.jpg)
ភ្លើងឆេះព្រៃនៅខេត្តមណ្ឌលគិរីកាលពីឆ្នាំមុន។ រូបថត GRK
ភ្នំពេញៈ ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ប្រកាសឱ្យមានការទប់ស្កាត់ការប្រើប្រាស់ភ្លើងក្នុងការយកឃ្មុំ ដុតចាប់សត្វ ដុតវាលស្មៅយកល្បាស់ខ្ចីជាដើម ដែលនាំឱ្យឆេះព្រៃ រាលដាលឆេះស្រូវ និងភូមិប្រជាពលរដ្ឋ ជាហេតុនាំឱ្យមានវិនាសកម្មផ្សេងៗកើតឡើងនៅរដូវប្រាំង។
សេចក្តីណែនាំស្តីពីវិធានការទប់ស្កាត់ភ្លើងឆេះព្រៃរបស់ក្រសួងកសិកម្មចេញថ្ងៃទី ២០ ខែមករា បានឱ្យដឹងថា កត្តាចម្បងដែលបង្កឱ្យមានភ្លើងឆេះព្រៃញឹកញាប់បំផុតនារដូវប្រាំង គឺដោយសារសកម្មភាព កាប់ឆ្ការដុតរានព្រៃដើម្បីដាំដំណាំកសិកម្មផ្សេងៗ ការធ្វើកសិកម្មពនេចរ ការតាំងលំនៅឋានថ្មី ការដុតព្រៃដើម្បីចាប់សត្វជាដើម។
ក្រសួងបញ្ជាក់ថា៖ «ក្រសួងកសិកម្មបានកត់សម្គាល់ឃើញថា ភ្លើងឆេះព្រៃជារៀងរាល់ឆ្នាំបានបង្កឱ្យមានបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរដល់ការបាត់បង់ធនធានព្រៃឈើ ព្រៃលិចទឹក និងរាលដាលរហូតដល់ឆេះស្រូវ និងភូមិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ហើយបង្កវិនាសកម្ម និងការខាតបង់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់សង្គម សេដ្ឋកិច្ចជនបទ សេដ្ឋកិច្ចជាតិ ធនធានធម្មជាតិ និងបរិស្ថាន»។
លិខិតរបស់ក្រសួងកសិកម្មបានណែនាំដល់អង្គភាពជំនាញ មន្ទីរកសិកម្ម រដ្ឋបាលមូលដ្ឋាន រួមទាំងសហគមន៍ព្រៃឈើ និងសហគមន៍នេសាទត្រូវទប់ស្កាត់ការប្រើប្រាស់ភ្លើង ជាមធ្យោបាយដើម្បីយកឃ្មុំ ការដុតស្ទាក់ចាប់សត្វ និងការដុតវាលស្មៅ ដើម្បីយកល្បាស់ធ្វើចំណីសត្វពាហនៈ។ មន្ទីរកសិកម្ម អាចចាត់វិធានការតាមផ្លូវច្បាប់ ចំពោះជនណាដែលបានកាប់រុករាន ដុតព្រៃ និងកាន់កាប់ព្រៃឈើដែលឆេះហើយ ដោយអនាធិបតេយ្យផ្ទុយនឹងច្បាប់ និងបទបញ្ជានានារបស់រាជរដ្ឋាភិបាល។
ក្រសួងកសិកម្មក៏បានណែនាំឱ្យទប់ស្កាត់ការកាប់ឆ្ការ គាស់រាន ឈូសឆាយ ដុតព្រៃឈើ និងព្រៃលិចទឹក ដើម្បីពង្រីកផ្ទៃដីដាំដំណាំកសិកម្ម ឬក្នុងគោលបំណងផ្សេងៗទៀត ដែលជាសកម្មភាព ល្មើសច្បាប់ និងនាំមកនូវភ្លើងឆេះព្រៃឈើ ព្រៃលិចទឹកផងដែរ។
លោក សូត្រ ស៊ីសុខឃាង ប្រធានមន្ទីរកសិកម្មខេត្តឧត្តរមានជ័យថ្លែងថា ពលរដ្ឋតែងធ្វើការដុតជញ្ជ្រាំងស្រូវក្រោយប្រមូលផលរួចរាល់ ប៉ុន្តែឆ្នាំនេះថយចុះច្រើន ក្រោយពលរដ្ឋបានយល់ដឹងពីការដុតជញ្ជ្រាំងស្រូវ មិនមានផលដូចភ្ជួរលុប។
