មណ្ឌលគិរីៈ ក្រសួងបរិស្ថានកំពុងស៊ើបអង្កេតលើករណីជនខិលខូចលួចបោះបង្គោល និងធ្វើរបងទន្ទ្រានកាន់កាប់យកដីរដ្ឋដោយខុសច្បាប់នៅក្នុងទីតាំងដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមានៅភូមិពូរ៉ាង ឃុំសែនមនោរម្យ ស្រុកអូររាំង ក្រោយពេលពិនិត្យឃើញមានជនខិលខូចលួចបោះបង្គោលថ្ម និងឈើជាង ៥០ បង្គោល និងបានធ្វើរបងហ៊ុមព័ទ្ធក្នុងពេលថ្មីៗនេះ។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថានបានពិនិត្យឃើញសកម្មភាពលួចបោះបង្គោល និងធ្វើរបងហ៊ុមព័ទ្ធយកដីរដ្ឋដោយជនខិលខូចនេះក្នុងពេលដឹកនាំប្រតិភូក្រសួងបរិស្ថាន និងក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានចុះពិនិត្យ និងស្វែងយល់ពីការងាររៀបចំគម្រោងរេដបូក និងការគ្រប់គ្រងដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមាពីថ្ងៃទី ៣ ដល់ថ្ងៃទី ៥ ខែតុលា។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងកំពុងតែធ្វើការស៊ើបអង្កេតស្វែងរកថា តើនរណាដែលជាអ្នកមកបោះបង្គោលនៅកន្លែងនេះ ដើម្បីយើងអនុវត្ដទៅតាមច្បាប់»។ នេះជាវិធានការម៉ឺងម៉ាត់ ហើយក៏ជាការប្រាប់ទៅដល់ជនខិលខូចមួយចំនួនថា ដីរបស់រដ្ឋគឺមិនអាចមកទន្ទ្រានកាន់កាប់ដោយប្រើប្រាស់ប្រជាពលរដ្ឋស្លូតត្រង់ ក្នុងរូបភាពចូលមកទន្ទ្រានកាន់កាប់ ហើយស្នើសុំកាត់ឆ្វៀលនោះទេ។
លោក ភក្ត្រា បានព្រមានដល់ជនខិលខូចថា៖ «សូមបញ្ឈប់ជាបន្ទាន់នូវសកម្មភាពទាំងអស់នេះ ពីព្រោះថាវាជាសកម្មភាពខុសច្បាប់។ យើងខ្ញុំនឹងអនុវត្ដច្បាប់ដោយមិនលើកលែង ចំពោះជនទាំងឡាយណាដែលបំពានទេ»។
បើតាមរបាយការណ៍របស់មន្ទីរបរិស្ថានខេត្តមណ្ឌលគិរីក្នុងរយៈពេល ៩ ខែ ឆ្នាំ ២០២០ មន្ត្រីឧទ្យានុរក្សនៃមន្ទីរបរិស្ថានបានចុះល្បាតក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិចំនួន ២ ៩៩៥ លើក បង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិបានចំនួន ១ ៥២៨ ករណី ក្នុងនោះបានបញ្ជូនសំណុំរឿងទៅតុលាការ ៨៤ ករណី ពិន័យអន្តរការណ៍ ២៦ ករណី រឹបអូសរណារយន្តបាន ៣៦៤ គ្រឿង ចាប់ឃាត់រថយន្ត ៣៤ គ្រឿង ដោះអន្ទាក់ដាក់ចាប់សត្វចម្រុះសរុបចំនួន ២ ៩៥៧ ខ្សែ។
បើតាមលោក ភក្ត្រា បច្ចុប្បន្នកម្ពុជាមានតំបន់ការពារធម្មជាតិ និងរបៀងអភិរក្សជីវចម្រុះសរុប ៦៦ កន្លែង ក្នុងនោះមានឧទ្យានជាតិ ដែនជម្រកសត្វព្រៃ តំបន់ប្រើប្រាស់ច្រើនយ៉ាងតំបន់ការពារទេសភាព និងតំបន់រ៉ាមសារដែលមានផ្ទៃដីសរុប ៧,៣ លានហិកតា ស្មើប្រមាណ ៤១% នៃផ្ទៃដីសរុបរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។
