ភ្នំពេញៈ ដំណើរទស្សនកិច្ច ២ សប្តាហ៍ទៅ អឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋ អាមេរិក របស់លោក សម រង្ស៊ី មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងដើម្បីបញ្ចុះបញ្ចូលសហគមន៍អន្តរជាតិ ឲ្យដាក់សម្ពាធលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទទួលការឆ្លើយតបវិជ្ជមាន នៅមុនការវិលត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញនៅសប្តាហ៍នេះ។
ព្រឹទ្ធសមាជិកគណបក្សសាធារណរដ្ឋ អាមេរិក លោក Lindsey Graham បានដាក់សំណើមួយទៅព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកស្នើឲ្យព្យួរជំនួយយោធា ចំពោះកម្ពុជា រហូតមានការស៊ើបអង្កេតដែលអាចជឿជាក់បានទៅលើភាពមិនប្រក្រតីនៃការបោះឆ្នោត ហើយរដ្ឋាភិបាលប្តេជ្ញាចិត្តថាធ្វើការកែទម្រង់ការបោះឆ្នោត។
សំណើនេះសំដៅទៅលើពហិការរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិក្នុងសភា ដោយសារការមិនដោះស្រាយបញ្ហាភាពមិនប្រក្រតីនៃការបោះឆ្នោត ដែលគណបក្សនេះអះអាងថា បានធ្វើឲ្យខ្លួនបាត់បង់អាសនៈ។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានបដិសេធអាសនៈចំនួន ៥៥ នៅក្នុងសភារហូត រដ្ឋាភិបាលប្តេជ្ញាឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតឯករាជ្យលើភាពមិនប្រក្រតីនៃការបោះឆ្នោតនិងកំណែទម្រង់ផ្សេងៗ។
សំណើនេះ បានដាក់ទៅគណៈកម្មាធិការស្តីពីទំនាក់ទំនងបរទេស ជាការប៉ុនប៉ងលើក ទី១នៅក្នុងសភាអាមេរិកដើម្បីអនុវត្តវិធានការដាក់ទណ្ឌកម្មលើកម្ពុជាបន្ទាប់ពីលទ្ធផលបោះឆ្នោតថ្ងៃ ទី២៨ កក្កដា មិនមានលក្ខណៈចុះសម្រុងគ្នា។
តំណាងរាស្រ្តអាមេរិក ៥ នាក់បានដាក់សំណើនេះទៅសេតវិមានកាលពី ថ្ងៃ ទី១៩ កក្កដា បន្ទាប់ពីសវនាការសភាអាមេរិកស្តីពីអំពីកម្ពុជា ដែលអំពាវនាវឲ្យមានគណនេយ្យភាពខ្ពស់ជាងមុន ចំពោះជំនួយបរទេស។
សំណើនេះលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា «ខុសច្បាប់» ដែលបង្កើតឡើងដោយលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតមិនយុត្តិធម៌មិនគួរទទួល បានជំនួយអាមេរិកទេ។
កិច្ចប្រឹងប្រែងនេះបានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីមានសេចក្តីសម្រេចស្រដៀងគ្នារបស់ព្រឹទ្ធសភាពីថ្ងៃ ទី៧ មិថុនា របស់លោក Graham និងព្រឹទ្ធសមាជិកម្នាក់ទៀត។
ខណៈរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកមិនទាន់ច្បាស់លាស់ថា ការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជាជាការបោះឆ្នោត ខុសច្បាប់ ស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំនៅភ្នំពេញបានបន្តជំរុញឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតទៅលើភាពមិនប្រក្រតីនៃការបោះឆ្នោត ហើយមិនសម្តែងការសាទរដល់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ជាផ្លូវការនៅឡើយ។
ក្នុងជំនួបរវាងលោក សម រង្ស៊ី ជាមួយអនុរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអាមេរិកលោក William J. Burns កាលពីថ្ងៃ ទី១៦ តុលា អ្នកនាំពាក្យក្រសួង ការបរទេស អាមេរិក លោកស្រី Jen Psaki ថ្លែងថា អាមេរិកបន្តគាំទ្រឲ្យមាន «ការពិនិត្យក្នុងតម្លាភាពនឹងអាចជឿជាក់លើការបោះឆ្នោត»។
លោក Carlyle Thayer អ្នកជំនាញពីអាស៊ីអាគ្នេយ៍ នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកងកម្លាំង អូស្រ្តាលី ថ្លែងថា សំណើថ្មីបំផុតនេះទំនងជាគ្មានឥទ្ធិពលទៅលើរដ្ឋាភិបាល កម្ពុជា ទេ បើទោះជាមានការកាត់ជំនួយក៏ដោយ។
លោកថ្លែងតាមអ៊ីមែលថា៖ «ការព្យួរជំនួយយោធាប៉ះពាល់តិចតួចដល់របបលោក ហ៊ុន សែន ។ វាមិនមែនជាការដោះស្រាយថាតើនរណាត្រូវទទួលខុសត្រូវ លើភាពមិនប្រក្រតីនៃការបោះឆ្នោតនោះទេ»។
លោកបន្តថា៖ «វាមិនអាចទេដែលអាមេរិកនឹងធ្វើឲ្យកម្ពុជាយល់ព្រមបង្កើតឲ្យមានគណៈកម្មការឯករាជ្យ។ ជំហរអាមេរិករងឥទ្ធិពលពីសកម្មភាពរបស់ អូស្រ្តាលី អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ និងរដ្ឋដទៃៗទៀតដែលបានអបអរសាទរចំពោះលោក ហ៊ុន សែន»។
អ្នកនាំពាក្យមួយរូបនៃអង្គភាពព័ត៌មានរហ័ស របស់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តី លោក ឯក ថា បដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយទេកាលពីម្សិលមិញ ខណៈរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួង ព័ត៌មាន លោក ខៀវ កាញារីទ្ធ មិនបានឆ្លើយតបតាមសំណើសុំអត្ថាធិប្បាយ។
លោក សម រង្ស៊ី កាលពីម្សិលមិញស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុង រ៉ូម និងបានជួបជាមួយរដ្ឋមន្រ្តី ការបរទេស អ៊ីតាលី Emma Bonino កាលពីថ្ងៃសៅរ៍៕ PS
