ភ្នំពេញៈ ក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយមបានបង្ហាញលទ្ធផលបានពីការព្យាករអាកាសធាតុរបស់ខ្លួនដោយផ្នែកលើបាតុភូត ENSO ថា អាកាសធាតុនៅកម្ពុជានារដូវប្រាំង និងដើមរដូវវស្សាក្នុងឆ្នាំ ២០២០ នេះមានលក្ខណៈល្អប្រសើរជាងឆ្នាំមុន ខណៈដែលបាតុភូតនេះនឹងគ្របដណ្ដប់មកលើប្រទេសកម្ពុជាអំណោយផលជាងឆ្នាំមុន។
កាលពីថ្ងៃទី ១៣ ខែមករា ឆ្នាំនេះលោក លឹម គានហោ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយមបានចេញសេចក្ដីជូនដំណឹងមួយស្ដីពី «ការព្យាករអាកាសធាតុលើកទី ១ សម្រាប់រដូវប្រាំង និងដើមរដូវវស្សាឆ្នាំ ២០២០» ដោយបានបង្ហាញថា បាតុភូត ENSO ដែលជាបាតុភូតមួយស្ថិតនៅចន្លោះបាតុភូត El Nino និង La Nina និងដែលឥទ្ធិពលរបស់វាធ្វើឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរសីតុណ្ហភាពនៃទឹកនៅមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិកភាគកណ្តាល និងខាងកើតបានគ្របដណ្ដប់លើប្រទេសកម្ពុជា ៦០ ភាគរយ ខណៈ ៤០ ភាគរយទៀតជាបាតុភូត El Nino និង La Nina ។
លោកបានគូសបញ្ជាក់ថា៖ «ពិនិត្យលើឥទ្ធិពលនៃបាតុភូតទាំង ៣ ខាងលើឃើញថា ស្ថានភាពអាកាសធាតុសម្រាប់រដូវប្រាំង និងដើមរដូវវស្សាឆ្នាំ ២០២០ នេះមានលក្ខណៈប្រសើរជាងរដូវប្រាំង និងដើមរដូវវស្សាឆ្នាំ ២០១៩ កន្លងទៅ»។
រដូវប្រាំង និងដើមរដូវវស្សាក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ បាតុភូត El Nino បានគ្របដណ្តប់លើកម្ពុជារហូតដល់ទៅ ៨០ ភាគរយ និង ២០ ភាគរយទៀតជាបាតុភូត ENSO ។
ទោះជាយ៉ាងណាលោក លឹម គានហោ បានអំពាវនាវដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅតាមតំបន់ដាច់ស្រយាល និងឆ្ងាយពីប្រភពទឹករក្សាបន្តការប្រើប្រាស់ទឹកដោយសន្សំសំចៃដោយអះអាងថា បរិមាណទឹកភ្លៀងនៃភ្លៀងកក់ខែដែលនឹងមានធ្លាក់ក្នុងខែមេសា និងខែឧសភាខាងមុខនេះ នៅមានកម្រិត និងមិនអាចឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការនៃការប្រើប្រាស់ភ្លាមៗនោះទេ។
ក្នុងសេចក្ដីជូនដំណឹងស្ដីពីការព្យាករអាកាសធាតុលើកទី ១ នោះក៏បានបង្ហាញផងដែរថា រដូវប្រាំងឆ្នាំនេះ «សីតុណ្ហភាពនឹងកើនឡើងខ្ពស់ជាងមធ្យមភាគប្រចាំឆ្នាំ និងទឹកភ្លៀងមានកម្រិតទាបជាងមធ្យមភាគច្រើនឆ្នាំ»
