់សាំងនៅប្រទេសណាខ្លះដែលគេនឹងទទួលស្គាល់។ ប្រហែលជា បើតាមព័ត៌មានអាចក្នុងខែមករា ទើបមានការទទួលស្គាល់»។
លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា កម្ពុជាត្រូវការវ៉ាក់សាំង ១ លានដូសដំបូង សម្រាប់មនុស្ស ៥០ ម៉ឺននាក់។ ក្នុងចំណោមមនុស្ស ៥០ ម៉ឺននាក់មាន ៤១ ម៉ឺននាក់ ស្ថិតក្នុងបញ្ជីអាទិភាពរួមមានអ្នកប្រមូលសំរាមអនាម័យទីក្រុង អ្នកបើកបរដឹកជញ្ជូន ដូចជាតាក់ស៊ីកង់៣ បព្វជិតសាសនា កីឡាករ-ការិនី កងទ័ព នគរបាល មន្ត្រីអប់រំ សុខាភិបាល មន្ត្រីពន្ធដារ មន្ត្រីគយ រដ្ឋាករ មន្ត្រីផ្នែកតុលាការ មេធាវី។
អ្នកដែលស្ថិតក្នុងបញ្ជីអាទិភាពផ្សេងទៀតរួមមាន មន្ត្រីពន្ធនាគារ ឧទ្យានុរក្ស រដ្ឋបាលព្រៃឈើ រដ្ឋបាលជលផល មន្ត្រីអគ្គនាយកការពារអ្នកប្រើប្រាស់ កិច្ចការប្រកួតប្រជែង និងក្លែងបន្លំ មន្ត្រីអគ្គិសនី ក្រុមប្រឹក្សាខេត្ត គណៈអភិបាលខេត្ត ក្រុមប្រឹក្សាក្រុងស្រុកខណ្ឌ ឃុំ-សង្កាត់ សមាជិកភូមិ វិទ្យាស្ថាននិងមជ្ឈមណ្ឌលបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ និងគ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សា។
កម្ពុជាមានតម្រូវការចាក់វ៉ាក់សាំងលើប្រជាជនពី ៨០ ភាគរយឡើងទៅ ដើម្បីឲ្យពលរដ្ឋក្នុងប្រទេសនេះមានភាពស៊ាំនឹងជំងឺ។ ដូច្នេះកម្ពុជាត្រូវចាក់វ៉ាក់សាំងលើពលរដ្ឋប្រមាណ ១៣ លាននាក់ ចាប់ពីអាយុ ១៥ ឆ្នាំឡើងទៅដោយពួកគេនឹងទទួលបានវ៉ាក់សាំងដោយឥតគិតថ្លៃ។
នៅពេលនិយាយដល់ថវិកាសម្រាប់ទិញវ៉ាក់សាំងកូវីដ ១៩ លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា លោកព្រឺរោមនៅពេលឃើញប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈចូលរួមបរិច្ចាគថវិកាសម្រាប់ទិញវ៉ាក់សាំងនេះ ដោយលោកមិនបានអំពាវនាវអ្វីឡើយ។
លោកមានប្រសាសន៍ដូច្នេះថា៖ «ខ្ញុំអត់ស្មានថា បញ្ហាវ៉ាក់សាំងបានក្លាយទៅជាចលនាជាតិដ៏ធំ ហើយបានក្លាយទៅជាខឿនការពារសុខភាពរបស់ប្រជាជនដែលជាយុទ្ធសាស្ត្រដ៏ទូលំទូលាយ និងស៊ីជម្រៅនៅក្នុងជាតិសាសន៍របស់យើងច្រើនយ៉ាងណាស់ ជាពិសេសគឺស្មារតីសាមគ្គីភាព ឯកភាពជាតិ ក្នុងចំនួនដ៏ច្រើនលើសលប់»។
លោក ហ៊ុន សែន បន្តថា៖ «ទឹកចិត្តរបស់បងប្អូនធំទូលាយមហាសាល់ ហើយមានតាំងពីគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈ កម្មករ កសិករ បងប្អូនជនពិការ អាជីវករ សិល្បករ សិល្បការិនី គ្រប់មជ្ឈដ្ឋានទាំងអស់»។
បើតាមលោក ហ៊ុន សែន គិតត្រឹមថ្ងៃទី ១៤ ធ្នូ សប្បុរសជនចំនួន ៣៨ ៤១១ នាក់ បានបរិច្ចាគថវិកាសរុបជាង ៤៨ លានដុល្លារ និងប្រាក់រៀលជាង ៣ ៩០០ លានរៀល (ជិត ១ លានដុល្លារ) សម្រាប់ទិញវ៉ាក់សាំងកូវីដ ១៩។ ថវិកានេះត្រូវរក្សាទុកដោយឡែកដោយក្រសួងសុខាភិបាល មិនស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចទេ។
លោកបន្តថា កម្ពុជានឹងបញ្ចេញថវិការដ្ឋពី ១០០ លាន ទៅ ២០០ លានដុល្លារ រួមទាំងថវិការបស់សប្បុរសជន ៤៨ លានដុល្លារនេះ ដើម្បីបញ្ជាទិញវ៉ាក់សាំង ដោយមិនរង់ចាំជំនួយពី COVAX នោះទេ។
បើតាមលោក ហ៊ុន សែន កម្ពុជាមានសាច់ប្រាក់នៅក្នុងដៃចំនួន ៥៣៨ លានដុល្លារ សម្រាប់ប្រើប្រាស់ក្នុងក្របខ័ណ្ឌប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងកូវីដ ១៩ ក៏ដូចជាការស្ដារឡើងវិញនូវសេដ្ឋកិច្ច។ ថវិកាទាំងនេះបានពីកម្ចីធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) ចំនួន ២៥០ លានដុល្លារពីទីភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិជប៉ុន (JICA) ២៣៨ លានដុល្លារ និងថវិកាពីមូលនិធិសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច (EDCF) របស់កូរ៉េខាងត្បូងចំនួន ៥០ លានដុល្លារ។ ចំនួននេះមិនទាន់គិតពីប្រាក់បម្រុងទុក ឬប្រាក់សន្សំរបស់រដ្ឋាភិបាលនៅឡើយទេ។
លោក ឡៅ ម៉ុងហៃ អ្នកវិភាគនយោបាយថ្លែងថា លោកជឿជាក់លើអ្នកជំនាញសុខាភិបាល ហើយលោកធ្វើតាមការណែនាំយ៉ាងហ្មត់ចត់ ដើម្បីការពារខ្លួនពីមេរោគនេះ។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំក៏ជឿលើពួកគាត់ (អ្នកជំនាញសុខាភិបាល) ជាជាងជឿលើអ្នកមិនមានជំនាញនៅពេលនិយាយពីផែនការយុទ្ធសាស្ត្រវ៉ាក់សាំង។ ខ្ញុំនឹងមានទំនុកចិត្តប្រសិនបើអ្នកជំនាញទាំងនោះធ្វើសេចក្ដីសម្រេចអំពីរឿងវ៉ាក់សាំងនេះ ហើយប្រកាសឲ្យដឹងជាសាធារណៈ»៕