ព្រះវិហារៈ ក្រសួងបរិស្ថានសហការជាមួយក្រសួងកសិកម្ម អង្គការសមាគមអភិរក្សសត្វព្រៃប្រចាំកម្ពុជា (WCS) និងអង្គការផ្សេងទៀតពីថ្ងៃពុធបានធ្វើជំរឿនសត្វត្មាតប្រចាំឆ្នាំនៅ ៤ កន្លែងក្នុងថ្ងៃតែ ១ ដោយរកឃើញថា ចំនួនសត្វត្មាតមានការថយចុះបើធៀបទៅនឹងឆ្នាំមុន។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ថា ចំនួនសត្វត្មាតនៅឆ្នាំ ២០២០ មាន ១១៩ ក្បាល គឺមានការថយចុះ ១៨ ក្បាល បើប្រៀបធៀបនឹងជំរឿនក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ ដែលមានសត្វត្មាតទាំង ៣ ប្រភេទ ១៣៧ ក្បាល។ ក្នុងចំណោមត្មាតទាំង ១១៩ ក្បាលនោះ ត្មាតភ្លើងមាន ១១ ក្បាល ត្មាតផេះមាន ៧១ ក្បាល និងត្មាតត្នោតមាន ៣៧ ក្បាល។
សត្វត្មាតទាំង ១១៩ ក្បាលនោះ មាននៅដែនជម្រកសត្វព្រៃឆែបសរុបចំនួន ៣៤ ក្បាលគឺត្មាតភ្លើង ៣ ក្បាល ត្មាតផេះ ២២ ក្បាល និងត្មាតត្នោត ៩ ក្បាល។ សត្វត្មាតនៅដែនជម្រកសត្វព្រៃសៀមប៉ាងមាន ៨១ ក្បាលគឺត្មាតភ្លើង ៤ ក្បាល ត្មាតផេះ ៤៩ ក្បាល និងត្មាតត្នោត ២៨ ក្បាល។ នៅដែនជម្រកសត្វព្រៃស្រែពកមានត្មាតភ្លើង ៤ ក្បាល ហើយនៅដែនជម្រកសត្វព្រៃស្រែអង្ក្រងមិនមានវត្តមានត្មាតទេ។
លោក ភក្ត្រា ដែលបានចូលរួមបើកពិធីធ្វើជំរឿនត្មាតកាលពីថ្ងៃពុធនៅសហគមន៍ដងផ្លិតឲ្យដឹងថាការធ្វើជំរឿនសត្វត្មាតបានធ្វើឡើងនៅ ៤ ទីតាំងផ្សេងគ្នារួមមាននៅដែនជម្រកសត្វព្រៃសៀមប៉ាងក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែងនៅអាហារដ្ឋានត្មាតចំណុចវាលបឹងទាល់ស្ថិតនៅសហគមន៍ព្រៃអណ្តូងដងផ្លិតក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃឆែបក្នុងខេត្តព្រះវិហារនៅដែនជម្រក សត្វព្រៃស្រែពក ខេត្តមណ្ឌលគិរី និងនៅស្រែអង្ក្រងក្នុងតំបន់សេសាននៅស្ទឹងត្រែង។
លោកបញ្ជាក់ថា សត្វត្មាត ៣៤ ក្បាល បានចុះមកស៊ីសត្វគោងាប់ដែលជាចំណីរៀបចំបន្ថែមដោយ WCS ក្រោមការឧបត្ថម្ភគាំទ្រពីគម្រោងព្រៃឡង់បៃតង (Greening Prey Lang)។ ចំនួននេះមិនទាន់រាប់បញ្ចូលពីលទ្ធផលជំរឿននៅតំបន់ផ្សេងទៀតនៅឡើយទេ។ ជំរឿនកាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៩ នៅទីតាំងដដែលនេះមានសត្វត្មាតចំនួន ៤៤ ក្បាល។
