ភ្នំពេញៈ រាជបណ្ឌិត្យ​សភា​កម្ពុជា​នឹង​ចុះហត្ថលេខា​លើ​អនុស្សរណៈ​យោគយល់​គ្នា​ (MoU) ​ជាមួយ​សាកលវិទ្យាល័យ​របស់​ចិន​ចំនួន​ ៨ ដើម្បី​ផ្លាស់ប្តូរ​និស្សិត និង​គ្រូបង្រៀន​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ ២ ក្នុង​ការបណ្តុះបណ្តាល​ធនធាន​មនុស្ស ភាសា និង​វប្បធម៌​។

ពិធី​ចុះ​អនុស្សរណៈ​យោគយល់​គ្នា​នេះ​នឹងត្រូវ​ធ្វើឡើង​នៅ​សប្តាហ៍​ក្រោយ រួមមាន​ ១- ​សាកលវិទ្យាល័យ​ភាសាបរទេស​ប៉េកាំង ២- ​សាកលវិទ្យាល័យ​ភាសា​បរទេស​ធានជីន ៣- ​សាកល​វិទ្យាល័យ​ភាសាបរទេស​គ័ងតុង ៤- ​សាកលវិទ្យាល័យ​ភាសាបរទេស​គ័ងស៊ី ៥- ​សាកលវិទ្យាល័យ​ជាតិ​ខេត្ត​គ័ងស៊ី ៦- ​សាកលវិទ្យាល័យ​ជាតិ​ខេត្ត​យូណាន ៧- ​សាកលវិទ្យាល័យ​គរុកោសល្យ​យូណាន និង​ទី​៨- ​សាកលវិទ្យាល័យ​ហ័ងហឺ​។ នេះ​បើតាម​លោក​ សុខ ទូច ប្រធាន រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា​ពី​ម្សិលមិញ​ក្រោយ​បញ្ចប់​កិច្ចប្រជុំ​ជាមួយ សាកលវិទ្យាល័យ​ទាំង​ ៨ ​នៃ​សាធារណរដ្ឋ​ប្រជាមានិត​ចិន​ពី​ថ្ងៃ​ទី​ ១០ មីនា តាមរយៈ​អនឡាញ​។

លោក​ សុខ ទូច ប្រាប់ ​ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍​ថា ពិធី​ចុះ​ MoU ​នេះ​ដើម្បី​បើកផ្លូវ​ឱ្យ​កម្ពុជា​បញ្ជូន​គ្រូបង្រៀន​ខ្មែរ​ទៅ​បង្រៀន​ដល់​សិស្ស​នៅ​ចិន ឯ​ភាគី​ចិន​នឹង​បញ្ជូន​សិស្ស​របស់ខ្លួន​មក​រៀន​ភាសា​ខ្មែរ​នៅ​កម្ពុជា​។

លោក​ថ្លែងថា​៖ «​អាទិត្យ​ក្រោយនេះ​យើង​នឹងធ្វើ​ពិធី​ចុះ​ MoU ទី​ ១ ដើម្បី​បញ្ជូន​គ្រូ​ពី​កម្ពុជា​ទៅកាន់​សាកលវិទ្យាល័យ​ទាំង​ ៨​។ ទី​ ២ យើង​នឹង​ទទួល​សិស្ស​ពី​ប្រទេស​ចិន​មក​កម្ពុជា​នូវ​សិស្ស​ពូកែៗ​។ ក្នុង​ ១ ​សាលា​ [​ចិន​] ​យើង​យក​ ១០- ​នាក់មក​រៀន​នៅ​រាជបណ្ឌិត្យសភា​កម្ពុជា​នឹង​បង្កើត​សៀវភៅ​រួមគ្នា​មួយ​ដើម្បី​ផ្តល់​បរិញ្ញាបត្រ​ភាសា​ខ្មែរ និង​ម៉ាស្ទ័រ​ភាសា​ខ្មែរ​»​។

លោក​ចាត់ទុក​ការផ្លាស់ប្តូរ​សិស្ស និង​គ្រូ​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ ២ ​នាពេលនេះ​គឺជា​ករណី​ពិសេស​ដោយ​ក្នុងនោះ​កម្ពុជា​នឹង​បញ្ជូន​បញ្ញវន្ត​ទៅ​ប្រទេស​ចិន ដើម្បី​បង្រៀន​ភាសា​ខ្មែរ​ក៏ដូចជា​វប្បធម៌​ខ្មែរ​ដល់​សិស្សានុសិស្ស​នៅ​ចិន​។

លោក​ថា​៖ «​ចិន​ច្រើន​ចាក់​ចូល​វប្បធម៌​គេ​មក​យើង​ដោយសារ​គេ​មហាអំណាច​។ ឥឡូវ យើង​ចាក់​វប្បធម៌​របស់​យើង​ចូលទៅ​គេ​ [​គេ​] ​បញ្ជូន​សិស្ស​របស់គេ​មក​កម្ពុជា​ដើម្បី​សិក្សា មិនមែន​តែ​ភាសា​ខ្មែរ​ទេ គឺ​វប្បធម៌ អរិយធម៌ ដើម្បី​បកប្រែ​ភាសា​បច្ចេកទេស​ផ្លូវច្បាប់​ដើម្បីឱ្យ​ចិន​មក​វិនិយោគ​នៅ​កម្ពុជា​កុំឱ្យ​រងគ្រោះ​នៃ​ការបោកប្រាស់​ពី​ជនខិលខូច​»​។

