ភ្នំពេញៈ ដេប៉ាតឺម៉ង់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនិងសារគមនាគមន៍នៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី ២ ខែកុម្ភៈ បានដាក់ឲ្យដំណើរការជាផ្លូវការនូវកម្មវិធីទូរស័ព្ទ និងគេហទំព័រដែលមានឈ្មោះថា «ទីចងចាំ ឬ Mapping Memories Cambodia (MMC)» ដើម្បីជួយឲ្យយុវជន និងប្រជាជនយល់ដឹងពីកន្លែងនិងរឿងរ៉ាវដែលកើតឡើងក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម។
ការប្រកាសដាក់ឲ្យដំណើរការជាផ្លូវការនូវកម្មវិធីទូរស័ព្ទនិងគេហទំព័រទីចងចាំនេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីនិស្សិត ដេប៉ាតឺម៉ង់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនិងសារគមនាគមន៍ជំនាន់ទី ១៥ និង ១៦ បានខិតខំប្រឹងប្រែងអស់រយៈពេល ១ ឆ្នាំសិក្សាកន្លងទៅនេះ ដោយចុះស្រាវជ្រាវផ្ទាល់នៅកន្លែងនិងបានសម្ភាសអ្នកនៅរស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហម។
ក្នុងកម្មវិធីទូរស័ព្ទ និងគេហទំព័រមានមុខងារនាំផ្លូវអ្នកប្រើប្រាស់ទៅកាន់ទីតាំងប្រវត្តិសាស្ត្រកើតហេតុដោយផ្ទាល់ដើម្បីឲ្យគាត់បានដឹងរឿងរ៉ាវ ក៏ដូចជាសិក្សាស្រាវជ្រាវប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរក្រហម តាមរយៈបច្ចេកវិទ្យាជាពហុប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ មានដូចជា អត្ថបទព័ត៌មាន ភាពយន្តឯកសារខ្នាតខ្លី បទយកការណ៍វិទ្យុ កម្រងរូបភាព និងព័ត៌មានដែលនិយាយរឿងរ៉ាវ កើតឡើងក្នុងសម័យខ្មែរក្រហមដូចជា ការរៀបការដោយបង្ខំ ការបង្ខំធ្វើការហួសកម្លាំងដើម្បីសម្រេចគម្រោងទំនប់ធំៗ ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញខាងសាសនាកិច្ចការទូតបរទេសរបស់ខ្មែរក្រហម។
ថ្លែងក្នុងពិធីសម្ពោធដាក់ឲ្យដំណើរការជាផ្លូវការកម្មវិធីទូរស័ព្ទនិងគេហទំព័រស្តីពីប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរក្រហមថ្មីមួយមានឈ្មោះថា «ទីចងចាំ ឬ Mapping Memories Cambodia (MMC)» នាល្ងាចថ្ងៃទី ២ ខែកុម្ភៈ កញ្ញាចាន់ មុយហុង ប្រធានគម្រោងទីចងចាំ បញ្ជាក់ថាកម្មវិធីទូរស័ព្ទ និងគេហទំព័រ ទីចងចាំ និយាយអំពីទីតាំងសំខាន់ៗនៃប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរក្រហម ដោយបង្ហាញទីកន្លែងសំខាន់ៗនៅលើផែនទីប្រទេសកម្ពុជា។ រហូតមកទល់ពេលនេះ គម្រោងបានដៅខេត្តក្រុងក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានប្រមាណជា ១៨ ហើយ មានដូចជា ទីក្រុងភ្នំពេញ ខេត្តព្រះសីហនុ ខេត្តបាត់ដំបង បន្ទាយមានជ័យ សៀមរាប កំពង់ធំ ជាដើម។
កញ្ញានិយាយថា គម្រោងមួយនេះ អាចសម្រេចជារូបរាងបានជោគជ័យដូចពេលនេះ ក៏ព្រោះតែមានកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ដេប៉ាតឺម៉ង់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងសារគមនាគមន៍ (DMC) ដោយមានការគាំទ្រពីអង្គការសេវាសន្តិភាពស៊ីវិល នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាល្លឺម៉ង់ (GIZ) និងមានដៃគូសហការពីមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា (DC-Cam) ដែលបានជួយពិនិត្យផ្ទៀងផ្ទាត់ ភាពពិតរបស់ខ្លឹមសារទាំងអស់ក្នុងកម្មវិធីទូរស័ព្ទនិងគេហទំព័រ ទីចងចាំ ឬ MMC ព្រមទាំងបានផ្ដល់ជារូបភាពនិងវីដេអូឯកសារពាក់ព័ន្ធនឹងសម័យខ្មែរក្រហម។
