ភ្នំពេញៈ ក្រោយពេលលោក កឹម សុខា ត្រូវបានដោះលែងឲ្យនៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្នដោយភ្ជាប់ជាមួយលក្ខខណ្ឌតឹងរ៉ឹង ក្រុមមេធាវីគ្រោងដាក់ពាក្យស្នើទៅចៅក្រមស៊ើបសួរ ដើម្បីសុំការពន្យល់អំពីលក្ខខណ្ឌដែលតុលាការបានដាក់ ខណៈដែលសមត្ថកិច្ចបានពង្រឹងការការពារសន្តិសុខហើយសាក្សីម្នាក់ទៀតត្រូវបានសាកសួរកាលពីម្សិលមិញពាក់ព័ន្ធបទចោទ «សន្ទិដ្ឋិភាពជាមួយបរទេស» ដែលចោទលើលោក កឹម សុខា។
លោក កឹម សុខា ត្រូវបានតុលាការអនុញ្ញាតឲ្យនៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្ន ក្រោមការត្រួតពិនិត្យរបស់តុលាការ ហើយត្រូវបានដោះលែងពីពន្ធនាគារត្រពាំងផ្លុងក្នុងខេត្តត្បូងឃ្មុំកាលពីយប់រំលងអធ្រាត្រឈានចូលថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា និងត្រូវបានគេដឹកមកដល់គេហដ្ឋានរបស់លោកក្នុងខណ្ឌទួលគោក រាជធានីភ្នំពេញនៅវេលាម៉ោង ៥ ព្រឹកក្នុងថ្ងៃដដែលនោះ បន្ទាប់ពីលោកត្រូវបានឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្នអស់រយៈពេលជាង ១ ឆ្នាំ។
ការដោះលែងលោកឲ្យបាននៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្នដោយមានភ្ជាប់ជាមួយនូវលក្ខខណ្ឌតឹងរ៉ឹងនេះ ត្រូវតុលាការបញ្ជាក់ថាករណីលោក កឹម សុខា មិនអាចអនុវត្តបាននោះចៅក្រមអាចនឹងសម្រេចឃុំខ្លួនលោកឡើងវិញ។
មេធាវីម្នាក់ដែលការពារក្តីលោក កឹម សុខា គឺលោក ចាន់ ចេន បានថ្លែងកាលពីម្សិលមិញថាលោកនឹងសហមេធាវីផ្សេងទៀតនឹងពិភាក្សាគ្នាដើម្បីស្នើសុំឲ្យចៅក្រមស៊ើបបញ្ជាក់ឲ្យបានច្បាស់ អំពីលក្ខខណ្ឌដែលកូនក្តីលោកត្រូវអនុវត្តជាពិសេសករណីហាមលោក កឹម សុខា មិនឲ្យជួបជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដោយមិនបានបញ្ជាក់ពីកម្រិតនៃថ្នាក់ដឹកនាំ។
លោក ចាន់ ចេន ថ្លែងថា៖ «ចំណុចនេះ វាស្ថិតនៅលើការបកស្រាយ វាទូលាយ។ ខ្ញុំមិនដឹងថាជួបជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំនេះតើថ្នាក់ដឹកនាំកម្រិតណា? ថ្នាក់ដឹកនាំថ្នាក់ជាតិ ឬថ្នាក់ក្រោមជាតិយើងអត់ច្បាស់។ ហើយទី ២ ហ្នឹងថា តើការជួបនោះគឺជួបតាមទូរស័ព្ទ ឬជួបផ្ទាល់ចៅក្រមអត់បានសរសេរច្បាស់ទេ។ ឆាប់ៗហ្នឹង យើងនឹងដាក់លិខិតដើម្បីសុំការបកស្រាយពីសំណាក់ចៅក្រម សុំឲ្យគាត់បញ្ជាក់ឲ្យច្បាស់»។
