ភ្នំពេញៈ ក្រសួងបរិស្ថាន​បាន​ជំរុញដល់​តំណាង​ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ​និង​អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល​រួម​ទាំង​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន និង​វិស័យ​ឯកជន​ឲ្យ​រួមគ្នា​ផ្សព្វផ្សាយ​ពី​ការ​អភិរក្ស​ជីវ​ចម្រុះ​សមុទ្រ​និងតំបន់​ឆ្នេរ​ដើម្បី​ធានា​ឲ្យ​បាន​នូវ​ចីរភាព​ក្នុង​ការ​រួម​ចំណែក​អភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ច​ជាតិ ខណៈ​តំបន់​ឆ្នេរ​កំពុង​ប្រឈម​នឹង​ផល​ប៉ះពាល់​បរិស្ថាន​ក៏​ដូច​ប្រព័ន្ធ​អេកូឡូស៊ី​ជាដើម។

ថ្លែង​នៅក្នុង​សិក្ខាសាលា​ស្ដីពី «ការអភិរក្ស​ជីវចម្រុះ​សមុទ្រ​និង​តំបន់​ឆ្នេរ​តាម​រយៈ​ការ​បង្កើត​ឧទ្យាន​ជាតិ​សមុទ្រ» នៅ​សណ្ឋាគារ​ឯករាជ្យ​ក្រុង/ខេត្ដ​ព្រះសីហនុ​ដែល​ផ្តួចផ្តើម​ដោយ​ក្រសួង​បរិស្ថាន​កាល​ពី​ថ្ងៃ ២២ មករា លោក សូត យា អនុ​រដ្ឋ​លេខា​ធិការ​ក្រសួង​បរិស្ថាន​បាន​លើក​ឡើង​ថា សិក្ខា​សាលា​នេះ​បាន​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ពី​តម្លៃ​ធនធាន​សមុទ្រ​ដើម្បី​រួម​ចំណែក​អភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ច​ជាតិ សក្តានុ​ពល​អេកូ​ទេសចរណ៍ និង​បង្ហាញ​ពី​បេសកកម្ម​របស់​រដ្ឋាភិបាល ក្នុង​ការ​ការពារ​និង​អភិរក្ស​ធនធាន​សមុទ្រ​និង​តំបន់​ឆ្នេរ​ព្រម​ទាំង​ផ្សព្វផ្សាយ​ពី​សក្តានុ​ពល​ឧទ្យាន​ជាតិ​សមុទ្រ​កោះរ៉ុង ដល់​ប្រជា​សហគមន៍ អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​និង​អ្នក​ពាក់​ព័ន្ធ​ដែល​កំពុង​អាស្រ័យ​ផល​ជាមួយ​ធនធាន​សមុទ្រ អ្នក​សិក្សា​ស្រាវ​ជ្រាវ​និង​អាជីវករ​បម្រើ​សេវាកម្ម​មុជ​ទឹក។

លោក​បន្ដថា៖ «ធនធាន​តំបន់ឆ្នេរ​សមុទ្រអាច​ទទួលរង​ការប៉ះពាល់ ជា​ពិសេស​ដល់​បរិស្ថាន ជីវ​ចម្រុះ​និង​ប្រព័ន្ធ​អេកូឡូស៊ី។ ដូច្នេះ​ដើម្បី​ចូលរួម​ទប់​ស្កាត់​និង​កាត់​បន្ថយ​នូវ​ហតុ​ប៉ះពាល់​ទាំង​នេះ ក្រសួង​បរិស្ថាន​បាន​ដឹកនាំ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ និង​រៀបចំ​ផែនការ​យុទ្ធសាស្ត្រ​ក្នុង​ការពារ អភិរក្ស​ជីវចម្រុះ ដោយ​មាន​ចូលរួម​ពី​អ្នក​ពាក់ព័ន្ធ​ដើម្បី​ធានា​បាន​នូវ​ការ​អភិវឌ្ឍ​ប្រកប​ដោយ​ចីរភាព​បរិស្ថាន ជីវ​ចម្រុះ និង​ប្រព័ន្ធ​អេកូ​ឡូស៊ី តំបន់​សមុទ្រ​កម្ពុជា»។

បើតាម​លោក សូត យា សិក្ខាសាលានេះ​ក៏​ជា​ឱកាស​មួយ​សម្រាប់​ជួបជុំ​រវាង​ស្ថាប័ន​មាន​សមត្ថកិច្ច អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​និង​អ្នក​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​ធនធាន​សមុទ្រ​សម្រាប់​ស្វែង​យល់​ពី​ទស្សន​វិស័យ​នៃ​ការ​អភិរក្ស​ធនធាន​ធម្មជាតិ​របស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​និង​ដើម្បី​ចង​ក្រង​នូវ​លទ្ធផល​រួមគ្នា​ដើម្បី​ជា​ប្រយោជន៍ដល់​ប្រជាជន​កម្ពុជា សង្គម​ជាតិ និង​សម្រាប់​កូន​ចៅ​ជំនាន់​ក្រោយ។

