ភ្នំពេញៈ ក្នុងចំណោមប្រាសាទបុរាណដ្ឋានសរុបជាង ៥ ៣០០ កន្លែង នៅទូទាំងប្រទេស មានបុរាណដ្ឋានប្រាសាទស្ថិតក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិ សរុបចំនួន ៨៥៧ ទីតាំង ក្នុងនោះមាន ៤២៦ បុរាណដ្ឋាន ស្ថិតនៅក្នុងឧទ្យានជាតិព្រះបាទជ័យវរ្ម័ន «ភ្នំគូលែន»។ នេះបើតាមលោក នេត្រ ភក្ត្រា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា បានថ្លែងប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ កាលពីម្សិលមិញថា ចំនួនបុរាណដ្ឋាននៅក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិ និងរបៀងអភិរក្សជីវចម្រុះអាចនៅមានច្រើនទៀត ដែលស្ថិតក្នុងព្រៃជ្រៅមិនទាន់រកឃើញ។ លោកថ្លែងថា៖ «យោងតាមមន្ត្រីជំនាញនៃក្រសួងបរិស្ថានក្នុងចំណោមប្រាសាទបុរាណដ្ឋានសរុបជាង ៥ ៣០០ កន្លែង នៅទូទាំងប្រទេសក្នុងនោះបុរាណដ្ឋានប្រាសាទ ស្ថិតក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិសរុបមានចំនួន ៨៥៧ ទីតាំងក្នុងនោះ ៤២៦ បុរាណដ្ឋានស្ថិតនៅក្នុងឧទ្យានជាតិព្រះបាទជ័យវរ្ម័ន ភ្នំគូលែន»។
បើតាមរបាយការណ៍របស់ក្រសួងបរិស្ថាន ប្រព័ន្ធតំបន់ការពារធម្មជាតិ និងរបៀងអភិរក្សចម្រុះកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន មានសរុប ចំនួនជាង ៧០ ទីតាំង នៅក្នុងខេត្តចំនួន ២១ ក្នុងចំណោមខេត្ត-រាជធានី ២៥ របស់កម្ពុជាមានផ្ទៃដីសរុបទំហំ ៧៣ លានហិកតាស្មើប្រមាណ ៤១% នៃផ្ទៃដីប្រទេសកម្ពុជា។
តំបន់ការពារធម្មជាតិ និងរបៀងអភិរក្សជីវៈចម្រុះ មិនត្រឹមតែសម្បូរទៅដោយធនធានធម្មជាតិព្រៃឈើសត្វព្រៃ និងរុក្ខជាតិតូច-ធំ ដែលមានតម្លៃផ្នែកប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី និងការអភិរក្សជីវចម្រុះប៉ុណ្ណោះទេតែក៏មានបុរាណដ្ឋានដែលជាជង្រុកនៃវប្បធម៌ប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់របស់ជាតិសាសន៍ខ្មែរដ៏សម្បូរបែប។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា បានថ្លែងថា ក្រសួងបរិស្ថានបានសហការយ៉ាងជិតស្និទ្ធ ជាមួយក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈក្នុងការការពារ និងអភិរក្សបុរាណដ្ឋានទាំងនោះ។ ក្រសួងបរិស្ថានមានយុត្តាធិការ លើការគ្រប់គ្រង និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិ និងរបៀងអភិរក្ស ចំណែកក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈមានតួនាទីក្នុងការអភិរក្សការពារបុរាណដ្ឋាន និងប្រាសាទក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិទាំងនោះ ដូចជាការជួសជុល និងថែទាំជាដើម។
