ភ្នំពេញៈ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ទីក្រុងភ្នំពេញនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកឆ្នាំ ២០១៩ បានអំពាវនាវឱ្យបណ្តាប្រទេសនានាក្នុងពិភពលោកចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងត្រូវចេះអត់ឱនឱ្យគ្នាក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះ ដើម្បីធានាសន្ដិភាពសម្រាប់ពិភពលោកទាំងមូល និងក៏បានលើកឡើងពីភាពចាំបាច់មួយចំនួនក្នុងការដោះស្រាយ បញ្ហាប្រឈមរបស់ស្ដ្រី គ្រួសារ និងយុវជន។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ដែលចេញកាលពីល្ងាចថ្ងៃអង្គារលើកឡើងថា គណៈប្រតិភូចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកលើកទី ២ រៀបចំឡើងនៅរាជធានីភ្នំពេញដែលមានប្រមុខរដ្ឋ ប្រធានរដ្ឋសភា រដ្ឋមន្ត្រី តំណាងរាស្ដ្រ រួមទាំងអង្គការជំនឿសាសនា សង្គមស៊ីវិលយុវជន និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ គឺបានគូសបញ្ជាក់នូវចំណុចសំខាន់ចំនួន ៨ ចំណុចដូចជាអំពាវនាវឲ្យសហគមន៍អន្តរជាតិ ត្រូវតែចាត់វិធានការជាបន្ទាន់ និងមានប្រសិទ្ធភាព ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមទាក់ទងនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុដែលកំពុងគំរាមកំហែងដល់មនុស្សជាតិ និងភពផែនដី។
ការមិនអើពើចំពោះការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនឹងបង្កគ្រោះថ្នាក់ដោយផ្ទាល់ដល់មនុស្សគ្រប់គ្នា។ ជាមួយគ្នានេះពួកគេក៏បានបង្ហាញក្ដីបារម្ភចំពោះការគំរាមកំហែងកាន់តែខ្លាំងឡើងដល់សន្ដិភាព និងសន្ដិសុខពិភពលោកនាពេលបច្ចុប្បន្ន។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍បញ្ជាក់ថា៖ «កិច្ចប្រជុំកំពូលនេះបានកត់សម្គាល់ដោយក្ដីព្រួយបារម្ភចំពោះការគំរាមកំហែងកាន់តែខ្លាំងឡើងដល់សន្ដិភាព និងសន្ដិសុខពិភពលោកដោយសារបុព្វហេតុសង្គមនយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ច និងការសង្កត់ធ្ងន់ពីភាពចាំបាច់នៃការអត់ឱនគ្នាការយល់ដឹងពីគ្នា ទីកន្លែងស្នាក់នៅ និងការទទួលស្គាល់តួនាទីរបស់សង្គមស៊ីវិលក្នុងការចូលរួមចំណែកដោះស្រាយជម្លោះ និងធានាឱ្យពិភពលោកប្រកបដោយសន្ដិភាព សមធម៌ និងប្រកបដោយបរិយាប័ន្នកាន់តែប្រសើរឡើងដោយទទួលស្គាល់តួនាទីសំខាន់របស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយក្នុងការរួមចំណែកឱ្យសម្រេចបានគោលដៅនេះ»។
ក្រៅពីនេះសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមក៏បានលើកឡើងដែរថា គូស្វាមី និងគ្រួសារ ដែលទទួលបានសន្ដិភាព និងសុភមង្គលយូរអង្វែងគឺជាកត្តាចូលរួមចំណែកការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព ហើយស្ដ្រីដែលទទួលរងអំពើហិង្សានៅផ្ទះ ការរើសអើងនៅកន្លែងការងារ ការអប់រំនៅមានកម្រិត និងការកាត់ផ្ដាច់ពួកគេពីការទទួលបានឱកាសផ្សេងៗគឺក្រុមស្ដ្រីទាំងនោះចាំបាច់ត្រូវតែទទួលបានការលើកកម្ពស់តួនាទី។