លោក​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ដែរ​ថា​ប្រទេស​កម្ពុ​ជាមាន​ឆ្នេរសមុទ្រ​លាតសន្ធឹង​ពី​ច្រក​អន្តរជាតិ​ចាំ​យាម​ជាប់​ប្រទេស​ថៃ​រហូត​ដល់​ច្រក​អន្តរជាតិ​ព្រែក​ចាក​ជាប់​វៀតណាម​និង​មាន​វិសាល​ភាព​លើ​ខេត្ត​ចំនួន ៤ រួម​មាន ខេត្ត​ព្រះសីហនុ កោះកុង​កំពត​និង​កែប ដោយ​មាន​ប្រជាជន​ប្រមាណ​ជាង ២ លាន​នាក់​រស់​នៅ​និង​ប្រកប​មុខរបរ​ចម្បង​ពឹង​ផ្អែក​លើ​ការ​នេសាទ ការ​ធ្វើ​កសិកម្ម​និង​ផ្តល់​សេវាកម្ម​ទេសចរណ៍។

លោក​បន្ថែមថា ដោយ​ផ្អែកលើ​ភាពសម្បូរ​បែប​នៃ​ជីវចម្រុះ​និង​ទេសភាព​ដ៏​ល្អ​នៅ​តាម​ឆ្នេរ​សមុទ្រ រាជ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បាន​កំណត់​តំបន់​នោះ​ជា​ប៉ូល​សេដ្ឋកិច្ច​មួយ​ក្នុង​យុទ្ធសាស្ត្រ​ចតុកោណ​និងបាន​ដាក់​បញ្ចូល​ជា​សមាជិក​ក្លិប​ឆ្នេរ​សមុទ្រ​ស្អាត​បំផុត​លើ​សកល​លោក​កាល​ពី​ឆ្នាំ ២០១១ ដែល​ជា​ការ​ចូលរួម​ចំណែក​លើក​កម្ពស់​សេដ្ឋកិច្ច​ជាតិ​និង​ជីវភាព​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​របស់​ពលរដ្ឋ​ផង​ដែរ។

លោក លូ វ​ន្នី មន្ដ្រី​សម្របសម្រួល​ថ្នាក់ជាតិ​នៃ​អង្គការ International Union for Conservation of Nature (IUCN) ដែល​គាំទ្រ​សិក្ខា​សាលា​នេះ​បាន​ថ្លែង​ថា ដើម្បី​ធានា​សុវត្ថិភាព​នៃ​តំបន់​អភិរក្ស​ជីវចម្រុះ​និង​តំបន់​ឧទ្យាន​សមុទ្រ អង្គការ​លោក​បាន​ចូលរួម​គាំទ្រ​ដល់​ក្រសួង​បរិស្ថាន​លើ​ការងារ​ជួយ​អភិរក្ស​នេះ។

លោក​ថ្លែងថា៖ «យើង​កំពុង​ជួយ​ផ្សព្វផ្សាយ​ដូចជា ជួយ​ធ្វើ​ស្លាក​សញ្ញា​ផ្សព្វផ្សាយ​ធំៗ​ជា​ព័ត៌មាន​ពី​ការ​បង្កើត​តំបន់​កោះរ៉ុង​ជា​តំបន់​ឧទ្យាន​ជាតិ​សមុទ្រ​នេះ​ដើម្បី​ឲ្យ​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​ក៏​ដូច​សហគមន៍​មូលដ្ឋាន​គាត់​បាន​ជ្រាប​ថា ជា​តំបន់​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​បាន​បង្កើត​និង​ការងារ​អភិរក្ស​នៅ​តំបន់​នោះ»។

បើតាម​លោក វ​ន្នី តំបន់​ការពារ​របស់​ក្រសួងបរិស្ថាន​មាន​ច្រើន​ប្រភេទ ប៉ុន្តែ​ដោយ​ឡែក​នៅ​កោះរ៉ុង​រដ្ឋាភិបាល​បាន​បង្កើត​ជា​ឧទ្យាន​ជាតិ​សមុទ្រ​ទី ១ នៅ​កម្ពុជា​ដែល​មាន​ទំហំ​ជាង ៥ ម៉ឺន​ហិកតា​លាត​សន្ធឹង​លើ​ផ្ទៃដី​គោក​និង​ផ្ទៃ​ទឹក ។