កញ្ញា មុយហុង បន្ថែមថា នៅពេលខាងមុខ គម្រោងមួយនេះមានបំណងចង់អភិវឌ្ឍកម្មវិធីទូរស័ព្ទ និងគេហទំព័រ ទីចងចាំ ឬ MMC ឲ្យរឹតតែពិសេស និងគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍បន្ថែម។
កញ្ញាបញ្ជាក់ថា៖ «និស្សិត ក៏ដូចជាប្រជាជនកម្ពុជាជាច្រើនទៀត គឺកំពុងតែចាប់អារម្មណ៍នឹងបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល ដោយប្រើប្រាស់ស្មាតហ្វូនឬថេប្ល៊ិត ក្នុងការទទួលយកព័ត៌មានពីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ។ ដូច្នេះវាហាក់ដូចជាឃើញច្បាស់ណាស់ថា វាជាជម្រើសដ៏ល្អក្នុងការជ្រើសរើសកម្មវិធីស្មាតហ្វូនជាឧបករណ៍ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយរឿងរ៉ាវនានាក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម»។
កញ្ញា មុយហុង បានបន្ថែមថា កម្មវិធីទូរស័ព្ទ និងគេហទំព័រអាចប្រាប់ គ្រប់រឿងរ៉ាវនៅក្នុងពហុប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដែលមាន ២ ភាសាដែលអ្នកប្រើប្រាស់អាចជ្រើសយក ភាសាខ្មែរ ឬអង់គ្លេស ហើយ អ្នកប្រើប្រាស់ ក៏អាចចែករំលែករឿងរ៉ាវរបស់ពួកគេក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម មកកាន់គម្រោង ទីចងចាំ ផងដែរ។
កញ្ញាបញ្ជាក់ថា៖ «ស្រដៀងគ្នានឹង Facebook អ្នកប្រើប្រាស់អាចផ្ដល់ជាមតិយោបល់នៅទីតាំងណាមួយ ដែលគាត់ចាប់អារម្មណ៍ ឬប្រាប់នូវព័ត៌មានបន្ថែមទៀតពីទីតាំងនោះ»។
កញ្ញាមុយហុង បន្ថែមថា គម្រោងនេះ ចាប់កកើតឡើងនៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៨ និងបញ្ចប់គម្រោងនៅខែមីនា ឆ្នាំ ២០១៩ ហើយថាបើទោះបីគម្រោងទីចងចាំ នឹងត្រូវបញ្ចប់នៅពេលឆាប់ៗនេះ ក៏ពិតមែន តែកម្មវិធីទូរស័ព្ទនិងគេហទំព័រគឺនៅតែបន្តទៅមុខក្នុងការចែករំលែកចំណេះដឹងទាក់ទងនឹងរឿងរ៉ាវខ្មែរក្រហមបន្តទៀត ដោយនឹងមានការដាក់បញ្ចូលស្នាដៃនិស្សិត DMC ជំនាន់ក្រោយៗ ដែលមានខ្លឹមសារទាក់ទងនឹងរឿងរ៉ាវខ្មែរក្រហម។
លោក អ៊ុង ប៊ុនអុី ប្រធានស្ដីទីដេប៉ាតឺម៉ង់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងសារគមនាគមន៍ (DMC) និងជាអ្នកជួយផ្ដួចផ្ដើមគម្រោងនេះថ្លែងថា គម្រោងទីចងចាំបង្កើតឡើងក្នុងគោលបំណងជំរុញឲ្យយុវជនខ្មែរជំនាន់ក្រោយប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យានាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ដើម្បីចុះទៅស្រាវជ្រាវបន្តអំពីព័ត៌មានទាក់ទងនឹងរឿងរ៉ាវខ្មែរក្រហម នៅតំបន់ប្រវត្តិសាស្ត្រទាំងនោះព្រមទាំងបង្កើតការសន្ទនាអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរក្រហមក្នុងចំណោមយុវជន និងក្រុមគ្រួសារ។
លោក អ៊ុង ប៊ុនអុី បញ្ជាក់ថា៖ «បញ្ហាជាច្រើននៅក្នុងសង្គមកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្ន មានឫសគល់ចេញពីសោកនាដកម្ម ដែលបានកើតឡើងនៅរបបខ្មែរក្រហម។ យុវជនជំនាន់ក្រោយត្រូវរៀនពីអតីតកាលរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីយល់ថាអតីតកាលមានឥទ្ធិពលលើជីវិតរស់នៅនិងសង្គមរបស់ពួកគេនាពេលបច្ចុប្បន្ន។ ការសន្ទនាគឺជាឧបករណ៍ដ៏សំខាន់មួយ ដល់ការរៀនសូត្ររបស់សាធារណជន និងការផ្សះផ្សាអតីតកាល ជាមួយបច្ចុប្បន្ន»៕