បើតាម​លោក​ សុខ ទូច បន្ទុក​នៃ​ការសិក្សា ភាគី​ចិន​ជា​អ្នករ៉ាប់រង​ទាំងអស់ ទាំង​គ្រូខ្មែរ និង​និស្សិត​ចិន​។ លោក​ថា​៖ «​គ្រូ​យើង​ទៅ​បង្រៀន​នៅ​គេ​ទទួលបាន​ប្រាក់ខែ​ ១ ៣០០ ​ដុល្លារ​ ក្នុង​ ១ ​ខែ​។ ការស្នាក់នៅ​គេ​ចេញថ្លៃ​ឱ្យ​តែ​ការហូបចុក​យើង​ចេញ​ខ្លួនឯង​ហើយ​បើ​គាត់​ជា​បណ្ឌិត​អាច​ទទួល​ទៅដល់​ ៣ ០០០ ​ដុល្លារ​។ អ៊ីចឹង​ខ្ញុំ​នៅពេល​ខាងមុខ​នឹង​បណ្តុះបណ្តាល​ភាសា​ខ្មែរ​ដល់​គ្រូ​ដែលមាន​បរិញ្ញាបត្រ​ដែល​ពូកែៗ​បញ្ជូន​ឱ្យទៅ​បង្រៀន​នៅ​ស្រុក​គេ​ដើម្បី​ទទួលបាន​ប្រាក់ខែ​ខ្ពស់​»​។

លោក​រំពឹងថា​តាមរយៈ​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​នេះ កម្ពុជា និង​ចិន​នឹង​ស្គាល់គ្នា​កាន់តែច្បាស់ ស៊ីជម្រៅ និង​បង្កើន​ចំណងមិត្តភាព​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ ២ ​កាន់តែ​ជិតស្និទ្ធ​។

ប្រធាន​កិត្តិយស​នៃ​សមាគមនិស្សិត​កម្ពុជា​ប្រចាំ​សាធារណរដ្ឋ​ប្រជាមានិត​ចិន លោក​ អ៊ុំ វុទ្ធទី ថ្លែង​ថា​ការចុះ​ MoU ​នេះ​ជា​ស្ពាន​ចម្លង​នៃ​ប្រទេស​ទាំង​ ២ ​ក្នុង​ការបណ្តុះបណ្តាល​ធនធានមនុស្ស​ទៅ​លើ​វិស័យ​អប់រំ និង​ភាសាជាតិ​។

លោក​បញ្ជាក់ថា​៖​ «​យើង​កំពុង​ពង្រីក​ភាសាជាតិ​យើង​ទៅ​ក្រៅប្រទេស​គឺ​ចិន​។ កន្លងមក​យើង​រៀន​តែ​ភាសា​គេ ឥឡូវ​គេ​រៀន​ភាសា​យើង​។ បានន័យថា ជា​ការវិវឌ្ឍ​ថ្មី​មួយទៀត​សម្រាប់​ភាសាជាតិ​ជា​ការរួមចំណែក​មួយ​ទៅលើ​ផ្នែក​វប្បធម៌ ព្រោះ​ភាសា​ជា​អត្តសញ្ញាណ​»​។

លោក​បន្ថែមថា​ «​អ៊ីចឹង​គេ​កំពុង​រៀន​ពី​អត្តសញ្ញាណ​របស់​យើង ដើម្បី​ពង្រឹង​ទំនាក់ទំនង​កម្ពុជា​ចិន​ឱ្យ​កាន់តែ​ស៊ីជម្រៅ​។ បើ​គេ​ចង់​រៀន​ភាសា​យើង​គេ​ចង់​ [​រៀន​] ​ពី​វប្បធម៌ ស្វែងយល់​ពី​សេដ្ឋកិច្ច នយោបាយ ប្រវត្តិសាស្ត្រ ប្រពៃណី និង​សិល្បៈ​ជាដើម​»​។

បើតាម​លោក​ អ៊ុំ វុទ្ធទី និស្សិត​ខ្មែរ​ដែល​បាន​ទទួល​អាហារូបករណ៍​សិក្សា​នៅ​ប្រទេស​ចិន​មាន​ជាង ២ ៣០០ ​នាក់​ ក្នុង​នោះ​និស្សិត​ខ្មែរ​កំពុង​សិក្សា​នៅ​ប្រទេស​ចិន​មាន​ជាង​ ១០០ ​នាក់ និង​រៀន​តាម​អនឡាញ​ពី​កម្ពុជា​មាន​ជាង​ ២ ២០០ ​នាក់​។ ឯ​និស្សិត​ចិន​សិក្សា​នៅ​កម្ពុជា​មាន​ប្រមាណ​ជា​ ១០០ ​នាក់​៕