បញ្ហាកង្វះទឹកស្អាតនៅខេត្តកំពតបានឈានដល់ទីបញ្ចប់ បន្ទាប់ពីជប៉ុនបានកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធចាំបាច់ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាត មានសុវត្ថិភាព និងមានស្ថិរភាពសម្រាប់ប្រជាជនក្នុងតំបន់។
រដ្ឋាភិបាលជប៉ុនបានអនុវត្តគម្រោងពង្រីកប្រព័ន្ធផ្គត់ផ្គង់ទឹកក្នុងខេត្តកំពត ចាប់តាំងពីខែកក្កដាឆ្នាំ ២០១៥ រហូតដល់ខែសីហា ឆ្នាំ ២០១៨ ដែលជាផ្នែកមួយនៃជំនួយឥតសំណងសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា។
ប្រព័ន្ធផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាតរួមទាំងបណ្តាញចែកចាយទឹកនៅក្រុងកំពតនៃខេត្តកំពតត្រូវបានសាងសង់ឡើងក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៥០ ប៉ុន្តែរោងចក្រទឹកស្អាតនោះត្រូវបានបំផ្លាញដោយសារសង្គ្រាមស៊ីវិល។
ដោយមានការគាំទ្រពីអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល និងធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) រោងចក្រទឹកស្អាតដែលមានស្រាប់ ត្រូវបានជួសជុល និងសាងសង់ឡើងវិញទាំងស្រុងនៅក្នុងខេត្តកំពត។
ប៉ុន្តែទោះបីមានការខិតខំទាំងនេះ ក៏នៅតែជួបប្រទះបញ្ហានានាក្នុងការផ្តល់សេវាកម្មផ្គត់ផ្គង់ទឹកដែលមានដូចជា សមត្ថភាពផ្គត់ផ្គង់ទឹករបស់រោងចក្រមិនគ្រប់គ្រាន់ ការខ្វះខាតនូវបណ្តាញចែកចាយទឹក និងបំពង់ចែកចាយទឹកមួយចំនួនហួសអាយុកាលប្រើប្រាស់។
ប្រព័ន្ធផ្គត់ផ្គង់ទឹករបស់ខេត្តកំពតត្រូវបានសាសង់ឡើងដោយជំនួយរបស់ ADB អាចផ្គត់ផ្គង់ទឹកត្រឹមតែ ៦ ០០០ ម៉ែត្រគុបប៉ុណ្ណោះនៅក្នុង ១ ថ្ងៃ ប៉ុន្តែសមត្ថភាពផ្គត់ផ្គង់ទឹកក្នុងខេត្តកំពតបានកើនឡើងដល់ ១៣ ៥០០ ម៉ែត្រគុបក្នុង ១ ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីការការសាងសង់រោងចក្រទឹកស្អាតអូរតូច ដោយជំនួយឥតសំណងរបស់ជប៉ុននៅឆ្នាំ ២០១៨។
តាមរយៈរោងចក្រទឹកស្អាតថ្មីនេះសមត្ថភាពផ្គត់ផ្គង់ទឹកបានកើនឡើងក្នុងបរិមាណចំនួន ៧ ៥០០ ម៉ែត្រគុបក្នុង ១ ថ្ងៃ។
លោក ទី គាន ប្រធានរដ្ឋាករទឹកស្អាតខេត្តកំពតមានប្រសាសន៍ថា៖ «ក្នុងឆ្នាំ ២០២០ យើងបានផ្គត់ផ្គង់ទឹកដល់ ៣៤ ភូមិក្នុង ១១ ឃុំ ប៉ុន្តែចាប់ពីឆ្នាំ ២០២១ យើងបានពង្រីកតំបន់សេវានេះដល់ ៤១ ភូមិក្នុង ១២ ឃុំ ហើយជាមួយគ្នានេះ យើងក៏រំពឹងដែរថានឹងអាចផ្គត់ផ្គង់ទឹក ១៨ ៥០០ ម៉ែត្រគុបក្នុង ១ ថ្ងៃដោយការបង្កើនបន្ថែមលើសមត្ថភាពផ្គត់ផ្គង់ដែលមានក្នុងពេលបច្ចុប្បន្នឱ្យបានកើនឡើងដល់ ៥ ០០០ ម៉ែត្រគុបក្នុង ១ ថ្ងៃថែមទៀតនាថ្ងៃខាងមុខ»។