នេះគឺជាកិច្ចសហការមួយប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីការពារ និងអភិរក្សសម្បត្តិធម្មជាតិផង និងការពារសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ផង ដែលមានតម្លៃមហាសាលសម្រាប់ជាតិ និងប្រជាជនកម្ពុជា។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា បញ្ជាក់ថា៖ «ប្រាសាទ និងបុរាណដ្ឋានដែលស្ថិតក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិបានផ្សារភ្ជាប់យ៉ាងជិតស្និទ្ធនឹងធនធានធម្មជាតិ។ បុរាណដ្ឋានទាំងនេះ បាននិងកំពុងក្លាយជាតំបន់ទេសចរណ៍យ៉ាងសំខាន់ផ្សារភ្ជាប់នឹងទេសចរណ៍ធម្មជាតិ និងបានកំពុងទាក់ទាញការចាប់អារម្មណ៍របស់ភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិដូចជា ប្រាសាទជាំស្រមក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃគូលែនព្រហ្មទេព ដែលជាការផ្សារភ្ជាប់រវាងទេសចរណ៍សត្វស្លាប និងវប្បធម៌ប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ពលរដ្ឋខ្មែរ»។
បើតាមលោក នេត្រ ភក្ត្រា ក្រសួងបរិស្ថានអំពាវនាវដល់ពលរដ្ឋទាំងឡាយ ដែលរស់នៅក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិដែលមានបុរាណដ្ឋាន និងប្រាសាទបុរាណសូមចូលរួមការពារ និងអភិរក្សឱ្យបានល្អ ដើម្បីថែរក្សាកេរមរតកដូនតាខ្មែរឱ្យនៅគង់វង្ស និងអាចផ្តល់ផលប្រយោជន៍ទាំងការសិក្សាស្រាវជ្រាវផ្នែកបុរាណវិទ្យា និងការសិក្សាស្វែងយល់ពីប្រពៃណីវប្បធម៌ទំនៀមទម្លាប់ពលរដ្ឋនៅតំបន់នោះ។
លោក ម៉ៅ សុខនី ប្រធានការិយាល័យស្រាវជ្រាវចងក្រងសំណង់ឯកសារប្រវត្តិសាស្ត្រនៃនាយកដ្ឋានគាំពារ និងអភិរក្ស សំណង់បុរាណនៃអគ្គនាយកដ្ឋានបេតិកភណ្ឌ ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានលើកឡើងថា កន្លងមកការថែរក្សា និងការជួសជុលប្រាង្គប្រាសាទបុរាណមានបណ្ដាប្រទេសជាមិត្ដមួយចំនួន បានចូលរួមជួយទាំងថវិកា និងបច្ចេកទេសក្នុងការជួសជុល ថែរក្សា។ ប៉ុន្ដែក្រោយពីមានការផ្ទុះរីករាលដាលជំងឺកូវីដ ១៩ សកម្មភាពជួយពីប្រទេសជាមិត្ដមានភាពស្ងប់ស្ងាត់ ហើយការងារជួសជុល និងថែរក្សា គឺអាស្រ័យលើរាជរដ្ឋាភិបាលផ្ទាល់។
លោកបញ្ជាក់ថា បណ្ដាប្រទេសម្ចាស់ជំនួយ និងអង្គការនានាបានជួយក្នុងការជួសជុល និងថែរក្សា តែចំពោះប្រាង្គប្រាសាទដែលល្បីៗ ប៉ុណ្ណោះ ចំពោះប្រាសាទជាច្រើនទៀតនៅក្នុងតំបន់ដាច់ស្រយាល មិនទទួលបានជំនួយក្នុងការជួសជុល ឬថែរក្សាឡើយ ដែលបច្ចុប្បន្នកំពុងប្រឈមនឹងការខូចខាត ពីគ្រោះធម្មជាតិ និងអាយុកាលចាស់ទៅៗរបស់ប្រាសាទទាំងនោះ។
លោក សុខនី បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «បច្ចុប្បន្នយើងក៏ទទួលបានការគាំទ្រ ជួយជួសជុលថែរក្សាពីបណ្ដាវិស័យឯកជនក្នុង និងក្រៅប្រទេសខ្លះដែរ ប៉ុន្ដែមិនអាចគ្រប់គ្រាន់ទេ ព្រោះទំហំនៃការថែរក្សា គឺត្រូវការធនធាន និងថវិកាច្រើន ហើយភាគច្រើនបំផុតក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន រាជរដ្ឋាភិបាល គឺជាអ្នកចំណាយក្នុងការថែរក្សា និងជួសជុល»៕