ពាក់ព័ន្ធនឹងការដោះលែងលោក កឹម សុខា ឲ្យនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាន្ន លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពីម្សិលមិញបានថ្លែងនៅចំពោះមុខនិស្សិតកម្ពុជាជាង ២០០ នាក់នៅខេត្តក្វាងស៊ី ប្រទេសចិនថាការដោះលែងលោក កឹម សុខា ដោយសារមូលហេតុសុខភាព។ លោកបានឲ្យដឹងដែរថាលោក កឹម សុខាបានស្នើសុំការការពារសន្តិសុខពីអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ។ នេះបើតាមការចុះផ្សាយរបស់ ហ្វ្រេសញូវ។
លោកមេធាវី ចាន់ ចេន ថ្លែងថានាពេលនេះសន្តិសុខសម្រាប់លោក កឹម សុខា មានលក្ខណៈធម្មតានៅផ្ទះរបស់គាត់ ដោយមិនមានអ្វីចម្លែកគួរឲ្យបារម្ភទេ។ លោកថ្លែងថា៖ «គាត់ស្ថិតនៅក្នុងផ្ទះដូចមុនពេលគាត់ត្រូវបានចាប់ខ្លួន»។
លោក សុង លី ស្នងការរងរាជធានីភ្នំពេញបានថ្លែងថាសន្តិសុខសម្រាប់លោក កឹម សុខា ត្រូវបានរៀបចំដោយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន គឺដោយអាជ្ញាធរខណ្ឌទួលគោក។ លោកថ្លែងថា៖ «ខាងអាជ្ញាធរគាត់រៀបចំទទួលខុសត្រូវលើបញ្ហាសន្តិសុខសម្រាប់គាត់ខាងទួលគោកគេរៀបចំឲ្យហើយ។ អត់មានអ្នកណានៅផ្ទះគាត់ផង គ្រាន់តែយើងរៀបចំកម្លាំងការពារពីខាងក្រៅ។ ខាងអាជ្ញាធរគេអ្នកទទួលហើយ យើងមានកិច្ចការពារអី...»។
ចំណែក លោក ឯក ឃុនឌឿន អភិបាលខណ្ឌទួលគោកថ្លែងថាការការពារសន្តិសុខគឺជាកិច្ចការរបស់អធិការខណ្ឌ។ លោកបញ្ជាក់ថាសមត្ថកិច្ចបានចុះទៅទីនោះហើយ ដើម្បីសម្រួលចរាចរណ៍។ លោកបានថ្លែងថាសមត្ថកិច្ចក៏មានផែនការការពារសន្តិសុខដែរ ប៉ុន្តែមិនអាចប្រាប់សារព័ត៌មានបានទេ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ផែនការការពារខាងខណ្ឌសហការជាមួយកម្លាំងស្នងការរាជធានីរៀបចំការពារសន្តិសុខសណ្ដាប់ធ្នាប់ឲ្យបានល្អប្រសើរ»។ លោកបន្តថា៖ «អាជ្ញាធរបានចុះទៅសម្រួលឲ្យស្អាតកុំឲ្យស្ទះរញ៉េរញ៉ៃ។ បើអ្នកណាគេឆ្លៀតឱកាសធ្វើអីទៅ មិនងាប់ហើយ»។
នៅពេលសួរថា តើមានកម្លាំងការពារនៅពេលយប់ដែរឬទេ? លោកថ្លែងថា៖ «គេមានហើយ មិនបាច់រាយការណ៍ទៅសារព័ត៌មានធ្វើអី?»។
លោក មាស នី អ្នកវិភាគនយោបាយថ្លែងថា លិខិតសុំការពារសន្តិសុខរបស់លោក កឹម សុខា គឺមានតែលោក កឹម សុខា ម្នាក់ប៉ុណ្ណោះដែលដឹងពីលិខិតនោះច្បាស់។ ទោះយ៉ាងណាលោកថា មានទិដ្ឋភាព ២ យ៉ាងគឺទី ១ លោក កឹម សុខា ដែលជាបុគ្គលសំខាន់ ពិតជាត្រូវការការពារផ្នែកសន្តិសុខ។ ចំពោះចំណុចមួយទៀតលោកថ្លែងថាលោកមិនច្បាស់ទេដោយសារតែលោកមិនដឹងពីរបៀបការពារសន្តិសុខនៅកម្ពុជា។