លោកបន្ថែមថា៖ «គិតត្រឹមខែមករា ឆ្នាំ ២០២១ អត្រាផ្គត់ផ្គង់គឺ ៧៦,១៤% យើងនឹងខិតខំសម្រេចឱ្យបាន ១០០% នាពេលអនាគត។ ខេត្តកំពតសម្បូរទៅដោយធម្មជាតិ និងមានប្រភពទឹកច្រើនមែន ប៉ុន្តែទឹកក្រោមដីមិនអាចប្រើប្រាស់ជាទឹកស្អាតបានទេដោយសារឥទ្ធិពលនៃទឹកសមុទ្រ»។
លើសពីនេះទៀត ដោយសារតែទីក្រុងនេះមានទីតាំងនៅជាប់សមុទ្រ ដូច្នេះដីមួយចំនួនមិនសមស្របក្នុងការផលិតទឹកសម្រាប់ផឹក ទើបប្រជាជនជាច្រើនមិនអាចប្រើប្រាស់អណ្តូងទឹកបាន។
«ដូច្នេះមានគ្រួសារជាច្រើនធ្លាប់យកទឹកពីទឹកភ្លៀង ទឹកទន្លេ និងទឹកស្រះ។ ហើយក៏មានហេតុផលដែលថា រដ្ឋាករទឹកក៏គ្មានលទ្ធភាពបូមទឹកដោយសារខ្វះបរិក្ខារដែលមកពីកង្វះថវិកាដែរ។ ខ្ញុំពិតជាអរគុណដែលបរិមាណនៃការផ្គត់ផ្គង់ទឹកបានកើនឡើងទ្វេដងជាមួយនឹងជំនួយឥតសំណងរបស់ជប៉ុន»។
រោងចក្រទឹកស្អាតអូរតូចបាននាំមកនូវការផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងច្រើនសម្រាប់ប្រជាជនក្នុងខេត្ត ដែលធ្លាប់តែខ្វះខាតទឹកស្អាតប្រើប្រាស់។ ពេលនេះអ្នកភូមិរីករាយណាស់នៅពេលពួកគេទទួលបានការផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាតមានស្ថិរភាពសម្រាប់ការប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃ។ អ្នកស្រី ម៉េង ចន្ធូ អ្នកលក់បង្អែមក្នុងភូមិស្នំប្រាំពីរបានថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំធ្លាប់ទិញទឹកពីអ្នកលក់ ប៉ុន្តែមានបញ្ហា អនាម័យដូចជា ទឹកមានស្លឹកឈើ និងសំរាមលាយ។ ហើយវាកាន់តែពិបាកក្នុងការទទួលទឹកនៅរដូវប្រាំងដោយសារតែកង្វះខាតទឹក»។
«នៅឆ្នាំ ២០១៨ ខ្ញុំសុំគេដាក់ប្រព័ន្ធទឹកស្អាតនៅបរិវេណផ្ទះ ហើយខ្ញុំក៏សុខចិត្តចំណាយផ្ទាល់ខ្លួនសម្រាប់ដាក់បណ្តាញផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាតនៅផ្ទះបាយ និងបន្ទប់ទឹកពីបណ្តាញរបស់រដ្ឋ។ ធៀបនឹងពេលមុនខ្ញុំអាចទទួលបានទឹកស្អាតជាប្រចាំ ហើយជីវិតខ្ញុំប្រសើរជាងមុន»។
«បច្ចុប្បន្ននេះ ខ្ញុំកំពុងប្រើប្រព័ន្ធផ្គត់ផ្គង់ទឹកដើម្បីដាំផ្លែឈើដូចជា ចេក និងផ្លែស្រកានាគ ជាដើម។ ខ្ញុំក៏សូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅចំពោះការផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាតនេះ»។
ប្តីប្រពន្ធដែលជាប្រជានេសាទ លោក សើ ឡេះ និងអ្នកស្រី ហ្វា មុំ ជាគ្រួសារក្រីក្ររស់នៅក្នុងភូមិ ទ្វីខាងជើងអ្នកទាំង ២ បានឱ្យដឹងថា៖ «ការផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាតនេះបានធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងផ្នែកអនាម័យ»។