បើទោះជានៅក្នុងខែមករានេះ សីតុណ្ហភាពអតិបរមាស្ថិតក្នុងរង្វង់ ៣០-៣២ºC ក្នុងបណ្ដាខេត្តនៃតំបន់ជួរភ្នំ និងខ្ពង់រាប ហើយនៅតំបន់ទំនាបកណ្ដាល សីតុណ្ហភាពអតិបរមាស្ថិតក្នុងចន្លោះពី ៣៣-៣៥ºC និងនៅតំបន់មាត់សមុទ្រសីតុណ្ហភាពអតិបរមាស្ថិតក្នុងរង្វង់ ៣១-៣៣ºC នៅតំបន់មាត់សមុទ្រក៏ដោយ។ ប៉ុន្តែចាប់ពីខែកុម្ភៈទៅធាតុអាកាសនឹងកើនកម្តៅជាបន្តបន្ទាប់ ពិសេសក្នុងខែមេសា កម្រិតសីតុណ្ហភាពនឹងកើនខ្ពស់។ ទន្ទឹមនោះក៏មានភ្លៀងកក់ខែ រួមទាំងបាតុភូត ផ្គរ រន្ទះ និងខ្យល់កន្ត្រាក់ កើតមានច្រើនផងដែរ។
សេចក្ដីជូនដំណឹងនេះក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា រដូវវស្សាឆ្នាំនេះអាចនឹងចាប់ផ្តើមនៅសប្តាហ៍ទី ២ នៃខែឧសភា ហើយរបាយទឹកភ្លៀងអាចមានកម្រិតពីមធ្យមទៅបង្គួរដែលអាចចាត់ទុកជាប្រក្រតីភាព។ យ៉ាងណាក៏ដោយកូនរដូវប្រាំងក្នុងរដូវវស្សាអាចនឹងកើតមាននៅសប្តាហ៍ទី ២ នៃខែកក្កដា។
តាមរយៈលទ្ធផលព្យាករនេះលោក ស៊ាង វ៉ាន់សេដ្ឋ ប្រធានមន្ទីរកសិកម្មខេត្តបន្ទាយមានជ័យបានអំពាវនាវដល់កសិករយកចិត្តទុកដាក់ពីទៅបញ្ហាជំងឺ និងសត្វល្អិតចង្រៃដែលអាចកើតឡើងក្រោយភ្លៀងកក់ខែក្នុងរដូវប្រាំង ជាពិសេសនៅចន្លោះខែមីនា និងខែមេសា ។
លោក វ៉ាន់សេដ្ឋ បានថ្លែងថា៖ «ជាទូទៅនៅចន្លោះខែមីនា និងមេសា ប្រភពទឹកមួយចំនួនដែលរួមមាន បឹង ស្ទឹង ព្រែក និង អណ្ដូងត្រូវគោករីង ហើយធាតុអាកាសបានកើនកម្ដៅកាន់តែខ្ពស់ដែលបង្កឲ្យមានជំងឺឆ្លងប៉ះពាល់សុខភាពមនុស្ស និងសត្វដូច្នេះសូមបងប្អូនប្រជាកសិករ បង្កើនការប្រុងប្រយ័ត្ន ចំពោះបញ្ហានេះ និងរក្សាទឹកទុកឲ្យបានល្អដោយត្រូវប្រើប្រាស់ដោយសន្សំសំចៃ»។
បើតាមលោក វ៉ាន់សេដ្ឋ កាលពី ១ សប្ដាហ៍មុននៅស្រុកមង្គលបុរីបានខ្វះទឹកប្រើប្រាស់ និងស្រោចស្រពស្រូវប្រាំង។ ប៉ុន្តែដោយមានការជួយអន្តរាគមន៍ពីមន្ត្រីជំនាញនៃក្រសួងធនធានទឹកបូមទឹកពីស្ទឹងមង្គលបុរី និងប្រព័ន្ធស្ទាក់ទឹកផ្នែកខាងក្រោមរួមនឹងបរិមាណទឹកភ្លៀងកក់កាលពីយប់ថ្ងៃទី ១៣ ខែមករា ទើបទឹកស្ទឹងមង្គលបុរីហក់ឡើងមួយកម្រិត ដែលបន្តការផ្គត់ផ្គង់ដល់ពលរដ្ឋជាង ៧ ០០០ គ្រួសារក្នុងស្រុកនេះបានក្នុងរយៈពេលជាង ១ ខែទៀត៕