.jpg)
គម្រោងប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្ររាមគុណស្ថិតនៅក្នុងខេត្តបាត់ដំបង
រដ្ឋាភិបាលជប៉ុន ប្រើប្រាស់ជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ផ្លូវការ (ODA) របស់ខ្លួនផ្តួចផ្តើមគម្រោងស្តារហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធធារាសាស្ត្ររយៈពេល ៣ ឆ្នាំនៅតំបន់ខាងលិចនៃបឹងទន្លេសាបក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ កន្លងទៅ។
គម្រោងនេះត្រូវបានអនុវត្តដើម្បីជំនួសហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធចាស់ដែលត្រូវបានសាងសង់ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម (១៩៧៥-១៩៧៩) ដែលភាគច្រើននៃសំណង់ទាំងនោះមិនដំណើរការគ្រប់គ្រាន់ ដោយសារតែបញ្ហាការរចនា សំណង់ និងភាពចាស់ទ្រុឌទ្រោម ហើយបរិមាណទឹកត្រូវបានប៉ះពាល់ដោយអាកាសធាតុ។
ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធធារាសាស្ត្រទាំងនេះគឺមានសារៈសំខាន់ណាស់ក្នុងការគ្រប់គ្រងការផ្គត់ផ្គង់ទឹកឱ្យមានស្ថិរភាពដល់តំបន់ជុំវិញបឹងទន្លេសាប ដែលត្រូវគេស្គាល់ថាជាប្រភពដាំដុះស្រូវដ៏សំខាន់សម្រាប់សហគមន៍កសិកម្ម។ តំបន់គោលដៅគឺ ៦ ស្រុកនៅក្នុងខេត្តទាំង ៣ នៅប៉ែកខាងលិចបឹងទន្លេសាប ហើយការសាងសង់ដំណាក់កាលទី ២ នៃគម្រោងបានចាប់ផ្តើមនៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៩ ហើយរាល់ការបំពាក់គ្រឿងបរិក្ខារទាំងអស់បានបញ្ចប់នៅខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២០។
ក្រៅពីការសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយមនឹងនាំមុខក្នុងការគ្រប់គ្រងធនធានទឹកនៅក្នុងតំបន់ ទ្រទ្រង់គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ប្រព័ន្ធធារាសាស្ដ្រ ពង្រឹងប្រព័ន្ធប្រតិបត្ដិការ និងថែទាំប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រ ការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្ស ការគ្រប់គ្រងទឹកដ៏ត្រឹមត្រូវដោយប្រជាកសិករ ហើយក៏កំពុងអនុវត្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបច្ចេកទេសក្នុងគោលបំណងគ្រប់គ្រងបង្កើត និងពង្រឹងសមាគមការប្រើប្រាស់ទឹកដោយផ្តល់នូវការណែនាំពីកសិកម្ម ដើម្បីបង្កើនផលិតកម្មកសិកម្ម និងរួមចំណែកដល់ការកែលម្អជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាកសិករនៅក្នុងតំបន់។
ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រនៅភូមិវត្តជ្រៃក្នុងខេត្តពោធិ៍សាត់ត្រូវបានស្តារឡើងវិញ
លោក ព្រំ កន្ធែល នាយករងនៃនាយកដ្ឋានទទួលបន្ទុកនៅក្នុងក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយមបានឱ្យដឹងថា គម្រោងនេះនឹងមានរយៈពេល ៣ ឆ្នាំដោយមានគោលដៅបង្រៀនពីរបៀបធ្វើស្រែនៅឆ្នាំទី១ និងទី២ ហើយវិធីគ្រប់គ្រងប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រនៅឆ្នាំទី៣។
លទ្ធផលដែលរំពឹងនៅក្នុងគម្រោងការនេះគឺផ្តល់ភាពងាយស្រួលក្នុងការបូមទឹកជាងមុនមានភាពងាយស្រួលក្នុងការដឹកជញ្ជូនដោយបង្កើតផ្លូវ និងរំពឹងទទួលបានទិន្នផលខ្ពស់ជាងមុន។
សហគមន៍កសិករនៅភូមិលាងពុង ខេត្តបាត់ដំបង និងភូមិវត្តជ្រៃ ខេត្តពោធិ៍សាត់ចាប់ផ្តើមទទួលអត្ថប្រយោជន៍ពីគម្រោងដែលត្រូវបានជួសជុល និងកែលម្អដោយមានជំនួយរបស់រដ្ឋាភិបាលជប៉ុន។ ផ្ទៃដីស្រោចស្រពនៅភូមិលាងពុង ខេត្តបាត់ដំបងមានចំនួន ១ ៩៦៩ ហិកតា ហើយមានប្រព័ន្ធស្រោចទឹកនៅភូមិចំនួន ៧ ក្នុងឃុំចំនួន ៣ ។
លោក គ្រេន សាមាន ប្រធានសហគមន៍កសិករបានឱ្យដឹងថា មុនពេលការសាងសង់ប្រព័ន្ធស្រោចស្រពបានបញ្ចប់ ទឹកទន្លេមិនអាចរក្សាទុកបានទេ ហើយមានបញ្ហាខ្វះទឹកដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ។ នៅពេលអនាគតវានឹងអាចធ្វើឱ្យមានការបង្ហូរទឹកនៅរដូវវស្សាដើម្បីការពារទឹកជំនន់ និងចែកចាយទឹកដែលបានផ្ទុកទៅតំបន់ដែលមានការខ្វះទឹកនៅរដូវប្រាំងបាន។
ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រដំណាក់អំពិលស្ថិតនៅក្នុងខេត្តពោធិ៍សាត់
ប្រហែលកន្លះឆ្នាំបន្ទាប់ពីចាប់ផ្តើមប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធស្រោចស្រព ទិន្នផលដែលធ្លាប់មាន ២ តោនក្នុង ១ ហិកតា បានកើនឡើងពី ១,៥ ទៅ ២ ដង។ លើសពីនេះទៀត វាធ្លាប់ជាដំណាំមួយដំណាក់កាល ប៉ុន្តែឥឡូវនេះអាចធ្វើបានដំណាំ ២ ដំណាក់កាល ហើយកសិករកំពុងមានបំណងដាំដំណាំ ៣ ដំណាក់កាល។
លោក សាមាន ថ្លែងថា៖ «ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រនេះគួរតែត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយអ្នកភូមិ។ យើងចង់ចែករំលែកគុណតម្លៃ និងសហការគ្នាដើម្បីថែរក្សាប្រព័ន្ធនេះ។ យើងក៏បង្កើតជាក្រុមនៅក្នុងសមាជិក ដើម្បីសម្អាតប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រ។ ខ្ញុំចង់អប់រំ និងបំភ្លឺប្រជាជនឱ្យថែទាំ។ នេះគឺជាគំនិតមួយដែលមានបំណងចង់ប្រើប្រាស់ និងគ្រប់គ្រងប្រព័ន្ធទាំងនោះដោយសមាគមកសិករផ្ទាល់»។
ផ្ទៃដីស្រោចស្រពទី ២ គឺភូមិវត្តជ្រៃ ខេត្តពោធិ៍សាត់ដែលមានផ្ទៃដីចំនួន ១ ២២៧ ហិកតា។ មេដឹកនាំរបស់ភូមិទាំង ១០ នៅក្នុងឃុំចំនួន ២ បានបង្កើតសហគមន៍កសិករប្រើប្រាស់ទឹក។
ប្រធានសមាគមលោក មាស សុខ ថ្លែងថា៖ «នៅរដូវវស្សា ទឹកទន្លេហៀរ ប៉ុន្តែនៅរដូវប្រាំង ទឹកទន្លេរីងស្ងួត។ ប៉ុន្តែក្រោយពេលបានបញ្ចប់ការសាងសង់ប្រព័ន្ធស្រោចស្រពនេះ ទិន្នផលដែលធ្លាប់បាន ៣-៤ តោន ក្នុងមួយហិកតា វាមានការកើនរហូតដល់ចំនួន ៤-៦ តោនហើយឥឡូវនេះវាអាចធ្វើការដាំស្រូវ ៣ ដំណាក់កាល»។
លោក គ្រេន សាមាន
សមាគមកសិករដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការគ្រប់គ្រងទឹក និងថែទាំប្រព័ន្ធ។ ជាពិសេសកង្វះខាតទឹកនៅរដូវប្រាំងគឺធ្ងន់ធ្ងរណាស់ ហើយចាំបាច់ត្រូវពិភាក្សាដោយប្រុងប្រយ័ត្នថា តើត្រូវចែកចាយទឹកនៅភូមិណា? និងត្រូវសម្របសម្រួល និងកំណត់បរិមាណនៃការផ្គត់ផ្គង់ទឹក។
ពេលនេះក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយមជាអ្នកគ្រប់គ្រងប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រ ប៉ុន្តែនៅពេលគម្រោងនេះត្រូវបានបញ្ចប់នៅខែមីនា ឆ្នាំ ២០២១ ខាងមុខ សមាគមកសិករជាអ្នកគ្រប់គ្រងប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រដោយផ្ទាល់វិញ។
ក្នុងករណីជួសជុលទ្រព្យសម្បត្តិខ្នាតធំដូចជាម៉ាស៊ីនបូមទឹកជាដើម គេត្រូវសុំពិគ្រោះជាមួយក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម តែការងារថែទាំប្រចាំថ្ងៃគឺត្រូវទទួលបន្ទុកដោយសមាគមដែរ ទើបត្រូវប្រមូលថ្លៃសមាជិកហើយគ្រប់គ្រង និងប្រើប្រាស់វាសម្រាប់ប្រយោជន៍រួម។
លោក ហែ ប៊ុនធឿន នាយករងនៃនាយកដ្ឋានទទួលបន្ទុកការងារនេះនៅក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយមបានឱ្យដឹងថា ប្រព័ន្ធស្រោចស្រពនៅភូមិវត្តជ្រៃ ត្រូវបានយកគំរូតាមការរចនារបស់ជប៉ុន។
ឧទ្យានកំពុងត្រូវបានរៀបចំឡើង ហើយសកម្មភាពកែលម្អកំពុងត្រូវបានអនុវត្តដូចជាដំឡើងកៅអីអង្គុយ និងអំពូលភ្លើងនៅតាមដងផ្លូវជុំវិញប្រព័ន្ធស្រោចស្រព ព្រមទាំងដាំផ្កា។ តាមរយៈការបង្កើតទេសភាពស្រស់ស្អាតនៅជុំវិញប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រ គេនឹងធ្វើការអភិវឌ្ឍតំបន់នេះទៅជាគោលដៅទេសចរណ៍ក្នុងស្រុកផងដែរ។
ទាំងនៅខេត្តបាត់ដំបង និងខេត្តពោធិ៍សាត់មានការរំពឹងទុកខ្ពស់សម្រាប់ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រដែលបង្កើតឡើងដោយរដ្ឋាភិបាលជប៉ុនតាមរយៈជំនួយប្រាក់កម្ចី។
នៅពេលអនាគត សមាគមកសិករនឹងផ្តួចផ្តើមគំនិតក្នុងការគ្រប់គ្រង និងប្រើប្រាស់ជាបន្ត ហើយសកម្មភាពរបស់ពួកគេនោះនឹងរួមចំណែកដល់ការអភិវឌ្ឍកសិកម្មប្រកបដោយចីរភាព ព្រមទាំងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ច៕