«កាលពីមុនយើងត្រូវទៅកន្លែងឆ្ងាយដើម្បីទិញទឹកដោយរ៉ឺម៉ក ហើយមានថ្ងៃខ្លះយើងមិនអាចទិញបានទៀតដោយសារខ្វះថវិកា។ កូនប្រសារបស់ខ្ញុំដែលធ្វើការផ្នែកសំណង់ជារឿយៗមិនអាចលាងសម្អាតស្នាមប្រឡាក់ស៊ីម៉ងត៍នៅលើខ្លួនគាត់បានភ្លាមៗទេ ហើយវាបានធ្វើឱ្យគាត់ងាយនឹងកើតជំងឺរមាស់នៅលើស្បែក»។
ពួកគាត់ថ្លែងទាំងស្នាមញញឹមថា៖ «ពិតជារីករាយណាស់! បន្ទាប់ពីការផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាតត្រូវបានចាប់ផ្តើមនៅឆ្នាំ ២០១៨ គាត់អាចលាងខ្លួនជាមួយទឹកបានភ្លាមៗ ហើយរោគសញ្ញានៃជំងឺស្បែកក៏បានបាត់ទៅវិញដែរ។ ឥឡូវនេះមានតែរឿងល្អទេដែលមានទឹកអនាម័យប្រើប្រាស់គ្រប់ពេល»។
អ្នកនាង សុវណ្ណា គុន្ធិកា មេក្រុមគិលានុបដ្ឋាយិកានៅមណ្ឌលសុខភាពកំពង់ក្រែងក៏បានលើកឡើងស្រដៀងគ្នានេះដែរ។ អ្នកនាងបានថ្លែងថា៖ «មណ្ឌលសុខភាពរបស់ខ្ញុំត្រូវបានផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាតតាំងពីឆ្នាំ ២០១៤ ដូច្នេះមិនមានបញ្ហាខ្វះខាតទឹកនោះទេ ប៉ុន្តែអ្នកជំងឺមួយចំនួននៅក្នុងភូមិដែលមានចម្ងាយប្រហែល ១៣ គីឡូម៉ែត្រ មិនត្រូវបានផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាតរហូតដល់ឆ្នាំ ២០១៨»។
«ដោយសារបញ្ហាអនាម័យ មនុស្សជាច្រើនបានទទួលរងជំងឺឆ្លងពីមូសដែលមានដូចជា ជំងឺគ្រុនឈាម និងគ្រុនចាញ់។ នាងខ្ញុំគិតថា ចំនួនអ្នកជំងឺដែលមានជំងឺឆ្លងបានថយចុះចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៨»។
អ្នកនាងបន្តថា៖ «ទឹកដែលពួកគេបានទិញពីមុន មិនមានស្ថិរភាពទេ ពីព្រោះក្លិនរបស់ថ្នាំសម្លាប់មេរោគ គឺខ្លាំង ហើយជួនកាលទឹកមានពណ៌ស ប៉ុន្តែបន្ទាប់ពីការផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាតបានមកដល់ វាធ្វើឱ្យជីវិតរបស់ពួកគេកាន់តែងាយស្រួល ហើយពួកគេពិតជារីករាយណាស់ដោយមានអារម្មណ៍ថាមានសុវត្ថិភាពជាងមុនឆ្ងាយ»។
ការទទួលបានទឹកស្អាតប្រើប្រាស់គឺមានសារៈសំខាន់ណាស់ ជាពិសេសសម្រាប់អ្នកភូមិដែលប្រឈមនឹងហានិភ័យផ្នែកបរិស្ថាន ក៏ដូចជាភាពរាំងស្ងួត និងគ្រោះទឹកជំនន់ដ៏អូសបន្លាយ។
ការពង្រីក និងកែលម្អប្រព័ន្ធផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាតក្នុងក្រុងកំពតដែលត្រូវបានអនុវត្តដោយជំនួយឥតសំណងរបស់ប្រទេសជប៉ុនបានធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋក្នុងខេត្តកំពតមានទឹកស្អាតប្រើប្រាស់មានសុវត្ថិភាព និងមានស្ថិរភាពព្រមទាំងធ្វើឱ្យការរស់នៅរបស់ពួកគេកាន់តែមានភាពល្អប្រសើរ៕