ជាមួយគ្នានេះក៏ត្រូវបញ្ចូលតួនាទីយុវជនជាអ្នកដឹកនាំក្នុងការអនុវត្តកាតព្វកិច្ចសង្គម សុចរិតភាព សីលធម៌ និងការទទួលខុសត្រូវក្នុងការកសាងវប្បធម៌សន្ដិភាព។ ការរស់នៅដើម្បីបំពេញប្រយោជន៍ដល់អ្នកដទៃ គឺជាមធ្យោបាយដ៏មានប្រសិទ្ធភាព ដើម្បីជម្នះការបែកបាក់ទំនាក់ទំនងមនុស្សដែលអាចជំរុញឱ្យមានការផ្សះផ្សាគ្នា ដើម្បីបង្កើតវប្បធម៌គ្រួសារសកលលោកតែមួយ។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍បន្តថា៖ «ក្នុងន័យនេះកិច្ចប្រជុំកំពូលបានគូសបញ្ជាក់អំពីតម្រូវការក្នុងការពង្រឹងគ្រួសារនៃប្រជាជាតិនានាស្ថិតនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកដើម្បីពង្រឹងទំនាក់ទំនងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងពង្រីកបរិយាកាស នៃការជឿទុកចិត្តគ្នា និងភាពសុខដុមរមនាក្នុងសង្គមដើម្បីឈានទៅរកសន្ដិភាព និងវិបុលភាពជាសកលដែលតំបន់នេះអាចសម្រេចបាននូវសក្ដានុពលពិតរបស់ខ្លួននៅលើឆាកអន្តរជាតិ»។
កិច្ចប្រជុំកំពូលនេះក៏បានអំពាវនាវឱ្យមានចក្ខុវិស័យតំបន់ថ្មីមួយក្នុងសហគមន៍អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកដែលមានភាពជាដៃគូរវាងរដ្ឋាភិបាល និងសង្គមស៊ីវិល ដើម្បីបង្កើតសហគមន៍ប៉ាស៊ីហ្វិកឲ្យមាននូវការកកើតឡើងវិញនូវវប្បធម៌ និងសង្គម ដែលបង្កើតឱ្យមានចំណងទាក់ទងដ៏រឹងមាំនៅក្នុងសង្គមអាស៊ី។
នៅក្នុងការប្រកាសបើកកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកកាលពីថ្ងៃទី ១៩ ខែវិច្ឆិកាលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានលើកទឹកចិត្តឱ្យមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អរវាងរដ្ឋាភិបាល សង្គមស៊ីវិល និងវិស័យឯកជនដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាសកលផ្សេងៗ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ខ្ញុំសូមលើកទឹកចិត្តដល់ថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល សង្គមស៊ីវិល និងស្ថាប័នឯកជនឱ្យបន្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជិតស្និទ្ធ និងស៊ីជម្រៅ ដើម្បីឆ្លើយតបឱ្យបានទាន់ពេលវេលាចំពោះបញ្ហាសកល រួមមាន ភាពជ្រុលនិយម និងសកម្មភាពជ្រុលនិយម ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន និងការជួញដូរមនុស្ស ការគំរាមកំហែងតាមអ៊ីនធឺណិត និងវិសមភាពសេដ្ឋកិច្ចសង្គមរួមទាំងសមភាពយេនឌ័រ»។
លោក មាស នី អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវពីបញ្ហាសង្គមបានលើកឡើងថា បច្ចុប្បន្នពិភពលោកកំពុងនាំគ្នាព្រួយបារម្ភអំពីការប្រឈមមុខដាក់គ្នារវាងប្រទេសមហាអំណាច និងមហាអំណាច ហើយវាជារឿងធម្មតាដែលប្រទេសទាំងអស់ទាំងក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក និងតំបន់ផ្សេងទៀតនៅក្នុងពិភពលោកត្រូវតែធ្វើសេចក្ដីប្រកាសផ្សេងៗពាក់ព័ន្ធនឹងការយល់ឃើញ និងការព្រួយបារម្ភជុំវិញការវិវឌ្ឍស្ថានភាពរបស់ពិភពលោកនេះ។
លោកយល់ឃើញថានៅពេលដែលប្រទេសកាន់តែច្រើនឡើងៗលើកឡើងពីការព្រួយបារម្ភអំពីការវិវឌ្ឍថ្មីនៃស្ថានភាពពិភពលោកដូចជាការព្រួយបារម្ភ អំពីការវិលត្រឡប់មកវិញនូវសង្គ្រាមត្រជាក់ ដោយសារការប្រឈមមុខដាក់គ្នារវាងមហាអំណាចជាដើម។
លោកបន្តថា រាល់ក្ដីព្រួយបារម្ភទាំងនោះនឹងអាចត្រូវបានយកចិត្តទុកដាក់ពីសំណាក់ពិភពលោក ឬអង្គការសហប្រជាជាតិ ហើយនឹងអាចយកធ្វើជារបៀបវារៈសំខាន់នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំរបស់ខ្លួននាពេលខាងមុខ ដើម្បីឱ្យក្រុមប្រទេសមហាអំណាចធ្វើការជាមួយគ្នា ក្នុងការអាចធានាឱ្យបាននូវស្ថិរភាពសន្ដិភាព និងសន្ដិសុខរបស់ពិភពលោក។
លោក មាស នី បានបញ្ជាក់ថា៖ «បើគ្មានអ្នកនិយាយទេ គឺវាចេះតែរាលដាលទៅ ហើយទីបំផុត វាអាចកើតទៅជាសង្គ្រាមលោកលើកទី ៣ ដែលជាវិនាសកម្មដ៏ធំធេងបំផុតសម្រាប់មនុស្សជាតិ»៕