លោក​សុខ សុខុម ប្រធាន​អង្គការ​ស្រាវជ្រាវ​ជាតិ​កម្ពុជា (CNRO) ដែល​តែង​តាម​ដាន​ការ​រំលោភ​បំពាន​ឆ្នេរ​សមុទ្រ​បាន​ថ្លែង​ថា​ក្រោយ​មាន​បទបញ្ជា​របស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​ដើម្បី​ថែ​ក្សា​ធនធាន​ធម្មជាតិ​នៅ​តាម​តំបន់​ឆ្នេរ​អាជ្ញាធរ​ក៏បាន​ពង្រឹង​ការ​អនុវត្ដ​ការងារ​នេះ​ដែរ តែ​ហាក់​មិន​ទាន់​មាន​ប្រសិទ្ធភាព។

លោក​បាន​បន្ដថា៖ «យើង​ឃើញថា​ការ​អនុវត្ដ​របស់​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​ហាក់បី​ដូច​ជា​នៅ​មិន​ទាន់​បាន​គ្រប់​សព្វ​នៅ​ឡើយ​ទេ...បើ​មាន​ការ​បំផ្លាញ​ធនធាន​ធម្មជាតិ ប្រៀប​ដូច​បំផ្លាញ​ខ្លួន​ឯង​ដែរ។ដូច្នេះ​ការ​យក​ចិត្ដ​ទុក​ដាក់ ការពារ​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​ត្រូវ​តែ​យក​គោល​ការណ៍​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​កំណ​ត់ទៅ​អនុវត្ដ មិនត្រូវ​អនុវត្ដ​តែ​ចំពោះ​ពលរដ្ឋ​តូច​តាច ចំណែក​អ្នក​មាន​អំណាច​ទុក​ឲ្យ​គេ​ចាក់​ដី​លុប​ឆ្នេរ​និង​បំផ្លាញ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ដោយ​មិន​មាន​ទោស​ទណ្ឌ​នោះ​ទេ» ។

លោក​បន្ថែមថា រហូតមកទល់​ពេលនេះ​ដូចជា​មិនទាន់​ឃើញ​មាន​វិធានការ​លើ​បុគ្គល​ដែល​បំផ្លាញ​តំបន់​ឆ្នេរ​ឲ្យ​មាន​ប្រសិទ្ធ​ភាព​ទេ ដោយ​ឃើញ​ត្រឹម​ឲ្យ​ធ្វើ​កិច្ច​សន្យា​ប៉ុណ្ណោះ ខណៈ​កន្លែង​ចាក់​ដី​លុប​ឆ្នេរ​ខ្លះ​មិន​កាយ​ដី​ចេញ​វិញ ឯ​ខ្លះ​ចាក់​ដី​ចូល​បន្ថែម​ដដែល។

លោក ឈិន សេង​ងួន អភិបាលរង​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ ទទួលបន្ទុក​អភិវឌ្ឍន៍​តំបន់​ឆ្នេរ​មិន​អាច​សុំ​អធិប្បាយ​បាន​ទេ​ដោយ​លោ​កថា​កំពុង​ប្រជុំ ហើយ​បាន​បង្វែរ​សំណួរ​ទៅ​ប្រធាន​មន្ទីរ​ទេសចរណ៍​ខេត្ដ​ព្រះសីហនុ​វិញ។

លោក តាំង សុ​ចិត្ត​គ្រឹ​ស្នា ប្រធាន​មន្ទីរ​ទេសចរណ៍​ខេត្ដ​ព្រះសីហនុ​បាន​ថ្លែង​ថា​ក្នុង​នាម​អាជ្ញាធរ​ពាក់​ព័ន្ធ​យើង​គាំទ្រ​ចំពោះ​ការ​ស្នើ​សុំ​របស់​ក្រសួង​បរិស្ថាន លើ​ការ​អភិរក្ស​នេះ។

លោក​បញ្ជាក់ថា៖ «យើង​បាន​ចូលរួម​សហការ​ធ្វើការ​ងារ​នេះ​ដោយ​បង្កើត​វគ្គ​ផ្សព្វផ្សាយ​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការងារ​ទីក្រុង​ស្អាត ការ​ថែរក្សា​ធនធាន​បរិស្ថាន ដោយ​សហការ​ជាមួយ​មន្ទីរ​បរិស្ថាន និង​អាជ្ញាធរ​ពាក់​ព័ន្ធ»។

ទាក់ទង​នឹង​បញ្ហា​នេះ លោក សុចិ​ត្ដគ្រ​ស្នា បាន​ថ្លែងថា ក្រុម​ការងារ​លោក​បាន​រៀបចំ​នូវ​ក្រម​ប្រតិបត្ដិ​ផ្សេងៗ​តាម​ឆ្នេរ​ដោយ​ផ្ដោត​លើ​ការ​អប់រំ​ផ្សព្វផ្សាយ​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការ​ថែរក្សា​បរិស្ថាន​និង​ការ​ថៃ​រក្សា​អនាម័យ​នៅ​តំបន់​ឆ្នេរ​ជាដើម៕