ចំណែកតំបន់ការពារធម្មជាតិនៅក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរីមានចំនួន ៦ កន្លែង មានផ្ទៃដីសរុបប្រមាណ ១ លានហិកតា ក្នុងនោះរួមមាន ដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមា ដែនជម្រកសត្វព្រៃស្រែពក ដែនជម្រកសត្វព្រៃណាមលៀរ ដែនជម្រកសត្វព្រៃលំផាត់ ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំព្រេច និងរបៀងអភិរក្សជីវចម្រុះឦសាន។ នៅក្នុងការគ្រប់គ្រងអភិរក្សតំបន់ការពារធម្មជាតិទាំងនេះមន្ទីរបរិស្ថានខេត្ដមណ្ឌលគិរីមានមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សសរុបចំនួន ១០៤ នាក់ ដែលចំនួននេះនៅមិនទាន់ឆ្លើយតបនៅឡើយជាមួយទំហំផ្ទៃដីដែលត្រូវអភិរក្ស និងការពារនៅឡើយទេ។ ចំណែកមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សនៃក្រសួងបរិស្ថានដែលកំពុងបំពេញតួនាទីជាឆ្មាំព្រៃការពារ និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសនៅតាមបណ្តាតំបន់ការពារធម្មជាតិនានាក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានចំនួន ១ ២០០ នាក់។
មន្ត្រីឧទ្យានុរក្សទាំងនោះបានរៀបចំវិធីសាស្ត្រល្បាតក្នុងនោះមានទាំងវិធីសាស្ត្រថ្មើរជើង ម៉ូតូ រថយន្ត និងមានការប្រមូលទិន្នន័យព័ត៌មានតាមរយៈការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាទំនើបដោយមានការគាំទ្របច្ចេកទេសពីអង្គការដៃគូដូចជា អង្គការសមាគមអភិរក្សសត្វព្រៃ WCS ជាដើម។
លោក គ្រើង តុលា សកម្មជនការពារព្រៃឈើក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរី មើលឃើញថា សកម្មភាពកាប់រាន ទន្ទ្រានយកដីរដ្ឋជាលក្ខណៈទ្រង់ទ្រាយធំក្នុងខេត្ដមណ្ឌលគិរី ហាក់មានភាពស្ងប់ស្ងាត់។ ប៉ុន្ដែសកម្មភាពទន្ទ្រានទ្រង់ទ្រាយតូចនៅកើតមាននៅឡើយគឺជនខិលខូចធ្វើសកម្មភាពទន្ទ្រានជាលក្ខណៈគ្រួសារលើផ្ទៃដីចាប់ពី ១ ហិកតា ទៅ ១០ ហិកតា។
លោកប្រាប់ថា៖ «បើយើងចង់ដឹងពីមេខ្លោងជានរណានោះ សួរតែអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ភូមិ ឃុំ ទៅដឹងហើយថា អ្នកដែលទៅរំលោភទន្ទ្រានយកដីរដ្ឋនោះជានរណា មកពីណា ឬចាប់អាជ្ញាធរដែលពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើល្មើសនេះដាក់គុក ១-២ នាក់ទៅនឹងដឹងពីមេខ្លោងនោះហើយ»។
យ៉ាងណាក្តី លោក ព្រហ្ម វិបុលរតនៈ ប្រធានដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមាបានឱ្យដឹងថា ករណីបោះបង្គោល និងហ៊ុមព័ទ្ធរបងទន្ទ្រានយកដីរដ្ឋនេះកើតឡើងតាមរយៈជនខិលខូចជាមេខ្យល់បានជួលពលរដ្ឋស្លូតត្រង់ធ្វើសកម្មភាព។ ចំណែកនៅទីតាំងដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមានេះជនខិលខូចបានលួចបោះបង្គោលលើដីរដ្ឋរាប់រយហិកតា ដែលមន្ដ្រីឧទ្យានុរក្សបាននិងកំពុងបន្តចុះល្បាត និងដកចេញវិញជាប្រចាំ។
លោកថ្លែងថា៖ «សកម្មភាពដែលយើងចុះដកបង្គោលដែលជនខិលខូចហ៊ុមព័ទ្ធរបង និងបោះបង្គោលយកដីរដ្ឋនេះគឺយើងមិនមែនទើបតែធ្វើជាលើកទី ១ ទេ គឺយើងបានធ្វើជាច្រើនលើកកន្លងមក និងបានដកបង្គោលជាច្រើនរយដើមហើយនៅទីតាំងនេះ។ ជាក់ស្ដែងថ្ងៃនេះ (៥ តុលា) យើងបានដកបង្គោលឈើបានជាង ៥០ ដើមទៀត»៕