បើតាមលោក ភក្ត្រា លទ្ធផលជំរឿនសត្វត្មាតនៅឆ្នាំមុនបង្ហាញថា កម្ពុជាមានសត្វត្មាតទាំង ៣ ប្រភេទចំនួន ១៣៧ ក្បាល ហើយតំបន់ដែលមានសត្វត្មាតច្រើនជាងគេ គឺនៅដែនជម្រកសត្វព្រៃសៀមប៉ាងក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែង និងដែនជម្រកសត្វព្រៃឆែបក្នុងខេត្តព្រះវិហារ។
លោកថ្លែងថា៖ «សត្វត្មាតជាប្រភេទសត្វកម្រ និងកំពុងស្ថិតក្នុងហានិភ័យខ្ពស់ក្នុងការបាត់ពូជនៅលើសកលលោក ខណៈចំនួនសត្វត្មាតនៅតែបន្តមានការធ្លាក់ចុះជារៀងរាល់ឆ្នាំ និងក្នុងកម្រិតមួយគួរឲ្យព្រួយបារម្ភ ទោះបីជារាជរដ្ឋាភិបាលតាមរយៈក្រសួងបរិស្ថានសហការជាមួយអង្គការដៃគូនានា ខិតខំប្រឹងប្រែងការពារ និងអភិរក្សក៏ដោយ»។
លោកបន្តថាដោយសារតែសត្វត្មាតជាសត្វកម្រជិតផុតពូជអស់ពីលើពិភពលោក ហើយកម្ពុជាត្រូវបានគេដឹងថា នៅមានសល់សត្វត្មាតច្រើនជាងគេនោះ ក្រសួងបរិស្ថានបានសហការជាមួយអង្គការ WCS បានអនុវត្តសកម្មភាពអភិរក្សនៅតាមតំបន់ការពារធម្មជាតិនានាតាមរយៈការផ្តល់ចំណីបន្ថែម និងការពារសម្បុកពងកូន។
លោក ភក្ត្រា បានអំពាវនាវដល់ប្រជាពលរដ្ឋឱ្យចូលរួមអភិរក្ស និងការពារសត្វត្មាតឱ្យបានគង់វង្សដោយបញ្ឈប់សកម្មភាពបរបាញ់ ឬការជួញដូរសត្វព្រៃ។ លោកថា សត្វត្មាតជាសត្វស្លូត និងជាអ្នកដែលសម្អាតបរិស្ថាន ដោយស៊ីគំរង់សាកសពសត្វផ្សេងទៀតជាអាហារ។
លោកថា៖ «(ការអភិរក្សត្មាត) វាជាការថែរក្សាមរតកធម្មជាតិដ៏មានតម្លៃមហាសាលសម្រាប់កម្ពុជា និងពិភពលោកទាំងមូលជាតម្លៃសម្រាប់ការអភិរក្សជីវចម្រុះ និងការទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរសម្រាប់ទេសចរណ៍ធម្មជាតិ បង្កើតមុខរបរផ្តល់ចំណូលជូនប្រជាពលរដ្ឋ»។
លោក កែន សេរីរដ្ឋា នាយកអង្គការ WCS ប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍កាលពីថ្ងៃពុធថា នៅក្នុងតំបន់ទី ១ នៅខេត្តព្រះវិហារគឺមានលទ្ធផលវិជ្ជមានដោយសារមានកំណើនសត្វត្មាតគួរឱ្យកត់សម្គាល់។ «នេះជាដំណឹងល្អមួយសម្រាប់រយៈពេលព្រឹកមិញ (១០ មិថុនា) ដែលយើងបានអង្កេតមើល»។
លោកថ្លែងថា ការកើនឡើងនេះគឺដោយសារការចុះល្បាតរួមគ្នារវាងសហគមន៍ និងមន្ត្រីឧទ្យានុរក្ស និងមានការថែទាំបានដិតដល់ជាងពេលកន្លងមក។ លោក សេរីរដ្ឋា ថ្លែងថា៖ «និយាយរួមទៅ វាជាឱកាសមួយសំណាងដែរ ដែលយើងអាចរកឃើញសម្បុករបស់ត្មាត ហើយយើងការពារបានទាន់ពេល...»៕
វីដេអូ៖