លោកនិយាយថា៖ «និយាយឲ្យត្រង់ទៅ ខ្ញុំមិនដឹងពីរបៀបធ្វើការនៅស្រុកយើងទេ ខ្ញុំមិនហ៊ាននិយាយទេ។ ប៉ុន្តែនៅប្រទេសអាហ្វ្រិកដូចនៅអ៊ុយហ្គង់ដា បញ្ហាបែបនេះមិនមែនជាការស្នើសុំពីសាមីខ្លួនទេ វាជាតម្រូវការមួយដែលខាងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលគេដាក់អ៊ីចឹងទៅ ដើម្បីដល់ពេលគេដាក់ប៉ូលិសមកយាម គឺវាអត់មានន័យថាគេអត់ឃុំយើងនៅក្នុងផ្ទះទេ ហើយពេលយើងទៅណាមានគេតាមយាមយើង ក៏មិនមានន័យថា គេតាមឃ្លាំមើលយើងដែរ គឺយើងទេជាអ្នកសុំគេដើម្បីការពារ។ នេះជាឧទាហរណ៍ដែលខ្ញុំឃើញនៅប្រទេសដទៃសម្រាប់ស្រុកយើងខ្ញុំអត់ដឹងទេ»។
ស្របពេលជាមួយគ្នានេះដែរសាក្សីម្នាក់ទៀតគឺអ្នកស្រី ស ស៊ន ដែលជាសកម្មជនដីធ្លីនៅតំបន់បុរីកីឡាត្រូវបានសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ជជីកសួរកាលពីម្សិលមិញពាក់ព័ន្ធនឹងបទចោទ «ក្បត់ជាតិ» ដែលចោទលើលោក កឹម សុខា។
អ្នកស្រីបានថ្លែងប្រាប់កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញ បន្ទាប់ពីចេញពីតុលាការថា តុលាការបានសាកសួរអ្នកស្រីអស់រយៈពេលជាង ២ ម៉ោងដោយសាកសួរពាក់ព័ន្ធនឹងយុទ្ធនាការ «ថ្ងៃចន្ទពណ៌ខ្មៅ» ដើម្បីទាមទារដោះលែងមន្ត្រីសមាគមអាដហុក ៤ រូប និងថាតើអ្នកស្រីមានតំណែងអ្វីនៅក្នុងអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «គេសួរខ្ញុំថា តើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិហ្នឹងបានផ្តើមគំនិតរឿងថ្ងៃចន្ទពណ៌ខ្មៅឬអត់? ខ្ញុំប្រាប់ថាខ្ញុំមិនមែនធ្វើយុទ្ធនាការថ្ងៃចន្ទពណ៌ខ្មៅ ដោយសារតែការអំពាវនាវរបស់សង្គ្រោះជាតិទេគឺយើងធ្វើដោយការផ្តើមគំនិតពីសហគមន៍។ ប៉ុន្តែពួកគាត់ថា គាត់អត់ជឿ»។
អ្នកស្រីបានបន្តថា៖ «ពួកគាត់ (តុលាការ) និយាយថាយុទ្ធនាការហ្នឹងមិនមែនផ្ដើមគំនិតដោយខ្ញុំទេ ប៉ុន្តែមានការផ្តល់គំនិតពីអាមេរិក និងអង្គការធំៗ។ គេសួរថាហេតុអ្វីបានជាខ្ញុំមិនធ្វើនៅថ្ងៃអង្គារ ឬថ្ងៃពុធព្រហស្បតិ៍ សុក្រ សៅរ៍ទៅ ម៉េចក៏ធ្វើថ្ងៃចន្ទ។ គេសួរខ្ញុំថា ខ្ញុំមានតួនាទីអីក្នុងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ខ្ញុំថា ខ្ញុំអត់មានតួនាទីអីទេ ខ្ញុំជាអ្នកគាំទ្រធម្មតា»៕