លោកថ្លែងថា៖ «ក្រោយអប់រំណែនាំ កសិករមួយចំនួនគាត់ឈប់ដុតគល់ជញ្ជ្រាំងហើយគាត់ភ្ជួរលុបវិញ ភ្ជួរលុបគល់ជញ្ជ្រាំង [ដើម្បីទទួលបាន] អត្ថប្រយោជន៍ [វាក្លាយទៅជាជី]»។
បើតាមលោកប្រធានមន្ទីរពាក់ព័ន្ធនឹងការឆេះព្រៃ មិនមែនកើតឡើងដោយសារប្រជាពលរដ្ឋជាកសិករនោះទេ ភាគច្រើនគឺពួកខូចទៅធ្វើយុទ្ធនាការដុតភ្លើងដើម្បីខ្លួនឯងឆ្លៀតពេលទទួលបានប្រយោជន៍ដោយវាតទីយកដីជាដើម។ ហេតុនេះការអនុវត្តកិច្ចការពារនេះត្រូវមានការចូលរួមពីគណៈបញ្ជាការមានការអនុវត្តច្បាប់តឹងតែងទើបមានប្រសិទ្ធភាព។
លោកថ្លែងថា៖ «ទាក់ទងជាមួយការដុតព្រៃហ្នឹងទាមទារឱ្យមានការចូលរួមសហការគ្នា ខ្ញុំមិនអាចធ្វើតែឯងបានទេ»។ តាមការបញ្ជាក់របស់លោក សូត្រ ស៊ីសុខឃាង ការតាមចាប់អ្នកលួចដុតព្រៃមិនងាយចាប់បាននោះទេ ដោយសារតែអ្នកលួចដុតគេចខ្លួនបានរហ័ស ហើយពេលភ្លើងឆេះកម្លាំងមន្ត្រីជំនាញត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ចម្បងលើការពន្លត់។
លោក អ៊ី ម៉េងលាង ប្រធានមន្ទីរកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ខេត្តកោះកុងឱ្យដឹងថា បញ្ហាភ្លើងឆេះព្រៃនៅខេត្តកោះកុង មិនមានភ្លើងឆេះទ្រង់ទ្រាយធំដែលពិបាកក្នុងការអន្តរាគមន៍ពន្លត់នោះទេ។ ពលរដ្ឋក៏មានការយល់ដឹង និងសហការគ្នាល្អក្នុងការការពារផងដែរ បន្ទាប់ពីមន្ត្រីជំនាញចុះអប់រំធ្វើការណែនាំនាពេលកន្លងមក។
លោកថ្លែងថា៖ «ជាទូទៅជំនាញគាត់ផ្សព្វផ្សាយទៅតាមអ្នកចូលព្រៃ អ្នកចូលទៅរកឃ្មុំ ដើររុកព្រៃរកវល្លិ រកជ័រអីឱ្យគាត់ប្រយ័ត្នប្រយែង។ នៅរដូវហ្នឹងជារដូវរាំងស្ងួត អ៊ីចឹងដែលអាចធ្វើឱ្យមានការឆាបឆេះកាលណាមានបោះចោលកន្ទុយបារី ឬក៏ការដុតយក ឃ្មុំ យើងត្រូវប្រយ័ត្នប្រយែង យើងត្រូវណែនាំគាត់អ៊ីចឹង នៅតាមច្រក [ចូល] ព្រៃ»។
អនុលោមតាមច្បាប់ស្តីពីព្រៃឈើ និងច្បាប់ស្តីពីជលផល ពលរដ្ឋ កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ និងអាជ្ញាធរដែនដីគ្រប់ថ្នាក់ត្រូវមានករណីយកិច្ចទទួលខុសត្រូវ ថែរក្សា ការពារព្រៃឈើ បង្ការ និងប្រយុទ្ធនឹងភ្លើងឆេះព្រៃ។ ចូលរួមថែរក្សាជម្រកមច្ឆជាតិ ការពារ បង្ការ និងប្រយុទ្ធនឹងភ្លើងឆេះព្រៃលិចទឹក នៅតាមមូលដ្ឋានរៀងៗខ្លួន។ ជនណាដែលបានប្រព្រឹត្ត ឬបង្កឱ្យមានភ្លើងឆេះព្រៃ ឬឆេះព្រៃលិចទឹកដោយចេតនាត្រូវផ្តន្ទាទោស ក្រោមបទល្មើសព្រៃឈើថ្នាក់ទី ១ ឬបទល្មើសជលផលថ្នាក់ទី ១ ដែលត្រូវជាប់ពន្ធនាគារពី ៣ ឆ្នាំទៅ ៥ ឆ្នាំ ឬពី ៥ ឆ្នាំទៅ ១០ ឆ្នាំ៕
